Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI SINIFLAMA VE TANIMLAR
Dr. Sibel Özkurt Pamukkale Üniversitesi Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
2
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Organizmanın çevreyle iletişiminin değişik şiddette uyaranlar ile geri döndürülebilir bir biçimde, geçici, kısmi ve periyodik olarak kesilmesi durumudur. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
3
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Uyku hastalıkları ile ilgili ilk sınıflama 1979 yılında yapılmıştır. Uyku tıbbındaki hızlı gelişme ve bilgi birikimi nedeniyle kısa sürede bu sınıflama güncelliğini kaybetmiştir. American Academy of Sleep Medicine (AASM) tarafından biraz daha geliştirilerek International Classification of Sleep Disorders-1 (ICSD-1) adıyla yayınlanmıştır (1991). Sınıflama küçük revizyonlar geçirmiştir (1997 ve 2001 ). Merkezi Uyku Kursu- Ankara
4
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
ICSD-1 1. Dissomniler a. İntrensek uyku bozuklukları b. Ekstrensek uyku bozuklukları c. Sirkadiyen ritm bozuklukları 2. Parasomniler a. Arousal bozuklukları b. Uyku uyanıklık değişim bozuklukları c. REM uykusu parasomnileri d. Diğer parasomniler 3. Medikal/psikiyatrik uyku bozuklukları a. Mental b. Nörolojik c. Diğer bozukluklar 4. Sınıflandırılamayanlar Merkezi Uyku Kursu- Ankara
5
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Rasyonel ve bilimsel geçerliliği olan kanıta dayalı tanımlar içeren, uluslar arası ICD-10 sistemine uygun hastalık kodları bulunan yeni bir sınıflama sistemi oluşturma gereksinimi doğmuştur. AASM yeni uyku hastalıkları sınıflamasını ICSD-2 adı ile yayınlamıştır (2005). Merkezi Uyku Kursu- Ankara
6
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
ICSD-2 1. İnsomniler 2. Uykuda solunum bozuklukları 3. Santral orijinli hipersomniler 4. Sirkadiyen ritm uyku bozuklukları 5. Parasomniler 6. Uyku ile ilişkili hareket bozuklukları 7. İzole semptomlar 8. Diğer uyku bozuklukları Merkezi Uyku Kursu- Ankara
7
Uykuda Solunum Bozukluklukları (USB)
Uyku sırasında solunum paterninde patolojik düzeydeki değişikliklere bağlı olarak gelişen ve hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolara denir. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
8
Uykuda Solunum Bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu B. Obstrüktif uyku apne sendromu C. Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar D. Uykuya bağlı diğer solunumsal hastalıklar Merkezi Uyku Kursu- Ankara
9
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
10
A. Santral uyku apne sendromu
1. Primer 2. Tıbbi sorunlara bağlı a. Cheyne-Stokes solunumu b. Yüksek irtifa c. a ve b dışında bir medikal sorun 3. İlaç ya da madde bağlı 4. İnfantın primer uyku apnesi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
11
B. Obstrüktif uyku apne sendromu
1. Erişkin 2. Pediatrik Merkezi Uyku Kursu- Ankara
12
C.Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar
İdiyopatik nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon 2. Kongenital santral alveolar hipoventilasyon 3. Tıbbi durumlara bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi a. Pulmoner parankim ve damar yapısına, b. Alt solunum yollarına, c. Nöromusküler ya da göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
13
Pratik sınıflama ve ICSD-2 karşılaştırılması
Basit horlama Üst solunum yolu rezistansı sendromu Obstrüktif uyku apne sendromu Santral uyku apne sendromu Overlap sendromu Obezite hipoventilasyon sendromu ICSD-2 (2005) Uyku bozukluklarının 7. grubu olan izole semptomlar içinde horlama olarak sınıflandırılmıştır OSAS’ın bir paterni olarak tarif edilmiştir USB’nun 2. başlığı USB’nun 1. başlığı “Medikal durumlara bağlı uykuda hipoventilasyon/hipoksemi” başlığı altında “Pulmoner parankimal veya vasküler patolojiye bağlı” ve “Alt solunum yolu obstrüksiyonuna bağlı” alt başlıkları olarak sınıflandırılmıştır. “Medikal durumlara bağlı uykuda hipoventilasyon/hipoksemi” başlığı altında “Nöromuskuler ve göğüs duvarı hastalıklarına bağlı” alt başlıkları olarak sınıflandırılmıştır. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
14
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Tanımlar Apne: Soluk alamama 10 sn veya daha uzun süreyle ağız ve burunda hava akımının % 90 dan daha fazla azalması. 3 tip apne vardır: a. Santral apne b. Obstrüktif apne c. Mikst apne Merkezi Uyku Kursu- Ankara
15
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara Santral apne
16
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara Obstrüktif apne
17
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara Mikst apne
18
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Hipopne: 10 sn veya daha uzun süreyle ağız ve burundaki hava akımında % 50 veya daha fazla azalma ile birlikte oksijen satürasyonunda % 3 düşme veya 10 sn veya daha uzun süreyle ağız ve burundaki hava akımında % 30 veya daha fazla azalma ile birlikte oksijen satürasyonunda % 4 düşme veya arousal gelişimidir. 3 tip hipopne vardır: a. Santral hipopne b. Obstrüktif hipopne c. Mikst hipopne Merkezi Uyku Kursu- Ankara
19
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Apne-hipopne indeksi (AHİ): Uykuda görülen apne ve hipopne sayılarının uyku süresine bölünmesi sonucu elde edilen değerdir. Aruosal: Uyku sırasında daha hafif uyku evresine veya uyanıklık durumuna ani geçiş. Arousallar apne ve hipopneleri sona erdiren, uyanayazma olarakta tarif edilen vücudun bir çeşit sigortasıdır. RERA(Arousal ilişkili solunum çabası): Apne veya hipopne olarak tanımlanmayan solunum çabasında en az 10 sn süreli artış ile karakterize ve arousal ile sonlanan durumdur. RDI(respiratory disturbance index): Solunum sıkıntısı indeksi (SSİ). Uyku saati başına düşen apne, hipopne ve RERA’nın toplam sayısıdır. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
20
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Uyku apne sendromu Uyku sırasında tekrarlayan tam veya kısmi üst solunum yolu obstrüksiyon atakları ve sıklıkla kan oksijen satürasyonunda azalma ile karakterize bir sendromdur. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
21
Obstrüktif uyku apne sendromunda sınıflama
Hafif AHİ: 5-15 Orta AHİ: 16-30 Ağır AHİ: 30 un üstü Merkezi Uyku Kursu- Ankara
22
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Cheyne-Stokes solunumu: Solunumda kreşendo-dekreşendo tarzında artıp azalmalar arasında apneler vardır, siklus süresi uzundur. Kalp yetmezliği, serebrovasküler hastalıklar ve renal yetmezlikte görülür. Periyodik solunum: Kreşendo- dekreşendo arasında hipopneler vardır, siklus süresi daha kısadır. Yüksek rakım nedeniyle olur. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
23
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara Cheyne-Stokes solunumu
24
Uyku ile ilişkili solunum bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu B. Obstrüktif uyku apne sendromu C. Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar D. Uykuya bağlı diğer solunumsal hastalıklar Merkezi Uyku Kursu- Ankara
25
A. Santral uyku apne sendromu
1. Primer 2. Tıbbi sorunlara bağlı a. Cheyne-Stokes solunumu b. Yüksek rakım c. a ve b dışında bir medikal sorun 3. İlaç ya da maddeye bağlı 4. İnfantın primer uyku apnesi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
26
Primer Santral Apne Sendromu
1. Aşağıdakilerden en az biri olmalı - aşırı gündüz uykululuğu - uykuda sık arousal veya uyanıklıklar veya insomni yakınması - nefes darlığı ile uyanma 2. Polisomnografide uykunun her saatinde ortalama en az 5 santral apne varlığı 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik bozukluk veya ilaç ve madde kullanımı ile açıklanamamalı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
27
Cheyne-Stokes solunumu
1. Solunum bozukluğu ciddi bir tıbbi hastalıkla (kalp yetmezliği, inme, böbrek yetmezliği) ilişkili olmalı 2. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, ilaç, madde kullanımı ile açıklanamamalı 3. PSG’de uykunun her saatinde en az 10 santral apne veya hipopne olmalı 4. Hipopneler kreşendo-dekreşendo paterninde olmalı 5. Uyku yapısı bozulmalı ve sık arousal olmalı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
28
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
29
Yüksek rakım periyodik solunumu
1. Yakın zamanda en az 4000 m rakıma çıkma öyküsü 2. NREM uykuda belirgin olmak üzere, saatte 5 den fazla santral apne varlığı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
30
Cheyne-Stokes dışında tıbbi durumlara bağlı santral uyku apnesi
1. Tıbbi bir bozukluğa ikincil 2. Cheyne-Stokes solunumunun özellikleri yoktur 3. Beyin sapı lezyonları, kardiyak ve renal bozukluklar sonucu gelişebilir Merkezi Uyku Kursu- Ankara
31
İlaç ya da maddeye bağlı santral apne sendromu
1. Hasta en az 2 ay süreyle uzun etkili opioid alıyor olmalı 2. PSG’de santral apne indeksi 5’den fazla veya periyodik solunum olmalı 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
32
Uyku ile ilişkili solunum bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu B. Obstrüktif uyku apne sendromu C. Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar D. Uykuya bağlı diğer solunumsal hastalıklar Merkezi Uyku Kursu- Ankara
33
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
34
Obstrüktif uyku apne sendromu
Erişkin obstrüktif uyku apnesi: A: Hasta şu durumlardan en az birini belirtmeli: - Uyanıkken olan uyku atakları, gündüz uykululuk hali, yorgunluk, uykusuzluk - Uykuda nefes durması, boğulma hissi veya öksürük ile uyanma - Yatak partnerinin belirttiği aşırı horlama, nefes alıp vermede durma veya her ikisinin birlikte olması Merkezi Uyku Kursu- Ankara
35
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
2. PSG’de şunlar olmalı: - Uykunun her saatinde 5 veya daha çok solunum olayı (apne, hipopne veya RERA) - Her bir solunum olayında solunum çabası saptanmalı 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
36
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
B. 1. PSG’de şunlar olmalı: - Uykunun her saatinde ortalama 15 veya daha çok solunum olayı (apne, hipopne, RERA) - Her bir solunum olayında solunum çabası saptanmalı 2. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı Merkezi Uyku Kursu- Ankara
37
Uyku ile ilişkili solunum bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu B. Obstrüktif uyku apne sendromu C. Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar D. Uykuya bağlı diğer solunumsal hastalıklar Merkezi Uyku Kursu- Ankara
38
C.Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar
İdiyopatik nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon 2. Kongenital santral alveolar hipoventilasyon 3. Tıbbi durumlara bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi a. Pulmoner parankim ve damar yapısına, b. Alt solunum yollarına, c. Nöromusküler yada göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
39
İdiyopatik nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon
PSG’de 10 sn den daha uzun süreli solunum yüzeyelleşmesi epizodları saptanır ve bu epizodlara arteriyal oksijen desatürasyonu, sık uyanıklık tepkileri veya bradi-taşikardi eşlik eder. Solunumu etkileyebilecek primer akciğer hastalığı, iskelet malformasyonu veya nöromusküler hastalık yoktur. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
40
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
41
C.Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar
Nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon 2. İdiyopatik kongenital santral alveolar hipoventilasyon 3. Tıbbi durumlara bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi a. Pulmoner parankim ve damar yapısına, b. Alt solunum yollarına, c. Nöromusküler yada göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
42
Pulmoner parankim ve damar yapısına bağlı hipoventilasyon hipoksemi
Akciğer parankim hastalığı veya pulmoner vasküler hastalık olmalı ve bu durumun hipokseminin birincil nedeni olduğunu düşündüren bulgular olmalı.. Uyku sırasında arteriyal kan gazları ölçümünde şunlardan en az biri saptanmalı: - Uyku sırasında en az 5 dk. süre ile oksijen satürasyonu %90’nın altındadır - Toplam uyku süresinin % 30’dan fazlasında oksijen satürasyonu %90’dan azdır - Uykuda arteriyal PaCO2 anormal yüksek veya uyanıklığa göre belirgin yüksektir 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
43
C.Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar
Nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon 2. İdiyopatik kongenital santral alveolar hipoventilasyon 3. Tıbbi durumlara bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi a. Pulmoner parankim ve damar yapısına, b. Alt solunum yollarına, c. Nöromusküler yada göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
44
Alt solunum yollarında tıkanıklığa bağlı hipoventilasyon hipoksemi
1. Alt solunum yollarının tıkayıcı bir hastalığı olmalı ve bu durumun hipokseminin birincil nedeni olduğunu düşündüren bulgular olmalı 2. Uyku sırasında arteriyal kan gazları ölçümünde şunlardan en az biri saptanmalı: - Uyku sırasında en az 5 dk süreyle O2 sat. %90’nın altındadır - Toplam uyku süresinin % 30’dan fazlasında oksijen satürasyonu %90’dan azdır - Uykuda arteriyal PaCO2 anormal yüksek veya uyanıklığa göre belirgin yüksektir 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
45
C.Uykuya bağlı hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar
Nonobstrüktif alveolar hipoventilasyon 2. İdiyopatik kongenital santral alveolar hipoventilasyon 3. Tıbbi durumlara bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi a. Pulmoner parankim ve damar yapısına, b. Alt solunum yollarına, c. Nöromusküler yada göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi Merkezi Uyku Kursu- Ankara
46
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Nöromusküler yada göğüs duvarı sorununa bağlı hipoventilasyon/ hipoksemi 1. Sinir-kas hastalıkları veya göğüs duvarındaki bozukluğun hipokseminin birincil nedeni olduğunu düşündüren bulgular olmalı 2. PSG veya uyku sırasında arteriyal kan gazları ölçümünde şunlardan en az biri saptanmalı: - Uyku sırasında en az 5 dk süreyle O2 sat. %90’nın altındadır - Toplam uyku süresinin % 30’dan fazlasında oksijen satürasyonu %90’dan azdır - Uykuda arteriyal PaCO2 anormal yüksek veya uyanıklığa göre belirgin yüksektir 3. Bozukluk başka bir uyku bozukluğu, tıbbi veya nörolojik hastalık ile açıklanamamalı. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
47
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
48
Diğer uyku ile ilişkili solunum bozuklukları
Başka yerde sınıflandırılamayan veya tanı kriterlerini doldurmayan veya yeterli tetkik yapılamadığı için tanı konulamayan uyku ile ilişkili solunum bozuklukları için kullanılır. Merkezi Uyku Kursu- Ankara
49
Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Teşekkür ederim.... Dr. Bülent Çiftçi Ebru çalışması Merkezi Uyku Kursu- Ankara
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.