Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
Eter Kavramı ve Elektromanyetizma
MSGSÜ Felsefe Bölümü 13 Nisan 2011 Cemsinan Deliduman
2
Eter Modelleri ve Işığın Doğası
3
Eter
4
Optik Eter Descartes: Etkileşimler sadece somut etkilerle oluşabilir. Eter uzayın her yanını kaplar. Işık parçacıklardan oluşur ve yoğun ortamda boşluktaki hareketine göre daha hızlı hareket eder. Fermat: Minimum eylem ilkesine göre ışık yoğun ortamda daha yavaş hareket eder. Newton: Kütleçekim etkilerinden sorumlu bir eter olmalı. Her yeri dolduran eter aynı zamanda her yerde bulunan Tanrı fikriyle de uyumlu. Işığın ne olduğu konusunda açık fikre sahip değil. Huygens: Işığın dalga kuramı. Işık ses gibi “boyuna” bir dalgadır.
5
Dalga Hareketi Boyuna dalga Enine dalga
6
Dalga hareketi için ortam gerekir
7
Dalga terimleri tepe çukur Yaprak, dalganın frekansına bağlı
olarak aşağı yukarı hareket eder tepe çukur dalgaboyu dışarı doğru hareket eden dalganın hızı
8
Su Dalgalarının Girişimi
9
İki Dalga Kaynağıyla Girişim Deseni
10
Işığın girişim deseni
11
Işık parçacık mı, dalga mı?
Bradley: Hareket eden dünya nedeniyle yıldızdan gelen ışığın sapması. Bu nedenle ışık parçacıklardan oluşmuştur. Euler: Işık kaynağının kütlesi zamanla azalmaz. Bu nedenle ışık dalgadır. Young: Işık su üzerindeki girişim desenlerine benzer desenler oluşturur. Öyleyse ışık dalgadır. Fresnel: Girişim etkilerini incelenmesiden çıkan sonuç: Işık “enine” dalgalardan oluşmuştur. Foucault ve Fizeau: Işığın sudaki hızının havadaki hızından daha az olduğunu ölçtüler.
12
Girişim Deseninin Modern Yorumu
Yapıcı Girişim Yıkıcı Girişim
13
Newton Halkaları Cam Hava Cam
14
Sabun köpüğünde girişim deseni
Dalga Girişimi Hava Su köpüğü kabuğu
15
Doğada Girişim Deseni Tavus Kuşu Tüyü Kelebek Kanadı
16
Algısal Girişim Deseni
17
Esnek Katı Eter Poisson: Esnek bir katı cisimde hem enine hem boyuna dalgalar olabilir. MacCullagh (1839): Sadece dönmeye karşı dirençli bir esnek madde yanlızca enine dalgaları iletir. Böylesine tuhaf bir katı cisim olabilir mi? Riemann (1853): Sıkıştırılmaya ve dönmeye dirençli bir eter: Sıkıştırılmayla ile ilgili özellikleri kütleçekim ve elektrostatik etkilerden, dönmeyle ilgili özellikleri optik ve manyetik olgulardan sorumlu. Boussinesq (1867): Esnek katı eter sadece optik olaylardan sorumlu.
18
Elektrik ve Manyetizma
19
Mıknatıs yakınındaki demir tozları
20
Mıknatıs yakınında pusulanın sapması
21
Manyetik Alan Çizgileri
22
Coulomb Yasası
23
Elektrik Yükleri Topraklama
24
Michael Faraday
25
Elektrik Alan Çizgileri
26
Elektrik İndükleme Yüklü çubuk Elektroskop Yapraklar ayrılır
27
Elektromanyetizma
28
James Clerk Maxwell
29
Manyetik alanın fiziksel varlığı
30
Elektromanyetik Eter
31
Paralel Levhalardan Geçen Akım
Dielektrik Boşluk Elektrometre Elektrometre
32
Yerdeğiştirme Akımı Dielektrik Polarize moleküller Elektrik Alanı E Yük Eter moleküllerinin bile dielektrik molekülleri gibi davrandığı düşünülmüştür. Levhalar arasında böyle bir akım olmamasına rağmen bu isim halen kullanılmaktadır.
33
Maxwell’in Eteri Destekleyen Savları
34
Eter neden gerekli? Işık bir tür dalga ise, dalganın hareket edeceği ortam gerekli. Boş uzayda dalga hareketi olamaz. Eter optik olaylardan sorumludur. Elektrik ve manyetizmanın uzaktan olan etkilerini veya elektrik ve manyetizma çizgilerini taşıyacak mekanik bir ortam olması gerekir. Eter elektromanyetik etkileri taşır. Kütleçekim etkilerinin uzaktan taşınması için bu etkileri taşıyacak uzayın her yerini dolduran bir ortam gerekir. Eter kütleçekim etkilerini taşır.
35
Elektromanyetizmanın Gelişimi
Önce temel olgular bilimsel olarak gözlemlendi, daha sonra bunları yöneten yasalar kesin olarak ortaya konuldular. Zaman içinde yasalara tüm deneysel gözlemleri bir anlamda özetleyen ve yeni ilişkilerin de kolayca kavranmasına izin veren özlü bir matematiksel biçim verildi. Fiziksel bir model de –ki bu durumda bu eter oldu- yasaları kavramsallaştırmakta yardımcı olmak ve elektromanyetik olayları daha temel, daha az karmaşık olduğuna inanılan bir konu –yani klasik mekanik- aracılığıyla anlama çabasında kullanılmak için oluşturuldu. Yalnızca sürekli bir biçimde art arda gelen yenilgilerden sonra elektromanyetizmanın mekanik modelleri bırakıldı ve elektromanyetik kuram fiziğin temelde ayrı bir dalı oldu.
36
Elektromanyetik Dalga
Elektrik Alan Salınımı Manyetik Alan Salınımı Dalganın ilerleme yönü
37
Bir elektromanyetik dalga olarak ışık
38
Maxwell Denklemleri
39
Michelson-Morley Deneyi
40
Eter Rüzgarı Işık Dalgasının Ortamı Olarak Eter
41
Deney Düzeneği yarı geçirgen ayna hareketli ayna granit masa ayna ışık
kaynağı girişim deseni teleskop Cıva havuzu
42
Deneyin Üstten Görünüşü
hareketli ayna lazer sabit ayna yarı geçirgen ayna perde
43
Durağan Deney
44
Eter içinde yapılan deney
ayna girişim girişim yarı geçirgen ayna eter rüzgarı eter rüzgarı lazer ayna ayna yarı geçirgen ayna 1. durum 2. durum ayna lazer
45
Hareketli Deney
46
Michelson-Morley Deneyi
ayna ct ct L1 L2 ışık kaynağı (c+v)td vt vt (c-v)tg ayna yarı geçirgen ayna girişim deseni
47
Newton Halkaları ve Deneyin Sonucu
Deney düzeneği döndürüldükten sonra dahi halkalar hareket etmeden aynı desende kalırlar. Bunun anlamı eter rüzgarının olmadığıdır. Dolayısıyla eter yoktur denilebilir. Bu sonuç özel görelilik kuramının gelişmesine yol açmıştır.
48
Anahtar Kelimeler Optik Eter Enine ve Boyuna Dalga
Dalga Boyu ve Frekans Girişim Işığın girişimi Newton halkaları Esnek Katı Eter Manyetik Alan Coulomb Yasası Elektrik Yükleri Elektromanyetik Eter Yerdeğiştirme akımı Elektromanyetizma Elektromanyetik Dalga Eter Rüzgarı Michelson-Morley Deneyi
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.