The tide is the regular rising and falling of the ocean surface caused by changes in gravitational forces exerted on the Earth by the Moon, and to a lesser.

... konulu sunumlar: "The tide is the regular rising and falling of the ocean surface caused by changes in gravitational forces exerted on the Earth by the Moon, and to a lesser."— Sunum transkripti:

1

2 The tide is the regular rising and falling of the ocean surface caused by changes in gravitational forces exerted on the Earth by the Moon, and to a lesser extent, the Sun. As the Moon rotates around the Earth, gravity causes a bulge in the ocean height, one facing the Moon, and one on the opposite side of the Earth, facing away from the Moon. The Earth rotates relative to the Moon in one lunar day, which is 24 hours and 48 minutes on average. Therefore, for any given point on the surface of the Earth, two high tides will normally occur each day, about 12 hours and 24 minutes apart

3 Gel-Git yeryuvarı, ay ve azda olsa güneşin etkili olduğu gravitasyonal kuvvetlerdeki değişimlerin sebep olduğu okyanus yüzeyindeki düzenli yükselme ve alçalmalardır. Ay yeryuvarının etrafında döndükçe, gravite, biri yeryuvarının Ay’ın olduğu tarafında diğeri ise Ay’ın olmadığı yeryuvarının öbür tarafında olmak üzere okyanus yüzeyinde kabarmalara sebep olur, Yeryuvarı ortalama 24 saat 48 dakika olan ay günü süresince ay’a göre göreceli olarak döner. Bundan dolayı yeryuvarı yüzeyi üzerindeki verilen herhangi bir nokta için birbirlerinden 12 saat 24 dakika aralı iki yüksek gel- git normal olarak gelişir

4

5

6

7 Spring Tides When the moon is full or new, the gravitational pull of the moon and sun are combined. At these times, the high tides are very high and the low tides are very low. This is known as a spring high tide They occur when the Earth, the Sun, and the Moon are in a line. The gravitational forces of the Moon and the Sun both contribute to the tides. Spring tides occur during the full moon and the new moon. Neap Tides During the moon's quarter phases the sun and moon work at right angles, causing the bulges to cancel each other. The result is a smaller difference between high and low tides and is known as a neap tide. Neap tides are especially weak tides. They occur when the gravitational forces of the Moon and the Sun are perpendicular to one another Neap tides occur during quarter moons.

8 A view of the tides at Halls Harbour on Nova Scotia's Bay of Fundy. This is a time lapse of the tidal rise and fall over a period of six and a half hours. During the next six hours of ebb the fishermen unload their boats on the dock. That's a high tide every 12 and 1/2 hours! There are two high tides every 25 hours.

9 Gel-git hareketlerinin belirgin olduğu gel ve git su seviyeleri arasında kalan bölge gel-git ortamı olarak tanımlanır. Gel ve git seviyeleri arasındaki düşey mesafe genelde 1 ile 4 metre arsındadır Ancak bazı yerlerde (Bay of Fundy )bu 10-15 metreye kadar çıkar. Gel git düzlüklerinin genişliği birkaç kilometreden 25 km’ye kadara değişir. Gel Git ortamları 3 alt zona ayrılmışlardır. 1.Üst gelgit zonu (Subratidal zone) 2. Gelgit içi düzlüğü (Interdital flats) 3. Alt gelgit zonu (Subtidal zone) GEL-GİT ORTAMLARI

10 Üst Gel-git Alt Gel-git Gel-git içi

11

12 Üst gelgit zonu Genellikle yüksek gelgit düzeyinde veya hemen üstünde yeralır ve genelde gel git kanallarıyla yarılmış. Su üstü şartlarının eğemen olduğu bu zonda ayda iki defa spring gel-git’ler ve fırtına gel-git’lerinin olduğu zaman su ile kaplanır. iklim şartlarına göre bitki örtüsü ile kaplı olabilir veya olmayabilir. Supratidal zone gel-git akıntılarında çok az, dalga hareketlerinden ise marjinal olarak etkilenir. Tuzlu su bataklık ve ağaçlarının varlığı dalga –enerjisini azaltır. Dolayısıyla Supratidal zon Gelgit ortamındaki en düşük enerjili zondur. Bu zonda genelde çamur biriktirilir ve depolanma hızı çok azdır. Kurumuş ve çatlaklanmış çamur supratidal zonun tanıtıcı bir özelliğidir. Tabakalanma kökler tarafından tahrip edilir. Bazen turba gelişimi olur.

13 Gelgit içi düzlüğü Alt ve üst gelgit düzeyleri arasında yer alan çok hafif eğimli düzlüklerdir. Yüzeyin eğimi deniz yönündedir. Alt ve üst gelgit düzeyleri arasındaki ortalama yükseklik farkı 4-5 m. olabilir. Gelgit içi düzlüğünde karaya doğru çatallanan kanallar vardır. Günde bir yada iki defa su altında kalır. İntertidal zonda kum ve kumlu çamur kanallar içerisinde ancak ince kum ve çamur gelgit kanalları arasındaki geniş düzlüklerde biriktirilir. Merceksel ve flaser tabakalanma karakteristik olarak yaygındır

14

15

16 Alt gelgit zonu: Düşük Gel-Git seviyesinin altında kalan sığ bölgedir. Sürekli su altında kalan ancak gelgit akıntılarının en hızlı aktığı zondur. Alt gel git ortamlarında teknemsi ve düzlemsel çapraz tabakalanmanın yaygın olduğu kumtaşları çökeltilir.

17 Gelgit ortamları sayıca çok fakat tür çeşitliliği yönünden çok sınırlı bir fauna içerirler. Çamurların çökeldiği kesimlerde bentonik organizma faaliyetleri ile ileri derecede biyotürbasyon görülür. Bunun yoğunluğu deniz yönünde giderek azalır. Kum düzlüklerinde en düşük derecededir. Gelgit içi düzlüğünde ve alt gelgit zonunda görülen kanallar en yaygındır ve genelde sürekli yerdeğiştiren menderesler şeklindedir. Kanallarde çökelme hızı çok yüksek, biyolojik aktivite ise çok zayıftır. Geniş kanalların tabanları çoğunlukla kavkı ve çamur topları izlenir. Gelgit içi düzlüklerinin kumlu ve karışık kesimlerinde, yüzeyde küçük ölçekli akıntı ve dalga rippl mark izleri yaygındır. Ayrıca bu kesimde, alçak gelgit sırasındaki yüzeyleme periyodunda rill, yağmur ve köpük izleri de gelişir. Ilık iklimsel şartlarda çamur çatlakları da bu izler yanında yaygın olarak görülür.

18 Transgresyon ve regresyon yanal olarak komşu olan gelgit ortamları sedimentlerinin üst üste gelmelerine sebep olur. Buda düşey olarak karakteristik istiflerin gelişmesine sebep olur. Regresyonla yukarı doğru tane boyu incelen bir istifin gelişmesine sebep olur. Bu istifte çapraz tabakalanmalı sub tidal ve alt intertidal kumlarının üzerine orta intertidal zonunun karışık kum ve çamurları gelir onun üzerine de intertidal ve supra tidal çamur ve turbaları gelir. Transgresyonla ise yukarı doğru tane boyu irileşen bir istif gelişir. İstifin oluşumu regresyondaki benzer fasiyeslerin ters bir şekilde sıralanması ile gerçekleşir.

19

20

21

22