SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ

... konulu sunumlar: "SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ"— Sunum transkripti:

1 SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ
TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ

2 TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
Anlamı olan en küçük ses birliğine sözcük (kelime) denir. Sözcüklerin tek başına anlamları olduğu gibi cümle içerisinde kazandığı farklı anlamları da vardır.

3 Gerçek (Temel) Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri koşmak doktor
Sözcüğün ilk akla gelen, herkes tarafından bilinen ve en yaygın olarak kullanılan anlamı, sözcüğün gerçek anlamıdır. koşmak doktor yaşlı

4 Tarağın dişleri inceymiş.
TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Yan Anlam Sözcüklerin temel anlama bağlı olarak zaman içinde kazandığı yeni anlamlardır. Benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. Örnekler Dişlerimi fırçalarım. Gerçek Tarağın dişleri inceymiş. Yan

5 Yan Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
Sözcüklerin temel anlama bağlı olarak zaman içinde kazandığı yeni anlamlardır. Benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. Örnekler Uzun kuyruklu bir hayvan gördüm. Gerçek Uçurtmamın kuyruğu güzel oldu. Yan

6 Örnekler Gerçek Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
Yan anlam benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. “Burun” sözcüğünü inceleyelim. Gerçek Anlam Yan Anlam Yan Anlam

7 Mecaz Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
• Bir sözcüğün gerçek anlamının dışında, başka bir anlamı karşılayacak şekilde, daha çok soyut olarak kullanılmasına mecaz anlam denir. • Mecaz anlam, anlatımı daha etkileyici ve dikkat çekici yapmak amacıyla kullanılır. • Hiçbir sözcük tek başına mecaz anlam içermez. Cümlelerde, çoğunlukla deyim ve atasözlerinde mecaz anlam kullanılır.

8 Mecaz Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
Örnekler Macera kitaplarına bayılırım. Tatlı sözlerle yine beni kandırdı. (güzel, hoş) Poşetleri taşımaktan kollarım koptu. (çok yoruldu, ağrıdı) Olanlardan sonra cesaretim kırıldı. (azaldı)

9 Gerçek-Yan-Mecaz Anlam
TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Gerçek-Yan-Mecaz Anlam (yan anlam) (gerçek anlam) (mecaz anlam) Sahipsiz yavruya kol kanat gerdik. Kanatlarını açmış beyaz bir güvercin yaklaşıyordu. Uçağın kanadına minik bir kuş konmuştu.

10 Terim Anlam TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
Bir bilim, sanat ya da meslek dalıyla ilgili bir kavramı karşılayan kelimelere terim denir. Terimlerin anlamları dar ve sınırlıdır. Bugün derste kümeleri işledik (matematik) Hakem penaltımızı vermedi (futbol) Oyuncular kuliste hazırlanıyorlar (tiyatro) Öğretmenimiz kompozisyon yazdırdı. (edebiyat)

11 TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri
“Burun” sözcüğünü dört farklı anlama gelecek şekilde cümle içerisinde kullanalım. Kışın ara ara burnum kanar benim (gerçek/temel) Yeni aldığım ayakkabının burnu ayağımı acıtıyor (yan) Makam sahibi olunca burnu büyüdü (mecaz) Sinop Burnu ülkemizin görülesi yerlerindendir (coğrafya terimi)

12 SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ
TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ