Hasta görüşmesinin önemi ve Hasta görüşmesinde hekimin görevleri

... konulu sunumlar: "Hasta görüşmesinin önemi ve Hasta görüşmesinde hekimin görevleri"— Sunum transkripti:

1 Hasta görüşmesinin önemi ve Hasta görüşmesinde hekimin görevleri

2 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

3 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Kişi merkezli yaklaşım Uzun süreli hasta hekim ilişkisi Hasta ile görüşme ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

4 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Öğrenim hedefleri Bilgi Görüşme sürecinin kavranması Tutum Hekimin görevlerini benimsemesi ve kişi merkezli yaklaşım Beceri Hasta ile görüşmede iletişim becerilerinin geliştirilmesi Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

5 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
ETKİLİ GÖRÜŞME İstenen sonuçları sağlayan bir görüşmedir Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

6 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Hastayla görüşmede Bireylerin problemlerinin iyi kavranması Hastaların uyum ve memnuniyetinin artırılması Mesleki memnuniyetin artırılması söz konusu olabilir Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

7 Etkili bir görüşme yapabilmek için;
doktorun eğitimi, doktorun bilgi birikimi doktorun tecrübesi sahip olduğu iletişim teknikleri sorun çözme yeteneği önemlidir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

8 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
İletişimsizlik İlk kural önce DİNLE Görüşmelerin %69’da hastanın sözü ortalama ilk 18 saniye kesiliyor sadece %2 konuşmaya devam edebiliyor. Görüşmelerin yarısında hasta ve doktor asıl sorun hakkında hemfikir değildir. Doktorlar, hastaların ilk belirttikleri sorunun asıl sorun olduğunu düşünmektedir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

9 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
İletişimsizlik Genellikle görüşmeler doktor-merkezli bir yaklaşım izlenerek yapılmaktadır. Hastaların bilgileri anlama sorunları vardır ve bunun önemli bir nedeni de doktorların tıbbi terimler kullanmasıdır. Hastanın ilk belirttiği sorun asıl sorunu olmayabilir Görüşmeler hasta merkezli yapılmalıdır Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

10 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
İletişimsizlik Hastaların yaklaşık yarısı ilaçlarını almayı unutmakta veya düzgün kullanmamaktadır. Her yıl İngiltere'de boşa harcanan ilaç bedeli pound iken, Doktor önerilerine uymamanın bedeli yaklaşık 100 milyar Amerikan Dolarıdır. Karar verme aşamasına ne kadar katılmak istediğinin saptanması ve tedavi seçeneklerinin tartışılması hasta uyumunu daha da arttıracaktır. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

11 Görüşmede Doktorun Görevleri
Hastanın ana sorununu öğrenmeye çalışmak, Hastanın sorununa nasıl baktığını anlamak, Bu sorunun hasta ve ailesindeki fiziksel, duygusal ve sosyal etkileri anlamaya çalışmak, Hastanın başlıca endişelerini kavramak, Ne öğrenmek istediğini anlamak, Anlatılanı anlayıp anlamadığını ve öğrendiklerine tepkisi belirlemektir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

12 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşme Süreci Hasta gelmeden önce başlar. Hasta gelmeden önce hazırlanmak; birçok belirsizliğin önüne geçebileceği gibi, Önceden tutulmuş not veya kayıt gibi bilgileri gözden geçirmeyi sağlayacaktır. Ayrıca ortamın hastanın rahat edeceği ve mahremiyetin korunabileceği şekilde düzenlenmesi de, hastadan bilgi almayı kolaylaştıracaktır. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

13 Görüşme Sürecinin Bölümleri
Görüşmeyi başlatma Bilgi toplama İlişki kurma Açıklama ve planlama Görüşmeyi sona erdirme Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

14 1. Görüşmeyi başlatma bölümü
Hastanın sözünü kesmeden dikkatle dinleme, hastanın öğrenmek ve tartışmak istediği tüm noktaları belirleme görüşmenin gündemini oluşturma yer alır. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

15 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
2. Bilgi toplama bölümü sorunların belirlenmesi, hastanın bakış açısının anlaşılması, kısa bir özet yapılması. (Kısa özet; hem hastanın sorunlarını anladığını göstermek hem de görüşmeyi yapılandırarak tıbbi bir zemine oturtmak açısından iyi olacaktır) Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

16 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
3. İlişki kurmak bölümü Hastanın verdiği sözel veya sözel olmayan ipuçlarını değerlendirerek sorunları anlamaya yardımcı olur, Burada hastanın sorunlarını empati yaparak anlamaya çalışmak ve hastayı konunun içine çekmek önemli unsurlardır, Doktor da hastayı dinlediğini, anladığını sözel veya sözel olmayan iletişim yöntemleriyle belirtmelidir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

17 4. Açıklama ve planlama bölümü
Hastaya bilgiler az miktarlarda, anlayıp anlamadığını kontrol ederek vermek, Hastanın beklentileri, endişeleri ve düşüncelerini ortaya çıkarmak, Hastaya önerilerde bulunmak ve hastanın karar sürecine katılmasını sağlamak, Karşılıklı olarak bir plan kabul edilince de, planı gözden geçirmek ve kontrol etmek, planı hastanın anlayıp anlamadığından emin olmak çok önemlidir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

18 5.Görüşmeyi sona erdirme bölümü
Güven oluşturmak sonraki görüşmeler açısından çok önemlidir, Bu bölümde doktor en çok zamanı kontrol etmek, son anda ortaya konan yakınmalar ve sorular için zamanın kalmaması konusunda sıkıntı çekmektedir, Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

19 5.Görüşmeyi sona erdirme bölümü
Burada tatmin edici bir sonuç alınabilmesi, etkin bir danışmanlığın yapılabilmesiyle gerçekleşecektir. Ayrıca son bir defa daha özetleme yapılması, plan yürümediği takdirde yapılacak işlerin planlanması, Son kontrollerin yapılması gereken işlerdir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

20 Başarılı hasta-hekim görüşmesi için;
Dikkatli bir dinleme, doktorun konuşmaya geç başlaması, açık uçlu soruların sorulması, hastanın soru sormasına olanak tanınması, görüşmenin hasta odaklı olması, sözsüz iletişime dikkat edilmesi, Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

21 Başarılı hasta-hekim görüşmesi için;
hastanın anlayıp anlamadığının kontrol edilmesi, anlamayı kolaylaştırma, sadece fiziksel değil psikososyal sorunların da belirlenmesi, tedavi seçeneklerinin belirlenip hastanın da planların içine katılması gerekmektedir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

22 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
GÖRÜŞMENİN ETKİLERİ KISA DÖNEM - HASTA MEMNUNİYETİ ORTA DÖNEM - HASTA UYUMU UZUN DÖNEM - SAĞLIK DURUMUNDA İYİLEŞME Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

23 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar Hekimin iyi bir hasta görüşmesi yapma ve tıbbi öykü alma başarısı, görüşme tuzaklarına düşmeme yeteneği ile ilişkilidir. Deneyimli-deneyimsiz tüm hekimler meslek hayatları boyunca bu tuzaklarla karşılaşabilirler. Tuzakların farkında olmak ve görüşme sırasında önerilen teknikleri kullanmak, başarılı bir hasta-hekim ilişkisinin kurulmasında yardımcı olacaktır. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

24 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 1- Doğrudan soru yöneltme Hastanın kendi gündemini sorgulayamayabilir En sık düşülen tuzaktır. Direkt sorularla yönlendirilmiş bir görüşme birim zamanda çok az bilgi sağlar çünkü zamanın çoğu görüşmecinin soruları kurgulaması ve sormasına harcanır. Görüşmeci eğer şans eseri uygun soruyu kurgulamamışsa, hastanın vermek istediği bilgiye hiç ulaşamayabilir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

25 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 2- Neden-Niçin soruları Suçluluk duygusuna yol açabilir Hastaları davranışları hakkında suçlu hissettirir ve defansif (korumacı) bir tavra sürükler. Bir niçin sorusu sorarken suçlayıcı tarzlardan kaçınmak çok zordur. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

26 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar “o ilacı niçin aldın?” “O ilacı almanızdan bahsedin” “işi niçin bıraktın?” “işi bırakmanız mı gerekti?” “niçin boşandın?” “boşanmanızdan bahsetmek ister misiniz?” Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

27 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 3- İma eden sorular Cevabı kendi içinde taşır, hastaya fırsat vermez özellikle hasta doktor karşısında kendini alt olarak hissediyorsa, uyumlu olma ihtiyacı hissediyorsa bir çok yanlış bilgi edinilebilir “Probleminiz hakkında konuşurken solunumunuz biraz hızlıydı. Acaba o zaman biraz sinirli miydiniz?” Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

28 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 4- Evet hayır soruları Detayları vermez, hastanın geçiştirmesine yol açabilir Hastanın cevabı gerçeklerden çok o anki çevresine daha bağımlı olabilir Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

29 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar Evet yanıtı Memnuniyet yaratmak için mi (doktoru dinlediğini, duyduğunu belirtmek için mi)?, Doktorun o an duymak istediği cevabın o olduğunu düşündüğünden mi ?, Kaçındığı bir konuda çıkabilecek bir tartışmayı engelleme isteğinden mi?, Sadece gerçek bir yanıt mı? Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

30 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar Hayır yanıtı Aynı fikirde olmadığını mı belirtmek istemiştir? Doktoru memnun etmek mi istemiştir? Bir konuyu tartışmaktan mı kaçınmaktadır? Gerçek bir yanıt mı vermek Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

31 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 5- Konuyu habersiz değiştirme Görüşme akışını bozabilir Konu değiştirme zamanı geldiğinde en iyisi hastaya görüşmenin gideceği yön hakkında rehberlik yapacak “şimdi şu konu hakkında konuşalım” benzeri bir köprü cümle kullanılmalıdır. Aksi halde hasta hekimin kararsız olduğunu düşünerek ona olan güvenini yitirebilir. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

32 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Görüşmedeki Tuzaklar 6- Göz teması kurulmaması Mimik ve jestler kaçırılabilir, hasta dinlenmediği hissine kapılabilir 7-Geri bildirim yapılmaması Hastaya anlaşılmadığı duygusunu verir Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

33 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Özet Hasta ile iyi iletişim kurulması Hastanın güveninin sağlanması Geri bildirim verilmesi Problemin tanımlanması Tedavi planı yapılması Hastanın karar verme sürecine katılması Paylaşılmış anlayışa ulaşılması Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

34 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

35 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Etkili bir görüşme yapabilmek için aşağıdakilerden hangisi önemsizdir? a) doktorun eğitimi b) doktorun bilgi birikimi c) meslekteki süresi d) doktorun tecrübesi e) sahip olduğu iletişim teknikleri Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

36 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Aşağıdakilerden hangisi görüşmede doktorun görevi değildir? a) Hastanın ana sorununu öğrenmeye çalışmak. b) Bu sorunun hasta ve ailesindeki fiziksel, duygusal ve sosyal etkileri anlamaya çalışmak. c) Anlatılanı anlayıp anlamadığını ve öğrendiklerine tepkisi belirlemektir d) Görüşmeleri doktor-merkezli yaklaşım izlenerek yapmak. e) Hastanın sorununa nasıl baktığını anlamak. Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

37 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Aşağıdakilerden hangisi görüşme sürecinin bölümlerinden biri değildir? a) Görüşmeyi başlatma b) Bilgi toplama c) İlişki kurma d) Açıklama ve planlama e) Ailesiyle görüşme Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi

38 Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
Aşağıdakilerden hangisi görüşmedeki tuzaklardan biri değildir? Doğrudan soru yöneltmek Konuyu haberli değiştirmek Evet hayır soruları İma eden sorular Neden-Niçin soruları Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi