Satış ve Operasyon Planlama- Toplu Üretim Planı (Aggregate Production Plan) Oluşturulması
SOP’nın ana işlevi Kaynakların ve tesis kapasitesinin, stratejik işletme amaçlarına uygun olarak koordinasyonu Dört temel faktör: talep, arz, hacim ve ürün tipleri
Satış ve Operasyon Planlama SOP Temelleri Tedarik ve Talep arasında denge kurmak önemlidir. Satış ve Operasyon Planlama Talep Tedarik Hacim Ürün Karması SOP’un rolü hacim (volume) seviyesinde talep ve tedariği dengelemek olmalıdır.
SOP Temelleri Talep ve arz arasında dengeyi kurma T>A: Servis kötü durumdadır çünkü müşteri istediği ürünleri alamamaktadır. Masraflar, fazla mesai ve hızlı teslimat zorunluluğundan dolayı artar A>T: Dengesizlikten dolayı envanter artar. Üretimde azaltmaya gitme, işten çıkarma ile neticelenir. Malın elden çıkarılması için düşük fiyatla satılması gerekir, bu da kar marjını azaltır SOP, bir işletme periyodu boyunca, talebin nasıl karşılanacağının stratejisini belirlemelidir.
SOP Temelleri Üretim hacmi ve üretilecek ürün tiplerini belirleme Hacim: Tepeden bakış; hangi ürün ailesinden ne kadar üretileceğinin, üretim hızının kararı Ürün Tipleri : Toplam üretim içinde bireysel ürünlerin üretim adetlerinin belirlenmesi Direkt ürün tiplerinin adetleri üzerinde odaklanılırsa, arz-talep dengesizliklerinin ortaya çıkma ihtimali artar
Sales & Operations Planning (Volume) SOP Fonksiyonları SOP farklı planlama aktivitelerini koordine etmede üst yönetim için anahtar komünikasyon linklerini , firmaya temin eder. Strategic Planning Marketing Planning Financial Planning Sales & Operations Planning (Volume) Sales Plan Operations Plan Resource Planning Demand Management MPC Boundary Rough-Cut Capacity Planning Master Production Scheduling (Mix) Front End
SOP Getiriler Bir işletmenin fonksiyonel alanları arasında daha iyi bir bilgi akışı ve bütünleşme sağlanır SOP yapılmaz ise, fazla stoklar, kötü müşteri servisi, fazla kapasite kullanımı, uzun teslim süreleri, yeni fırsatlara cevap verebilme kabiliyetin zayıf olması gibi durumlar ortaya çıkar.
SOP- Toplu Üretim Planı SOP’nin planı, uygulanması halinde, imalat bakış açısından, stratejik amaçları sağlayacaktır. SOP’nin oluşturduğu plan ‘Toplu Üretim Planı’ (Aggregate Production Plan) dır. Toplu Üretim Planı, gelecek zaman dilimlerindeki üretim, talep ve stok miktarlarını, zaman dilimleri itibarı ile toplu değerler (ton, hektolitre, adam*saat, makine*saat, vb.) cinsinden gösteren plandır.
Aylık SOP Süreci
Aylık SOP Süreci Satış Tahmini raporlarının incelenerek gerçek satışların, üretim miktarının ve stok miktarının hesaplanması Raporların ışığında yeni bir 12 aylık periyot için tahminlerin yenilenmesi ve buna göre yeni planın oluşturulması Her ürün ailesi için, yeni planın, kapasite ile karşılaştırılarak ek önlemlere ihtiyacın belirlenmesi Ön SOP toplantısı: Burada, işletmenin birçok bölümündeki sorumlular bir araya gelerek şu kararları alırlar: Arz ve talebin dengelenmesi ile ilgili kararlar; farklı görüşlerin bulunması durumunda ortak bir noktada birleşme; ortak çözüm bulunamaması durumunda yönetim kuruluna aktarma ; Yönetim kurulunda görüşülecek konuların belirlenmesi Yönetim kurulu toplantısı: (Executive meeting): Her ürün ailesi için satış ve operasyon planlarının onayları, üretim/satınalma hızlarındaki değişiklikler ile ilgili masrafların onaylanması, planların ana işletme planına uygunluğunun kontrolü, ön SOP toplantısında karar verilemeyen konuları karara bağlama ve müşteri servisi / işletme performansını değerlendirme.
S O Planlama Süreci - özet Satış tahmin raporlarının alınması Talep planlarının gözden geçirilmesi (gerektiğinde istatistiksel tahminlerin, pazarlama bölümü danışmanlığında düzeltilmesi) Talep değişikliklerin etkisinin incelenmesi ve yeterli malzeme ve kapasitenin varlığının kontrol edilmesi. Stok düzeylerinin belirlenmesi Planlanan dönem içinde üretilmesi gereken miktarın tespiti Üretilmesi istenilen miktarın zaman dilimlerine dağıtılması
SOP’da kullanılacak Stratejiler TÜP yapılırken aşağıdaki gibi sorulara cevap bulunması gerekir: Planlanan süre için, talepteki değişiklikler: envanter(stok)’tan mı karşılanmalıdır? iş gücü sayısında değişikliğe gidilerek mi karşılanmalıdır? fazla mesai kullanılarak mı yoksa part-time çalışan alınarak mı karşılanmalıdır? fason imalata gidilerek mi karşılanmalıdır? Fiyatlar ve farklı faktörler, talebi değiştirmek için kullanılabilir mi?
Tipik Üretim Planı Hedefleri Masrafların en düşük, karın en yüksek tutulması Müşteri servisinin en yüksek tutulması Envanter seviyesinin minimize edilmesi Üretim hızında değişikliklerin minimize edilmesi İş gücü seviyesinde değişikliklerin minimize edilmesi Tesis ve ekipman kullanım oranının maksimize edilmesi
Üretim Planı Hedefleri Talebin karşılanması Kapasitenin verimli kullanılması Envanter seviyesinin şirket politikasına göre olan bir seviyede tutulması Masrafların enazlanması İşgücü Envanter Tesis & ekipman
Toplu Üretim Planı ve Ana Üretim Programı Ana Üretim Programı (MPS), Toplu Üretim Planı’na (TÜP) dayanır TÜP uzun vadeli (aylık bazda1 yıl ve üzeri), MPS kısa vadelidir (haftalık bazda, birkaç aya kadar) TÜP ürün ailelerini göz önüne alır, MPS ise son mamulleri (çeşitleri dahil) göz önüne alır MPS, TÜP’nın daha kısa dönemli olarak son ürün bazında ayrıştırılmış halidir
TÜP TÜP’da değişen talebe göre plan yapmak için kullanılabilecek opsiyonlar 1- Kapasitenin değiştirilmesi 2- Talep ile ilgili opsiyonlar
Kapasite Opsiyonları: Stok düzeylerinin değiştirilmesi Üretim hızlarında değişikliğe gitme İşgücü miktarının değiştirilmesi Fazla mesai ile açığı kapatma Part-time işgücü kullanımı Fason imalat
Talep Opsiyonları Talebi değiştirmeye çalışmak Yüksek talep zamanında geç teslimat Backlog – Backorder: Birikmiş ve teslim edilmemiş sipariş Sezona bağlı talep değişikliklerine karşı, çift sezonlu ürün veya servis sunma
Kapasite ile ilgili kısıtlamalar: Makine kapasitesi Eğitime alınabilecek insan sayısı sınırlaması Stoklama kapasitesi Firmanın fason üretim, fazla mesai veya backorder konusundaki prensip kısıtlamaları Minimum stok seviyesi
Masraflar Üretim masrafı Fazla mesai masrafı regular time – normal mesai maliyeti undertime – işgücünün üretim yapmadan geçirdiği süre ile ilgili maliyet Fazla mesai masrafı İşe alma / işten çıkarma masrafları Envanter tutma masrafları (stok) Siparişlere geç cevap verme (backorder) veya stoksuz kalma (stockout) masrafları
SOP Disiplini SOP Prosesinin rutin ve efektif olabilmesi için, koşullar gerektirdiği yani ihtiyaç gösterdiği durumda, yeniden planlamanın gerçekleştirilmesi zorunludur. Planlar için desteğin sürdürülmesi mekanizması önemlidir. Kıdemli yönetimin kararlara dahil edilmesi son derece önemlidir.
SOP Bilgilerinin Komünike Edilmesi- Görüntüleme SOP bilgileri genelde farklı yollarla ortaya konur: 1)Grafiklerle (aylık öngörü, kümülatif üretim, alternatif planlar) 2)Çizelgelerle görüntüleme (kolaylıkla izlenebilir, çizelge üzerinden dökümante edilen planlar vasıtasıyla, komünike edilebilir.
SOP Tabular Display The display includes both history and the plan A planning factor is used to convert sales $ to units Using a chase strategy can lead to large variations in planned production Financial results of the plan are calculated and displayed Planning assumptions are clearly displayed
Talebe göre üretim planlama stratejileri Sabit parametre stratejisi (Level Strategy) Sabit işgücü adedi Sabit ürün adedi Talebi izleme stratejisi (Chase Strategy) Karma strateji (Mixed Strategy)
Sabit parametre stratejisi (Level Strategy)
Talebi izleme stratejisi (Chase Strategy)
Karma strateji (Mixed Strategy)
Örnek: XYZ şirketi (figure 4. 5 ve 4 Örnek: XYZ şirketi (figure 4.5 ve 4.6) Chase Strategy (talebi izleme stratejisi) Calculate end-of-month inventory targets Inventoryt = Target days x Expected Demandt+1/Working dayst+1 Calculate the operations plan (in units) Planned productiont = Forecast salest – Inventoryt-1+Inventoryt Calculate the number of employees required Employeest = Planned productiont/Employee productivity Calculate hires and fires each period If Employeest > Employeest-1 then Hirest = Employeest – Employeest-1 else Firest=Employeest-1 - Employeest
Örnek: XYZ şirketi
Örnek: XYZ şirketi (figure 4 Örnek: XYZ şirketi (figure 4.7) Level Strategy (seviyelendirme stratejisi) Calculate the number of employees needed InventoryT = Expected DemandT+1/Working daysT+1 Total production required = Total forecast demand – Beginning inventory + Ending inventoryT Planned production each period = Total production required/Number of periods Employees required each period = Planned production each period/Employee productivity per day Calculate ending inventory levels and days of supply Inventoryt = Inventoryt-1 + Planned productiont – Forecast demandt Days of supplyt = Inventoryt/(Expected demandt+1/Working dayst+1)
Örnek: XYZ şirketi
Örnek: XYZ şirketi (figure 4.10) Mixed Strategy (Karma Strateji) Karma strateji uygulaması genelde deneme yanılma yoluyla gerçekleştirilir. Burada anahtar kural,, karar değişkeninin ne olacağına karar verilmesidir. Özellikle talebin pike yaptığı durumları hesaba katabilmek için, işgücü seviyelerini değiştirerek yani gerektiğinde işe adam alma yada işten adam çıkarma yoluyla, talebin karşılanmasını sağlamak en çok uygulanan stratejilerden biridir.
Örnek: XYZ şirketi
Roofing Supplier Example 1 Month Expected Demand Production Days Demand Per Day (computed) Jan 900 22 41 Feb 700 18 39 Mar 800 21 38 Apr 1,200 57 May 1,500 68 June 1,100 20 55 6,200 124 Table 13.2 Average requirement = Total expected demand Number of production days = = 50 units per day 6,200 124 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 1 Forecast demand 70 – 60 – 50 – 40 – 30 – 0 – Jan Feb Mar Apr May June = Month 22 18 21 21 22 20 = Number of working days Production rate per working day Level production using average monthly forecast demand Figure 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 2 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $20 per unit Average pay rate $10 per hour ($80 per day) Overtime pay rate $17 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Plan 1 – constant workforce Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 2 Month Production Days Production at 50 Units per Day Demand Forecast Monthly Inventory Change Ending Inventory Jan 22 1,100 900 +200 200 Feb 18 700 400 Mar 21 1,050 800 +250 650 Apr 1,200 -150 500 May 1,500 -400 100 June 20 1,000 -100 1,850 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $20 per unit Average pay rate $10 per hour ($80 per day) Overtime pay rate $17 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Total units of inventory carried over from one month to the next = 1,850 units Workforce required to produce 50 units per day = 10 workers Plan 1 – constant workforce Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 2 Month Production Days Production at 50 Units per Day Demand Forecast Monthly Inventory Change Ending Inventory Jan 22 1,100 900 +200 200 Feb 18 700 400 Mar 21 1,050 800 +250 650 Apr 1,200 -150 500 May 1,500 -400 100 June 20 1,000 -100 1,850 Costs Calculations Inventory carrying $9,250 (= 1,850 units carried x $5 per unit) Regular-time labor 99,200 (= 10 workers x $80 per day x 124 days) Other costs (overtime, hiring, layoffs, subcontracting) Total cost $108,450 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $20 per unit Average pay rate $10 per hour ($80 per day) Overtime pay rate $17 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Total units of inventory carried over from one month to the next = 1,850 units Workforce required to produce 50 units per day = 10 workers Plan 1 – constant workforce Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 2 Cumulative demand units 7,000 – 6,000 – 5,000 – 4,000 – 3,000 – 2,000 – 1,000 – – Jan Feb Mar Apr May June Reduction of inventory 6,200 units Cumulative level production using average monthly forecast requirements Cumulative forecast requirements Excess inventory Figure 13.4 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 3 Month Expected Demand Production Days Demand Per Day (computed) Jan 900 22 41 Feb 700 18 39 Mar 800 21 38 Apr 1,200 57 May 1,500 68 June 1,100 20 55 6,200 124 Table 13.2 Plan 2 – subcontracting Minimum requirement = 38 units per day © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 3 Forecast demand 70 – 60 – 50 – 40 – 30 – 0 – Jan Feb Mar Apr May June = Month 22 18 21 21 22 20 = Number of working days Production rate per working day Level production using lowest monthly forecast demand © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 3 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $20 per unit Average pay rate $10 per hour ($80 per day) Overtime pay rate $17 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 3 Cost Information Inventory carry cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $10 per unit Average pay rate $ 5 per hour ($40 per day) Overtime pay rate $ 7 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit In-house production = 38 units per day x 124 days = 4,712 units Subcontract units = 6,200 - 4,712 = 1,488 units Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 3 Cost Information Inventory carry cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $10 per unit Average pay rate $ 5 per hour ($40 per day) Overtime pay rate $ 7 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit In-house production = 38 units per day x 124 days = 4,712 units Subcontract units = 6,200 - 4,712 = 1,488 units Costs Calculations Regular-time labor $75,392 (= 7.6 workers x $80 per day x 124 days) Subcontracting 29,760 (= 1,488 units x $20 per unit) Total cost $105,152 Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 4 Month Expected Demand Production Days Demand Per Day (computed) Jan 900 22 41 Feb 700 18 39 Mar 800 21 38 Apr 1,200 57 May 1,500 68 June 1,100 20 55 6,200 124 Table 13.2 Plan 3 – hiring and layoffs Production = Expected Demand © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 4 70 – 60 – 50 – 40 – 30 – 0 – Jan Feb Mar Apr May June = Month 22 18 21 21 22 20 = Number of working days Production rate per working day Forecast demand and monthly production © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 4 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $20 per unit Average pay rate $10 per hour ($80 per day) Overtime pay rate $17 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Table 13.3 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Roofing Supplier Example 4 Month Forecast (units) Daily Prod Rate Basic Production Cost (demand x 1.6 hrs/unit x $10/hr) Extra Cost of Increasing Production (hiring cost) Extra Cost of Decreasing Production (layoff cost) Total Cost Jan 900 41 $ 14,400 — Feb 700 39 11,200 $1,200 (= 2 x $600) 12,400 Mar 800 38 12,800 $600 (= 1 x $600) 13,400 Apr 1,200 57 19,200 $5,700 (= 19 x $300) 24,900 May 1,500 68 24,000 $3,300 (= 11 x $300) 24,300 June 1,100 55 17,600 $7,800 (= 13 x $600) 25,400 $99,200 $9,000 $9,600 $117,800 Cost Information Inventory carrying cost $ 5 per unit per month Subcontracting cost per unit $10 per unit Average pay rate $ 5 per hour ($40 per day) Overtime pay rate $ 7 per hour (above 8 hours per day) Labor-hours to produce a unit 1.6 hours per unit Cost of increasing daily production rate (hiring and training) $300 per unit Cost of decreasing daily production rate (layoffs) $600 per unit Table 13.3 Table 13.4 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Comparison of Three Plans Cost Plan 1 Plan 2 Plan 3 Inventory carrying $ 9,250 $ 0 Regular labor 99,200 75,392 Overtime labor Hiring 9,000 Layoffs 9,600 Subcontracting 29,760 Total cost $108,450 $105,152 $117,800 Plan 2 is the lowest cost option Table 13.5 © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Hesaplama Yaklaşımları Doğrusal Programlama (Linear Programing), Ulaşım Modelleri (Transportation Models) Optimum planı oluşturular Yönetim katsayıları yöntemi Yönetici deneyim ve performansına göre modelleri Diğer Modeller Doğrusal Karar Kuralı (Linear Decision Rule) Simulasyon © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Management Coefficients Model Builds a model based on manager’s experience and performance A regression model is constructed to define the relationships between decision variables Objective is to remove inconsistencies in decision making © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Other Models Linear Decision Rule Simulation Minimizes costs using quadratic cost curves Operates over a particular time period Simulation Uses a search procedure to try different combinations of variables Develops feasible but not necessarily optimal solutions © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall
Summary of Aggregate Planning Methods Techniques Solution Approaches Important Aspects Graphical methods Trial and error Simple to understand and easy to use. Many solutions; one chosen may not be optimal. Transportation method of linear programming Optimization LP software available; permits sensitivity analysis and new constraints; linear functions may not be realistic. © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall Table 13.8
Summary of Aggregate Planning Methods Techniques Solution Approaches Important Aspects Management coefficients model Heuristic Simple, easy to implement; tries to mimic manager’s decision process; uses regression. Simulation Change parameters Complex; may be difficult to build and for managers to understand. © 2011 Pearson Education, Inc. publishing as Prentice Hall Table 13.8