ÜNSÜZLER Gökçe Hanım EMİR 20110954060.

... konulu sunumlar: "ÜNSÜZLER Gökçe Hanım EMİR 20110954060."— Sunum transkripti:

1 ÜNSÜZLER Gökçe Hanım EMİR

2 Dil seslerini, çıkış biçimi bakımından ünlü ve ünsüz diye ikiye ayırabiliriz.
Ünsüzler incelenirken, onları çıkış biçimi ve çıkış yeri açısından ayrı ayrı ele almak gerekir. Ünsüzler çıkış biçimi bakımından şu bölümlere ayrılırlar:

3 1.Kapanma yada Patlama Ünsüzleri
Bu ünsüzler ağız kanalında tam bir kapanmayla oluşurlar.Kapanmanın bitişiyle soluğumuz bir patlama biçiminde dışarı itilir. /p/,/b/,/m/ çıkış yerlerine ise dudak sesleridir.

4 2.Kapanma-Daralma Ünsüzleri
Bu ünsüzler çıkış biçimleri açısından kapanma- sürtünme ünsüzleridir. Çıkış yerleri diş eti-damaktır. /c/,/ç/

5 3.Daralma Ünsüzleri Ağız kanalının çeşitli yerlerinde oluşan bir daralma sonucunda oluşurlar. Çıkış yerleri ise diş-dudaktır. /f/,/v/

6 4.Burun(geniz) Ünsüzleri
Bu ünsüzler, yumuşak damağın alçalması, yutaktan gelen havanın hem ağza hem de buruna geçirilmesiyle oluşurlar. /m/,/n/ m çift dudak, n diş eti ünsüzüdür.

7 5.Yan Ünsüzler Dil ucunun dişlere yada damağa dokunuşu sırasında soluğun ağız kanalını kapatan dilin iki yanından akarak çıkarılmasıyla oluşurlar. /l/,/r/,/m/,/n/

8 6.Çarpmalı Ünsüzler R ünsüzü ayrı bir çıkış biçimine sahiptir.Bu ses çıkarılırken dil ucu diş etlerine hafifçe çarpar. Ünsüzler ötümlü(titreşimli),ötümsüz(titreşimsiz) olarak 2’ye ayrılır. Ötümlü:b,d,g,ğ,c,v,z,j,y,m,n,l,r Ötümsüz:p,t,k,ç,f,s,ş,h

9 Çıkış Biçimlerine Göre
Çıkış Yerleri Göre Çıkış Biçimlerine Göre Çift dudak Diş-dudak Diş eti Diş eti-damak Damak Yumuşak damak Gırtlak Kapanma ötümsüz p t k K(art) ötümlü b d G(ön) g Kapanma-Daralma ç c Daralma f s ş h v z j y ğ burun m n yan l çarpmalı r