Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
GENEL İMALAT MALİYETLERİ
Prof.Dr. A.Vecdi CAN
2
Bu dersimizde: Genel İmalat Maliyeti (GİM) ne demektir ?
GİM’ler nasıl sınıflandırılır ? GİM’ler nasıl hesaplanır ? GİM’ler mamullere nasıl yüklenir ? GİM dağıtım yöntemleri nelerdir ?
3
Genel Üretim Maliyetleri:
Üretimle ilgili olup mamule direkt yüklenemeyen maliyetleri ifade eder… Kısaca tüm endirekt (dolaylı) üretim giderlerine verilen genel isimdir. DMM ve DİM dışında kalan tüm üretim giderleri…
4
Farklı İsim ama Aynı Anlam:
Genel Üretim Maliyetleri – GÜM Genel Üretim Giderleri – GÜG (730) Genel İmalat Maliyetleri – GİM Genel İmalat Giderleri – GİG Üretim Ortak Maliyetleri – ÜOM Üretim Destek Maliyetleri – ÜDM Üretim Ortak Giderleri - ÜOG Ortak Üretim Maliyetleri - OÜM Ortak Üretim Giderleri – OÜG Ortak İmalat Maliyetleri – OİM Genel İşletme Maliyetleri Fabrika Genel Maliyetleri
5
Genel Üretim Maliyetleri:
Endirekt’dirler Heterojendirler İstikrarsızdırlar Belirsizdirler Tahmini Zordur Sahipsizdirler Davranışları Bozuktur Dağıtımında farklı yöntemler
6
Genel Üretim Maliyetlerinin Çeşitleri
Endirekt Malzeme Maliyetleri (yardımcı malz., işletme malz.) Endirekt İşçilik Maliyetleri (işçi ve memur) Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler (Elektrik, Su, Telefon, Yemek, Temizlik, Güvenlik vb.) Çeşitli Maliyetler (sigorta, kira, kırtasiye, eğitim, staj, yolluk vb.) Vergi, Resim ve Harçlar (Emlak ve çevre vergileri, Tapu harcı) Amortismanlar ve Tükenme Payları (Duran Varlıkları Kullanma Maliyetleri) Finansman Maliyetleri (Vade farkı, kur farkı, kredi sözleşmesi ve komisyon giderleri …)
7
Maliyet Dağıtımının Amaçları:
İşletme kararları için bilgi sağlamak Arzu edilen motivasyonu elde edebilmek Maliyetlerin doğrulanması veya harcamaların hesaplanması Karın hesaplanması ve stokların değerlenmesi
8
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
9
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
10
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
DMM DİM GİM
11
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
DMM DİM GİM
12
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
DMM DİM GİM
13
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DİM GİM
14
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DİM GİM
15
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DİM GİM
16
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DMM DİM GİM
17
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DMM DİM DİM GİM
18
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DMM DİM DİM DİM GİM
19
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DMM DİM DİM DİM GİM
20
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C DMM DMM DMM DİM DİM DİM GİM
21
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C Direkt Maliyetler (Direkt Yükleme) DMM DMM DMM DİM DİM DİM GİM
22
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C Direkt Maliyetler (Direkt Yükleme) DMM DMM DMM DİM DİM DİM Endirekt Maliyetler (Dolaylı Yükleme) GİM
23
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C Direkt Maliyetler (Direkt Yükleme) DMM DMM DMM DİM DİM DİM Endirekt Maliyetler (Dolaylı Yükleme) GİM Endirekt Malzeme Maliyeti Endirekt İşçilik Maliyeti Üretimde Kullanılan Enerji Fabrika Binası Kirası Fabrika Binası Vergisi Fabrika Binası Sigortası Makinaların Amortismanı Makinaların Sigortası
24
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C Endirekt Maliyetler (Dolaylı Yükleme) GİM Endirekt Malzeme Maliyeti Endirekt İşçilik Maliyeti Üretimde Kullanılan Enerji Fabrika Binası Kirası Fabrika Binası Vergisi Fabrika Binası Sigortası Makinaların Amortismanı Makinaların Sigortası
25
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C Endirekt Maliyetler (Dolaylı Yükleme) GİM Endirekt Malzeme Maliyeti Endirekt İşçilik Maliyeti Üretimde Kullanılan Enerji Fabrika Binası Kirası Fabrika Binası Vergisi Fabrika Binası Sigortası Makinaların Amortismanı Makinaların Sigortası
26
ÜRETİM MALİYETLERİNİN MAMULLERE YÜKLENMESİ
B C ? Endirekt Maliyetler (Dolaylı Yükleme) GİM Endirekt Malzeme Maliyeti Endirekt İşçilik Maliyeti Üretimde Kullanılan Enerji Fabrika Binası Kirası Fabrika Binası Vergisi Fabrika Binası Sigortası Makinaların Amortismanı Makinaların Sigortası
27
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D DMM X X X X DİM X X X X GİM ? ? ? ? Direkt Dağıtım Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik Enerji Su Kira Amortisman Sigorta Vergi GİDER MERKEZLERİ
28
GİDER MERKEZİ (Gider Yeri) MALİYET MERKEZİ (Maliyet Yeri)
“üretim ve hizmetlerin yapıldığı ve maliyetlerin oluştuğu, örgütün bir birimini ya da birim içindeki bir yeri ifade eder” Gider veya maliyet merkezleri; Bir işletmede kendisine maliyetlerin direkt yüklenebileceği veya endirekt maliyetlerin dağıtılabileceği; tanımlanmış bir çalışma alanı, bölüm, iş birimi, daire, ofis, masa, kürsü, kısım, servis, atölye, fonksiyon veya makine-cihazdır. maliyetlerin planlanması, kontrol edilmesi ve dengeli biçimde toplanarak mamullere dağıtılmasını sağlar.
29
GİDER MERKEZİ (Gider Yeri) MALİYET MERKEZİ (Maliyet Yeri)
Esas Gider Merkezi Esas üretim gider yerleri Yardımcı üretim gider yerleri Yardımcı hizmet gider yerleri Yatırım gider yerleri Üretim yerleri yönetimi gider yerleri Araştırma ve geliştirme gider yerleri Pazarlama, satış ve dağıtım gider yerleri Genel yönetim gider yerleri Yardımcı Gider Merkezi
30
GİM’LERİN DAĞITIMINDA GİDER MERKEZLERİ
GİDER MERKEZİ YGM EGM Tamirhane Kesim Yemekhane Montaj Kalite Kontrol Boya ….. ….
31
GENEL İMALAT MALİYETLERİNİN DAĞITIMI
(GİM’ lerin Mamullere Yüklenmesi) Genel İmalat Maliyetlerinin mamullere yüklenmesi özetle 3 aşamada gerçekleşir: I.Aşama: (I.Dağıtım olarak ifade edilir) GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi II.Aşama: (II.Dağıtım olarak ifade edilir) Yardımcı Gider Merkezlerinde biriken GİM’ lerin Esas Gider Merkezlerine yüklenmesi III.Aşama: (III.Dağıtım olarak ifade edilir) Esas Gider Merkezlerinde biriken GİM’lerin üretime ve mamullere yüklenmesi
33
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi)
34
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı
35
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER
36
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM
37
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM EDMM XX EDİM Amort. Sigorta Kira Elektrik Su Doğalgaz … TOPLAM
38
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM EDMM XX EDİM Amort. Sigorta Kira Elektrik Su Doğalgaz … TOPLAM
39
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM EDMM XX Fiş Sayısı EDİM İşçi Sayısı Amort. MAS Sigorta Kira Metrekare Elektrik KWS Su Metreküp Doğalgaz … TOPLAM
40
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM EDMM XX Fiş Sayısı X EDİM İşçi Sayısı Amort. MAS Sigorta Kira Metrekare Elektrik KWS Su Metreküp Doğalgaz … TOPLAM
41
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM EDMM XX Fiş Sayısı X EDİM İşçi Sayısı Amort. MAS Sigorta Kira Metrekare Elektrik KWS Su Metreküp Doğalgaz … TOPLAM
42
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX
43
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX MAMULLER A, B, C, D…
44
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX MAMULLER A, B, C, D…
45
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX ??? MAMULLER A, B, C, D…
46
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX 2.TOPLAM MAMULLER A, B, C, D…
47
(…………………………. Dağıtım Yöntemi)
GİM DAĞITIM TABLOSU (…………………………. Dağıtım Yöntemi) GİM KALEMİ GİM TUTARI Dağıtım Anahtarı YARDIMCI GİDER MERKEZİ ESAS GİDER 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM C.EGM 1.TOPLAM XX 2.TOPLAM - MAMULLER A, B, C, D…
48
GELENEKSEL MALİYET DAĞITIMI İÇİN
ÖRNEK BİR UYGULAMA
60
ÖRNEK: A, B, C ve D mamulleri olmak üzere 4 çeşit mamul üreten bir üretim işletmesinin iki yardımcı (Y ve T) iki de esas (K ve M) gider merkezinin Ekim ayına ilişkin GİM verileri aşağıdaki gibidir: EDMM : TL EDİM : TL Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48 Faaliyet Ölçüsü A B C D Toplam Kesim (MAS) 200 150 350 300 1.000 Montaj (DİS) 1200 2500 500 800 5.000
61
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D DMM X X X X DİM X X X X GİM ? ? ? ? Direkt Dağıtım Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL
62
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL I.DAĞITIM Yemekh. Tamirh. Kesim Montaj
63
ÖRNEK: A, B, C ve D mamulleri olmak üzere 4 çeşit mamul üreten bir üretim işletmesinin iki yardımcı (Y ve T) iki de esas (K ve M) gider merkezinin Ekim ayına ilişkin GİM verileri aşağıdaki gibidir: EDMM : TL EDİM : TL Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48
64
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj Ekim ayında: EDMM TL EDİM TL Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48
65
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM TL Direkt EDİM TL İşçi Sayısı 6 4 35 45 Ekim ayında: EDMM TL EDİM TL Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48
66
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM TL Direkt EDİM TL İşçi Sayısı 6 4 35 45 EDİM / İşçi Sayısı = TL / 90 işçi = TL/işçi GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM A.EGM B.EGM EDMM TL Direkt EDİM TL İşçi Sayısı I.TOP. TL
67
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Yemekh. Tamirh. Kesim Montaj
68
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Kesim Montaj II.DAĞITIM Yemekh. Tamirh. Toplam Toplam
69
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM TL Direkt EDİM TL İşçi Sayısı 6 4 35 45 EDİM / İşçi Sayısı = TL / 90 işçi = TL/işçi GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM A.EGM B.EGM EDMM TL Direkt EDİM TL İşçi Sayısı I.TOP. TL
70
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL İŞTE BU AŞAMADA ŞU YÖNTEMLERDEN BİRİ KULLANILIR: Direkt (Basit) Dağıtım Yöntemi Kademeli (Basamaklı Dağıtım Yöntemi Matematik Dağıtım Yöntemi Planlı Dağıtım Yöntemi Turlama Yöntemi
71
GİM 2. ve 3. DAĞITIMI Prof.Dr. A.Vecdi CAN
72
Bu dersimizde: Geleneksel Maliyet Dağıtım Modeli
Genel Üretim Maliyetlerinin (GÜM) İkinci Dağıtımı ve 2.Dağıtım Yöntemleri: Doğrudan (Basit) Dağıtım Kademeli Dağıtım Matematik Dağıtım GÜM 3.Dağıtım (Mamullere Yükleme) Faaliyetlere Dayalı Maliyetleme (FTM)
73
YGM A YGM B EGM 1 EGM 2 GÜM 1 GÜM 1 GÜM 1 GÜM 1 GÜM 1 GÜM 2 GÜM 2 GÜM 2 GÜM 2 GÜM 2 GÜM 3 GÜM 3 GÜM 3 GÜM 3 GÜM 3 GÜM I.TOPLAM YGM A YGM B EGM 1 EGM 2 YGM A YGM A YGM B YGM B EGM 1 TOP. EGM 2 TOP. GÜM II.TOPLAM
75
Doğrudan (Direkt, Basit) Dağıtım Yöntemi
2.DAĞITIM (II.Aşama) (YGM) (EGM) Doğrudan (Direkt, Basit) Dağıtım Yöntemi Kademeli (Basamaklı, Sıralı) Dağıtım Yöntemi Matematik (Denklem) Dağıtım Yöntemi
76
1.Doğrudan (Basit) Dağıtım Yöntemi
YGM A YGM B YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 A A A B B B C C C TOP EGM 1 TOP EGM 2 TOP EGM 3 II. Dağıtım Toplamı
77
2.Kademeli (Sıralı) Dağıtım Yöntemi
YGM A YGM B YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 Kriterlere göre YGM dağıtım sırasının C A B şeklinde belirlendiğini varsayalım.
78
2.Kademeli (Sıralı) Dağıtım Yöntemi
YGM C YGM A YGM B EGM 1 EGM 2 EGM 3 C C C C C A+C A+C A+C A+C B+C+A B+C+A B+C+A TOP EGM 1 TOP EGM 2 TOP EGM 3 II. Dağıtım Toplamı
79
3.Matematik (Denklem) Dağıtım Yöntemi
YGM A YGM B YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 YGM’lerin (eş zamanlı olarak) kurulan denklemlerle birbirlerine dağıtıldıktan sonraki toplamları bulunur ve dağıtılır. TOP YGM A TOP YGM B TOP YGM C
80
3.Matematik (Denklem) Dağıtım Yöntemi
TOP YGM A TOP YGM B TOP YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 A A A A A B B B B B C C C C C TOP EGM 1 TOP EGM 2 TOP EGM 3 II. Dağıtım Toplamı
81
Doğrudan (Basit) Dağıtım Yöntemi
Dağıtım oldukça basittir, dağıtım sırası önemli değildir YGM’lerin kendilerine sağladıkları fayda veya hizmetler dikkate alınmaz YGM’lerin kendi aralarındaki fayda veya hizmet alış verişleri de dikkate alınmaz YGM’lerde biriken GÜM’ler doğrudan EGM’lere dağıtılır
82
YGM’lerin kendilerine ve birbirlerine sağladıkları fayda veya hizmetler dikkate alınmaz
83
/ 3000 = 30 TL / 400 = 250 TL / 64 = TL 30 x 800 30 x 1.300 30 x 900 250x125 250 x 75 250x200 1000x19 1000 x 25 1000x20
84
30 x 800 30 x 1.300 30 x 900 250x125 250 x 75 250x200 1000x19 1000 x 25 1000x20
85
Kademeli (Sıralı) Dağıtım Yöntemi
Dağıtım zordur, dağıtım tek yönlüdür, sırası çok önemlidir, önce sıraya koymak gerekir YGM’lerde biriken GÜM’ler kademe kademe EGM’lere dağıtılır YGM’lerin kendilerine sağladıkları fayda veya hizmetler dikkate alınmaz YGM’lerin kendi aralarındaki fayda veya hizmet alış verişleri kısmen dikkate alınır Dağıtılan YGM oyundan çıkar
86
2.Kademeli (Sıralı) Dağıtım Yöntemi
YGM A YGM B YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 Kriterlere göre YGM dağıtım sırasının C A B şeklinde belirlendiğini varsayalım.
87
2.Kademeli (Sıralı) Dağıtım Yöntemi
YGM C YGM A YGM B EGM 1 EGM 2 EGM 3 C C C C C A+C A+C A+C A+C B+C+A B+C+A B+C+A TOP EGM 1 TOP EGM 2 TOP EGM 3 II. Dağıtım Toplamı
88
Kademeli Dağıtımda SIRALAMA KRİTERLERİ
SAYI: Dağıtıma en çok sayıda yere (GM) fayda veya hizmet sağlayan YGM’den başlanır YÜZDE: Dağıtıma en yüksek (%) oranda yere (GM) fayda veya hizmet sağlayan YGM’den başlanır TUTAR: Dağıtıma en yüksek GÜM tutarına sahip olan YGM’den başlanır
89
DİKKAT: YGM kendisine ve geriye doğru pay vermiyordu!!!
92
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 10 25 125 75 200 435 4 19 20 68 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
93
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 4 19 20 68 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
94
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 4 19 20 68 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
95
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 5.747,12 28.735,63 17.241,57 45.977,00 4 19 20 68 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
96
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 5.747,12 28.735,63 17.241,57 45.977,00 66.298,85/68= 974,98 TL 4 19 20 68 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
97
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 5.747,12 28.735,63 17.241,57 45.977,00 66.298,85/68= 974,98 TL 4 19 20 68 3.899,93 18.524,68 24.374,57 19.499,66 800 1300 900 3000 II.DAĞITIM TOPLAMI
98
Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 5.747,12 28.735,63 17.241,57 45.977,00 66.298,85/68= 974,98 TL 4 19 20 68 3.899,93 18.524,68 24.374,57 19.499,66 99.647,05/3000= 33,22 TL 800 1300 900 3000 26.572,54 43.180,38 29.894,12 II.DAĞITIM TOPLAMI
99
Dağıtım Anahtarı Yemekh. YGM Bilgi İşl. Bak.Onar. Man.Dev. EGM Sargı Montaj TOPLAM 64.000 90.000 /435= 229,88 TL 10 25 125 75 200 435 2.298,85 5.747,12 28.735,63 17.241,57 45.977,00 66.298,85/68= 974,98 TL 4 19 20 68 3.899,93 18.524,68 24.374,57 19.499,66 99.647,05/3000= 33,22 TL 800 1300 900 3000 26.572,54 43.180,38 29.894,12 II.DAĞITIM TOPLAMI ,85 ,33 ,78
100
Matematik Dağıtım Yöntemi
Dağıtım oldukça zordur, dağıtım karşılıklıdır, eş zamanlıdır YGM’lerde biriken GÜM’ler kurulan denklemlerle EGM’lere dağıtılır YGM’lerin kendilerine sağladıkları fayda veya hizmetler dikkate alınmaz YGM’lerin kendi aralarındaki fayda veya hizmet alış verişleri tamamen dikkate alınır
101
3.Matematik (Denklem) Dağıtım Yöntemi
YGM A YGM B YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 YGM’lerin (eş zamanlı olarak) kurulan denklemlerle birbirlerine dağıtıldıktan sonraki toplamları bulunur ve dağıtılır. TOP YGM A TOP YGM B TOP YGM C
102
3.Matematik (Denklem) Dağıtım Yöntemi
TOP YGM A TOP YGM B TOP YGM C EGM 1 EGM 2 EGM 3 A A A A A B B B B B C C C C C TOP EGM 1 TOP EGM 2 TOP EGM 3 II. Dağıtım Toplamı
103
Y1 = ,30.Y2 Y2 = ,20.Y1 Y1 = ,30.( ,20.Y1) Y1 = ,06.Y1 Y1 = ,06.Y1 Y1 = / 0,94 Y1 = 40500 Y2 = ,20.Y1 Y2 = , Y2 = Y2 = 26100
104
Y1 = 40.500 Y2 = 26.100 Maliyet Merkezi Dağıtım Tutarı YMM 1 2 EMM Y Z
TOPLAM 32.670 18.000 54.000 72.000 YMM 1 40.500 - %20 %40 %100 YMM 2 26.100 %30 %50
105
Maliyet Merkezi Dağıtım Tutarı YMM 1 2 EMM Y Z TOPLAM I.Dağıtım 32.670 18.000 54.000 72.000 YMM 1 40.500 - %20 %40 %100 YMM 2 26.100 %30 %50 Maliyet Merkezi Dağıtım Tutarı YMM 1 2 EMM Y Z TOPLAM I.Dağıtım 32.670 18.000 54.000 72.000 YMM 1 40.500 - 8.100 16.200 YMM 2 26.100 7.830 5.220 13.050 II.Dağıtım 75.420
106
Y1 = 40500 Y2 = 26100
107
II.Dağıtım Yöntemlerinin Karşılaştırılması
Doğrudan Dağıtım Kademeli Dağıtım Matematik Dağıtım Uygulama açısından Basit Zor Çok Zor Dağıtımın akış yönü açısından Dağıtım tek yönlü Dağıtım karşılıklı Dağıtım sırasının belirlenmesinin önemi açısından Önemli değil Çok önemli Eş zamanlı Dağıtım kriterleri açısından Kriter yok Kriter çok Simultane Denklem YGM’ler arası hizmet alışverişini dikkate alma açısından Hiç dikkate almaz Kısmen dikkate alır Tamamen dikkate alır YGM’lerin kendilerine verdikleri hizmeti dikkate alma açısından Dikkate almaz Dağıtım sonuçlarının doğruluğu ve güvenilirliği açısından Düşük Orta Yüksek
113
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1. Direkt (Basit) Dağıtım Yöntemi
114
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM 2.YGM Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48
115
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 6 4 35 45 2.YGM Bakım Saati 8 2 32 48 Dağıtım Anahtarı Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj EDMM (direkt) İşçi Sayısı 6 4 35 45 Bakım Saati 8 2 32 48
116
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 35 45 2.YGM Bakım Saati 32 48
117
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 35 45 2.YGM Bakım Saati 32 48 Yemekhane için : TL / ( ) = TL/İşçi Tamirhane için : TL / ( ) = TL/BAS
118
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 35 45 2.YGM Bakım Saati 32 48 Yemekhane için : TL / ( ) = TL/İşçi Tamirhane için : TL / ( ) = TL/BAS GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 2.YGM Bakım Saati
119
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj I.TOP. TL 1.YGM İşçi Sayısı 2.YGM Bakım Saati II.TOP.
120
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj II.TOP. TL
121
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Kesim Toplam Montaj Toplam II.DAĞITIM
122
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Kesim Toplam / F.Hacmi Montaj Toplam / F.Hacmi = Y.O. = Y.O.
123
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Kesim Toplam / F.Hacmi Montaj Toplam / F.Hacmi = Y.O. = Y.O.
124
GİDERLERİN DAĞITIMI ve MAMULLERE YÜKLENMESİ
A B C D GİM ? ? ? ? Endirekt Dağıtım Endirekt Malzeme Endirekt İşçilik TL TL TL Kesim Toplam / F.Hacmi Montaj Toplam / F.Hacmi Faaliyet Ölçüsü A B C D Toplam Kesim (MAS) 200 150 350 300 1.000 Montaj (DİS) 1200 2500 500 800 5.000 = Y.O. = Y.O.
125
Yükleme Oranı: GİM = Faaliyet Hacmi x Y.O. Formülünden:
Y.O. = GİM / Faaliyet Hacmi (Kapasite) Malzeme için fiyat ne ifade ediyorsa; İşçilik için ücret ne ifade ediyorsa; GİM için de Yükleme Oranı onu ifade eder: Bir mamule yüklenecek bir birim GİM’i ifade eder...
126
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj II.TOP. TL Faaliyet Ölçüsü A B C D Toplam Kesim (MAS) 200 150 350 300 1.000 Montaj (DİS) 1200 2500 500 800 5.000
127
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj II.TOP. TL Faaliyet Ölçüsü A B C D Toplam Kesim (MAS) 200 150 350 300 1.000 Montaj (DİS) 1200 2500 500 800 5.000
128
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj II.TOP. TL MAS 1.000 MAS DİS 5.000 DİS Y.O. Faaliyet Ölçüsü A B C D Toplam Kesim (MAS) 200 150 350 300 1.000 Montaj (DİS) 1200 2500 500 800 5.000
129
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü Yemekhane Tamirhane Kesim Montaj II.TOP. TL MAS 1.000 MAS DİS 5.000 DİS Y.O. = TL/MAS = TL/DİS Kesim Y.O. = TL / DİS = TL/MAS Montaj Y.O. = TL / MAS = TL/MAS
130
TÜM DAĞITIMI TOPLU OLARAK GÖRMEK GEREKİRSE…
131
Kesim EGM’ den mamullere dağıtılan (yüklenen) GİM:
Montaj EGM’ den mamullere dağıtılan (yüklenen) GİM:
132
Her iki EGM’ den mamullere dağıtılan (yüklenen) GİM:
133
II.Dağıtım: Kademeli Dağıtım Yöntemi
KURALLARI: YGM’ler bir kere dağıtılır. Dağıtılan oyundan çıkar. Bir daha ona geri dönülemez. Dağıtılan YGM’ye GİM’lerden pay verilmez. Yani bir YGM kendi GİM’inden pay alamaz. Dağıtıma nereden (hangisinden) başlanacağını belirleyen iki kriter vardır: I.Kriter : Gider Merkezi Sayısı II. Kriter : GİM Tutarı
134
Örnek 2: A, B, C olmak üzere üç farklı ürün üreten bir işletmenin 3 YGM ve 2 EGM olmak üzere 5 gider merkezi vardır. Ocak ayında EDMM TL, EDİM TL, amortisman TL ve sigorta gideri TL olarak gerçekleşen işletmenin, gider merkezlerinin dağıtım anahtarları ve faaliyet hacim ölçüleri aşağıdaki gibidir.
135
Örnek 2: A, B, C olmak üzere üç farklı ürün üreten bir işletmenin 3 YGM ve 2 EGM olmak üzere 5 gider merkezi vardır. Ocak ayında EDMM TL, EDİM TL, amortisman TL ve sigorta gideri TL olarak gerçekleşen işletmenin, gider merkezlerinin dağıtım anahtarları ve faaliyet hacim ölçüleri aşağıdaki gibidir. GİM Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End.Malz. Parça Sayısı 100 50 150 300 400 End.İşçilik İşçi Sayısı 12 17 9 36 26 Amortisman m2 74 98 49 215 197 Sigorta Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL 1.200 TL TL 9.700 TL m3 - 3500 9100 7400 KWS 2500 7600 5900 Yüzdeler 20% 10% 30% 40% DİS 4100 MAS 5730
136
Örnek 2: A, B, C olmak üzere üç farklı ürün üreten bir işletmenin 3 YGM ve 2 EGM olmak üzere 5 gider merkezi vardır. Ocak ayında EDMM TL, EDİM TL, amortisman TL ve sigorta gideri TL olarak gerçekleşen işletmenin, gider merkezlerinin dağıtım anahtarları ve faaliyet hacim ölçüleri aşağıdaki gibidir. GİM Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End.Malz. Parça Sayısı 100 50 150 300 400 End.İşçilik İşçi Sayısı 12 17 9 36 26 Amortisman m2 74 98 49 215 197 Sigorta Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL 1.200 TL TL 9.700 TL m3 - 3500 9100 7400 KWS 2500 7600 5900 Yüzdeler 20% 10% 30% 40% DİS 4100 MAS 5730 İstenen: C mamullerinin üzerinde A.EGM’de toplam DİS/ay, B.EGM’de toplam MAS/ay çalışıldığına göre bu mamullerin Ocak ayında TL olarak gerçekleşen (fiili) GİM’den alacağı payı hesaplayınız .
137
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM Ocak ayında EDMM TL, EDİM TL, amortisman TL ve sigorta gideri TL olarak gerçekleşen işletmenin…
138
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme End. İşçilik Amortisman Sigorta Ocak ayında EDMM TL, EDİM TL, amortisman TL ve sigorta gideri TL olarak gerçekleşen işletmenin…
139
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL End. İşçilik TL Amortisman TL Sigorta TL TL
140
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL Parça Sayısı 100 50 150 300 400 End. İşçilik TL İşçi Sayısı 12 17 9 36 26 Amortisman TL m2 74 98 49 215 197 Sigorta TL Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL 1.200 TL TL 9.700 TL TL
141
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL Parça Sayısı 100 50 150 300 400 End. İşçilik TL İşçi Sayısı 12 17 9 36 26 Amortisman TL m2 74 98 49 215 197 Sigorta TL Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL 1.200 TL TL 9.700 TL TL GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL Parça Sayısı 2.000 TL 1.000 TL 3.000 TL 6.000 TL 8.000 TL End. İşçilik TL İşçi Sayısı 1.200 TL 1.700 TL 900 TL 3.600 TL 2.600 TL Amortisman TL m2 7.400 TL 9.800 TL 4.900 TL TL TL Sigorta TL Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL TL 9.700 TL TL
142
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL Parça Sayısı 2.000 TL 1.000 TL 3.000 TL 6.000 TL 8.000 TL End. İşçilik TL İşçi Sayısı 1.200 TL 1.700 TL 900 TL 3.600 TL 2.600 TL Amortisman TL m2 7.400 TL 9.800 TL 4.900 TL TL TL Sigorta TL Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL TL 9.700 TL I.TOP TL
143
I.Dağıtım: GİM’ lerin tüm Gider Merkezlerine Yüklenmesi
Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM End. Malzeme TL Parça Sayısı 2.000 TL 1.000 TL 3.000 TL 6.000 TL 8.000 TL End. İşçilik TL İşçi Sayısı 1.200 TL 1.700 TL 900 TL 3.600 TL 2.600 TL Amortisman TL m2 7.400 TL 9.800 TL 4.900 TL TL TL Sigorta TL Doğrudan 1.400 TL 2.500 TL TL 9.700 TL I.TOP TL TL TL TL TL
144
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL TL TL TL TL TL
145
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL TL TL TL TL TL Direkt (Basit) Dağıtım Yöntemi Kademeli (Basamaklı Dağıtım Yöntemi Matematik Dağıtım Yöntemi Planlı Dağıtım Yöntemi Turlama Yöntemi
146
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL TL TL TL TL TL Direkt (Basit) Dağıtım Yöntemi
147
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 3500 9100 7400 KWS 2500 7600 5900 Yüzdeler 20% 10% 30% 40%
148
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 9100 7400 KWS 7600 5900 Yüzdeler 30% 40%
149
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 9100 7400 KWS 7600 5900 Yüzdeler 30% 40% GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 KWS Yüzdeler
150
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 9100 7400 KWS 7600 5900 Yüzdeler 30% 40% GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 6618,18 5381,82 KWS 8444,44 6555,56 Yüzdeler 4285,71 5714,29
151
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 6618,18 5381,82 KWS 8444,44 6555,56 Yüzdeler 4285,71 5714,29
152
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Direkt D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 6618,18 5381,82 KWS 8444,44 6555,56 Yüzdeler 4285,71 5714,29 II.TOP 69348,34 57651,66
153
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL 69348,34 57651,66
154
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL 69348,34 57651,66 DİS 4100 MAS 5730
155
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL 69348,34 57651,66 DİS 4100 MAS 5730 A.EGM Y.O. = ,34 TL / DİS = 16,91 TL/DİS B.EGM Y.O. = ,66 TL / MAS = 10,06 TL/MAS
156
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL TL TL TL TL TL Kademeli (Basamaklı) Dağıtım Yöntemi
157
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 3500 9100 7400 KWS 2500 7600 5900 Yüzdeler 20% 10% 30% 40%
158
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 1.YGM 2.YGM 3.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL m3 3500 9100 7400 KWS 2500 7600 5900 Yüzdeler 20% 10% 30% 40% Dağıtım tek yönlüdür (soldan sağa), geriye asla dönüş yoktur. Bu nedenle dağıtımın hangi YGM’den başlayacağı, hangi sırada devam edeceği çok önemlidir. Dağıtım sırası kriterleri: Gider Merkezi Sayısı GİM Tutarı
159
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 10% 20% 30% 40% KWS 2500 7600 5900 m3 3500 9100 7400 Dağıtım tek yönlüdür (soldan sağa), geriye asla dönüş yoktur. Bu nedenle dağıtımın hangi YGM’den başlayacağı, hangi sırada devam edeceği çok önemlidir. Dağıtım sırası kriterleri: Gider Merkezi Sayısı GİM Tutarı
160
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 10% 20% 30% 40% KWS 2500 7600 5900 m3 3500 9100 7400
161
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 10% 20% 30% 40% KWS 2500 7600 5900 m3 3500 9100 7400 GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 10% 20% 30% 40% KWS 2500 7600 5900 m3 9100 7400
162
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 10% 20% 30% 40% KWS 2500 7600 5900 m3 9100 7400 GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 1.000 TL 2.000 TL 3.000 TL 4.000 TL TL KWS 2.500 TL 7.600 TL 5.900 TL TL m3 9.100 TL 7.400 TL
163
II.Dağıtım: YGM’ lerin EGM’lere Yüklenmesi (Kademeli D.Y.)
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM I.TOP TL - TL TL TL TL TL Yüzdeler 1.000 TL 2.000 TL 3.000 TL 4.000 TL TL KWS 2.500 TL 7.600 TL 5.900 TL TL m3 9.100 TL 7.400 TL II.TOP TL TL
164
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL TL TL
165
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL TL TL DİS 4100 MAS 5730
166
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
GİM Aylık Tutar Dağ.Ölçüsü 3.YGM 2.YGM 1.YGM A.EGM B.EGM II.TOP TL TL TL DİS 4100 MAS 5730 A.EGM Y.O. = TL / DİS = 17 TL/DİS B.EGM Y.O. = TL / MAS = 10 TL/MAS
167
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
Direkt Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM Y.O. = ,34 TL / DİS = 16,91 TL/DİS B.EGM Y.O. = ,66 TL / MAS = 10,06 TL/MAS Kademeli Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM Y.O. = ,00 TL / DİS = 17,00 TL/DİS B.EGM Y.O. = ,00 TL / MAS = 10,00 TL/MAS
168
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
C mamullerinin üzerinde A.EGM’de toplam DİS/ay, B.EGM’de toplam MAS/ay çalışıldığına göre bu mamullerin TL’lik GİM’den alacağı pay: Direkt Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM Y.O. = ,34 TL / DİS = 16,91 TL/DİS B.EGM Y.O. = ,66 TL / MAS = 10,06 TL/MAS Kademeli Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM Y.O. = ,00 TL / DİS = 17,00 TL/DİS B.EGM Y.O. = ,00 TL / MAS = 10,00 TL/MAS
169
Bu açıklamalardan sonra...
Fiziksel Ölçü Parasal Ölçü DMM = Miktar x Fiyat DİM = Süre x Ücret GİM = Kapasite x Y.O.
170
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
Örneğin C mamullerinin üzerinde A.EGM’de toplam DİS/ay, B.EGM’de toplam MAS/ay çalışılmışsa bu mamullerin TL’lik GİM’den alacağı pay: Direkt Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM = 16,91 TL/DİS x DİS/ay = TL/ay B.EGM = 10,06 TL/MAS x MAS/ay = TL/ay Kademeli Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM = 17,00 TL/DİS x DİS/ay = TL/ay B.EGM = 10,00 TL/MAS x MAS/ay = TL/ay
171
III.Dağıtım: EGM’lerden Mamullere Yüklenmesi
Örneğin C mamullerinin üzerinde A.EGM’de toplam DİS/ay, B.EGM’de toplam MAS/ay çalışılmışsa bu mamullerin TL’lik GİM’den alacağı pay: Direkt Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM = 16,91 TL/DİS x DİS/ay = TL/ay B.EGM = 10,06 TL/MAS x MAS/ay = TL/ay C Mam. GİM Payı = TL/ay TL/ay = TL/ay Kademeli Dağıtım Yöntemine göre: A.EGM = 17,00 TL/DİS x DİS/ay = TL/ay B.EGM = 10,00 TL/MAS x MAS/ay = TL/ay C Mam. GİM Payı = TL/ay TL/ay = TL/ay
172
UYGULAMA 11 X, Y ve Z olmak üzere üç çeşit ürün üreten bir üretim işletmesinin dört Yardımcı Gider Merkezi (YGM), üç Esas Gider Merkezi (EGM) bulunmaktadır. Bu işletmenin Kasım ayı fiili Genel İmalat Maliyetleri (GİM) 20 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. YGM’lerin Fiili GİM’leri ile dağıtım anahtarları ölçüleri aşağıda görüldüğü gibidir:
173
1.YGM 2.YGM 3.YGM 4.YGM Fiili GİM TL TL TL TL Dağıtım Anahtarı m3 % kw/s m2 3.780 5% - 360 91.200 2.370 1.190 64.600 4.295 390 15% 7.685 550 A.EGM 30% 8.960 930 B.EGM 10% 19.250 890 C.EGM 40% 14.780 1.240 TOPLAM 100% 57.340 5.550
174
EGM’lerin Fiili GİM’leri ile faaliyet hacim ölçüleri ise aşağıda görüldüğü gibidir:
Faaliyet Ölçüsü X Y Z TOP A TL DİS 6190 19111 8750 34051 B TL MAS 91360 8276 48760 148396 C TL İŞLEM SAYISI 8220 1465 4740 14425 Mamullerin direkt maliyetleri, yarı mamul stok bilgileri ve üretim miktarları aşağıdaki gibidir: X Y Z Fiili Direkt Maliyetler TL TL TL DBYMSM TL TL TL DSYMSM TL TL TL Üretim Miktarları TL TL TL
175
İSTENEN: Direkt Dağıtım Yönetimine göre X, Y ve Z’nin GİM’lerden alacağı payı hesaplayınız. Kademeli Dağıtım Yönetimine göre X, Y ve Z’nin GİM’lerden alacağı payı hesaplayınız. Her iki yönteme göre hesaplayacağınız X, Y ve Z’nin birim üretim maliyetlerini karşılaştırınız.
176
TEŞEKKÜRLER Sorularınız ?
177
PROBLEM :
178
PROBLEM :
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.