Tipografi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık.

... konulu sunumlar: "Tipografi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık."— Sunum transkripti:

1 Tipografi Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

2 Tipografi Tipografi; harf, sözcük, satır ve boşluklarla ilgili olarak tasarım üzerinde yapılan görsel ve işlevsel düzenlemelerdir.

3 Öğretim materyallerinin tasarlanmasında dikkat edilmesi gereken tipografik ilkeler şunlardır:
Uygunluk Okunurluk Harf biçemi Satır boşluk düzeni Sözcük boşluk düzeni Hizalama Yan başlık kullanımı

4 Uygunluk Uygunluk, seçilen yazı karakterinin izleyicilerce kabul edilebilir olması ve ürünle bütünleşebilmesidir.

5 klasik müzik klasik müzik
Aşağıdaki yazılardan hangisi “klasik müzik” terimi için uygun olabilir? klasik müzik klasik müzik

6 Okunurluk Okunurluk, yazı karakterinin kolay okunabilir olmasıdır.

7 İnsan gözü desenleri tanımada kelimeleri tanımandan daha ustadır
İnsan gözü desenleri tanımada kelimeleri tanımandan daha ustadır. Bu sebeple “tırnaklı” olarak tanımlanan yazı tiplerinin okunması “tırnaksız” yazı tiplerine göre daha kolaydır.

8 İnsan gözü desenleri tanımada kelimeleri tanımandan daha ustadır
Aşağıdaki ifadeler tırnaklı ve tırnaksız yazı tipleri kullanılarak yazılmıştır: İnsan gözü desenleri tanımada kelimeleri tanımandan daha ustadır İnsan gözü desenleri tanımada kelimeleri tanımandan daha ustadır

9 Harf Biçemleri Harf biçemleri düz, eğik, kalın, kalın ve eğik olabilirler. Eğik yazı biçeminde harfler birbirlerine daha yakın durdukları için eğik yazı biçemini okumak daha zordur.

10 Eğik yazı biçeminde harfler birbirlerine daha yakın durdukları için eğik yazı biçemini okumak daha zordur

11 Satır Boşluk Düzeni Uzun satırlar yakın dizildiği zaman, okuyucu bir satırdan diğerine geçmeden okunan satırı ikinci kez okumaya yönelir. Satır uzunluğuna bağlı olarak satır boşluğunun artırılması bunu önlemeye yardımcı olur.

12 Uzun satırlar yakın dizildiği zaman, okuyucu bir satırdan diğerine geçmeden okunan satırı ikinci kez okumaya yönelir. Satır uzunluğuna bağlı olarak satır boşluğunun artırılması bunu önlemeye yardımcı olur.

13 Sözcük Boşluk Düzeni Gereğinden fazla sözcük boşluğu okunurluğu zayıflatmaktadır.

14 Eğer sözcük boşlukları satır boşluklarından daha fazla olursa gözün algısı soldan sağa değil yukarıdan aşağıya yönelmektedir.

15 Hizalama Satırlar sola, sağa, ortaya hizalanabildiği gibi iki yana yaslanarak da hizalanabilmektedir.

16 Satırların sola, ortaya ya da sağa hizalanması durumunda sözcükler arası boşluklar eşit olurken, iki yana yaslanması durumunda bu boşluklar değişken olmaktadır. Eşit sözcük boşluk düzeni bütün sayfadaki yazı örgüsüne düz bir görünüm sağlar. Bu düzende sütun genişliğinden bağımsız olarak sözcük boşluk düzeni her zaman eşit olacaktır.

17 Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi
Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi. Bir tarafı serbest dizgi.

18 Ortadan Bloklanmış Düzen
Satırların ortaya hizalanması satır başlarının farklı hizalarda olmasına yol açtığı için okunurluğu düşürmektedir. Bu dizgi düzenlemesinde en uzun ve en kısa satırlar arasındaki ölçü arttıkça okunurluk zayıflar.

19 Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi
Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi. Ortadan bloklanmış dizgi.

20 İki Yana Yaslı Düzen Satırları iki yana yaslama sözcükler arası boşluğu değişken kıldığı için okumayı zorlaştırmaktadır. Bu dizgi türü yalnızca özel etki sağlamak amacıyla kullanılmalıdır.

21 İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni
İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni. İki yana yaslı dizgi düzeni.

22 Yan Başlıklar Tasarımda yan başlıkların kullanılması hem yeterli boşluğu sağlamakta hem de sayfa üzerinde görsel gezinmeyi kolaylaştırmaktadır.

23 Yan Başlık 1 Yan Başlık 2 Tasarımda yan başlıkların kullanılması yeterli boşluğu sağlamakta ve sayfa üzerinde görsel gezinmeyi kolaylaştırmaktadır. Tasarımda yan başlıkların kullanılması yeterli boşluğu sağlamakta ve sayfa üzerinde görsel gezinmeyi kolaylaştırmaktadır.

24 Kaynakça Sarıkavak, Namık Kemal. Tipografinin Temelleri. Doruk Yayınları, Ankara, 1997.