İLKÖĞRETİMDE ŞİDDETİN ÖNLENMESİ

... konulu sunumlar: "İLKÖĞRETİMDE ŞİDDETİN ÖNLENMESİ"— Sunum transkripti:

1 İLKÖĞRETİMDE ŞİDDETİN ÖNLENMESİ

2 GELECEĞİMİZ ÇOCUKLAR

3 GİRİŞ İnsanlık tarihi ile birlikte ortaya çıkmış olan şiddet olgusu ,birçok toplumsal öğe ile birlikte karmaşık bir yapı ortaya koymaktadır .Bu yüzdendir ki şiddeti tam olarak tanımlamak ve tam olarak nedenini ortaya çıkarmak kolay değildir.Kendisini çok farklı gösteren şiddet olgusuna günümüzde sürekli karşılaşmaktayız. Bu yüzdendir ki şiddet olgusu birden bire nedensiz olarak ortaya çıkmış değildir. Şiddetin felsefesi,sosyolojik,ideolojik gibi birçok nedeni bulunmaktadır.

4 ŞİDDETİN TANIMLARI Karşıt görüşte olanlara kaba kuvvet kullanma.Kaba güç.Duygu veya davranışta aşırılık(TDK)‏ SOSYOLOJİK TANIM İnsanda var olan saldırgan davranışların, kızgınlık ve öfke durumunun dışa yansımasıdır OKULLARDA ŞİDDET: Bir yada birden çok öğrencinin kendilerinden daha güçsüz öğrencileri kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve kurbanın kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türüdür.( PİŞKİN. M. 2002)‏

5 Okullarda Şiddet sadece KAVGA,DAYAK,YARALAMA v
Okullarda Şiddet sadece KAVGA,DAYAK,YARALAMA v.b olarak ortaya çıkmamaktadır.

6 OKULLARDA ŞİDDETİN ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ
-Dövme -Tekme yada tokat atma -İtme, çekme ve dürtme -Korkutma -Dalga geçme, alay etme, kızdırma, sözel sataşma, tacizde bulunma -Kötü isim(ler) takma -Kurbana yada ailesine hakaret etme, küçük düşürme -Kurban hakkında yalan-yanlış söylentiler çıkarma ve yayma -Kurban hakkında çeşitli yerlere çirkin sözler yazma -Kasıtlı olarak grup dışında tutup yalnızlığa itme, oyun veya diğer etkinliklere katmama -Kasıtlı olarak eşyalarına zarar verme -Korkutarak eşya yada parasını alma -Kurbana zihinsel olarak geri olduğunu söyleyerek kendisini kötü hissetmesine sebep olma

7 ŞİDDET UYGULAYICININ ÖZELLİKLERİ
-Genellikle benlik saygısı normal yada normalin üstüdür. -Saldırganlığın ve çatışmanın yoğun olduğu ailelerden gelmektedirler. - Erişkin yaşlarına gelindiğinde bu çocukların yarısından çoğu suça eğilim gösterir. - Empati kurma yeteneğinden yoksundur. - Duygusal izolasyonu vardır. - Ailede model olarak görebileceği erişkinler arasında istismar yaygındır. - Sosyal becerilerde ve ilişki kurma biçimlerinde yetersizlik vardır. - Saldırgan ve dürtüsel mizaca sahiptir, erkeklerde fiziksel üstünlükte eşlik eder.

8 İzmir ili merkez ilçelerine bağlı dört ilköğretim okulunun 4. , 5. , 6
İzmir ili merkez ilçelerine bağlı dört ilköğretim okulunun 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıf düzeyinden seçilen toplam 951 öğrenciden (478 kız, 473 erkek) oluşmaktadır. Araştırmaya dahil edilen okullar, içindeki bulundukları çevre itibariyle orta sosyo-ekonomik düzeyi temsil eden okullar arasından basit tesadüfü örnekleme yoluyla seçilmiştir. Öğrencilerin 170’i dördüncü sınıf, 167’si beşinci sınıf, 114’i altıncı sınıf, 257’si yedinci sınıf, ve 242’si sekizinci sınıf öğrencisidir. Öğrencilerin yaşları 9 ile 17 arasında değişmektedir

9 1

10 2

11

12 4

13 5

14 ilköğretim çağındaki çocuklarda saldırganlık ve şiddet davranışının yaygınlığını çeşitli değişkenlere göre incelemiştir. Araştırmanın örneklemini ilköğretim sınıf düzeyinden 951 öğrenci oluşan Sonuçlar, öğrencilerin yaklaşık olarak % 40’ının son öğretim yılında en az bir kez fiziksel olarak kavga ettiğini, % 20’sinin bir grup kavgasına karıştığını, % 7’sinin okulda kesici alet taşıdığını ve % 6’sının kesici alet ile bir arkadaşını yaraladığını göstermiştir. Fiziksel kavga etme oranları ile, fiziksel ve ilişkisel saldırganlığa maruz kalma oranları açısından cinsiyet ve sınıf düzeyi farklılıklarına rastlanmış olup şiddeti önleme çalışmalarının 4.sınıf düzeyinden itibaren yapılması uygun görülmektedir.

15 ÇOCUKLARI ŞİDDETE İTEN NEDENLER
Ailesel nedenler Okula ait nedenler Çevresel nedenler

16 ÇEVRESEL NEDENLER Gerek televizyon gerek yazılı basında ki şiddet olayları Teknolojinin gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan araçlarla sergilenen şiddet öğeleri.Bilgisayar oyunları,oyuncaklar v.s Şiddet içerikli filmler Televizyon programları Toplum ve Kültürel yozlaşma

17 OLUMSUZ ETKİLERİ Çocuklar,televizyonlarda izledikleri dizi kahramanlarını model olarak seçiyorlar Şiddet,saldırganlık ve cinsellik içeren programları izleyen çocukları psikolojik sorunlara itiyor. Çocuklardaki cinsel ve saldırgan davranış dürtülerinin küçük yaşta aşırı uyarılması olumsuz bir koşullandırma yaratıp cinsel sapıklıklara neden olmaktadır.

18 OLUMSUZ ETKİLERİ -Şiddet içeren filmlerde gördüklerini okulda arkadaşları üzerinde uyguladıkları,bütün sorunlarını şiddet uygulayarak çözmeye çalıştıkları gözlenmiştir. -Bu tür filmleri izleyen çocukları arkadaşlık kurmada güçlük çektikleri,yalnız yaşamayı yeğledikleri belirlenmiştir.

19 OKULA AİT NEDENLER -Milli eğitim,Okul yönetiminin ve öğretmenlerin öğrencileri yetersiz denetimleri ve ilgisizlikleri -Okulun sosyal ortamı,öğrenciler arası kültürel ve gelir farklılıkları -Okulun fiziksel şartları -Okullarda öğrenciye şiddet uygulaması -Yetersiz rehberlik ve psikodanışmalık -Cinsel istismar

20 Yapılan araştırmalarda;
Öğrencilerin(% 88) ,şiddet uygulanmaktadır.Bunun sonucundada, okula gelme isteğini kaybettiği ve geldiği halde okula olan tutum ve davranışlarında değişiklik gösterdiği saptanmıştır.

21 AİLESEL NEDENLER Yapılan anketlerde Her 100 aileden 54’ünde şiddet uygulanıyor.Çocuk şiddete maruz kalması Aile bağlarının zayılığı,iletişimsizlik,ilgisizlik Maddi yetersizlikler Çok fazla özgürlüğün tanınması,çocuğun sınırlılıklarını bilmemesi Aşırı koruma gösteren aile Ailedeki suçlu birey örnekleri Anne-baba ayrılıkları Madde kullanımı ve bağımlılığı olan aile, Aile içi kavga Çocuğa karşı baskıcı, dayatıcı, vs. olan aile

22 Ailede Şiddetin Çocukta Olumsuz etkileri
Çocukta kişilik ve kimlik kaybı oluyor, güven ortadan kalkıyor. Şiddet çocukları tepkisizliğe, yalnızlığa, çaresizliğe,karasızlığa, karamsarlığa itiyor.

23 Ailede Şiddetin Çocukta Olumsuz etkileri
Anne-babanın kötülüğüne inanıyor. Sevilmediği hissine kapılıp ruhsal bunalıma düşüyor,depresyon yaşıyor. Dayak sonrası çocuklarda uyum bozuklukları kekemelik, parmak emme, altını ıslatma vb. fiziksel bozukluklar ortaya çıkıyor.

24 ÇOCUK MERKEZLİ AİLE OLMADAN,ÖĞRENCİ MERKEZLİ OKUL OLAMAZ.

25 ŞİDDET ORTAMINDA YAŞAYAN ÇOCUKLAR-1
Büyüdükçe dövenin ve vuranın kazandığını, Okulda büyüğün ve güçlünün dövme hakkı olduğunu, Toplumda haklının değil,güçlünün kazandığını,

26 ŞİDDET ORTAMINDA YAŞAYAN ÇOCUKLAR-2
Saygınlığın yolunun güçten geçtiğini, En beğenilen insanların haklı olanlar değil,güçlü olanın olduğunu öğrenmektedirler.

27 OKULLARDA ŞİDDETİ ÖNLEMEDE NELER YAPILABİLİR

28 Öğretmen-Öğrenci Öğrencilerle tek tek ve yakından ilgilenilmeli,
Öğrencilere karşı yansız ve hoşgörülü davranmak, Sınıflarda özgür-demokratik tartışma ortamları oluşturmak,

29 Öğretmen-Öğrenci Öğrencilerin yaşadıkları sorunlara birlikte çözmeye çalışmak, Velilerle ilişkileri geliştirip,sorunları için birlikte hareket etmek, Kendi sorunlarını sınıf ortamına taşımamak, ses tonuna dikkat etmek,

30 Öğretmen-Öğrenci Çocukları dinlemek, onları önemsediğinizi hissettirmek, Öğrencileri özelliklerine göre değerlendirme yapılmalı Mizah yeteneğine sahip olmak, öğrencilerin okul dışı ilgilerine saygı göstermek.

31 - Öğrencilerin farklı alanda enerjilerini harcayacakları Sportif faaliyetlerin düzenlenmesi.
- Öğrenci Kulüp Faaliyetlerine her öğrencinin aktif olarak katılması sağlanmalı.Öğrencinin yaş ve sınıf farklılıkları dikkate alınıp planlama yapılmalı. -Öğrencilerin kendi ilgi ve yeteneklerini geliştirmeye yönelik spor, sosyal, müzik ve sanatsal etkinliklerin planlanıp uygulanmasını sağlanmalı. Öğrenciyi,şiddete yönlendirebilecek,Okulun fiziksel şartları gözden geçirilmeli

32 - Okuldaki şiddetin önlenmesine yönelik veli bilgilendirmesi yapılması ve süreç içerisne ailelerinde aktif katılımı sağlanmalı. -Şiddete meyilli öğrenciler belirlenerek,bunların gelişimsel özellikleri dikkate alınarak,çeşitli yetilerini geliştimeli,değerli olduklarının farkına vardılmalıdır. - Etkili bir rehberlik hizmetinin sunulması - Çocuklara en önemlisi sevgi ile yanaşmalıyız sevginin bulunduğu ortamda şiddetin görülmesi imkansızdır

33 ONLARA SEVMEYİ ÖĞRETMELİYİZ

34 SONUÇ OLARAK Hiçbir çocuk suçlu doğmaz. Suçlu çocuk yoktur,suça itilmiş çocuk vardır. Büyüdüğü aile,eğitim aldığı okul,yaşadığı çevre çocuğun yetişmesinde doğrudan etkilidir.

35 Çocuklarımız bizim “GELECEĞİMİZ” diyorsak, sorumluluklarımızın neler olduğunu iyi bilmeliyiz.

36 ÇOCUK YAŞADIĞINI ÖĞRENİR
Eğer Bir çocuk sürekli eleştirilmiş ise Kınama ve ayıplanmayı öğrenir Eğer Bir çocuk alay edilip aşağılanmış ise Sıkılıp utanmayı öğrenir Eğer Bir çocuk kin ortamın da büyümüş ise    Kavga etmeyi öğrenir

37 Eğer Bir çocuk devamlı utanç duygusuyla eğitilmiş ise Kendini suçlamayı öğrenir Eğer Bir çocuk hoşgörü ile yetiştirilmişse Sabırlı olmayı öğrenir Eğer Bir çocuk desteklenip yüreklendirilmiş ise Kendine güven duymayı öğrenir

38 Eğer Bir çocuk övülmüş ve beğenilmiş ise Taktir etmeyi öğrenir Eğer Bir çocuk hakkına saygı gösterilerek büyütülmüş ise Adil olmayı öğrenir Eğer Bir çocuk güven ortamı içinde yetişmiş ise İnançlı olmayı öğrenir

39 Eğer Bir çocuk kabul ve onay görmüş ise Kendini sevmeyi öğrenir Eğer Bir çocuk ailesi içinde destek ve arkadaşlık görmüş ise Dünyada mutlu olmayı öğrenir Kısaca biz ne isek çocuk o olur

40 SEVGİ VE DİSİPLİN iLE KALIN

41 KAYNAKLAR İçimizdeki Çocuk-Doğan CÜCELOĞLU
İnsan Merkezli Eğitim-Prof. Nur SERTER Okulda Rehberlik Çalışmaları-Mamak R.A.M Çocuk ve Suç-Haluk YAVUZER İlköğretim Okullarında Saldırganlık ve Şiddet Davranışlarının Yaygınlığı-9 Eylül üniversitesi-aslı uslubaş

42