Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ"— Sunum transkripti:

1 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Öğretim Teknikleri Hazırlayan DOÇ.DR.SUAT ÜNAL BÖLÜM: 6 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

2 Öğretme Teknikleri A. Grupla Öğretim Teknikleri
B. Bireysel Öğretim Teknikleri C. Sınıf Dışı Öğretim Etkinlikleri Soru-Cevap Gösteri Beyin Fırtınası Drama Rol Oynama Model Benzetim Simülasyon Altı Şapkalı Düşünme Mikro Öğretim Tahmin-Gözlem Açıklama Tekniği Programlı Öğretim Bilgisayar Destekli Öğretim Gezi-Gözlem Görüşme Sergi Ödev

3 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Grupla Öğretim Teknikleri Soru-Cevap Gösteri Beyin Fırtınası Drama Rol Oynama Model Benzetim Simülasyon Altı Şapkalı Düşünme Mikro Öğretim Tahmin-Gözlem Açıklama Tekniği ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

4 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
SORU CEVAP TEKNİĞİ Öğrencilere düşünme ve konuşma alışkanlıklarını kazandırmayı amaçlayan bir tekniktir. Bu teknik Sokrat’ın diyalog yöntemine dayanır. Öğrenilmesi istenen şey doğrudan anlatılmaz. İlgili sorularla öğrenci sonuca taşınır. Öğretmen önceden tasarladığı soruları öğrencilere sorar ve öğrenciler bu soruları sözel olarak cevaplar. Bu yöntemin etkili olabilmesi için hatırlatmayı gerektiren alıştırma türünden veya tekrar türünden sorular sorulmamalı, düşünmeyi ve yorumu gerektiren sorular sorulmalıdır. Soru cevap tekniğini dört boyutta ele alabiliriz. Tanıma ve hatırlatmaya dayalı sorular İlişkisel birleştirici sorular Genişletme soruları Değerlendirme ve karar vermeye dayalı sorular ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

5 Tanıma ve hatırlatmaya dayalı sorular:
Sınıflama, tanımlama ve tanıma gibi daha çok bilgi düzeyinde hedef davranışlarda kullanılmaktadır. Çoğunlukla bu düzeydeki bir sorunun tek bir cevabı vardır. Böyle bir soruyla karşılaşan öğrenci, mevcut uyarıcıyı daha önceden öğrenmiş olduğu bilgi birimiyle ilişkilendirmekte ve tanıma düzeyinde zihinsel bir işlem gerçekleştirmektedir. Anımsama, çağrışım ve tanıma düzeyleri yüksek olan öğrenciler bu tip sorularda büyük oranda başarılı olmaktadır. Örnek sorular: Akdeniz bölgesinin bitki örtüsü nedir? Fotosentez nedir? Bir üçgenin iç açıları toplamı kaçtır? ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

6 İlişkisel birleştirici soruları:
Genellikle bu tür sorularda öğrenciler iyi bildikleri en az iki değişkeni birbirleriyle karşılaştırırlar. Bu yönüyle ilişkisel sorular (benzerlik ve farklılıklar), kavrama ve daha üst düzeydeki hedef davranışların öğrencilere kazandırılmasında etkili olarak kullanılabilirler. Bu tür sorular öğrencilerin örgütleme, özetleme, anlamlandırma ve şemalar oluşturma gibi etkili öğrenme stratejileri geliştirmelerine katkıda bulunur. Uygulamada ön şart öğrencinin en az iki durumdan birisini iyi bilmesidir. Örnek sorular: Doğu Karadeniz bölgesi ile Batı Karadeniz bölgesinin iklim ve bitki örtüsü arasındaki ilişkiyi açıklayınız? Karasal iklimle,ılıman iklim arasındaki farklılıkları açıklayınız? ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

7 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Genişletme soruları: Bu tür en az uygulama ve daha üst düzeydeki hedef davranışların kazandırılmasında kullanılmaktadır. Bu nedenle bilgi ve kavrama düzeyinde gerekli ön şart bilgileri kazanma zorunluluğu vardır. Bu sorularla karşılaşan öğrenci; konuyu derinlemesine öğrenme, konular arasındaki ilişkileri kavrama, olumlu iletişim becerileri kazanma, orijinal görüşlere ulaşma ve bunları savunma gibi özellikler kazanırlar. Örnek sorular: Türkiye’de erozyonla mücadele için neler önerirsiniz? Türkiye’de okuma alışkanlığı oldukça düşüktür, bu konuda size göre neler yapılmalıdır? ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

8 Değerlendirme ve karar vermeye dayalı sorular:
Bu tür sorular en üst düzeydeki sorulardan birisidir. Her ders ve konu alanında kullanılabilir. Konunun en az kavrama düzeyinde anlaşılmış olması gerekir. Değerlendirme düzeyinde sorulardır. Bu sorularla öğrencinin yeni durumlarla karşılaştığında bilgilerini kullanarak bir karara varma yada durumu eleştirme/kritik etme/değerlendirme becerileri geliştirilir. Bu nedenle öğretmenin soruyu sorduktan sonra ipuçları ve yönergelerle öğrencilerle doğru değerlendirmeler yapmasına katkı getirmesi gerekir. Örnek sorular: İstanbul’da 7 ya da 8 şiddetinde deprem olması durumunda neler olurdu tahmin ediniz? Otomobillerde benzin yerine hidrojen kullanan motor sistemlerine geçiş neden önemlidir? Büyük illerde su sıkıntısı yaşanmaktadır. Yetkililerin bu konuda aldıkları önlemleri değerlendirerek yeni önerilerde bulununuz? ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

9 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Bu tekniğin amaçları Düşünme yeteneğini geliştirmek Öğrencileri güdülemek Öğrencilerin bilgiyi organize etmesine yardımcı olmak Önemli noktaları vurgulamak Neden sonuç ilişkilerini göstermek Öğrenci ilgilerini artırmak Öğrencilerle iletişimi artırmak Öğrenmeyi değerlendirmek ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

10 Uygulamada dikkat edilecek hususlar
Sorular anlaşılır ve öğrencilerin yaşına, ilgisine ve ihtiyaçlarına uygun olmalıdır Soruların tek bir yanıtı olmamalı, düşünmeye teşvik etmelidir. Soru öncelikle tüm sınıfa yönetilmeli, daha sonra öğrenciye söz hakkı verilmelidir Öğrencilerin soruyu yanıtlaması için düşünme zamanı tanınmalı, soruyu yanıtlayamayan öğrenciyi rencide etmeden doğru yanıtı bulması için yönlendirmelidir. Öğrenci yanıt verdikten sonra, yanıtını doğruluk derecesi ile ilgili dönüt vermek gerekir. Doğru yanıtlar pekiştirmeli, yanlış yanıtların düzeltilmesi için ipuçları verilmelidir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

11 Üstün tarafları İyi nitelikte hazırlanmış sorular öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirir, yaratıcılıklarına imkan sağlar. Öğretim süresi içerisinde sorulara cevap verme zorunluluğu ile karşı karşıya bırakılan öğrenci çok boyutlu düşünme becerisi kazanır. Soru cevap tekniğinde öğrencilerin tanınması, izlenmesi daha kolay olur. Bu yöntem sırasında öğretmenin doğru cevapları anında ödüllendirmesi öğrencinin derse karşı ilgisini ve motivasyonunu artırır.

12 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Öğrencinin cevaplarına göre öğretmenin uygun dönütler vermesi öğrencinin eksiklerini fark etmesini sağlar, yanılgılarının farkında olur. Bu teknik sırasında öğrenci kavramları, ilişkileri yeniden kendi ifadeleriyle açıklama fırsatı bulur. Açıklamalarında sebep sonuç ilişkileri kurarak ifade etme becerilerini geliştirir. Sorulara sürekli doğru cevap veren öğrencinin özgüveni artar. Soru cevap tekniği sınıf yönetimini kolaylaştırır. Öğrenci her an kendine soru sorulabileceğini düşündüğünden dersle ilgisini koparmaz ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

13 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Eksik tarafları Sorulara sürekli yetersiz ve yanlış cevap veren öğrencilerde derse karşı ilgisizlik olur, kendine güveni azalır. Soru cevap tekniğinin kullanılması sırasında çok sayıda yanlış cevapların verilmesi zaman kaybına neden olur.Bu durumda öğretmen dersi tamamlayamadığını düşünür ve zamanla bu tekniği terk eder. Soru cevap tekniğinde kullanılmak üzere tasarlanan nitelikli soruların hazırlanması öğretmen için zor bir süreçtir. Bu nedenle bu yöntemin hem hazırlanması hem de uygulanması zaman alıcıdır. Öğretmenin müfredat konularını belli zaman diliminde öğretmesi zorlaşır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

14 Gösteri Tekniği (Demonstration)
Gösteri, izleyici grubun önünde bir işin nasıl yapılacağını göstermek ya da genel ilkeleri açıklamak için başvurulan bir tekniktir. Gösteri, sınıf içinde genellikle öğretmen ya da varsa kaynak kişilerce yapılabilir. Gerektiğinde öğrencilerden de yararlanılabilir. Gösteriden önce öğretmen şu soruları kendine sormalıdır: Bu dersle ilgili gösterinin hedefleri nelerdir? Gösteri için yeterli araç ve gereç var mıdır? Gösteri için yeterli zaman ayrılmış mıdır? Öğrencilere hedeflerin neler olduğu anlatılmış mıdır?

15 Gösteri Sırasında Dikkat edilecek Hususlar
Gösteri, bir aracın çalışması veya bir deneyin yapılması biçimde gerçekleştiriliyorsa bir aksaklığın olmaması için öğretmen tarafından daha önceden yapılmalıdır. Gösterinin amacının ne olduğu öğrencilere açıklandı mı? Tüm öğrenciler iyi duyuyor ve görüyor mu? Gösteri ilerledikçe tahtada bir taslak çıkarılıyor mu? Bilinmeyen yeni terimlere dikkat ediliyor mu? Gösteriye devam etmeden önce öğrenciler bunları anlıyor mu? Bazı sorularla öğrencilerde merak uyandırılıyor mu? Öğrenciler soru sormaları için cesaretlendiriliyor mu?

16 BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ
Beyin fırtınası, bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir tekniktir. Bu tekniğin Temel ilkeleri şunlardır: Bir problem çözmekle görevlendirilen bir grubu üyeleri mümkün olduğu kadar çok fikir ileri sürerler. Dile getirilen her çözüm teklifi diğer grup üyelerini daha yeni ve iyi buluşları ortaya çıkarmaya yöneliktir. Ancak ortaya atılan fikirlerin ayrıntılı bir şekilde açıklanması ya da savunulması istenmez. Sadece fikirlerin mümkün olduğu kadar hızlı ifade edilmesi, yazıya geçirilmesi ve sonra sükunetle değerlendirilmesi istenir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

17 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Beyin fırtınası bireyleri heyecanlı bir ortama yönlendirerek, yaratıcı ve orijinal görüşleri söylemeye, belli bir konuyu açıklamaya ve bir sorunu çözmeye yarayacak görüşleri belirlemeye yarayan bir tekniktir. Beyin fırtınası yönteminde değişik olaylar karşısında çok sayıda düşüncenin üretilmesi esastır. Yöntemin dayandığı temel sayıltı; benzer düşünceleri, nesneleri veya olayları birbirleriyle karşılaştırarak aralarında benzerlik ilişkilerinin kurulmasıdır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

18 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Beyin fırtınası tekniğinde seçilecek problem, öğrencilerin zihinsel faaliyetleri sonucu çözüme kavuşturabilecekleri türden seçilmelidir. Öğrencilerin çözüme kavuşturamayacakları ve üstesinden gelemeyecekleri problemlerle karşı karşıya bırakılmamalıdır. Yine seçilecek problemler öğrencilerin ilgilendikleri yani ilgi duydukları konulardan ve bilimsel bir içeriğe sahip konulardan seçilmelidir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

19 Tekniğin uygulanmasında aşağıdaki aşamalar takip edilebilir
Fikir üretilebilecek bir konu bulunur. Grup görüşlerini yazacak bir yazıcı seçilir Öğrencilere ara vermeden problemle ilgili düşünceleri söylemeleri istenir. Bu süreçte aşağıdaki ilkelere önem verilir. Önce düşünülmesi-Sonra tartışılması, Farklı fikirler üretilmeye çalışılması, Üretilen fikirlerin nicelliğine önem verilmesi, Gelen yeni fikirler kullanılarak, yeni fikirlerin geliştirilmesi, Yazıcı söylenenleri tahtaya veya bir kâğıda kaydeder. Her bir grubun fikirleri sınıf olarak değerlendirilir. Sınıfça uygun bir çözüm belirlenir. Ortaya çıkan çözüm “Sınıfın Çözümü” olarak bir panoya asılırsa, bu öğrencileri sonraki tartışmalar için de teşvik eder. ? ? ?

20 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Tekniğin Avantajları: Öğrencide yaratıcı düşünebilme yeteneğini geliştirici rol oynar Özgür düşünebilmeyi geliştirir Konuya karşı ilgiyi canlı tutar ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

21 BEYİN FIRTINASI NE ZAMAN YAPILABİLİR?
Beyin fırtınası tekniği; Bir probleme çözüm yolu bulmak ve çözüm yollarından en iyisini seçmek için. Örneğin; Gecekondulaşmayı önlemek için ne yapabiliriz? Katılımcıların bildikleri bir konuda konuşturmak ve sahip oldukları bilgilerin doğruluğunu ya da yanlışlığını fark ettirmek için. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

22 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Drama Tekniği: Eğitimde drama herhangi bir konuyu, doğaçlama, rol oynama gibi tekniklerden yararlanarak, bir grupla ve grup üyelerinin birikimlerinden, yaşantılarından yola çıkarak canlandırmalar yapmak olarak tanımlanmaktadır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

23 Dramanın tanımlarına bakıldığında rol oynama kavramını da kapsadığını görebiliriz. Bazı literatürlerde rol oynamanın drama içinde bir teknik olduğu vurgulanırken, bazı kaynaklar ise drama ve rol oynamanın aynı anlamı ifade ettiğini belirtmektedirler. Drama ‘yaratıcı drama’ ve ‘eğitsel drama’ olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Öğretme-öğrenme sürecinde daha çok yaratıcı dramadan faydalanılmaktadır. Yaratıcı drama olay, olgu, yaşantı ve bilgileri yeniden yapılandırmaya yönelik etkinlikler içerir. Bu bağlamda yaratıcı drama yöntemi ile yapısalcı öğrenme yaklaşımlarının doğası birçok boyuttan örtüşmektedirler. Eğitsel dramanın yaratıcı dramaya oranla daha sistematik bir yapısı vardır. Dramada görev alacak öğrencilerin yapacakları roller yazılı hale getirilmelidir.

24 Drama yönteminde öğretmen katılımcılara rehberlik eden kişidir ve öğrenci merkezde, aktif ve katılımcı iken, öğretmen rehber konumundadır. Böylece öğretmen, daha iyi gözlem yapma ve öğrencilerini tanıma fırsatı bulmaktadır. Yapısalcı yaklaşıma göre birey bilgiyi çevresi ile aktif etkileşim sürecine girerek, yapılandırır. Bilginin oluşumu, bireyin çevresiyle sosyal etkileşimi ile gerçekleşir ve bilgi bireyden bağımsız değildir. Ayrıca, yapısalcı yaklaşımda, bilgiyi oluşturmada sonuçtan çok, öğrencinin yaşadığı öğrenme süreci önemlidir. Drama da çocuk bilgiyi çevresi ile etkin bir iletişime girerek elde eder ve drama da yaşanan süreç her zaman sonuçtan daha önemlidir. Eğitimde drama etkinlikleri kullanılması ile hem bilişsel hem duyuşsal hem de devinişsel öğrenme sağlanabilir. Drama etkinlikleri, çocuğu hareket ettirmeye, role uygun anlamlı etkinlikler yapmaya, diğer arkadaşları ile ilişki kurmaya yönlendirir . Dramada öğrenmelerin hareket yoluyla gerçekleştiği ve hareketlerin de yeni zihinsel süreçlerin gelişmesine destek olduğu bilinmektedir.

25 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
DRAMANIN TÜRLERİ Bağımlı Dramatizasyon: Yazılı metne bağlı kalarak yapılan drama türü. Parmak Oyunu : Metinde geçen olayları duruma uygun olarak parmak hareketleriyle yapılması Pandomim : Jest, mimik ve çeşitli hareketlerle yapılan sözsüz oyun. Kukla ve Bebekler : Perde, kartondan yapılmış hayvan ve bebeklerle yapılan oyun. Psikodrama : Drama ve psikolojide uzman olan insanların çocukların problemlerini oyunlarla çözme. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

26 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
DRAMANIN AŞAMALARI Hazırlık Isınma aşaması Canlandırma Değerlendirme aşaması Isınma Aşaması Bu aşamanın temel amacı öğrencileri diğer aşamalara hazırlamak ve kazandırılmak istenen davranışlar doğrultusunda öğrencilerin güdülenmesini sağlamaktır. Oyuna katılma isteği artar. Grup birbirine ısınır. Grup dramaya ısınır. Grupta rahatlama gözlenir. Beden ve duyuların harekete geçmesi sağlanır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

27 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Canlandırma Bu aşamada öğrenciler belirlenen konuya göre çeşitli drama tekniklerinden faydalanarak bireysel veya grup halinde canlandırmalar yaparlar. Grup içi etkileşim ve iletişim sağlanır. Görme, işitme,dokunma duyuları gelişir. Dokunarak iletişim ile bireyin kendine güveni gelişir. Doğaçlama var ise Çocuk yeni durumlar yaratabilir. Çocuk oyun yolu ile kendini ifade etme şansı bulur. Katılımda istek artar. Doğaçlama beraberinde eğlenceyi getirir. Yaratma,canlandırma yetileri gelişir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

28 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Değerlendirme Değerlendirme aşamasında Drama çalışmalarında elde edilen sonuçlar ve öğrenilenlerin kazanıma dönüşüp dönüşmediği bu aşamada değerlendirilir Değerlendirmenin amacı çocuğun performansını değerlendirme değil, sürecin değerlendirilmesidir. Değerlendirme aşamasındaki tartışma aşağıdaki başlıklar altında yapılmalıdır (Önder, 2006). Zihinsel canlandırma düzeyi, Tanımsal düzey, Duygusal düzey, Bilişsel düzey, Yaşantısal düzey, Geliştirme Düzeyi, Drama sonrası etkinlikler, ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

29 Drama Tekniği ile İlgili Kitapta Yer Alan Örnek İncelenecek

30 DRAMANIN EĞİTSEL KAZANIMLARI
Bireyin kendine güveni gelişir. Grup olma duygusu gelişir. Empati kurmayı öğrenir. Yaratıcılığı gelişir. İlişkilerinde iletişim becerileri gelişir. Bilgilerin pekiştirilmesi sağlanır. Öğrenci aktiftir. Hoşgörü, saygı, sabır gibi tavır ve tutumları öğrenir. Bağımsız karar verme özelliği gelişir. Ben kavramından çıkıp biz kavramını benimser. Çocuğun öznel dünyası hakkında bilgi verir. ‘En az maliyet en fazla verim’ yasasına uyan bir tekniktir. Bilişsel, duyuşsal, devinişsel alanı bir bütün olarak ele alır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

31 DRAMANIN SINIRLILIKLARI
Kalabalık sınıflarda uygulaması zordur. Çok fazla zaman alabilir. Ders amacından uzaklaşabilir. Öğrencileri kontrol etmek zor olabilir. Dekor ve kostüm söz konusu olduğunda maliyeti artabilir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

32 SİMÜLASYON/BENZETİŞİM
Askerlerin harp oyunla, pilotların uçak modelleriyle, şoför adaylarının özel pistlerde yetiştirilmelerinin ortak bir yanı vardır. Bu ortak yan öğrencinin gerçek durumunun bir benzeri üzerinde eğitilmeye çalışılmasıdır. Bu durumda aslının yerine “yapay”ı koymaktadır. İşte bu tür yetiştirmeye benzetişim tekniğiyle yetiştirme denir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

33 Simülasyon Tekniğinin Faydaları
Gerçek yaşam koşullarını deneme olanağı tanıdığı için,öğrencilerin ilgisini çekip motivasyonlarını artırır. Özellikle yavaş öğrenen öğrenciler için etkilidir. öğrencilerin bilişsel alanın analiz, sentez ve değerlendirme basamaklarında davranış kazanmalarını ve problem çözmeye karar verme yeteneklerini geliştirmelerini sağlar. Simülasyon Tekniğinin Sınırlılıkları Bazı gerçek durum ve olayların tıpa tıp benzerlerinin yaratılması bazen abartılı veya zor olabilir. Eğitim benzeşimleri gerçek yaşamdan basit bir örnek olabilir. Ancak fazla basitleşmede tecrübesizlikten dolayı yalnız düşünceler geliştirilebilir. Sınıftaki her problemin çözümünde kullanılması zordur. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

34 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Benzetişim tekniğinin etkinlikle uygulanabilmesi için öğrencilere esas amacın açıklıkla anlatılması gerekmektedir. Aksi takdirde yapay bir ortamda modeller üstünde öğrencilere bir oyun gibi gelebilir ve dikkat etmeleri gereken hususlara dikkat etmeyebilirler. Bu tekniğin uygulanmasında bir diğer önemli husus öğrencilere yeterli çalışma alanının sağlanmasıdır. Örneğin; harp oyunlarında her iki grup askere çeşitli etkinliklerde bulunabilecekleri geniş bir alanın verilmesi başarıyı etkileyecektir. Benzetişim tekniğinin uygulandığı bir eğitsel etkinliğin sonunda mutlaka bir özet ve genel değerlendirmenin yapılması gerekmektedir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

35 5. Rol Oynama Tekniği Bir öğrencinin kendisini bir başkasının (canlı veya cansız) yerine koyarak duygu ve düşüncelerini açıklamak şeklinde yürütülen öğretme-öğrenme etkinliklerine rol oynama tekniği denir. Okul öncesinden başlayıp, bütün disiplinlerde ve her öğretim kademesinde kullanılabilme özelliğine sahip olan bir tekniktir. Öğrenci merkezli bir yaklaşımı savunduğundan dolayı, öğrencinin öğrenme sürecinde aktif ve yaratıcı rol olmasını benimser.

36 5. Rol Oynama Tekniği Rol oynama tekniğinde yaratıcı fikirler ön plandadır. Bu teknikte öğrenci ilgili kazanımı öğrenme sürecinde deneyim ve muhakeme gücünü kullanarak oyun ortamında öğrenir. Bu süreçte öğrenci başka bir kimliğe bürünür ve başkasının ne hissettiğini, ne düşündüğünü ve hangi davranışta bulunduğunu anlamaya çalışır. Rol oynama tekniği drama da olduğu gibi her öğrenci ile birlikte yürütülemez. Sosyal becerileri ön planda olan, istekli ve rol yapılması istenilen konuda bilgi ve deneyimi olan öğrencilerle bu teknikler yürütülür.

37 5. Rol Oynama Tekniği Rol oynama tekniğinde öğrenciler birçok yanlış anlamalara neden olabilecek ifadeler kullanabilir. Öğretmenin bu süreçte en önemli görevi, yanlış kullanılan veya yanlış anlamalara neden olabilecek kavramlara müdahale etmesidir.

38 6. Model ve Benzetim Tekniği
Model çok küçük veya çok büyük olduğu için algılanamayan bir nesneyi öğrenciler tarafından algılanabilir hale getirmek için yapılan ve öğretimde kullanılan yardımcı materyallere verilen addır. Benzetim/Analoji ise öğrencilere yabancı olan veya onlar tarafından bilinmeyen bir nesneyi onların bildiği başka bir nesne ile eşleştirmektir. Örneğin; Kan dolaşımını anlatırken trafik sistemine benzetme, Akyuvarları vücudu koruyan adam resimleri veya karakterleri ile anlatma, Alyuvarları oksijen torbalarını taşıyan adam resmiyle anlatma…

39 6. Model ve Benzetim Tekniği
Aslında ders kitaplarımız, hücre, atom gibi kavramları gösteren ve anlatan birçok model ve benzetme ile doludur. Bizler birçok durumda olayları anlamak ve kavramlar arası ilişkileri daha etkili kurmak veya kurdurmak için model ve benzetme tekniklerinden faydalanmaktayız.

40 7. Altı Şapkalı Düşünme Tekniği
Öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmek için kullanılan bir tekniktir. Bu teknikte etkinlikler daha çok problem çözme yaklaşımına dayandırılmıştır. Öğrencilerin verilen bir problemle ile ilgili düşünce ve önerilerini belirli bir düzen içinde ve sistematik olarak sunmasını sağlar. Şapkalar düşüncelerin farklılaşması ve birbirinden ayrılması için kullanılan sembollerdir. Tekniğin uygulanmasında bütün katılımcıların aynı şapkayı giymeleri ve şapkanın temsil ettiği düşünceye paralel fikir üretmeleri önerilir. Şapkaların rengi değiştikçe rengin simgelediği düşünceler de değişir. Öğrenciler bir konu ile düşüncelerini kartondan şapkalar takarak ifade ederler.

41 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ
Altı şapkalı düşünme tekniği düşünme rolü üzerine kuruludur. Bu teknikte altı düşünme rolü vardır. Altı şapka, bu şapkaların her birinin farklı bir rengi ve her rengin simgelediği farklı bir düşünce vardır.

42 Altı Şapkalı Düşünme Tekniği Nasıl Uygulanır?
Beyaz Şapka (tarafsız şapka): Bu düşünme şapkasıyla kullanılabilir veriler üzerine yoğunlaşılır. Yani bilgi temele alınır. Görüşülen konuyla ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur. Elde olan bilgilere ve onlardan neler öğrenileceğine bakılır. Kırmızı Şapka (duygusal şapka): Kırmızı şapka takıldığında, problemlere sezgiler, duygular ve reaksiyonlar kullanılarak yaklaşılır. Görüşülen konuya ilgili olarak kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verilir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

43 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Siyah Şapka (karamsar şapka): Görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler, eleştiriler ortaya çıkarılır. Bu konulara yaklaşılırken dikkatli ve savunmacı olunur. Bu şapkayla düşünürken eleyici, değiştirici ve düzeltici sonuçlar geliştirebiliriz. Burada konunun sebep olacağı problemler tespit edilirken bu problemler sadece ortaya koyulur, çözüm üretilmez. Sarı Şapka (iyimser şapka): Bu düşünme şapkasıyla konunun avantajları ortaya koyulur. Öğrencilerin pozitif düşünmelerini sağlar. Bu optimistik bakış açısıyla konunun faydalarını ve barındırdığı değerleri görürüz. Faydaya odaklanılır, yapıcı düşünülür ve ortaya bir şeyler çıkarılır. Düşünme daima olabilecek en iyi senaryo ile başlamalıdır. Eski fikirlerin uyun biçimde uygulamaya sokulması da uygundur, fikirlerin yeni olması gerekmez. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

44 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Yeşil Şapka (yaratıcı şapka): Bu düşünme şapkası yeni fikirler, yeni kavaramlar ve yeni algılama biçimleri anlamına gelir. Probleme alternatif çözümler araştırılır. Yaratıcılık ön planda tutulur ve ortaya koyulan fikirler orijinal olmalıdır. Mavi Şapka (değerlendiren şapka): Bu şapkayla konuya yaklaşan kişi düşünme organizasyonunu, diğer şapkaların kontrolünü üstlenir. Doğru soruyu sorar ve problemi tanımlar. Konunun genel ilkelerini bağlı olduğu noktaları belirtir. Sonra ortaya koyulan her fikrin bu şapkada ortaya koyulan ilkeler ölçüsünde kontrolü yapılır. Yani bu şapkayla konunun sonuçları ortaya çıkarılır, durum analizi yapılır ve özetlenir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

45 Örnek “Yapılan araştırmalar, televizyonun çocuğun çevresinde olmayan veya ulaşamayacağı görüntüleri getirerek: çevresini zenginleştirdiğini, hayal alanını genişlettiği, bilgisini artırdığını göstermiştir.Bunun yanında sürekli televizyon izlemenin çocuklarda: Hayal gücünü azalttığı,Geç yatma ve uykusuzluğa neden olduğu,Yakından izlendiğinde gözleri yorduğu ve bozduğu,Hareketsizliğe neden olduğu için, bedensel gelişimi olumsuz etkilediği,Aile ve arkadaşlık ilişkilerinden çocuğu kopardığı görülmüştür.” Okuduğunuz gazete haberinden etkilenen ailesi, Ali’nin önceki tutum ve davranışlarını da göz önüne alarak televizyon izlemesini yasaklamıştır?

46 Örnek Altı Şapkalı Düşünme Yöntemi ile yukarıdaki durumu farklı açılardan değerlendirmeleri sağlanır. (Öğrencilerin görüş ve önerileri, örneğin Kırmızı şapka ile ilgili bütün farklı görüş ve öneriler, büyük çalışma kâğıtlarına yazılarak sınıf duvarına asılır. İşlem bütün şapkalar için tekrarlanır.)

47 “Beyaz şapka: Net Bilgiler (tarafsız şapka)” Ali’nin ailesi okuduğunuz haberdeki hangi bilgilere dayanarak televizyon izlemesini yasaklamıştır?Ali’nin hangi tutum ve davranışları ailesinin böyle bir karar almasında etkili olmuş olabilir?Biz bu konuda kesin bir bilgiye sahip miyiz? “Kırmızı şapka: Duygular (duygusal, kişisel şapka)”Ali’nin yerinde siz olsaydınız ne hissederdiniz?

48 “Siyah şapka: Tehlikeler (kötümser şapka, önlem şapkası)”Ali’nin televizyon izleyememesi, ne gibi olumsuz sonuçları ortaya çıkarabilir. “Sarı şapka: Avantajlar (iyimser şapka, yararlar şapkası)”Ali’nin televizyon izleyememesinin Ali’ ye sağlayacağı yararlar neler olabilir? “Yeşil şapka: Yaratıcılık (yenilikçi, üretken, seçenek şapkası)” Ali’nin ailesi bu sorunu başka nasıl çözebilirdi?Ali, karşılaştığı bu sorunu nasıl çözebilir?

49 “Mavi şapka: Sonuçlar (serinkanlı durum çözümlemesi, denetim şapkası)”Ali’nin ailesi televizyon izlemesini yasakladı?Bu durumun Ali için iyi olmayan sonuçları neler?Bu durumun Ali’ye sağlayacağı yararlar neler?Ali ve ailesi ortak nasıl bir çözüm üretebilirler?

50 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
MİKRO ÖĞRETİM Tanım : Önceden dikkatli bir biçimde belirlenmiş kritik öğrenme becerilerinin kazandırılmasını amaçlayan ve öğretim süresi, sınıftaki öğrenci sayısı ve konu bakımından küçültülmüş ve yoğunlaştırılarak kontrollü laboratuar ve deney ortamlarında gerçekleştirilen, daha çok öğretmen yetiştirmede kullanılan çağdaş bir öğretim tekniğidir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

51 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
Açıklama : Mikro öğretim tekniği ilk kez 1960 yılında öğretmen eğitiminde kaliteyi artırmak amacıyla Stanford Üniversitesinde geliştirilmiş bir tekniktir. Yüz yüze eğitimin gerçekleşmesi için sınıf içinde uygulanması gereken bir tekniktir. Bu teknikte: Dersler kısa tutulur(5-20 dk.). Öğrenci sayısının az olmasına dikkat edilir (maksimum 20 kişi). Ders verilirken zamanın ayarlanmasına çok dikkat edilir. Mikro öğretim çoğunlukla öğret-yeniden öğret çevrimi adı verilen bir sınama-yanılma durumu olarak saptanır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

52 Öğret-yeniden öğret çevrimi altı basamaktan oluşur.
Verilen görevin gereklerini uygun bir mikro ders hazırlanır. Belirlenen mikro ders öğretilir. Öğretme işleminin ne derece başarılı olduğuna dair sözlü, yazılı ya da teyp ile dönüt alınır. Bu alınan dönüt ışığında mikro ders yeniden düzenlenir. Mikro ders yeniden öğretilir. Bu defa öğretme işleminde gerçekleştirilen ya da gerçekleştirilemeyen iyileştirmeler ile ilgili sözlü, yazılı ya da teyp ile dönüt alınır. Yeniden öğrenme evresi isteğe bağlıdır. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

53 Mikro Öğretim Tekniğinin Faydaları
Öğretimde sınırlı kaynaklarla daha geniş ve denetimli laboratuar ve deney ortamı olanağı sağlar. Bu teknik sayesinde normal öğrenme ve öğretme süreçlerinin karmaşıklığı basitleştirilmektedir. Aynı anda bir veya birkaç beceri üzerinde durduğundan söz konusu beceriler örgenciler tarafından sıralı ve ustalıkla öğrenilebilmektedir. Öğretmen adaylarına öğretmenlik mesleğine yönelik olarak bilişsel alan dışında duyuşsal alanda da bir takım yeterlilikler kazandırır ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarını olumlu yönde değiştirebilir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

54 Mikro Öğretim Tekniğinin Sınırlılıkları
Sınıf yönetimi ve disiplinin sağlanmasına engel olabilir. Öğretmen adaylarında aşırı heyecan ve kaygı uyandırabilir. Gerçek öğretimin bir alternatifi değildir. Maddi kaynak gerektirebilir. Eleştiriye açık olmayan katılımcılar için öğrenilmiş çaresizlik davranışı ortaya çıkabilir. ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

55 Mikro Öğretim Tekniğinin Etkili Kullanımı İçin Rehber İlkeler
Adaylar mümkünde söz konusu beceriyi seyretme olanağı sağlanmalıdır. Öğretmen adayları öğretim becerilerinin sadece bir tanesini yerine getirmeye çalışmalıdır. Grup üyelerinin öneri, katkı ve eleştirileri doğrultusunda bir takım düzeltmeler yapılmalıdır. Seçilmiş olan davranış istenilen düzeye gelinceye kadar öğretimin tekrar etmesi esas alınmalıdır( Mikro dersin kaç kez tekrar edileceğini danışman öğretmen karar verir). ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

56 9. Tahmin, Gözlem ve Açıklama Tekniği
White ve Gunstone (1992) bilişsel uyarıcı olaylar üzerinde çalışarak öğrencilerde kavramsal gelişimi sağlamak amacıyla tahmin gözlem ve açıklama tekniğini geliştirmişlerdir. White ve Gunstone’nun (1992) bu tekniği geliştirirken yapısalcı öğrenme kuramından esinlenmişlerdir. Teknik öğrencileri değerlendirmek amacıyla da kullanılabilmektedir.

57 9. Tahmin, Gözlem ve Açıklama Tekniği
Tekniğin asıl amacı öğrencilerde kavramsal gelişim ve değişimi sağlamaktır. Son yıllarda yapısalcı öğrenmeyi temel alarak geliştirilen öğretim programlarının uygulamaya dönüştürtmesinde bu tür tekniklerden oldukça az faydalanılması bu tekniğin irdelenmesini gerektirmektedir. Tekniğin kullanımında öğrencilerin dikkati soruyla ya da gösteriyle konuya çekildikten sonra, onların kendi hipotezlerini (tahminlerini) kurmaları sağlanır. Fakat sadece hipotezleri kurmak tek başına yeterli değildir. Öğrenciler bu süreçte oluşturdukları hipotezlerin dayanaklarını da ortaya koymalıdırlar. Daha sonra da onlardan ilgili olayı ya da durumu gözleyerek verileri kaydetmeleri istenir. Öğrencilerin gözlemleriyle tahminleri arasında bir uyuşmazlık varsa, bu uyuşmazlığı akla uygun ve gözlemleriyle tutarlı olarak açıklamaları beklenir.

58 Tekniğin uygulama süreci:
Tekniğin uygulanmasına başlamadan önce öğrencilerin soru sormalarına fırsat tanınmalıdır. Öğrencilerin hipotezlerini (tahminlerini) gerekçeleri ile birlikte ortaya koymaları sağlanmalıdır. Bu aşama gözlem yapılmadan önce tamamlanmalıdır Etkinlik sonunda öğrenciler kendi gözlemlerini yazmalıdırlar. Son basamakta öğrenciler tahmin ettikleri ile gözledikleri arasındaki bir çelişki varsa bunları ortadan kaldırmaya çalışırlar. Not: Kitaptaki Örnek Verilecek

59 Tekniğin Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Öğrencilerin tahminlerde bulunacakları örnek durumlar oluşturulmalı Örnek durumlar öğrencilerin seviyelerine göre olmalı Örnek durumlar mümkün olduğunca günlük hayatla ilişkilendirilmeli Örnek durumlar öğrencilerin somut gözlemler yapmalarına fırsat vermeli Tahmin ve gözlem süreci kısa zamanda olmalı


"ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ" indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları