Karbonhidratlar.

... konulu sunumlar: "Karbonhidratlar."— Sunum transkripti:

1 Karbonhidratlar

2 İÇİNDEKİLER YAŞAMAK İÇİN NELERE İHTİYAÇIMIZ VAR? KARBONHİDRAT NEDİR? KARBONHİDRATLARIN SINIFLANDIRILMASI MONOSAKKARİTLER RİBOZ GLİKOZ DEOKSİRİBOZ FRÜKTOZ GALAKTOZ DİSAKKARİTLER MALTOZ SÜKROZ(SAKKAROZ) LAKTOZ POLİSAKKARİTLER NİŞASTA SELÜLOZ GLİKOJEN KİTİN KARBONHİDRATLARIN GÖREVLERİ KAYNAKLAR

3 YAŞAMAK İÇİN NELERE İHTİYACIMIZ VAR?
Canlılar büyüme-gelişme, yıpranan kısımların onarımı, üreme ,boşaltım gibi canlılık faaliyetlerini gerçekleştirmek için besin tüketirler. Peki bu besinler nelerdir?

4

5 YAŞAMAK İÇİN NELERE İHTİYACIMIZ VAR?
Sayılan tüm besin maddelerini 3 grup altında toplayabiliriz . KARBONHİDRATLAR YAĞLAR PROTEİNLER

6 Karbonhİdrat nedİr?

7 KARBONHİDRAT Yapısında karbon oksijen ve hidrojen atomlarını içeren organik moleküllerdir Şekerler bitki ve hayvan hücreleri tarafından sentezlenebilirler Şekerler suda çözünürdürler, dolayısı kolayca taşınırlar

8 KARBONHİDRATLARIN SINIFLANDIRILMASI
MONOSAKKARTLER DİSAKKARİTLAR POLİSAKKARİTLER

9 A-MONOSAKKARİTLER Genel Özellikleri
Suda çözünürler. Tatlı oldukları için basit şekerler de denir. Daha küçük yapı birimlerine parçalamazlar(Hücre zarından kolay geçerler). Biyolojik önemi olanlar pentoz ve heksozdur. CnH2nOn kapalı formülüne sahiptir. n sayısına göre monosakkarit çeşitleri cıkar.

10 Bu şekeri fotosentez olayında öğreneceğiz
MONOSAKKARİTLER TRİOZ C sayısı 3 Bu şekeri fotosentez olayında öğreneceğiz PENTOZLAR C sayısı 5 RİBOZ DEOKSİRİBOZ HEKSOZLAR C sayısı 6 GLİKOZ GALAKTOZ FRUKTOZ Biyolojik önemi olanlar ; Pentoz - Heksozdur

11 RİBOZ C5 H10 O5 kapalı formülü vardır.
RNA ve ATP moleküllerinin yapısına katılmaktadır.

12 PENTOZ ŞEKERLER Karbon sayısı 5 olduğunda; PENTOZ şeker ortaya çıkar.
Bunlar ; RİBOZ DEOKSİRİBOZ

13 DEOKSİRİBOZ C5 H10 O4 şeklinde kapalı formülü var.
DNA yapısına katılmaktadır. Ribozdan farkı nedir?

14

15 A-MONOSAKKARİTLER Glikoz (üzüm şekeri) Fruktoz (meyve şekeri) Galaktoz
Karbon sayısı 6 olduğunda; C6 H12 O6 şeklinde heksozlar ortaya çıkar .Bunlar; Glikoz (üzüm şekeri) Fruktoz (meyve şekeri) Galaktoz

16 O zaman ders çalışmadan önce ne tüketmeliyiz?
GLİKOZ İnsan vücudunda serbest halde kanda bulunur. Beyin dokusu ve alyuvarlar (eritrositler) enerji yakıtı olarak sadece glikozu kullanırlar. En çok üzüm ve üzümden yapılan yiyecek ve içeceklerde, bal da bulunur O zaman ders çalışmadan önce ne tüketmeliyiz?

17 FRUKTOZ Meyve şekeridir. Tadı en yoğun olan monosakkarittir.
Bu yüzden tatlandırıcı olarak gıda sektöründe kullanılır.

18 GALAKTOZ Memeli hayvanlarda süt şekerinin yapısına katılır.
Hayvanlarda beyin ve sinir dokunun önemli yapı taşlarındadır

19 Glİkoz,fruktoz ,galaktoz arasındakİ farkI yaratan nedİr?
Bu 3 monosakkaritin kapalı formülleri aynı iken özellikleri aynı olmaktadır?

20 cevap Glikoz fruktoz ve galaktoz izomer moleküllerdir.

21 B-DİSAKKARİTLER 1- Sakkaroz (çay şekeri) 2- Laktoz (süt şekeri) 3- Maltoz (malt şekeri)

22 DİSAKKARİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
İki monosakkaritten oluştukları için çift şekerler de denir. İki monosakkarit birleşirken aralarında kurulan bağa glikozit bağ, bu olaya glikozitleşme denir.

23 DİSAKKARİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
Suda çözünürler Bitki ve memelilerde depolanabilir. (memelilerde laktoz bitkilerde sukroz) Hücre zarından geçemezler Sindirim enzimlerinden etkilenirler.

24 Sizce disakkaritler kanımızda bulunabilir mi?

25 CEVAP Disakkatitler kanda bulunmaz. Sindirim sisteminde ilerken enzimler tarafından parçalanır. Monosakkaritlerine ayrıştıktan sonra kana geçer. Kan dokusu yardımı ile hücreler taşınır.

26 MALTOZ Arpa da bulunur. Arpa şekeri olarak da bilinir. BİL BAKALIM?
GLİKOZ MALTOZ+SU

27 Maltoz oluşurken Kaç tane glikozid bağ oluşur?
Glikozid bağ oluşurken kaç mol su açığı çıkar?

28 A)MALTOZ SENTEZİ SIRASINDA
1 tane glikozid bağ oluşur

29 B)MALTOZ SENTEZİ SIRASINDA
1 mol su açığa çıkar.

30 SÜKROZ Diğer adı Sakkaroz olup,Çay şekeri veya sofra şekeri olarak da bilinir. GLİKOZ FRUKTOZ SÜKROZ +SU

31 SÜKROZ(SAKKOROZ) OLUŞUMU

32 LAKTOZ Laktoz, Sütşekeri da olarak bilinir.
GLİKOZ GALAKTOZ LAKTOZ VE SU Laktoz, Sütşekeri da olarak bilinir. Önemli miktarda yalnızca sütte bulunur.

33 LAKTOZ OLUŞUMU

34 İÇERİK SORULARI HAYVANLARIN BÜNYELERİNDE BULUNAN DİSAKKATİLER VE POLİSAKKARİTLER NELERDİR?

35 LAKTOZ : GLİKOJEN

36 İÇERİK SORULARI 1-BİTKİLERİN BÜNYELERİNDE BULUNAN DİSAKKATİLER VE POLİSAKKARİTLER NELERDİR?

37 SÜKROZ SELÜLOZ

38 C-POLİSAKKARİTLER (n)kadar glikozun birleşmesinden oluşurlar.
Bu sırada (n-1)kadar su açığa çıkar. Sindirim enzimleriyle hidrolize edilirler. Hücre zarından geçemezler Kanda bulunmazlar.

39 C-POLİSAKKARİTLER Hayvanlarda ve bakterilerde glikojen;bitkilerde nişasta olarak depolanır Selüloz ise bitkilerde çeper maddesi olarak kullanılır. Selüloz bazı tek hücreliler hariç diğer canlılar tarafından sindirilemez. Polisakkaritler;bitki ve hayvanlarda sentezlenebilir.

40 Polİsakkarİt Çeşİtlerİ
POLİSAKKARİTLER NİŞASTA KİTİN GLİKOJEN SELÜLOZ

41 Nİşasta n kadar glikozun dehidrasyon undan oluşur. Olayda ;n-1 kadar glikoz bağı kurulur. NİŞASTA+su glikoz

42 NİŞASTA OLUŞUMU

43 Nİşasta Bitkilerin tanelerinde, tohumlarında ve yumrularında depo edilmiş halde bulunan bir karbonhidrattır. Sindirimi sonunda bağırsaklarda glikoza çevrilerek kullanılır. Bitkilerin enerji deposudur Patates hücresinde nişasta taneleri

44 Nİşasta Hücre zarından geçemez. Sentezleri hücre içinde olur.
Suda çözünmez. Hücre zarından geçemez. Sentezleri hücre içinde olur. Hidrolizleri hücre içinde ve hücre dışında olabilir. Kanda görülmez.

45 Patates hücrelerİnde nİşasta

46 Selüloz Bitkilerde yapısal karbonhidrattır. Hücre çeperini oluşturur. n kadar glikoz dehidrasyonu ile birleşmesinden oluşur. Olayda n-1 kadar ters glikoz bağı oluşur. Olayda n-1 kadar H2O açığa çıkar. SELÜLOZ+SU GLİKOZ

47 Selüloz En çok bulunan polisakkarittir. Dalsız polisakkarittir.

48 Selüloz Sentezleri hücre içinde gerçekleşir. Hayvanlarda sindirim enzimleri bulunmaz. Ancak geviş getiren hayvanların bağırsaklarında yaşayan bakteriler tarafından sindirilir. Bakteriler sayesinde selülozu hayvanlar kullanabiliyor. Suda çözünmezler.

49 SORU3 POLİSAKKARİTLER ÇOK SAYIDA GLİKOZUN DEHİDRASYON SENTEZİ İLE OLUŞUR. BUNA GÖRE; SELÜLOZ GLİKOJEN NİŞASTA VEYA KİTİN POLİSAKKARİT ÇEŞİTLERİ NASIL ORTAYA ÇIKMAKTADIR?

50 GLİKOZLARIN FARKLI ŞEKİLLERDE BAĞLANMASINDAN KAYNAKLANMAKTADIR

51 SELÜLOZ AĞIRLIKLI BESLENMENİZ
YaşamIn İçİnden SELÜLOZ AĞIRLIKLI BESLENMENİZ GEREKİYOR! NEDEN?

52 YaşamIN İçİnden Bağırsak hareketlerini artırarak, bağırsağın düzenli çalışmasını sağlarlar. Kabızlığın önlenmesinde etkilidir. Çiğ ve kabuğu ile yenen meyve ve sebzeler ile kepekli tahıl ürünleri sellüloz yönünden zengin yiyeceklerdir

53 Glİkojen N kadar glikozun dehidrasyon ile birleşmesinden oluşur. Olayda n-1 kadar su açığa çıkar. Olayda n-1 kadar glikozit bağı kurulur.

54 Glİkojen Sentezleri karaciğer ve çizgili kas hücrelerin de gerçekleşir. Hayvansal depo karbonhidrattır. Gerektiğinde hemen kullanılabilecek yedek enerjidir Suda çözünür. GLİKOJEN glikoz

55 Glİkojen Sentezleri hücre içinde gerçekleşir. Kanda görülmez.
Hücre zarından geçemez. Sentezleri hücre içinde gerçekleşir. Kanda görülmez. Nişastaya benzer fakat zincirler daha geniş dallıdır.

56 KİTİN Azotlu polisakkarit olup,yapısı selüloza benzer.
Omurgasız hayvanlarda iskeleti oluşturur.

57 KarbonhİdratlarIn Görevleri
Canlılarda enerji verici madde olarak kullanılır. Bitki , mantar ve bazı bakterilerin hücre çeperi esas maddesini oluşturur. Hücre zarlarında protein ve yağlarla bileşikler oluşturarak tanımlayıcı ve tanıyıcı maddeler olarak görev yaparlar. DNA , RNA , ATP gibi önemli organik maddelerin yapılarına katılırlar Yağlar ve proteinlerle birlikte değişik kompleksler kurarlar (glikolipid - glikoprotein) Kan gruplarının oluşumuna katkı sağlarlar Hücrelerin birbirlerini tanımalarını sağlar

58 LABORATUVAR ORTAMINDA BİTKİSEL HÜCREDE 15 GLİKOZ VE 5 FRUKTOZ MONOSAKKARİTİN DEHİDRASYONU HANGİ DİSAKKARİTLER SENTEZLENİR?

59 5 FRUTOZ +5 GLİKOZ: 5 SÜKROZ, 10 GLİKOZDAN İSE 5 MALTOZ SENTEZLENİR.
BİTKİSEL HÜCREDE; 5 FRUTOZ +5 GLİKOZ: 5 SÜKROZ, 10 GLİKOZDAN İSE 5 MALTOZ SENTEZLENİR.