ARTHROPODA.

... konulu sunumlar: "ARTHROPODA."— Sunum transkripti:

1 ARTHROPODA

2 Eklem bacaklılar Erkek ve dişi olarak ayırt edilirler İyi gelişmiş gözler,deri ,baş,göğüs,karın farklılaşmış organlarıdır Çene ve dişler gelişmiş Enfeksiyon etkenlerini insanlara bulaştırabilirler.

3 SCORPİON

4

5

6 Çeşitli renklerde olabilir
Böcekle beslenir Evlerde özellikle giriş katlarında,bodrum,çatı ahşap bina,taş duvar kovukları gibi serin ve nemli yerlerde yuvalanırlar Evlere girerlerse yatak altları,ayakkabı içlerine girerler Geceleri aktiftirler

7 Gündüzleri karanlık ve serin yerlerde geçirirler
İnsanları sokarlar NÖROTOKSİK zehire sahiptirler Solunum ve dolaşım sistemini etkilerler Akrep tarafından sokulan insanlara allerjik semptomlarını önlemek için hemen antihistaminik yapılması önerilir

8 Özellikle yaz aylarında kamp ve açık arazide yatarken ve taşları kaldırırken son derece dikkatli olmak gerekir.

9 Akrep sokmalarında görülen semptomlar
Zehirlenmelerde yapılacaklar Yapılması yanlış olanlar

10 ARANEİDA

11 Böcekle beslenirler,birbirlerine saldırırlar
Avlarını ısırırlar ve eritici enzimlerini avlarının vücuduna akıtırlar,avın iç organları eriyince de bu sıvıyı emerler Sanat şaheseri güzelliğinde olan örümcek ağları esnek ve yapışkandır çırpınmak yapışmayı artırır Örümceğin ipeği,ipekböceğinin ipeğinden daha ince ve dayanıklıdır.

12 Bildiğimiz ipekten daha güzeldir
Bildiğimiz ipekten daha güzeldir.Örümceğin tellerinden ince ipek elde etmek çok pahalıya mal olmaktadır.Nedeni örümcekleri bir arada tutmanın zorluğudur.Çünkü bir arda bulunan örümcekler birbirlerini yerler.

13

14

15

16 Ayrı eşeyliler dişileri erkeklerden daha iri
Çiftleşme öncesi erkek örümcek Örümceğin sevgi dansı denen sıçrama hareketlerini yapar Çiftleşme sonrası dişi tarafından Protein kaynağı olarak görüldüğü için kaçmaya fırsat bulamadan dişi örümceğe yem olur Zehirleri genellikle Nörotoksik özelliktedir Evlerde her yerlerde yaşarlar

17

18 Tıpkı akreplerde olduğu gibi sokulan yerde
Terleme,morarma,hipotansiyon,koma ve ölüm görülebilir

19 IXODOİDEA (AKARLAR)

20 Boyutları 3-30 mm arasında
Kahverengi veya kırmızıya benzer renkte Vücut başla kaynaşmış,baş küçük 4 çift bacak,uçlarında çengel ve vantuzlar var Deriye rahatça yapışarak hortumlarıyla KAN emerler

21

22 İnsan ve evcil hayvanlara hastalık etkenlerini bulaştırırlar
Viral ensefalit,Lyme hastalığı, KKKA,Kayalık Dağlar Humması gibi viral hastalıklar Kene sokmasından sonra deride kaşıntı acı,ateş yükselmesi görülür Tükürüğünde bulunan nörotoksin kol ve bacaklarda felç yapar

23 Kene göz de dahil olmak üzere her yere yapışır

24

25 KKKA gibi ölümcül bir hastalığa neden olur

26 ÇIKARILMASI

27

28

29

30 IXODOİDEA (MİTE)

31

32 Tıbbi adı mite.Çıplak gözle görülemezler
Işığı az gören sıcak NEMLİ evler akarlar için ideal ortamlardır İnsan vücudundan dökülen deri parçaları ve tozlarla beslenirler En çok yatak,yorgan,yastık battaniye,halı gibi ortamlarda yaşarlar 1 gr deri parçası tane akarın beslenmesi için yeterlidir

33 5 yıl kullanılan yatakta 8-10 milyon akarın yaşadığı tahmin edilmektedir

34 Dışkıları insanlar için tehlikeli
Alerjik olaylara ve Astıma yol açarlar

35

36

37 NASIL KORUNMALIYIZ Yaşanılan yerlerde halı, kilim,battaniye gibi tüylü eşyalardan uzak durmalıyız Bu gibi eşyaları silkme hareketinden vazgeçmeliyiz.Çünkü bu gibi eşyalar akarların solunum yoluyla insanlar tarafından alınmasına neden olunacak hareketlerdir

38

39

40

41 İnsanda hastalık yapan parazitin dişisi. Kaynak hasta insanlar.
SARCOPTES SCABİEİ İnsanda hastalık yapan parazitin dişisi. Kaynak hasta insanlar. Uyuz böcekleri; deri döküntüleri, doku artıkları, kan ve doku sıvısı ile beslenirler. Deride derin ve genelde kaşıntılı lezyonlara sebebiyet verirler. Uyuz böceği; insan derisi içine girerek tüneller hâlinde (2 mm - 3 cm uzunlukta) yerleşip ürer. Deride tünel açan, kabarcıklar, delikler ve yaralar meydana getiren bir parazittir.

42 İnsanlarda uyuz hastalığına sebep olan tür sarcoptes scabei hominis'tir.
Bunun dışında hayvanlarda hastalık oluşturan çeşitli uyuz etkenleri mevcuttur. Sarcoptes scabei hominis, tüm gelişme evrelerini insan üzerinde geçirir. Erginleri gözle görülebilecek büyüklüktedir

43 Dişiler deri üzerinde fertilize olurlar ve deri içinde tünel kazarak ilerlerler.
Sarcoptes scabei hominis, kan emmez sadece dokularla beslenir. Dişiler genelde 3-5 hafta yaşar.

44 UYUZ BÖCEĞİNİ YAPTIĞI HASTALIK BELİRTİLERİ
Deride kaşıntı Kızarıklık Deride veziküller Vücutta yaygın yaralar Tüy dökülmesi Deride kalınlaşma Deride kepeklenme ve kızarıklık Derinin renginde koyulaşma

45 Bulaşma insandan insana olur.
Hayvanlardaki uyuz etkenleri insanlara nadiren bulaşır. Bu etkenler insanlarda birkaç gün kalır ve kaynak hayvanın uzaklaştırılmasından sonra kısa sürede kendiliğinden iyileşir.

46 Ev veya aile hastalığı olarak da bilinir.
Çünkü çok bulaşıcıdır. Kapalı ortamlarda hızla yayılır. Tokalaşma, etken bulunan yatak, yorgan, çamaşır, giysi, kişisel kullanma araçları en önemli bulaşma yollarıdır

47 Uyuzun en önemli belirtisi kaşıntıdır. Özellikle gece kaşıntı artar
Uyuzun en önemli belirtisi kaşıntıdır. Özellikle gece kaşıntı artar. Gündüzleri dayanılabilir olan kaşıntı, gece hastayı uyandıracak kadar şiddetlenir. Deri üzerinde dikkatli muayenede etkenin açmış olduğu tüneller görülebilir. İlerledikçe deride döküntüler, kesecikler ve daha ileri deri lezyonları meydana gelir.

48 Uyuz sebebiyle piyoderma (derinin irinli iltihabı) impetigo, follikülit gibi ikincil hastalıklarda ortaya çıkabilmektedir. Tedavisi vardır ve kesinlikle yapılmalıdır.

49 KULAĞINDAN UYUZ BÖCEĞİ ÇIKTI

50

51

52 PEDİCULOSİS Yassı ve kanatsızlar
Sivri tırnakları vardır.Kirli sarı renktedir Baş göğüsten dardır.Dişi bitler daha büyüktür

53

54

55

56

57 Günde 8-10 kez kan emerek beslenirler
Sirke denilen yumurtaları görmek daha kolaydır Sirkeler kumaş ve battaniye üzerinde gün canlı kalabilirler İnsanda baş,vücut ve kasık ta bulunabilir Tedavisi olan bir hastalıktır

58

59

60 1-Pediculus humanus capitis 2-Pediculus humanus corporis 3-Phthirus pubis

61 BLATTODEA

62 Evlerimizde her yerde yaşarlar Çok çabuk ürerler

63 Sıcak ve rutubetli yerleri severler
Nişastalı ve şekerli gıdalara bayılırlar Hastalık etkenlerini mekanik olarak taşırlar

64

65 Allerjik deri hastalıklarına neden olurlar
Kolera,tifo,Entamoeba coli,Giardia intestinalis,Verem basili gibi hastalıkları mekanik olarak bulaştırırlar

66

67 NASIL KORUNURUZ Çok zordur.Profesyonel mücadele şarttır
Çöp ve gıdaların açıkta bırakılmaması Ve ilaçlama yani İNSEKTİSİTLER şarttır

68

69 CİMİCİDAE

70 bed bugs (tahta kurusu)
Oval,yassı,çok ayaklı,pas kırmızısı renginde. Ezilince pis kokar,evlerde dolap içleri,duvar delikleri,tahta aksam ayrıklarında yuvalanırlar. Geceleri aktiftirler,insana uykuda hücum ederler.Evden eve eşya ile taşınırlar. Gündüzleri ışıktan korunmuş yerlerde saklanırlar.

71

72 Tahtakuruları ısırmayla herhangi bir hastalık taşıdıkları bildirilmemiş olsa da
Isırıklar şiddetle kaşıntı hissi verdiğinden, aşırı kaşımayla cilt sorunu veya iyileşme sonrası iz kalması sorunları yaşanabilir. Tahtakuruları, havanın sıcak veya kuru olmasından bağımsız her ortamda canlı kalmayı başarabilirler. Çok soğuk havalarda yarı uyku durumuna geçip hiç yemeden 1 yıl yaşayabilirler. Pestisitlerin onları öldürücü olması için direkt vücutlarına temas etmesi gerekiyor.

73 Tahta kurusu ısırığı

74 SİPHONAPTERA (PİRELER) Flea_Scanning_Electron_Micrograph_False_Color

75 Bu böcekler özelleşmiş vücut yapıları sayesinde memelilerin ve kuşların derisine tutunarak kanlarını emer, konakları arasında yer değiştirirken son derece tehlikeli hastalıkları da bulaştırabilir. Vebanın insanlara bulaşmasında baş rolü oynayan kene piresi (Xenopsylla cheopis) ve akrabaları ortaçağda Avrupa nüfusunun yaklaşık dörtte birinin ölümünden sorumludur Pireler dış parazitlerdir. Memelilerin ve kuşların kanlarını emerek yaşamlarını sürdürürler

76 Hızlı hareket edebilen genelde koyu renkli canlılardır.
Genellikle köpek, kedi, insan, tavşan ve kümes hayvanlarında bulunurlar ve ısırdıkları yerleri uyuşturmak için kullandıkları salgı kaşınıtı yaratır. Alerjik reaksiyon gösterildiği takdirde deride kızarıklıklar oluşur. Taşıdıkları Yersinia pestis adlı (bakteri) insanlara bulaştığında ölümcül veba hastalığı meydana gelebilir.

77 Özellikle kedi ve köpek gibi memeli canlılar üzerinden beslenen pire, aynı zamanda bu tür canlılar üzerinde yaşar. Pire sıçramasını vücudunun arka tarafında bulunan bacakları ile sağlar. Uzun bacakları ile birkaç saat sıçrayabilirler. Ev içinde geceleri ve karalıkta aktif olup, uyku halinde olan insanlardan kan emer.

78 bodrum katlarında ve sokak köpekleri ile sokak kedilerinin yaşadıkları bölgelerde sıkça rastlanılan pireler insanlar ve bu tür canlılar yolu ile iç mekânlara girerler. Pirelerden kurtulmak için öncelikli olarak eğer var ise ev içindeki evcil hayvanları pirelerden arındırmak daha sonrada mekândan pireleri yok etmek gereklidir.

79 APOİDEA

80

81 Petek şeklinde bir çift göz ve üç adet basit göz
Başta bulunan duyu organı 2km mesafedeki balın kokusunu alır Kendilerini tehlikede görürlerse önce sesle uyarırlar sonra toplu halde gürültü yaparlar Hala tehlikede hissederlerse iğneleri ile insanları sokarlar

82

83

84 Peteklerini altıgen biçiminde yapmalarının nedeni en fazla balın depolandığı faydanın en fazla sağlandığı biçimdir Zehirlenmelere ve anafilaktik şoklara neden olurlar Sokma sonucu ağrı,ödem,şişme Dil sokulursa ölüm meydana gelir Desansitizasyon işlemi ile hassas kimselere arı özetlerinden hazırlanan antijenlerin yapılması İle korunma sağlanır

85 Son yıllarda besin olarak arıların ürünlerinden yararlanmanın dışında tedavi amaçlı bilimsel çalışma yapıldığı özellikle kanser tedavi çalışmaları yapıldığı bildirilmektedir

86 NASIL KORUNURUZ Duyarlı kişiler Desansibilize edilmelidir
Antihistaminikler, buz uygulama ve soğuk su muhakkak yapılmalıdır Arı iğnesi dokudan çıkartılmalıdır

87 FORMİCİDAE

88

89 Yeryüzünün en kalabalık nüfusa sahip canlıları
Her yeni doğan 40 insana karşılık 700 milyon karınca dünyaya meydana gelir Böcek türlerinin en sosyal alanlarıdır İyi örgütlenmiş bir düzen içinde koloniler halinde yaşarlar Kast sistemi denilen kraliçe, erkek, dişi bölümlerine ayrılmışlardır

90 Kastın en önemli üyeleri işçi asker karıncalardır En önemli özellikleri yeşil yaprakları çiğneyip depolayıp biriktirmek ve onlardan mantar üretmektir. Üreyen mantarları yiyerek protein ihtiyaçlarını karşılarlar

91

92

93 İnsanları ısırırlar Tropikal bölgelerdeki türlerden bazıları zehirlidirler

94 NASIL KORUNURUZ Evlerde mutfaklarda yiyecekler kapalı muhafaza edilmeli Nemli ortamlar düzeltilmeli Kimyasal mücadelede kullanılacak olan insektisitleri profesyonel kişiler yapmalıdır

95 CULICIDAE

96 Sivrisineklerin yaşamak için şekere ve proteine ihiyaçları vardır
Bunu bitki ve meyva sularından elde ederler Yanlızca DİŞİLER in kana ihtiyacı vardır yumurta üretebilmek için

97 DERİYİ NASIL KESER Cilde en yakın damarı tespit eder 6 bıçaktan oluşan alt ve üst çenesi ile deriyi keser Bu bıçaklardan akan sıvı ile dokuyu uyuştururken aynı zamanda kanın pıhtılaşmasını önleyerek kanı emer Dişi sivrisinekler bir defada arası yumurta yumurtlayabilirler

98

99 Sivrisinekler kan taşıdıkları için hastalık bulaştırma riskleri vardır
Sarı humma,fil hastalığı,sıtma gibi parazit hastalıkları HIV virüsü bu canlılarda gelişme ortamı bulamaz Virüsler sivrisineklerle taşınmaz İnsanlarda allerjik ve deri ile ilgili hastalıklara neden olurlar

100

101

102 Genelde alacakaranlık zamanlarında uçarlar
Yaşadıkları yerler su bulunan birikintiler,havuzlar ,açık lağım çukurları,giriş katlarındaki olan nemli rutubetli evler

103 NASIL KORUNURUZ Günümüzde pek çok fiziksel ve kimyasal metod kullanılmaktadır Çevre temizliği burada önem taşımaktadır Açıkta kalan su birikinti,lağım,çöplükler kapatılmalı Profesyonel olarak ilaçlama yapılmalıdır

104 GLOSSİNA (çeçe sineği)

105 Çeçe sineğinin bulaşmasına sebeb olduğu tek hücreli parazit olan ( Trypanozoma Gambiense ve Trypanozoma Rhodesiense )’ nin insan kanına bulaşıp, kana ve omirilik beyin sıvısına yayılmasıyla ortaya çıkan bir tür tropikal hastalık.  Çeçe sineklerinin bulaştırdığı uyku hastalığı sıklıkla görüldüğü alan, Batı ve Ekvator kuşağı Afrikası’dır.

106 PHLEBOTOMUS (Tatarcıklar)

107 Leishmania cinsinden hastalık yapıcı tek hücrelilerin taşıyıcılığını yaparlar.
Tatarcığın ısırmasının ardından kaşıntıyla görülen Şark çıbanı zamanla büyük bir yaraya dönüşür.