Doç. Dr. Mübariz YOLÇİYEV Melikşah Üniversitesi

... konulu sunumlar: "Doç. Dr. Mübariz YOLÇİYEV Melikşah Üniversitesi"— Sunum transkripti:

1 Doç. Dr. Mübariz YOLÇİYEV Melikşah Üniversitesi
Sigorta Hukuku Doç. Dr. Mübariz YOLÇİYEV Melikşah Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ABD © myolcu

2 Can Sigortaları I. Kavram ve Mevzuat A. Kavram
İnsan hayatı ile ilgili olayların (rizikoların) sigortasıdır. Bu rizikiolar insanın vefati, kazaya uğraması, hastalanması bir uzvunun kayb etmesi nedeniyle meslekte çalışmaz hale gelmesi olabilir Can sigortası Sigortacının sigortalıya muayyen bir geliri ferdi kazalar ya da yaşamın tehlikeye girmesi ya da kaybedilmesi hallerinde ölüm halinde veya yaşam süresi içinde ödemeyi üstlendiği sigortardır. © myolcu

3 Can Sigortaları I. Kavram ve Mevzuat B. Mevzuat TTK.m.1487-1520
Genel Şartlar Hayat Sigortaları Genel Şartları Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları Sağlık Sigortası Genel Şartları Seyahat Sağlık Sigortası Genel Şartları © myolcu

4 Can Sigortaları II. Türleri Hayat Sigortası Ferdi Kaza Sigortası
Hastalık Sigortası Sağlık Sigortası Grup Sigortası © myolcu

5 Hayat Sigortaları I. Tanım ve Kapsamı A. Tanımı TTK.m. 1487
(1) Hayat sigortası ile sigortacı, belli bir prim karşılığında, sigorta ettirene veya onun belirlediği kişiye, sigortalının ölümü veya hayatta kalması hâlinde, sigorta bedelini ödemeyi üstlenir. (2) Hayatı sigorta edilen kimse, ilk primin ödenmesinden önce ölmüşse sigorta sözleşmesi geçersizdir. Mevzuat TTK.m Genel şartlar Hayat Sigortaları Genel Şartları Son Düzenleme Tarihi: 11 Mayıs 2002 © myolcu

6 Hayat Sigortaları I. Tanım ve Kapsamı B. Kapsamı
GŞ.m.A.2 Sigortacı, bu sigorta ile bir kimsenin belirli bir süre içinde veya sözleşmede belirtilen şart ve haller içinde ölümü veya o kimsenin sözleşmede belirtilen belli bir süreden fazla yaşaması ihtimalini ya da her iki ihtimali beraber sigorta edebilir. Ancak, küçüklerin, mahcurların veya mümeyyiz olmayanların ölümünü şart koyarak sigorta etmek batıl, bunların hayatı üzerine sigorta yapmak geçerlidir. Her iki halde de ölüm gerçekleşirse sigortalının ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatı ödenir. Bu genel şartlara göre riyazi ihtiyat ödenmesi gereken hallerde varsa kar payı da ödenir. © myolcu

7 Hayat Sigortaları II - Tontin TTK.m. 1488
(1) Birden çok kişi tarafından verilen katkı payları ile oluşturulan varlıkların, belirli bir tarihte hayatta kalanlar ve ölenin önceden belirlemiş olması hâlinde, lehtarlar arasında paylaştırılması ilkesi uyarınca tontinler kurulabilir. © myolcu

8 Hayat Sigortaları III. Hayat Sigortasında Kişiler
A. Sigortalı, Sigorta eetiren ve Lehtar kavramları GŞ.m.A.1 Hayatı üzerine sigorta sözleşmesi yapılan kişiye "sigortalı", prim ödemek suretiyle sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde sigortalayan kişiye "sigorta ettiren" , sigorta sözleşmesine taraf olmamakla beraber lehine sigorta sözleşmesi yapılan ve rizikonun gerçekleşmesi halinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olana da "Lehtar" denir. Sigortalı ile sigorta ettiren aynı şahıs olabileceği gibi hayatta kalma şartıyla yapılan sigortalarda Lehtar da aynı şahıs olabilir. © myolcu

9 Hayat Sigortaları B. Başkasının hayatının sigorta edilmesi
aa) Menfatin bulunması zorunluluğu TTK.m. 1490  (1) Sigorta ettiren, kendisinin veya başkasının hayatını, ölüm veya hayatta kalma ihtimallerine karşı sigorta ettirebilir. (2) Başkasının hayatı üzerine sigorta yapılabilmesi için, o kişinin hayatının devamında lehtarın menfaatinin bulunması şarttır. GŞ.m.A.1 Bir kimsenin hayatı, ya o kimse veya onun bilgi ve izni olmasa bile dilediği bir veya birkaç sigortacıya çeşitli bedellerle üçüncü bir kişi tarafından sigorta ettirilebilir, şu kadar ki, üçüncü kişinin o kimsenin hayatının devamında maddi veya manevi menfaatinin bulunması sigortanın geçerliliği için şarttır. © myolcu

10 Hayat Sigortaları B. Başkasının hayatının sigorta edilmesi
bb) İzin alma zorunluluğu TTK.m. 1490  (2) Ayrıca, ölüm ihtimaline karşı yapılan sigortalarda, sigorta bedelinin mutat cenaze giderlerini aşması hâlinde sigortalının veya varsa kanuni temsilcisinin yazılı izni gerekir. Sigortalı 15 yaşından büyükse kanuni temsilcinin dışında ayrıca onun da izni alınır. İzin olmadan yapılan sözleşme, icazet verilmediği takdirde geçersizdir. (3) Kanuni temsilcinin lehtar olarak atadığı veya kendisinin sigorta ettiren olduğu durumlarda, kanuni temsilcinin iznin verilmesinde sigortalıyı temsil yetkisi yoktur. © myolcu

11 Hayat Sigortaları B. Başkasının hayatının sigorta edilmesi
cc) Menfatin sonradan ortadan kalkması TTK.m. 1490  (4) Menfaat şartının sözleşmenin yapılmasından sonra ortadan kalkması hâlinde sözleşme o andan itibaren geçersiz hâle gelir; ancak, sigorta ettirene iştira değeri ödenir. © myolcu

12 Hayat Sigortaları C. Lehtar aa) Kavram TTK.m.1493-
 (1) Sigorta ettiren, 1490 ıncı maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları saklı kalmak üzere, gerçek ya da tüzel kişi lehine sigorta sözleşmesi yapabilir. (7) Sigortacıdan edimi istem ve tahsil yetkisi, aksi kararlaştırılmadıkça, lehtara aittir. GŞ.m.A.1 Sigorta sözleşmesine taraf olmamakla beraber lehine sigorta sözleşmesi yapılan ve rizikonun gerçekleşmesi halinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olana da "Lehtar" denir. © myolcu

13 Hayat Sigortaları C. Lehtar bb) Atanması ve değiştirilmesi
aaa) Atanması TTK.m.1493 (2) Sigorta ettiren, atadığı lehtarı sigortacıya bildirir. (3) Lehtarın sigortacıya bildirilmemiş olması hâlinde, sigortacı iyiniyetle yaptığı ödeme ile borcundan kurtulur. (5) Lehtar atanması ve lehtar değişiklikleri sigortacının iznine bağlı değildir. © myolcu

14 Hayat Sigortaları bbb) Lehtarın Değiştirilmesi Kural
SE bu konuda serbesttir, s-cının izni bile gerkmez (m.1493/5) İstisna (4) Sigorta ettiren, değiştirme hakkından vazgeçtiğini sigorta poliçesine yazdırmakla beraber sigorta poliçesini lehtara teslim etmişse, o kişiyi değiştiremez (TTk.m.1493/4). Tereddüt hâlinde, sigorta ettirenin lehtarı değiştirme hakkını saklı tuttuğu kabul edilir (TTk.m.1493/4). İstisnanın uygulanmadığı durum Sigorta ettirenin lehtarı değiştirme hakkından açıkça vazgeçtiği ve sigorta poliçesinin lehtara verildiği hâllerde bile, mirasçılıktan çıkarma veya hibeden rücu hâlleri gerçekleşmiş yahut ilgililer arasında o kişinin lehtar olarak atanmasına ilişkin sebep ortadan kalkmış ise lehtar değiştirilebilir (TTk.m.1493/4). © myolcu

15 Hayat Sigortaları bbb) Lehtarın Değiştirilmesi
İstisnanın uygulanmasının sonucu (6) Lehtarın değiştirilemeyeceği durumlarda, sigorta ettiren tarafından ayrılma ve ödünç alma hakları kullanıldığı takdirde, ödenecek tutar üzerinde lehtar hak sahibi olduğu gibi, rizikonun gerçekleşmesinden önce sigortacının iflası sonucu ödenecek miktar üzerinde de, aksi kararlaştırılmadıkça, lehtar hak sahibidir (TTk.m.1493/6). © myolcu

16 Hayat Sigortaları C. Lehtar
cc) Lehtar belirlenmsine ilişkin yorum kuralı TTK.m.1494 (2) Ölüm rizikosuna karşı yapılan sigortalarda lehtar belirtilmemişse, sözleşmenin sigorta ettirenin mirasçıları lehine, yaşama ihtimaline karşı yapılmış sigortalarda ise sigortalı lehine yapıldığı kabul olunur. © myolcu

17 Hayat Sigortaları C. Lehtar dd) Birden fazla lehtar arasındaki ilişki
TTK.m.1494 (1) Ölüm rizikosuna karşı yapılmış sigortalarda, birden fazla kişi payları belirtilmeksizin lehtar olarak atanmışsa, sigorta bedeli üzerinde hepsi eşit oranda hak sahibidir. Hak sahiplerinden biri tarafından alınmayan pay, diğerlerinin payına eklenir. Mirasın reddi veya mirastan vazgeçme lehtarın hakkı üzerinde etkili olmaz. © myolcu

18 Hayat Sigortaları C. Lehtar
ee) Lehtarın sigorta ettirenin yerine geçmesi TTK.m.1505 (1) Sigorta ettiren lehine sigorta sözleşmesinden doğan alacaklar ihtiyaten veya kesin olarak haczedilirse ya da sigorta ettiren hakkında iflasın açılmasına karar verilirse, adı belirtilerek gösterilmiş olan lehtar, sigorta sözleşmesine sigorta ettirenin onayı ile onun yerine taraf olabilir. (2) Lehtar, sözleşmeye taraf olursa, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi hâlinde, haczi uygulatan alacaklının veya iflas masasının alacaklarını, sigorta ettirenin sigortacıdan isteyebileceği miktara kadar karşılamakla yükümlüdür. (3) Sözleşmede lehtar hiç veya adı belirtilerek gösterilmemişse, birinci fıkrada açıklanan hak, sigorta ettirenin eşine ve çocuklarına geçer. (4) Lehtarın veya eş ve çocuklarının, sigorta ettirenin yerine sözleşmeye taraf olabilmeleri için, sigortacıya bildirimde bulunmaları şarttır. Lehtarın veya eş ve çocuklarının haczi öğrendikleri veya iflasın açıldığı tarihten başlayarak, 1 ay içinde bildirim yapmamaları hâlinde, birinci fıkrada açıklanan hak düşer. © myolcu

19 Hayat Sigortaları IV. Hayat Sigortasında Sigorta Değeri TTK.m.1491
(1) Bir kimsenin hayatı bir veya birkaç sigortacı tarafından çeşitli bedeller üzerine sigorta ettirilebilir. (2) Ödenecek bedelin lehtarın maddi menfaatinden daha fazla olduğu durumlarda, aşan kısım sigortalının lehine yapılmış sayılır. (3) 1472 nci madde hükmü (halefiyet kuralı) hayat sigortalarında uygulanmaz. Hayat sigortası sözleşmesi gereği, sigorta şirketinden kararlaştırılan sigorta  bedelini tahsil  eden sigorta  ettiren  ve mirasçıları ile rizikoya muhatap olan kişilerin mirasçılarının, rizikonun gerçekleşmesine neden olan üçüncü kişiye karşı sahip olduğu tazminat alacağını sigorta şirketine temlik etmeleri geçersizdir. © myolcu

20 Hayat Sigortaları V. Hayat Sigortasında Beyan Yükümü
A. Yaş beyanı yükümü TTK.m.1497 (1) Sigortalının sözleşmenin yapılması sırasında yaşının yanlış bildirilmesi sonucu prim düşük belirlenmişse, sigorta bedeli, gerçek yaşa göre alınması gereken primin, belirlenen prime olan oranına göre ödenir. İndirimden önce riziko gerçekleşip sigorta bedeli ödenmiş ise sigortacı ödediği fazla kısmın geriye verilmesini faiziyle birlikte isteyebilir. (2) Gerçek yaşa göre fazla prim ödenmesi hâlinde, sigorta bedeli ödenen prime göre artırılır. Artırımdan önce sigorta bedeli ödenmiş ise eksik kısım sigortacı tarafından tamamlanır. (3) Sigortacı, yanlış yaş bildirimi sebebiyle sadece gerçek yaşın, sözleşmenin yapıldığı sırada teknik esaslara göre belirlenen sınırlar dışında kalması hâlinde, sözleşmeden cayabilir. © myolcu

21 Hayat Sigortaları V. Hayat Sigortasında Beyan Yükümü
B. Sözleşmenin yapılması sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali TTK.m.1498 (1) Sigortacı, yenilemeler de dâhil olmak üzere, sözleşmenin yapılmasından itibaren 5 yıl geçmişse, sigorta ettirenin sözleşmenin yapılması sırasında beyan yükümlülüğünü ihlal etmiş olması nedeniyle sözleşmeden cayamaz, sadece prim farkı isteyebilir; meğerki, beyan yükümlülüğü kasıtlı bir şekilde ihlal edilmiş olsun. Sigorta ettiren, prim farkını ödemeyi kabul etmezse sigortacı, riziko gerçekleştiğinde ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta bedelini öder. Ancak, risk artışı beyan yükümlülüğünün ihlali nedeniyle sigortacının teknik esaslarına göre saptanan sınırlarının dışında kalmışsa, sigortacı sözleşmeden cayabilir. Yenilenen sözleşmelerde bu süre, ilk sözleşmenin yapıldığı tarihten başlar. © myolcu

22 Hayat Sigortaları V. Hayat Sigortasında Beyan Yükümü
C. Sözleşmenin devamı sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali TTK.m.1499 (1) Sigortacı, rizikonun artmasından itibaren, yenilemeler de dâhil olmak üzere 5 yıl geçmişse, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünün ihlal edilmiş olması nedeniyle sözleşmeyi feshedemez; sadece prim farkı isteyebilir; meğerki, beyan yükümlülüğü kasıtlı bir şekilde ihlal edilmiş olsun. Sigorta ettiren prim farkını ödemeyi kabul etmezse, riziko gerçekleştiğinde sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta bedelini öder. Ancak, beyan yükümlülüğünün ihlali nedeniyle riziko artışı, teknik esaslara göre tespit edilen sınırlar dışında kalmış ise, sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. © myolcu

23 Hayat Sigortaları VI. Hayat Sigortasında SE`nin Cayma ve Ayrılma hakkı
A. Sigorta ettirenin cayma hakkı TTK.m.1489 (1) Sigorta ettiren, sigortacının kendisine cayma hakkını kullanabileceğini bildirmesinden itibaren 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir. Bilgilendirmenin yapıldığı sigortacı tarafından ispatlanır. Bilgilendirme yapılmamışsa cayma hakkı ilk primin ödenmesinden 1 ay sonra sona erer. (2) 1430 uncu madde hükmü saklıdır. Sigorta ettiren, sigortacının sorumluluğu başlamadan önce, kararlaştırılmış primin yarısını ödeyerek sözleşmeden cayabilir (m.1430/3). © myolcu

24 Hayat Sigortaları B. Sigorta ettirenin ayrılma hakkı TTK.m.1500
(1) Sigorta ettiren, en az 1 yıldan beri yürürlükte bulunan ve 1 yıllık primi  ödenmiş  olan  sigorta  sözleşmelerinde,  istediği  zaman sözleşmeyi  sona  erdirerek sigortadan ayrılabilir. Ayrılma değeri, ayrılmanın istenildiği andaki genel kabul görmüş aktüerya kurallarına uygun bir biçimde hesaplanan değerdir. (2) Yaşama ihtimaline karşı yapılan sigortalarda, sigortacıdan ayrılma değerinin istenilebilmesi için sigortalının sağlıklı olduğunu ispat etmesi gerekir. © myolcu

25 Hayat Sigortaları VII. Hayat Sigortasında Teminat Dışında Kalan Rizikolar GŞ.m.A.3 1) Sigortalı, sigortacıyı haberdar etmeksizin ticari hava hatları üzerinde yolcu nakline ruhsatlı işletmelerin uçak veya herhangi bir hava gemisinde ancak, yolcu sıfatıyla seyahat edebilir. Hayatı sigortalanan kişinin ölümü yolcu sıfatı dışında havada yapılan yolculuklar esnasında olursa, şirket yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür; ölüm tazminatı ödenmez. 2) Sigortalı, intihar veya intihara teşebbüs sonucunda öldüğü takdirde, sigortalının intiharı anında akli melekeleri ne olursa olsun, sigortacı sigortanın o andaki riyazi ihtiyatını öder. Aksine bir sözleşme ile süre kısaltılmış olmadıkça sigortalı aralıksız olarak en az 3 yıl devam etmiş bulunuyorsa, sigortacı sigorta teminatının tamamını ödemekle yükümlüdür (TTK.m.1503). © myolcu

26 Hayat Sigortaları VII. Hayat Sigortasında Teminat Dışında Kalan Rizikolar GŞ.m.A.3 3) Sigortadan faydalanan kimse hayatı üzerine sigorta yapmış olanı öldürmüş veya onun öldürülmesinde herhangi bir şekilde suç ortaklığı etmişse sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel ölenin mirasçılarına ait olur (TTK.m.1504).   4) Aksi sözleşme ile kararlaştırılmadıkça, sigorta savaş halinde geçerli değildir. Ancak, sigortalı savaş esnasında ve savaş hareketleri dolayısıyla ölürse, ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatlar, ödeme tarihine kadar geçecek süreye ait teknik faizleriyle birlikte hak sahiplerine ödenir.   5) Sigortalı, aksine bir sözleşme olmadığı sürece, AIDS, nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj veya tedavi amaçlı olanlar hariç nükleer rizikolar sonucu ölürse, sigortacı, yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür. © myolcu

27 Hayat Sigortaları VIII. Hayat Sigortasında S-cının Ödünç Verme Yükümü
TTK.m.1501 (1) En az 1 yıldan beri yürürlükte bulunan ve 1 yıllık primi ödenmiş olan sigorta sözleşmelerinde, sigorta ettirenin istemesi hâlinde sigortacı, istem anındaki, genel kabul görmüş aktüerya kurallarına uygun bir biçimde hesaplanan değer üzerinden sigortalıya ödünç para vermek zorundadır. © myolcu

28 Hayat Sigortaları X - Prim ödenmesinden muaf sigorta TTK.m.1506
(1) Sigortacının iflasının açıldığı tarihte, 1 yıldan uzun süreli sigortalarda, riziko gerçekleşmemiş veya gerçekleşmiş fakat bedel ödenmemişse, ilk hâlde iflasın açıldığı, ikincisinde ise rizikonun gerçekleştiği andaki matematik karşılıklar hak sahiplerine ödenir. Rizikonun gerçekleştiği durumlarda, matematik karşılıkları aşan kısım, sigortacının teminatından karşılanır; açık kalan miktar garameye girer. © myolcu

29 Grup Sigortaları I – Kavram
Grup Sigortası, bir grup oluşturan kişilerin, örneğin bir şirketin çalışanlarını ve ailelerini, çalıştıkları dönemde oluşabilecek risklere karşı güvence altına alan, yaşam standartlarını korumayı amaçlayan, avantajlı bir can sigortası türüdür. © myolcu

30 Grup Sigortaları II. Grup sigortası türleri
Grup hayat sigortası (m.1496) Grup kaza sigortası (m.1510) Grup sağlık sigortası (m.1519) Grup hasatalık sigortası (m.1519) © myolcu

31 Grup Sigortaları III. Grup Sigortasında Belirlilik Kuarlı
TTK.m (1) En az 10 kişiden oluşan, sigorta ettiren tarafından, belirli kıstaslara göre kimlerden oluştuğunun belirlenebilmesi imkânı bulunan bir gruba dâhil kişiler lehine, tek bir sözleşme ile sigorta yapılabilir. Sözleşmenin devamı sırasında gruba dâhil herkes sigortadan, grup sigortası sözleşmesi sonuna kadar yararlanır. Sözleşmenin yapılmasından sonra grubun 10 kişinin altına düşmesi sözleşmenin geçerliliğini etkilemez. © myolcu

32 Grup Sigortaları IV. Grup Sigortasında Poliçe ve belge
TTK.m (2) Grupta yer alan her kişiye poliçe içeriğini özetleyen bir belge verilir. V. Grup Sigortasında lehtar atama TTK.m (3) Grup sigortalarında lehtarı atama hakkı, aksi kararlaştırılmamışsa, grupta yer alan kişiye aittir. © myolcu

33 Grup Sigortaları V. Grup Sigortasında ayrılmanın sonucu
TTK.m (4) Sözleşme süresi içinde gruptan ayrılma hâlinde grup sigortası ile sağlanan teminat, aksi  kararlaştırılmamışsa,  sigorta  ettiren,  sigortalı veya  lehtar tarafından  bireysel  olarak devam ettirilebilir. Sigortalı veya lehtarın sözleşmeye bireysel olarak devam etmesi ancak sigorta ettiren sıfatıyla olur. Bu kişiler geçmiş günlere ait kendilerine düşen prim borçlarından, önceki sigorta ettirenle birlikte sorumludur. © myolcu

34 Grup Sigortaları V. Grup Sigortasında Yönetmelik TTK.m.1496
(5) Grup sigortalarında ayrılma, ödünç alma, indirme, bildirim yükümlülüğü ve ilgili diğer konular Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık tarafından çıkartılacak yönetmelikle düzenlenir. © myolcu

35 Kaza Sigortaları I. Kavram TTK.m.1507
(1) Kaza sigortası, belli bir prim karşılığında, sigortalının uğrayacağı kaza sonucu ölüm, geçici veya sürekli sakatlık ya da işgöremezlik hâlleri için sigorta teminatı sağlar.   © myolcu

36 Kaza Sigortaları II. Mevzuat TTK.m.1507-1511 Genel şartlar
Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006 © myolcu

37 Kaza Sigortaları III. Kaza Kavramı A. Kavram
Bu poliçedeki Kaza tabirinden maksat ani ve harici bir hadisenin tesirile sigortalının iradesi dışında ölmesi veya cismani bir arızaya maruz kalmasıdır (GŞ.m.2). B. Kaza sayılan haller (GŞ.m.3) a) Birdenbire ve beklenilmeyen bir şekilde intişar eden gazların teneffüsünden. b) Yanıklardan ve ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopmasından. c) Yılan veya haşerat sokması neticesinde husule gelen zehirlenmeler. d) Isırılma neticesinde meydana gelen kuduzdan mütevellit vefat hali veya cismani arızalar. © myolcu

38 Kaza Sigortaları III. Kaza Kavramı
C. Kaza sayılmayan haller (GŞ.m.4) a) Her nevi hastalıklarla bunların neticelerinin ve marazi bir halin, b) Sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vukua gelmediği takdirde, suhunetin, donma, güneş çarpması ve konjestion gibi tesirlerinin, c) Herhangi akıl ve ruh haleti ile olursa olsun, intiharın veya intihara teşebbüsün, d) Aşikar sarhoşluğun, sigortanın şumulüne giren bir kazanın icap ettirmediği ahvalde uyuşturucu madde kullanmanın, ilaç ve zararlı madde almanın, e) Sigortanın şumulüne giren bir kazanın icabettirmediği cerrahi; müdahalenin (ameliyatın) ve her türlü şua tatbikinin, tevlit ettiği vefat hali veya cismani arızalar. © myolcu

39 Kaza Sigortaları IV. Teminat dışında kalan kazalar (GŞ.m.5)
a) Harp veya harp mahiyetindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma veya bunlardan doğan iç kargaşalıklar, b) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine kavgalara iştirak, c) Cürüm ve cinayet işlemek veya bunlara teşebbüs, d) Tehlikede bulunan eşhas ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması, e) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar. f) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj, g) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve buna bağlı sabotajlara katılmak   h) Suda boğulmalar, sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vuku bulmadığı takdirde sigortadan hariçtir. © myolcu

40 Kaza Sigortaları V. Ek sözleşme ile teminat dahil edilebilen kazalar (GŞ.m.6) a) Motosiklet ve takma motorlu bisiklet kullanmak ve bunlara binmek, b) Açık deniz balıkçılığı ile sürek ve sürgün avları, yaban domuzu vesair vahşi hayvan avcılığı ve yüksek dağlarda avcılık, c) Dağlara ve cumudiyelere tırmanma suretile yapılan dağcılık, kar veya buz üzerinde yapılan bilumum sporlar (kayak, patinaj, hokey ve boksley gibi); cirit oyunu, manialı binicilik, polo, rugbi, eskrim, halter, güreş, boks, basketbol, futbol ve yelken sporlarile ağır ve tehlikeli jimnastik hareketleri ve profesyonel spor hareketleri, d) Her nevi spor müsabakalarile sürat ve mukavemet yarışları, e) Havada yolcu sıfatından gayri bir sıfatla uçuş, f) Deprem, sel, yanardağ püskürmesi  ve yer kayması. g) 5 inci maddenin (e) bendinde belirtilen zararlar ve aynı maddenin (g) bendinde belirtilen terör ve sabotaj eylemlerine katılma hali hariç olmak üzere, sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler. © myolcu

41 Kaza Sigortaları VI. Tazimant alacaklısı (lehtar) TTK.m.1507
Ölüm, ani olarak veya kaza  tarihinden itibaren  en çok 1 yıl içinde gerçekleşmiş ise sigorta bedeli sigorta ettirene yahut onun tarafından belirlenmiş kişiye ödenir. Geçici ve sürekli sakatlık veya işgöremezlik hâllerinde ise sigortalıya ödenir. (2) Geçici olarak çalışma gücünden mahrum kalan sigortalıya, poliçede yazılı süre ile sınırlı olmak üzere, mahrumiyetin devam ettiği süre için günlük hesabıyla tazminat verilir. © myolcu

42 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
I. Kavramlar A. Hastalık sigortası kavarmı TTK.m. 1512 (1) Sigortacı, hastalık sigortası ile sözleşmede öngörülen hastalıklardan birinin veya birkaçının, sözleşme süresi içinde gerçekleşmesi veya ortaya çıkması hâli için sigorta teminatı sağlar. Sözleşmede birden çok hastalık sigorta teminatına bağlanmışsa, hastalıklardan birinin gerçekleşmesi veya ortaya çıkması hâlinde bedel ödenir ve sözleşme sona erer. Teminatın, aksi kararlaştırılmamışsa, hastalıklardan sadece birinin gerçekleşmesi hâli için verildiği kabul edilir. © myolcu

43 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
B. Sağlık sigortası kavarmı TTK.m. 1513 (1) Sağlık sigortası ile sigortacı; a) Hastalık sonucu gerekli hâle gelen ilaç dâhil, her türlü tıbbi bakım, gebelik ve doğum, hastalıkların erken tanısına yönelik, ayaktaki incelemeler de içinde olmak üzere, sözleşmede kararlaştırılan giderleri, b) Tedavinin tıbben yatarak yapılmasının gerekli olduğu durumlarda günlük hastane giderleri, c) Sigortalının, hastalık sonucu çalışamaması nedeniyle elde edemediği kazançlar için kararlaştırılan günlük iş görememe parası, d) Sigortalı, bakıma ihtiyaç duyar duruma geldiği takdirde, bakım nedeniyle doğan giderler veya kararlaştırılan gündelik bakım parası, için teminat verir. (2) Teminat, aksi kararlaştırılmamışsa, birinci fıkradaki tutarların tümünü kapsar. GŞ.m.1 İşbu sigorta, sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları halinde tedavileri için gerekli masrafları ile varsa gündelik tazminatları, bu genel şartlarla varsa özel şartlar çerçevesinde, poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder.  © myolcu

44 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası A. Sigorta teminatının kapsamı aa) Hastalık rizikosu TTK.m. 1512 (1) Sigortacı, hastalık sigortası ile sözleşmede öngörülen hastalıklardan birinin veya birkaçının, sözleşme süresi içinde gerçekleşmesi veya ortaya çıkması hâli için sigorta teminatı sağlar. Sözleşmede birden çok hastalık sigorta teminatına bağlanmışsa, hastalıklardan birinin gerçekleşmesi veya ortaya çıkması hâlinde bedel ödenir ve sözleşme sona erer. Teminatın, aksi kararlaştırılmamışsa, hastalıklardan sadece birinin gerçekleşmesi hâli için verildiği kabul edilir. © myolcu

45 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası A. Sigorta teminatının kapsamı bb) Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin sigorta teminatı kapsamında olması TTK.m. 1517 (1) Doğum sırasında, ana babadan biri için yaptırılmış bir hastalık veya sağlık sigortasının bulunması hâlinde, aksi kararlaştırılmamışsa, doğumun tamamlanmasından itibaren bebek, ek prim olmaksızın sigortanın kapsamına girer. Ancak, bunun için doğumun en geç 2 ay içinde sigortacıya bildirilmesi gerekir. (2) Evlat edinilen küçükler hakkında da birinci fıkra hükmü uygulanır. © myolcu

46 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası B. Lehtar kavramı ve belirlenmesi aa) Lehtar TTK.m. 1511 (1) Hastalık ve sağlık sigortaları, sigortalı lehine yapılabilir; hastalık sigortalarında lehtar da belirlenebilir (yani başkasının hastalğı üzerine de sigorta yapılabilir). TTK.m.1515 (4) Lehtarın belirtilmediği hâllerde, sigortanın sigortalı lehine yapıldığı kabul edilir. © myolcu

47 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
bb) Başkasının hastalığı üzerine sigortada lehtar 1) Menfaat kuralı   (1) Lehtarı belirleyerek başkasının hastalığı üzerine sigorta yapılabilmesi için, o kimse ile lehtar arasında bir menfaat ilişkisinin bulunması şarttır (m.1515/1). 2) Yazılı izin zorunluluğu Ayrıca sigortalının yazılı izni gerekir. Sigortalının kanuni temsilcisinin bulunduğu durumlarda, yazılı izin kanuni temsilci tarafından verilir. Sigortalı 15 yaşını doldurmuşsa, ayrıca onun da izni alınır; aksi takdirde yapılan sözleşme geçersizdir (m.1515/1). (2) Kanuni temsilcinin, lehtar olarak belirlendiği veya sigorta ettiren olduğu hâllerde, iznin verilmesinde sigortalıyı temsil yetkisi yoktur. 3) Lehtarın S-cıya bildirim yükümü (3) Sigorta ettiren, belirlediği lehtarı sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmediği takdirde, sigortacı iyiniyetle yaptığı ödeme ile borcundan kurtulur (m.1515/3). © myolcu

48 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası C. Sigorta değeri TTK.m. 1514 (1) Sigortalının sağlığı, hastalık sigortaları ile meblağ sigortası şeklinde düzenlenen sağlık sigortalarında bir veya birkaç sigortacı tarafından, çeşitli bedellerle sigorta ettirilebilir. (2) Ödenecek bedelin menfaatten fazla olduğu durumlarda, aşan kısım sigortalının lehine yapılmış sayılır. © myolcu

49 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası D. Bekleme süresi TTK.m. 1516 (1) Bekleme sürelerini öngören sigorta sözleşmelerinde, bekleme süresinin üst sınırı Hazine Müsteşarlığınca veya Müsteşarlığın uygun göreceği bir kurum tarafından belirlenir. © myolcu

50 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
II. Hastalık sigortası E. Bilgi isteme hakkı TTK.m. 1518 (1) Sigortacı, ifa yükümlülüğünü incelerken, ilgili kişinin veya onun kanuni temsilcisinin istemesi hâlinde, bunlar tarafından belirlenen doktora, teminat kapsamındaki hastalığın gerçekleşip gerçekleşmediği ve tıbbi tedavi uygulanmasının gerekliliği konusunda aldığı rapor hakkında bilgi ve rapor üzerinde inceleme imkânı vermek zorundadır. © myolcu

51 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası A. Sigorta teminatının kapsamı aa) Değişik sağlık giderleri TTK.m. 1513 (1) Sağlık sigortası ile sigortacı; a) Hastalık sonucu gerekli hâle gelen ilaç dâhil, her türlü tıbbi bakım, gebelik ve doğum, hastalıkların erken tanısına yönelik, ayaktaki incelemeler de içinde olmak üzere, sözleşmede kararlaştırılan giderleri, b) Tedavinin tıbben yatarak yapılmasının gerekli olduğu durumlarda günlük hastane giderleri, c) Sigortalının, hastalık sonucu çalışamaması nedeniyle elde edemediği kazançlar için kararlaştırılan günlük iş görememe parası, d) Sigortalı, bakıma ihtiyaç duyar duruma geldiği takdirde, bakım nedeniyle doğan giderler veya kararlaştırılan gündelik bakım parası, için teminat verir. (2) Teminat, aksi kararlaştırılmamışsa, birinci fıkradaki tutarların tümünü kapsar. © myolcu

52 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası A. Sigorta teminatının kapsamı aa) Değişik sağlık giderleri GŞ.m.1 İşbu sigorta, sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları halinde tedavileri için gerekli masrafları ile varsa gündelik tazminatları, bu genel şartlarla varsa özel şartlar çerçevesinde, poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder.  © myolcu

53 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası A. Sigorta teminatının kapsamı bb) Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin sigorta teminatı kapsamında olması TTK.m. 1517 (1) Doğum sırasında, ana babadan biri için yaptırılmış bir hastalık veya sağlık sigortasının bulunması hâlinde, aksi kararlaştırılmamışsa, doğumun tamamlanmasından itibaren bebek, ek prim olmaksızın sigortanın kapsamına girer. Ancak, bunun için doğumun en geç 2 ay içinde sigortacıya bildirilmesi gerekir. (2) Evlat edinilen küçükler hakkında da birinci fıkra hükmü uygulanır. © myolcu

54 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
B. Sağlık sigortasında Teminat dışında kalan rizikolar GŞ.m.2 a) Harp veya harp niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar, b) Cürüm işlemek veya cürme teşebbüs, c) Tehlikede bulunan kişileri ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır bir tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması, d) Esrar, eroin gibi uyuşturucuların kullanımı, e) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj, f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar. g) Sigortalının intihara teşebbüsü nedeniyle meydana gelebilecek hastalık veya yaralanma halleri ile, h) Poliçe özel şartlarında düzenlenecek sair teminat dışı haller. © myolcu

55 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
C. Sağlık sigortasında Ek sözleşme ile teminat dahil edilebilen rizikolar GŞ.m.3 Aksine sözleşme yoksa, aşağıdaki haller nedeniyle sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları sigorta teminatı dışındadır:  a) Deprem, sel, yanardağ püskürmesi ve yer kayması. b) 2 nci maddenin (f) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler. © myolcu

56 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası D. Lehtar TTK.m. 1511 (1) Hastalık ve sağlık sigortaları, sigortalı lehine yapılabilir; hastalık sigortalarında lehtar da belirlenebilir (yani başkasının hastalğı üzerine de sigorta yapılabilir). © myolcu

57 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası E. Zenginleşme yasağı kuralının geçerli olması TTK.m. 1514 (1) Sigortalının sağlığı, hastalık sigortaları ile meblağ sigortası şeklinde düzenlenen sağlık sigortalarında bir veya birkaç sigortacı tarafından, çeşitli bedellerle sigorta ettirilebilir. Yorumla denilebilir ki, Sigortalğının sağılğının bozulması sonucu ödemek zorunda olduğu masrafların sigoraçı tarafından karşılnamasını amaçlayan sağlık sigortaları zarar sigortaları ilkeleri ile çalıştığı için zenginleşme yasağı kuralına tabiidir © myolcu

58 Hastalık ve Sağlık Sigortaları
III. Sağlık sigortası F. Bekleme Süresi TTK.m. 1516 (1) Bekleme sürelerini öngören sigorta sözleşmelerinde, bekleme süresinin üst sınırı Hazine Müsteşarlığınca veya Müsteşarlığın uygun göreceği bir kurum tarafından belirlenir. © myolcu

59 Teşekkürler © myolcu