YAYGIN TİLAVET HATALARI

... konulu sunumlar: "YAYGIN TİLAVET HATALARI"— Sunum transkripti:

1 YAYGIN TİLAVET HATALARI
Harflerin Sıfatlarıyla İlgili Hatalar Bazı Harflerin Telaffuzunda Görülen Hatalar Bazı Tecvid Kurallarının Tatbikinde Görülen Hatalar Vakf-İbtida Konusuyla İlgili Hatalar

2 Harflerin Sıfatlarıyla İlgili Hatalar
SIFAT BİLGİSİ (ÖZELLİKLE DE ZITTI BULUNAN SIFATLARA İLİŞKİN BİLGİ) BİZE ŞU İKİ HUSUSTA YARDIMCI OLUR: SAKİN HARFLERİN OKUNMA SÜRELERİNİN TAYİNİ HARFLERİN KALINLIK VE İNCELİKLERİNİN TESPİTİ

3 Sıfat Konusu HARAKELİ HARFLERİN OKUNMA SÜRESİ AYNIDIR.
SAKİN HARFLERİN OKUNMA SÜRESİ İSE, HARFİN TELAFFUZUNDA SESİN AKIP AKMAMASINA GÖRE DEĞİŞİR. BU YÖNÜYLE HARFLER ÜÇE AYRILIR: AKIŞKAN HARFLER: RİHVET KISMÎ AKIŞKAN HARFLER: BEYNİYYE YAPIŞKAN HARFLER: ŞİDDET

4 SAKİN HARFLERİ HAREKELİ GİBİ OKUMAK
Sıfat Konusu Sıfatların hatalı tatbik edilmesine bağlı olarak oluşan en yaygın iki hatadan biri şudur: SAKİN HARFLERİ HAREKELİ GİBİ OKUMAK Bu hatanın sebebi, harflerin rihvet, beyniyye ve şiddet sıfatlarına riayet etmemektir. يُفْلِحُونَ ، يُؤْمِنُونَ ، مُسْتَهْزِؤُنَ ، أَرْسَلْنَا، أَنْعَمْتَ ، مُسْتَقِيم

5 اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْـمُسْتَقِيمَ وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى
Sıfat Konusu Sıfatların hatalı tatbik edilmesine bağlı olarak oluşan en yaygın ikinci hata ise şudur KALIN HARFLERİ İNCE, İNCE HARFLERİ KALIN OKUMAK (İsti’lâ-İtbâk/Terkîk-Tefhîm Sıfatları) اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْـمُسْتَقِيمَ وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى عَسَى أَنْ يَكُونُوا

6 Telaffuz Hataları –Genel_
Telaffuzda abartıya kaçmak. Özellikle şu harflerin sakin okunuşunda abartı görülüyor. ‘ع’, ‘ق’, ‘ض’, ‘ط’, ‘ه’ Telaffuzda tekellüfe, zorlamaya gitmek ‘ع’, ‘ج’, ‘ش’, ‘ض’

7 Telaffuz Hataları –Elif-
‘ELİF’ HARFİ, KALINLIK-İNCELİK BAKIMINDAN ÖNCESİNDEKİ HARFE TABİDİR: İNCE OKUNMASI GEREKEN YERDE KALIN OKUNMAMALI, وَمَا أَمْرُنَا إِلاَّ وَاحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ AŞIRI İNCE OKUMAK SURETİYLE İMÂLELİ BİR OKUYUŞA GİDİLMEMELİ, مَالِكِ ، لَنْ تَنَالوأ الْبِرَّ KALIN OKUNMASI GEREKEN YERDE İNCE OKUNMAMALI, خَالِدِينَ ، غَائِبَةٍ ĞUNNE SESİ VERİLMEMELİ (DİĞER MED HARFLERİ DE BÖYLE] الرَّحْمَانُ ، النَّاسِ

8 Telaffuz Hataları - ‘Râ’ (ر)-
Şeddeli veya sakin iken tekrir sıfatında aşırıya kaçılmamalı, الرَّزَّاقُ ، اِرْجِعِي İşmam yapar gibi okunmamalı, الرحمن الرحيم Vakf esnasında belirgin kılınmalı وَالْعَصْرْ ، خُسْرْ ، اَلسِّحْرْ

9 Telaffuz Hataları -‘Dâd’ (ض) -
‘ظ’ harfine dönüştürülmemeli, ضَلَّ ‘د’ harfine dönüştürülmemeli, تُفِيضُونَ Kalkaleli okumamalı, وَقَضْباً Sonraki harfe idğam yapılmamalı, اضْطُرَّ ، عَرَّضْتُمْ

10 Telaffuz Hataları -‘Ayn’ (ع) -
Kalın okunmamalı اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَـمِينَ Sâkinken hemze gibi okunmamalı, يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاءُ Sâkinken, sekteli okumamalı, والَلهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

11 Telaffuz Hataları -Sâkin ‘Mîm’ (مْ)
İZHAR YAPILIRKEN ‘MİM’İN ĞUNNESİNİ UZATMAK اَنْعَمْتَ İHFA VE İDĞAMDA ĞUNNEYİ EKSİK TUTMAK لَهُمْ مَا يَشَاؤُنَ ، تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ ‘VÂV’ VE ‘FÂ’ HARFLERİNDE İHFA YAPAR GİBİ OKUMAK الْـمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ، هُمْ فِيهَا ، السلام عليكمْ وَرحمة الله İHFA YAPARKEN DUDAKLAR ARASINDA BOŞLUK BIRAKMAK

12 Harekeli Harfleri Okumada Görülen Hatalar
Harekeli harflerin okunma süreleri eşittir. Dolayısıyla harekeli harfleri aynı sürede telaffuz etmeye dikkat etmek gerekir. Özellikle idğam ve ihfâ gibi kuralları tatbikte bu tür hatalar görülebilmektedir (تمطيط) فَمَنْ يَعْمَلْ ⃪ فَمَانْ يَعْمَلْ كُنْتُمْ ⃪ كُونْتُمْ إِنَّ الَّذِينَ ⃪إِينَّ الذين

13 Tecvid Kuralları –Kalkale-
(1) Kalkalenin sonunda hemze sesi vermek قٌلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ اللهُ الصَّمَدُ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ (2) Kalkale sesini gereğinden fazla uzatmak (3) Harfin sesini sonrasından koparmak يَقْضِي ، يُبْصِرُونَ ـ يَدْخُلُونَ

14 Tecvid Kuralları –Medler-
MEDLERİ GEREĞİNDEN FAZLA UZATMAK. BU ÖZELLİKLE AYET SONLARINDA OLMAKTA صُحُفِ اِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى MEDD-İ TABİÎYİ GEREĞİNDEN AZ UZATIP, HAREKE GİBİ OKUMAK لَـمَرْدُودُونَ، سِينِينَ ، قَالاَ رَبَّنَا MUTTASIL VE LAZIMÎ MEDLERİN ÖLÇÜLERİNE RİAYET ETMEMEK

15 Tecvid Kuralları –Teshil’in Uygulanışı-
HEMZEYİ ASLİ HEMZE OLARAK (TAHKİK) OKUMAK HEMZEYİ ‘HÂ’ OLARAK OKUMAK ءَهَعْجَمِيٌّ BAZI KIRAATLERDE BU KELİMEDEKİ İKİNCİ HEMZE ASLİ HEMZE OLARAK OKUNDUĞU İÇİN, HAFS RİVAYETİNİN DIŞINA ÇIKSA DA SAHİH BİR OKUYUŞ OLUR. ANCAK HEMZENİN ‘ه’ HARFİ OLARAK OKUNMASININ HİÇBİR KIRAATTE YERİ YOKTUR. TAMAMEN HATADIR.

16 Tecvid Kuralları -Şeddeli Harfte Vakf-
Şeddeli harf üzerinde vakf yapıldığında, harfin şeddeli olduğunu göstermek için sese bir baskı uygulanır ki buna ‘nebr’ denir (النبر) Ancak bunun bazı istisnaları vardır: 1. Şeddeli nûn ve mîm فِي الْيَمِّ، وَلَكِنَّ ، جآنٌّ 2. Kalkale harfleri الْحَقّ ، وَتَبَّ

17 Tecvid Kuralları -Nebr Uygulaması-
NEBR ŞU DURUMLARDA DA UYGULANIR: 1. ŞEDDELİ ‘VAV’ VE ‘YÂ’DA قَوَّامِينَ، حُيِّيتُمْ ، شَرْقِيًّا 2. MEDD-İ LÂZIM’DA الضَالِّينَ ، دَابَّة ، اَلْحَاقَّة 3. ÖNCESİNDE MED BULUNAN HEMZEDE VAKFEDERKEN اَلسَّوْءْ ، شَيْئْ ، السَّماَءْ 4. TESNİYE ELİFİNİN VE CEMİ MİMİNİN VASIL SEBEBİYLE TELAFFUZDAN DÜŞTÜĞÜ DURUMLAR وقالا الحمد لله ذاقا الشجرة

18 Tecvid Kuralları –Vakf ve İbtida-
Vakf-İbtida Konusu Arapça bilgisi ile alakalı bir konudur. Dolayısıyla konunun hakkını verebilmek için Arap diline vukufiyet olmalı. Ya da okunacak yerler önceden .u açıdan çalışılmalıdır.

19 Tecvid Kuralları –Vakf ve İbtida-
Cümle tamamlandığı halde geriden almalarda bulunarak önceki cümleyi de parçalamak. اِنَّ اللّٰهَ يَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْاِحْسَانِ وَا۪يتَٓائِ ذِي الْقُرْبٰى وَيَنْهٰى عَنِ الْفَحْشَٓاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِۚ اِنَّمَا يُر۪يدُ الشَّيْطَانُ اَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَٓاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ وَعَنِ الصَّلٰوةِۚ فَهَلْ اَنْتُمْ مُنْتَهُونَ

20 Tecvid Kuralları –Vakf Vakf-ı Memnû’ (لا)-
BİLİNDİĞİ ÜZERE SECÂVENDÎ, VAKFLARI ALTIYA AYIRMIŞTIR. BUNLARDAN BİRİSİ DE «MÂ LÂ YECÛZU’L- VAKF» DEDİĞİ VAKFTIR. ASLINDA SECÂVENDÎ BU GİBİ YERLERDE LAFIZ-MANA İLİŞKİSİNİN KUVVETLİ OLDUĞUNU BELİRTMEYE ÇALIŞMIŞTIR. BU YÜZDEN AYET SONLARINA BİLE KOYMUŞTUR. BU GİBİ YERLERDE ASLA DURULAMAYACAĞI DÜŞÜNÜLDÜĞÜ İÇİN BAZEN BİR SONRAKİ KELİMEDE VAKF YAPILIYOR. İBNÜ’L-CEZERÎ’NİN DE BELİRTTİĞİ GİBİ BU GİBİ YERLERDE YASAK OLAN VAKF YAPMAK DEĞİL, GERİDEN ALMADAN İBTİDADA BULUNMAKTIR.

21 Ses-Mana İlişkisine Riayet
OKUNAN YERİN ANLAMINA UYGUN OLMAYAN BİR SES DÜZEYİNİN TAKİP EDİLMESİ DE TİLAVET HATASI OLARAK DEĞERLENDİRİLMELİDİR. وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذٰلِكَ سَب۪يلًا