MODÜLE 2: BELLEK BİRİMLERİ

... konulu sunumlar: "MODÜLE 2: BELLEK BİRİMLERİ"— Sunum transkripti:

1 MODÜLE 2: BELLEK BİRİMLERİ

2 BELLEKLER

3 Bellek Nedir İşlemcinin istediği bilgileri en hızlı şekilde işlemciye ulaştıran ve bilgileri geçici olarak saklayan depolama birimidir

4 Belleğin Görevi İşlemcinin işleyeceği bilgileri geçici olarak saklamaktır. Eğer işlemci, bellek yerine sabit diski kullansaydı … … bilgisayarlarımızın hızları çok düşerdi

5 Hafıza Aygıtları

6 Bellek

7 BELLEĞİN ÇALIŞMASI Bilgisayarı açtınız
M.İ.B. bilgisayardaki bütün aygıtların doğru çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Bu aşamada bellek denetleyicisi de belleğin düzgün çalışıp çalışmadığını anlamak için test yapar. BIOS yüklenir. BIOS, depolama aygıtları, açılış sırası, sistem bilgileri gibi en temel bilgileri işlemciye sunar İşletim sistemi sabit diskten belleğe yüklenir Başlatılan programlar öncelikle belleğe yüklenir Yapılan değişiklikler kaydedilip program kapatıldığında bilgiler, bellekten depolama birimine gönderilir ve bellekten silinir.

8 HAFIZA ÇEŞİTLERİ SABİT DİSK (Harddisk) Ucuz Yüksek Kapasite (TB) Kalıcı Depolama Yavaş (9 ns) Sanal Bellek burada tutulur ANA BELLEK(RAM) Daha Pahalı Küçük Kapasite (1 GB) Geçici Depolama Hızlı (2,5 ns) ÖN BELLEK (CACHE) En Pahalı Çok Küçük Kapasite (2 MB) Geçici Depolama En Hızlı (0,3 ns)

9 RAM Random Access Memory Rasgele Erişimli Bellek
İşletim sisteminin, çalışan programların veya kullanılan bilginin geçici olarak depolandığı yerdir. RAM, ön bellekten sonraki en hızlı bellektir Bilgisayar kapandığında RAM deki bilgiler silinir

10 RAM Random Access Memory Rasgele Erişimli Bellek
RAM ler birbirinden tamamen bağımsız hücrelerden oluşur. Her hücrenin kendine ait farklı bir adresi vardır. Her hücrenin çift yönlü bir çıkışı vardır.

11 BELLEK KONTROL ÜNİTESİ
RAM in ÇALIŞMA ŞEKLİ M.İ.B. BELLEK KONTROL ÜNİTESİ (KUZEY KÖPRÜSÜ) BELLEK YUVASI

12 RAM in ÇALIŞMA ŞEKLİ

13 BELLEK KONTROL ÜNİTESİ
RAM ile M.İ.B arasında bir köprü vazifesi görmektedir Bu sebeple diğer bir ismi de Kuzey Köprüsü (NORTH BRIDGE) dür. RAM i yazma amaçlı mı yoksa okuma amaçlı mı kullanılacağına dair sinyaller üretir. RAM deki bilgilerin hemen kaybolmaması için RAM hücrelerini yeniler.

14 RAM MODÜLLERİ RAM MODÜLLERİ

15 RAM BANKALARI RAM BANKALARI

16 RAM HÜCRELERİ

17 RAM HÜCRELERİ RAM bellekler, satır ve sütunlardan oluşan bir dama tahtasına benzerler Satır ve sütunların kesiştiği bölgede Ram hücreleri vardır. Her hücrenin farklı bir adresi vardır Ram hücrelerine ulaşmak için önce satır sonra sütun aktif hale getirilir Bir hücrenin içinde 1 veya 0 bilgisi saklanabilir

18 RAM ÇEŞİTLERİ RAM SRAM SDRAM DRAM DDR RAM DRD RAM EDO DRAM FPM RAM

19 DRAM Dinamic RAM Dinamik RAM
RAM hücrelerinin elektrik sinyali gönderilerek sürekli yenilendiği bellek türüdür. Yenileme işlemini Bellek Kontrol Birimi yapar. Saniyede binlerce kez yenileme yapılır. Sürekli dolup boşaldığından dinamik denmiştir.

20 SRAM Static RAM Statik RAM
DRAM deki gibi bilgiyi tutmak için yenilemeye ihtiyaç yoktur. Bu sebeple daha güvenilir , hızlı ve pahalıdırlar. SRAM ler önbelleklerde kullanılırlar.

21 SDRAM Synchronous DRAM Eş Zamanlı DRAM
İşlemci ile eş zamanlı çalışabilecek şekilde tasarlandı Böylece işlemci bellekten gelecek bilgiler için daha az beklemektedir. Bir bilgiye ulaşmada 3 farklı gecikme yaşanır RAS (Row Address Strobe) : Bilginin bulunduğu satıra ulaşırken oluşan gecikme CAS (Column Address Strobe: Bilginin bulunduğu sütuna ulaşırken oluşan gecikme RAS to CAS : Satırdan sütuna geçerken oluşan gecikme

22 DDR SDRAM Double Data Rate SDRAM Çift Veri Hızlı DRAM
SDRam belleklerden iki kat daha hızlıdır Bunun sebebi: Her bir saat darbesinde SDRam bellek bir bilgi okurken DDR SDRam bellek iki bilgi okumaktadır. Bu nedenle 133 MHz hızındaki bir DDR ile 266 Mhz hızındaki bir SD Ram aynı performansı göstermektedir

23 DDR SDRAM Double Data Rate SDRAM Çift Veri Hızlı DRAM
FAYDALARI 100 Mhz SDRam de veri yolu genişliği 800 MB / sn iken 100 Mhz DDR Ram de veri yolu genişliği 1600 MB/sn dir. Grafik ağırlıklı işlemlerde çok başarılıdır Dijital ve multimedia işlemlerde çok başarılıdır Fiyat olarak SDRam den çok farklı değildir Daha az enerji harcar

24 DDR SDRAM Double Data Rate SDRAM Çift Veri Hızlı DRAM
İSİMLENDİRİLMELERİ Hızına göre veya veri yolu genişliğine göre isimlendirilirler Örneğin 266 Mhz hızında olan bir DDR SD Ram “DDR266” şeklinde gösterilir Örneğin veri yolu genişliği 2100 MB/sn. olan bir DDR SDRam “PC2100 DDR” şeklinde gösterilir.

25 DRD RAM Direct Rambus DRAM
Rambus isimli firma tarafından üretilmiştir DDR Ram 64 bitlik veri yolu kullanırken DRD ram 16 bitlik veri yolu kullanmaktadır. İlk defa dar bir veri yolunda yüksek hızlar elde edilmiştir. Veri yolu genişliği 1.6 GB/sn. dir Günümüzde kullanılan en son teknolojidir.

26 ROM Read Only Memory Sadece Okunabilir Bellek
Bilgileri kalıcı olarak saklayabilir İçine bilgi bir kere yazılır, daha sonra değiştirilemez, silinemez. İlk yazma işlemini üretici yapar 3 çeşit ROM bellek bulunmaktadır

27 ROM ÇEŞİTLERİ ROM PROM EPROM EEPROM

28 PROM Programmable ROM Programlanabilir ROM
Standart ROM dan farkı programlanabilir olmasıdır Boş olarak alınıp bir kereye mahsus olmak üzere içine bilgi yerleştirilebilir.

29 EPROM Erasable Programmable ROM Silinebilir Programlanabilir ROM
RAM lerin elektrik kesildiğinde silinmesi, ROM ların ise sadece bir kere programlanabilmesi sorununu ortadan kaldırmak için üretilmiştir. İstenildiği kadar yazılıp silinebilir kalıcı hafızadır. Üzerindeki pencereye kızılötesi ışık gönderilerek silinir.

30 EEPROM Electrically Erasable Programmable ROM Elektrikle Silinebilir Programlanabilir ROM
Bilgileri silmek için kızıl ötesine ihtiyaç yoktur. Elektrikle silinebilir. Silinme işlemi daha kolay olduğu için daha çok tercih edilir. Bilgisayarımızda bulunan BIOS EEPROM dur.

31 FLASH ROM EEPROM ile aynı ailedendir.
EEPROM aynı anda 1 byte lık bilgi üzerinde işlem yapabilirken, FLASH Rom 512 byte üzerinde işlem yapabilir. Bu sebeple daha hızlıdır.

32 BELLEK MONTAJI

33 MODÜL YAPISINA GÖRE RAM BELLEKLER
SIMM DIMM SODIMM ÖZEL BOYUTLAR

34 SIMM Single Inline Memory Module Tek Yerleşik Bellek Modülü
SIMM modüllerde her iki yönde bulunan karşılıklı pinler birbirine bağlıdır.

35 SIMM Single Inline Memory Module Tek Yerleşik Bellek Modülü
Ana karta belli bir eğimle takılırlar

36 SIMM Single Inline Memory Module Tek Yerleşik Bellek Modülü
SIMM modüller, DIMM modüllere göre daha eski teknolojiye sahiptirler ve daha küçüktürler.

37 SIMM Single Inline Memory Module Tek Yerleşik Bellek Modülü
İki çeşit SIMM vardır 30 pin SIMM 72 pin SIMM 30 pin SIMM modüller 8 bit veri aktarabilirken 72 pin SIMM modüller 32 bit veri aktarabiliyorlar Ayrıca 72 pin SIMM modüllerin ortasında bir çentik bulunmaktadır

38 DIMM Dual Inline Memory Module Çift Yerleşik Bellek Modülü
DIMM modüllerde her iki yönde bulunan karşılıklı pinler birbirine bağlı değildir.

39 DIMM Dual Inline Memory Module Çift Yerleşik Bellek Modülü
Ana karta dik olarak takılırlar

40 DIMM Dual Inline Memory Module Çift Yerleşik Bellek Modülü
DIMM modüllerde pin sayısı 168 tir. 64 bit bilgi aktarabilirler

41 SODIMM Small Outline DIMM Ufak Anahat DIMM
DIMM modüllerden tek farkı küçük olmasıdır. Notebook bilgisayarlar için üretilmiştir

42 SODIMM Small Outline DIMM Ufak Anahat DIMM
İki çeşittir: 72 pin SODIMM 32 bit veri iletimini destekler 144 pin SODIMM 64 bit veri iletimini destekler

43 SODIMM Small Outline DIMM Ufak Anahat DIMM
Belli bir eğimle takılırlar. Kart üzerinde yatay dururlar

44 RIMM RAMBUS Inline Memory Module RAMBUS Yerleşik Bellek Modülü
Bilgileri 16 bitlik paketler halinde iletirler Hızlı olmalarından dolayı çabuk ısınırlar Isıyı dağıtmak için alüminyum tabaka ile çevrilidirler. RIMM modüllerde pin sayısı184 tür.

45 C-RIMM Continuitiy RIMM RIMM Sonlandırıcısı
RIMM modülleri takıldıktan sonra boş kalan yuvalara C-RIMM modülleri takılır Boş RIMM yuvası kalmamışsa C-RIMM takmaya gerek yoktur Amaç RIMM modüllerin bittiğini haber vermektir

46 C-RIMM Continuitiy RIMM RIMM Sonlandırıcısı