Ukrayna’ya İhracatımızın Artırılması E-mail: kocakh@ekonomi.gov.tr Haydar KOÇAK Kiev Ticaret Müşaviri Tel: 00 380443777677 E-mail: kocakh@ekonomi.gov.tr

SUNUM PLANI 1-Ukrayna Ekonomisi ve Sahip Olduğu Avantajlar 2-Ukrayna ile Dış Ticaretimiz 3-Türkiye-Ukrayna Serbest Ticaret Anlaşması Görüşmeleri 4- Ukrayna’ya İhracatımızı Nasıl Artırırız Kiev Ticaret Müşavirliği 2

Ukrayna Ekonomisi Yüzölçümü 603.000 Km2 GAYRİ SAFİ YURİÇİ MİLLİ HASILA Nüfus 45 Milyon Yüzölçümü 603.000 Km2 GAYRİ SAFİ YURİÇİ MİLLİ HASILA 90 MİLYAR USD $ DIŞ BORÇLARI (KAMU VE ÖZEL) 125 MİLYAR $ ENFLASYON % 43 DÖVİZ KURU 1 $= 26,5 GRİVNA ASGARİ ÜCRET 60 $ NORMAL ÜCRET 210 $ KİŞİ BAŞI MİLLİ GELİR 2.000 $

Ukrayna’nın Sahip Olduğu Potansiyel (1) Toplam 603.000 Km2 alana, Uygun iklim koşullarına, Zengin ve verimli toprak yapısına, Büyük ölçekli tarım alanına, Bol miktarda ulaşılabilir su kaynaklarına, Zengin hammadde rezervlerine,(kömür, demir cevheri, magnezyum, nikel, uranyum vb.)

Ukrayna’nın Sahip Olduğu Potansiyel (2) Avrupa ile Asya arasında köprü konumuna ve enerji geçiş koridoruna, 45 milyon iyi eğitimli nüfusa, Otomobilden uçak üretimine kadar büyük bir sanayiye, Yüksek potansiyel, düşük rekabet gücünü barındıran bir çok sektöre, sahip önemli bir ülkedir.

Ukrayna’nın Dış ticaret İstatistikleri (Milyar USD $)   2010 2011 2012 2013 2014 2015 Toplam Dış Ticaret Hacmi 112,1 151 153,4 140,3 108,3 75,6 İhracat 51,4 68,4 68,8 63,3 54 38,1 İthalat 60,7 82,6 84,6 77 54,3 37,5 Türkiye’ye İhracatı 3,8 4,8 4,3 4,5 4,2 3,4  Türkiye’den İthalatı 1,3 1,7 1,8 2,1 1,1 

Türkiye’nin Ukrayna’dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler(1)   2014 2015 GTIP12 Madde Adı 12 Değer ($) 120190000000 SOYA FASULYESİ TOHUMLUK OLMAYAN 178.854.623 386.392.742 720711160000 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER; 425.517.750 228.418.150 310210100000 ÜRE 186.058.437 212.076.787 151211910000 AYÇİÇEĞİ TOHUMU YAĞI, FRAKSİYONLARI (HAM) 224.670.458 207.696.435 720449900019 DİĞER DÖKÜNTÜ VE HURDALAR 269.410.011 206.736.317 720711140000 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER 185.602.579 154.973.407 720230000000 FERRO-SİLİKO-MANGANEZ 218.708.977 138.281.791 720712100012 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN SÜREKLİ DÖKÜM LEVHA BLOKLAR 111.043.682 106.734.338

Türkiye’nin Ukrayna’dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler(2)   2014 2015 GTIP12 Madde Adı 12 Değer ($) 720839009019 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI MAMÜLLER 207.481.207 98.425.497 260112000000 DEMİR CEVHERLERİ; AGLOMERE EDİLMİŞ 140.571.924 97.730.619 720449900011 SINIFLANDIRILMAMIŞ/DERECELENDİRİLMEMİŞ OLAN DİĞER DÖKÜNTÜ, HURDA 37.595.874 94.748.659 230630000000 KÜSPE VE KATI ATIKLAR 76.570.170 88.444.279 440710930000 ÇAMDAN DİĞER KERESTE 62.230.736 82.044.965 720720150014 SÜREKLİ DÖKÜM KÜTÜKLER 55.810.729 74.994.047 720110300000 ALAŞIMSIZ DÖKME DEMİR (FOSFOR) 109.673.437 72.340.365 281410000000 SAF AMONYAK 79.313.886 68.490.541

Fasıllar İtibariyle Türkiye’nin Ukrayna’dan İthal Ettiği Balıca Ürünler İTHALAT 2014 2015 FASIL GTIP İkili Adı Değer 72 DEMİR VE ÇELİK 2.348.844.836 1.622.597.508 12 YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR, MUHTELİF TANE, TOHUM VE MEYVALAR,SANAYİİDE VE TIPTA KULLANILAN BİTKİLER, SAMAN VE KABA YEM 212.840.005 392.707.273 44 AĞAÇ VE AHŞAP EŞYA, ODUN KÖMÜRÜ 203.845.309 260.866.888 31 GÜBRELER 214.659.026 240.720.867 15 HAYVANSAL VE BİTKİSEL KATI VE SIVI YAĞLAR, YEMEKLİK KATI YAĞLAR, HAYVANSAL VE BİTKİSEL MUMLAR 252.318.033 219.445.006 23 GIDA SANAYİİNİN KALINTI VE DÖKÜNTÜLERİ, HAYVANLAR İÇİN HAZIRLANMIŞ KABA YEMLER 189.693.887 203.956.249 26 METAL CEVHERLERİ, CÜRUF VE KÜL 155.116.249 119.127.700 10 HUBUBAT 136.843.387 75.833.638

Türkiye’nin Ukrayna’ya GTİP bazında İhraç Ettiği Başlıca Ürünler   2014 2015 GTIP12 Madde Adı 12 Değer ($) 610910000000 TİŞÖRT, FANİLA, ATLET, KAŞKORSE VS.GİYİM EŞYASI; PAMUKTAN (ÖRME) 37.129.865 49.439.299 600622000000 DİĞER ÖRME MENSUCAT (PAMUKTAN, BOYANMIŞ) 48.671.029 29.483.198 080520300012 SATSUMA (TAZE/KURUTULMUŞ) 35.422.652 26.954.264 520833001000 ELASTİKİ MENSUCAT; (BOYANMIŞ)(PAMUK>=%85) 3'LÜ VEYA 4'LÜ DİMİ (KIRIK DİMİ DAHİL) 4.135.538 25.580.206 620342310000 ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN DENİMDEN PANTOLONLAR VE KISA PANTOLONLAR 16.896.669 22.714.628 620520000018 ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN PAMUKTAN DİĞER GÖMLEK 7.504.612 17.784.745 610839000000 KADIN/KIZ ÇOCUK İÇİN GECELİK VE PİJAMA; DOKUMAYA ELVERİŞLİ DİĞER MADDELERDEN 7.276.597 16.876.953 080550100000 LİMON (CİTRUS LİMON, CİTRUS LİMONUM) (TAZE/KURUTULMUŞ) 23.911.870 15.496.398 611019100000 ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN KAZAK, SÜVETER, HIRKA, YELEKLER VS EŞYA;DİĞER İNCE KAYVAN KILINDAN(ÖRME) 11.480.245 15.192.961 120600100000 AYÇİÇEĞİ TOHUMU (TOHUMLUK) 18.421.546 15.095.102

Ukrayna’ya Fasıl Bazında İhracatımız   2014 2015 FASIL GTIP İkili Adı Değer ($) 61 ÖRME GİYİM EŞYASI VE AKSESUARI 182.874.112 165.318.598 62 ÖRÜLMEMİŞ GİYİM EŞYASI VE AKSESUARI 91.532.753 106.108.341 08 YENİLEN MEYVELER VE SERT KABUKLU MEYVELER 133.369.431 87.881.847 39 PLASTİKLER VE MAMULLERİ 104.292.795 61.890.479 84 KAZANLAR, MAKİNALAR, MEKANİK CİHAZLAR VE ALETLER, NÜKLEER REAKTÖRLER, BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI 99.085.701 61.556.664 60 ÖRME EŞYA 121.636.789 58.731.970 87 MOTORLU KARA TAŞITLARIAKSAM, PARÇA, AKSESUARI 63.230.463 42.255.511 52 PAMUK, PAMUK İPLİĞİ VE PAMUKLU MENSUCAT 28.024.501 41.718.590 85 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR 67.279.582 39.878.577 58 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, 54.509.299 36.060.563

Ukrayna’ya Tekstil Ürünleri İhracatımız   2014 2015 FAS GTIP İkili Adı Değer($) Değer ($) 61 ÖRME GİYİM EŞYASI VE AKSESUARI 182.874.112 165.318.598 62 ÖRÜLMEMİŞ GİYİM EŞYASI VE AKSESUARI 91.532.753 106.108.341 60 ÖRME EŞYA 121.636.789 58.731.970 52 PAMUK, PAMUK İPLİĞİ VE PAMUKLU MENSUCAT 28.024.501 41.718.590 58 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, 54.509.299 36.060.563 54 SENTETİK VE SUNİ FİLAMENTLER, ŞERİTLER VE BENZERİ 60.971.671 30.781.673 55 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER 30.161.492 15.295.832 56 VATKA, KEÇE VE DOKUNMAMIŞ MENSUCAT 21.641.137 14.751.127 63 DOKUNABİLİR MADDELERDEN HAZIR EŞYA, 28.872.343 11.533.575 57 HALILAR VE ER KAPLAMALARI 21.258.372 9.037.670 59 EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, MENSUCAT 2.890.240 998.131 51 DOKUNMUŞ MENSUCAT 3.135.193 907.839 Genel Toplam 647.553.442 491.266.426

Fasıllar İtibariyle Ukrayna’nın Tekstil Ürünleri Toplam İthalatı Maddeler (1.000 $) 54 Sentetik ve suni filamentler, 184.972 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 179.003 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 176.416 52 Pamuk 160.010 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 159.440 63 Dokumaya elverişli maddelerden diğer hazır eşya; 158.201 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; 121.288 59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş mensucat, 86.727 60 Örme mensucat 70.810 58 Özel dokunmuş mensucat; şeritçi ve kaytancı eşyası; işlemeler 43.320 51 Yapağı ve yün, 42.071 57 Halılar 20.438 53 Dokunmuş  mensucat 8.898 50 İpek 2.053 Toplam 1.413.645

Türkiye’nin Ukrayna ile STA Görüşmelerinin Amaç ve Dayanağı Ukrayna ile Türkiye arasındaki STA müzakereleri ikili ticaret hacminin ve karşılıklı yatırımların arttırılması amacıyla başlatılmış ve yürütülmektedir. Ayrıca, söz konusu STA’nın Türkiye ile AB arasında yürürlükte olan Gümrük Birliği’nin zaten bir gereğidir.

Ukrayna’nın AB STA’nın Yürürlüğe Koymasının Türkiye’ye Etkileri AB-Ukrayna STA çerçevesinde, gümrük vergilerinin % 90’dan fazlasının kaldırılması sonucu, Türk firmalar Ukrayna pazarında rekabet açısından olumsuz bir durumla karşı karşıya kalmışlardır. Türkiye’de üretilen eşyanın Ukrayna’ya ithalatında uygulanan yüksek vergiler nedeniyle, Türkiye yerine AB deki üreticiden ithal edilerek, son zamanlarda düşük seyreden Türkiye’nin ihracatı zarar görmektedir.

Türkiye ile Ukrayna Arasında STA Olmamasının Ukrayna’ya Etkileri(1) Türk firmalar Ukrayna’da üretim yapmak üzere yatırım olanaklarını araştırmaktadır. Ancak, firmalarımızın Ukrayna’da yatırım yapmaları halinde, Türkiye’den ithal edilecek ara mallarına Ukrayna tarafının vergi uygulaması nedeniyle, Ukrayna’ya yatırım yapılması gerçekleşmemektedir.

Sonuç Türkiye- Ukrayna arasında gerçekleştirilecek STA, iki ülke arasında dış ticaret hacminin artırılmasına ve iki ülkenin yararına olacaktır. Ayrıca Ukrayna’da yatırım yapılmasına katkı sağlayacaktır. Bu itibarla, Ukrayna-AB Serbest Ticaret Anlaşmasındaki indirim oranları ve indirim takvimi esas alınarak Türkiye ile Ukrayna arasında STA’nın gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir.

Ukrayna’ya İhracatımızı Nasıl Artırırız -Bakir Bir Ülkedir. -Bağımsız Devletler Topluluğu ile Serbest Ticaret Anlaşması -Avrupa Birliği İle Derin Serbest Ticaret Anlaşması 18

Bağımsız Devletler Topluluğu

Avrupa Birliği ve Bağımsız Devletler Topluluğu

İhracata Yönelik Destekler İhracata Hazırlık Destekleri Pazarlama Destekleri Yüksek Katma Değere Yönelik Destekler UR-GE Pazara Giriş Belgeleri Pazar Araştırması Fuarlara Katılım Yurt Dışı Birim Tasarım Marka - Turquality İHRACATA YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI (DFİF) Tarımsal Ürünlerde İhracat Destekleri

Teşekkürler