ÜNİTE:4 YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK KONU:ELEKTRİK AKIMI HAZIRLAYAN:

... konulu sunumlar: "ÜNİTE:4 YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK KONU:ELEKTRİK AKIMI HAZIRLAYAN:"— Sunum transkripti:

1 ÜNİTE:4 YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK KONU:ELEKTRİK AKIMI HAZIRLAYAN:

2 UYARI!!! BU ÜNİTEDEN SBS DE 2 SORU SORULMAKTADIR

3 ELEKTRİK AKIMI PİL AKÜ BATARYA
Bir iletken içinde elektronların düzenli hareketine elektrik akımı denir. Benjamin FRANKLİN elektrik olaylarını ayrıntılı olarak ilk inceleyen bilim adamıdır. Elektrik enerjisi gerektiğinde ısıya,ışığa,sese,harekete,görün-tüye dönüşebilir. Elektrik enerjisi üreten araçlara elektrik enerjisi kaynağı ( üreteç) denir. Ör: Pil,akü,batarya ve jeneratör PİL AKÜ BATARYA

4 İLETKEN VE YALITKAN İLETKEN: Elektrik enerjisini ileten araçlara iletken denir. Elektrik enerjisinin taşınmasında kullanılır. Dirençleri düşüktür. ÖRNEKLER: Metaller, Tuzlu su, Sirke , Limon suyu YALITKAN: Elektrik enerjisini iletmeyen maddelerdir. Dirençleri büyüktür. Elektrik enerjisinin sebep olabileceği tehlikelere karşı bizi korur. ÖRNEKLER: Cam, Saf su, plastik, Şekerli su porselen, Bakalit, mika, Kauçuk vb kuru tahta UYARI: Gazlar yalıtkandır. Yıldırım ve şimşek gibi durumlarda hava iletkenlik kazanabilmektedir. Yine floresan ve neon lambalar da gazların özel koşullarda iletkenlik özelliği kazandığını gösterir.

5 ELEKTRİK KAZALARINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER
Elektrikli araçlara ıslak elle dokunmayınız. Islak zeminlerde elektrikli alet kullanmayınız. Çarpılan birine ıslak elle dokunmayınız. Bir prize birden çok fiş takmayınız. Kablosu zedelenmiş fişleri prize takmayınız. Prizlere metal vb. sokmayınız. Prizlere emniyet kapağı takınız. Açıkta kalan prizleri tamir ettiriniz. Islak tahtanın iletken olduğunu unutmayınız.

6 ELEKTRİK ÇARPMALARINDA
Elektriği sigortadan kesiniz. Lastik tabanlı ayakkabı ve plastik eldiven kullanınız. Çarpılan kişiye çıplak elle dokunmayınız. Bu iş için bir yalıtkan kullanınız. İlk yardım veya bir hastaneyi arayarak durumu bildiriniz.

7 KAPALI DEVRE : Devrenin tamamlanarak ampulün yandığı durumdur.
BASİT DEVRE: Pil, ampul, iletken ve anahtardan oluşan devreye basit devre denir. KAPALI DEVRE : Devrenin tamamlanarak ampulün yandığı durumdur. AÇIK DEVRE: Devrenin tamamlanamadığı (kesik olduğu) ve ampulün yanmadığı durumdur. UYARI: Anahtar devreyi açıp kapatmaya yarar. AMPUL ANAHTAR KAPALI ANAHTAR AÇIK ANAHTAR

8 AMPULÜN PARLAKLIĞI NELERE BAĞLIDIR?
1-Seri bağlı pil sayısına bağlıdır. Seri bağlı pil sayısı arttıkça gerilim ve akım şiddeti de artar. Ampul daha parlak yanar. NOT:Piller,ampuller özdeş olup; iletkenlerin cinsleri,uzunlukları ve kalınlıkları birbirine eşittir.

9 2-Kullanılan ampul sayısına bağlıdır
2-Kullanılan ampul sayısına bağlıdır. Kullanılan seri ampul sayısı arttıkça lambanın parlaklığı azalır. NOT:Piller,ampuller özdeş olup iletkenlerin cins,uzunluk ve kalınlıkları aynıdır.

10 3-Kullanılan iletkenin cinsine bağlıdır.
İletkenin cinsi değiştikçe lambanın parlaklığı da değişir. NOT:Piller ve ampuller özdeş olup; iletkenlerin uzunluk ve kalınlıkları aynıdır. NİKEL-KROM TEL BAKIR TEL ALTIN TEL

11 4-Kullanılan iletkenin uzunluğuna bağlıdır
4-Kullanılan iletkenin uzunluğuna bağlıdır. İletkenin uzunluğu arttıkça, lambanın parlaklığı azalır. NOT:Piller ve ampuller özdeş olup; iletkenlerin cinsi ve kalınlığı aynıdır.

12 5-Kullanılan iletkenin kalınlığına bağlıdır.
İletkenin kalınlığı arttıkça, lambanın parlaklığı da artar. NOT:Piller,ampuller özdeş; iletkenin cinsi ve uzunlukları eşit)

13 DİRENÇ Bir maddenin elektrik akımını engelleme gücüne direnç denir.
R harfi ile gösterilir. Gerilimin akım şiddetine bölünmesi ile bulunur. Bir iletkende gerilimin akım şiddetine oranı hep sabit olup buna ohm yasası denir. Direnç birimi (Ω)ohm’dur. Ohm metre (direnç ölçer ) ile ölçülür. Sembolü dir. Direnç gerilimle doğru orantılı, akım şiddeti ile ters orantılıdır. Yani, büyük dirençten az akım geçer. Küçük dirençten çok akım geçer.

14 BİR İLETKENİN DİRENCİ NELERE BAĞLIDIR? www.egitimcininadresi.com

15 1-İLETKENİN CİNSİNE BAĞLIDIR.
değiştikçe direnci de değişir. DİRENÇ SIRALAMASI R1>R2>R3 NİKEL-KROM TEL - R1 ALÜMİNYUM TEL– R2 ALTIN TEL – R3

16 2-İLETKENİN UZUNLUĞUNA BAĞLIDIR
Uzunluğu: İletkenin uzunluğu arttıkça direnci de artar. Uzunlukla direnç doğru orantılıdır. R3>R2>R1 BAKIR TEL - R1 BAKIR TEL - R2 BAKIR TEL - R3

17 3-İLETKENİN KALINLIĞINA BAĞLIDIR.
İletkenin kalınlığı arttıkça direnci azalır. Yani kalınlıkla direnç ters orantılıdır. DİRENÇ SIRALAMASI: R1>R2>R3 BAKIR TEL - R1 BAKIR TEL - R2 BAKIR TEL - R3

18 REOSTA Direnci artırıp azaltmaya yarayan araçtır.
Değişken direnç olarak da bilinir. Kapalı bir devrede reosta tarafından direnç artırılırsa akım azalır. Ampulün ışığı zayıflar. Direnç azaltılırsa akım artar. Ampul daha güçlü ışık verir. REOSTANIN ŞEKLİ REOSTANIN ŞEMASI

19 DEVRE ELEMANLARININ SEMBOLLERİ

20 SON