Empati – Sempati Empatik Dinleme İLET 322 KİŞLERARASI İLETİŞİM

... konulu sunumlar: "Empati – Sempati Empatik Dinleme İLET 322 KİŞLERARASI İLETİŞİM"— Sunum transkripti:

1 Empati – Sempati Empatik Dinleme İLET 322 KİŞLERARASI İLETİŞİM

2 KIZILDERİLİ ATASÖZÜ “BİR ANLAŞMAZLIK OLDUĞUNDA, MUHATABINIZIN AYAKKABILARINI GİYEREK SORUNA BAKIN!” “EMPATİ ÖTEKİNİN MAKOSENLERİNİ GİYMEKTİR.” “BİR İNSANI YARGILAMADAN ÖNCE GÖKTE ÜÇ AY ESKİYİNCEYE DEK ONUN MAKOSENLERİYLE YÜRÜ…”

3 KIZILDERİLİ ATASÖZÜ

4 İLETİŞİMDE EMPATİ “EMPATİ, BİR KİŞİNİN KENDİSİNİ KARŞISINDAKİ KİŞİNİN YERİNE KOYARAK, O KİŞİNİN DUYGULARINI VE DÜŞÜNCELERİNİ DOĞRU OLARAK ANLAMASI HİSSETMESİ VE BUDURUMU ONA İLETMESİ SÜRECİDİR” CARL ROGERS 4/9/2017

5

6 KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN YAŞINI,CİNSİYETİNİ,GELİŞİM DÖNEMİ ÖZELLİKLERİNİ,YAŞADIĞI ORTAMI V.S. GÖZÖNÜNDE BULUNDURMAK İLETİŞİMİ ETKİLİ HALE GETİREREK KİŞİLERİN BİRBİRİNİ ANLAMASINI KOLAYLAŞTIRIR. 4/9/2017

7 EMPATİ NE DEĞİLDİR? EMPATİ KARŞIMIZDAKİ İLE ÖZDEŞLEŞMEK, ONA BENZEMEK, SEMPATİ DUYMAK DEĞİL; ONUN BAKIŞ TARZINI YAKALAMAYA ÇALIŞMA ÇABASIDIR.

8 EMPATİ NE DEĞİLDİR? EMPATİ KARŞIMIZDAKİ İLE ÖZDEŞLEŞMEK, ONA BENZEMEK, SEMPATİ DUYMAK DEĞİLDİR ONUN BAKIŞ TARZINI YAKALAMAYA ÇALIŞMA ÇABASIDIR.

9 SEMPATİ SEMPATİ, DİĞER BİREYİN DÜŞÜNCE VE DUYGULARINI AYNEN DİĞER KİŞİNİN İÇ DÜNYASINDA YAŞADIĞI ŞEKLİYLE YAŞAMAKTIR. SEMPATİYE İHTİYAÇ DUYARIZ, ANCAK SORUNUN ÇÖZÜMLENMESİNDE ÇOĞU ZAMAN YETERLİ DEĞİLDİR. SEMPATİYİ VE EMPATİYİ YERİNE GÖRE KULLANMAK ÖNEMLİ. 9

10 İLETİŞİM VE EMPATİ

11

12

13 EMPATİ KİŞİNİN KENDİSİNİ KARŞISINDAKİNİN YERİNE KOYARAK NE HİSSETTİĞİNİ ANLAMAYA ÇALIŞMASIDIR KİŞİNİN KARŞISINDAKİNİN DUYGULARININ YOĞUNLUĞUNU VE ANLATIMINI ALGILAMA VE ANLAMA YETENEĞİDİR KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN DÜNYAYI GÖRÜŞÜNÜ BİR ANLIK YAKALAMADIR EMPATİ, DİĞER KİŞİYİ ANLAMA ÇABASIDIR.

14 EMPATİ EMPATİ KURABİLMENİN TEMEL KOŞULLARINDAN BİRİSİ ETKİN DİNLEYEBİLMEKTİR. DUYMAK VE DİNLEMEK AYNI ŞEY DEĞİLDİR. SADECE SÖZLE MESAJLARA DEĞİL, SÖZSÜZ MESAJLARA DA DİKKAT ETMEK ÖNEMLİDİR. EMPATİYİ YERİNDE KULLANMAK ÖNEMLİDİR. ENERJİNİZ VE İSTEĞİNİZ DÜŞÜK İSE, EMPATİK OLMAYA ÇALIŞMAYIN. HER KOŞULDA EMPATİK DAVRANMAYA ÇALIŞMAK DA İŞE YARAMAYABİLİR.

15 EMPATİ BASAMAKLARI ONLAR BASAMAĞI
SENİN SORUNLARIN KARŞISINDA TOPLUM NE DÜŞÜNÜR NE HİSSEDER ? BEN BASAMAĞI SENİN SORUNLARIN KARŞISINDA BEN NE DÜŞÜNÜYOR, NE HİSSEDİYORUM? SEN BASAMAĞI SENİN SORUNLARIN KARŞISINDA SEN NE DÜŞÜNÜYOR, NE HİSSEDİYORSUN?

16 ONLAR BASAMAĞI BU BASAMAKTA TEPKI VEREN KIŞI KARŞISINDAKI KIŞININ
KENDISINE ANLATTIĞI SORUN ÜZERINE DÜŞÜNMEZ, SORUN SAHIBININ DUYGU VE DÜŞÜNCELERINE DIKKAT ETMEZ, BU SORUNA ILIŞKIN KENDI DUYGU VE DÜŞÜNCELERINDEN SÖZ ETMEZ. SORUNU DINLEYEN KIŞI, SORUN SAHIBINE ÖYLE BIR GERI BILDIRIM VERIR KI, BU GERI BILDIRIM, O ORTAMDA BULUNMAYAN ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARIN (TOPLUMUN) GÖRÜŞLERINI DILE GETIRMEKTEDIR.

17 ONLAR BASAMAĞI BU BASAMAKTA TEPKI VEREN KIŞI, BIRTAKIM GENELLEMELER YAPAR, ATASÖZLERI KULLANIR. ÖRNEĞIN PARASINI ISRAF ETTIĞI IÇIN YAKINAN BIR KIŞIYE "AYAĞINI YORGANINA GÖRE UZAT" DERSEM, ONLAR BASAMAĞINDA BIR EMPATIK TEPKI VERMIŞ OLURUM. BU SÖZLERIMLE KARŞIMDAKI KIŞININ YA DA BENIM DUYGU YA DA DÜŞÜNCELERIMIZ YER ALMAMAKTA, YALNIZCA TOPLUMUN BU KONU ILE ILIŞKIN GÖRÜŞÜ YANSITILMAKTADIR.

18 BEN BASAMAĞI BU BASAMAKTA EMPATIK TEPKI VEREN KIŞI, BENMERKEZCIDIR;
KENDISINE SORUNUNU ANLATAN KIŞININ DUYGU VE DÜŞÜNCELERINE EĞILMEK YERINE, SORUNUN SAHIBINI ELEŞTIRIR, ONA AKIL VERIR; BAZENDE KIŞIYI KENDI SORUNLARIYLA BAŞBAŞA BIRAKIP KENDINDEN SÖZ ETMEYE BAŞLAR.

19 BEN BASAMAĞI ÖRNEĞIN "BEN" BASAMAĞINA UYGUN EMPATIK TEPKI VEREN BIR KIŞI, DINLEDIĞI SORUN KARŞISINDA "ÜZÜLDÜM, AYNI DERT BENDE DE VAR" DER VE BÖYLECE SORUN SAHIBINI SORUNUYLA YÜZÜSTÜ BIRAKIP KENDI SORUNLARINI ANLATMAYA BAŞLAR. BEN BASAMAĞINDA EMPATIK TEPKI VEREN KIŞI, KARŞISINDAKI INSANI BIR ÖLÇÜDE RAHATLATABILIR.

20 SEN BASAMAĞI BU BASAMAKTA EMPATIK TEPKI VEREN BIR KIŞI,
KENDISINE SORUNUNU ILETEN KIŞINI ROLÜNE GIRER, OLAYLARA O KIŞININ BAKIŞ AÇISIYLA BAKAR. YANI KENDISINE ILETILEN SORUN KARŞISINDA, TOPLUMUN YA DA KENDISININ DÜŞÜNCELERINI DILE GETIRMEZ, DOĞRUDAN DOĞRUYA KARŞISINDAKI KIŞININ DUYGULARI VE DÜŞÜNCELERI ÜZERINDE ODAKLAŞARAK, O KIŞININ NE DÜŞÜNDÜĞÜNÜ VE HISSETTIĞINI ANLAMAYA ÇALIŞIR.

21 DİĞER BASAMAKLAR ELEŞTİRİ: DİNLEYEN KİŞİ SORUNUNU ANLATAN KİŞİYİ KENDİ GÖRÜŞ AÇISINDAN ELEŞTİRİR, YARGILAR. AKIL VERME: KARŞISINDAKİNE AKIL VERİR, ONA NE YAPMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLER. TEŞHİS: SORUNU ANALATAN KİŞİYA YADA SORUNA TEŞHİS KOYAR. ÖRNEĞİN: ‘BU DURUMUN SEBEBEİ TOPLUMSAL BASKIDIR’. ‘SEN BUNU KENDİNE FAZLA DERT EDİYORSUN’. BENİM DUYGULARIM: KENDİ DUYGULARINI İFADE EDER. ‘ÜZÜLDÜM’ YADA ‘ SEVİNDİM’ DER.

22 DİĞER BASAMAKLAR DESTEKLEME: KARŞIISNDAKİ KİŞİNİN SÖZLERİNİ TEKRARLAMADAN, ONU ANLADIĞINI VE DESTEKLEDİĞİNİN BELİRTİR. SORUNA EĞİLME: KENDİSİNE ANLATILAN SORUNA EĞİLİR, SORUNU İRDELER, KONUYLA İLGİGLİ SORULAR SORAR. TEKRARLAMA: KENDİNE İLETİLEN MESAJI (SORUNU), GEREKTİĞİNDE MESAJ SAHİBİNİN SÖZLERİNE DE YER VEREREK ÖZETLER, YANİ DİLEDİĞİ MESAJI KAYNAĞINA YANSITMIŞ OLUR. DERİN DUYGULARI ANLAMA: KENDİSİNİ EMPATİ KURDUĞU KİŞİNİN YERİNE KOYARAK ONUN AÇIKÇA İFADE ETTİĞİ YA DA EDEMEDİĞİ TÜM DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ FARKEDER VE BUNU ONA İFADE EDER.

23 İLETİŞİMDE EMPATİ KURULABİLMEK İÇİN:
1. EMPATİ KURAN KİŞİ KENDİSİNİ KARŞISINDAKİNİN YERİNE KOYMALI, OLAYLARA ONUN GÖZLÜĞÜ İLE BAKMALIDIR ONUN GİBİ DÜŞÜNÜP, OLAYLARI ONUN GİBİ DEĞERLENDİRMEZSE EMPATİ KURMUŞ OLMAZ. 2.EMPATİ KURMAK İÇİN KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ DOĞRU ALGILAMALIYIZ. 3. EMPATİK ANLAYIŞIMIZI KARŞIMIZDAKİ KİŞİYE YÜZÜMÜZLE, İFADELERİMİZLE, BEDENİMİZLE İLETMELİ, ONU ANLADIĞIMIZI GÖSTERMELİYİZ.

24 “EMPATİ OLGUNLUĞUN EN İYİ GÖSTERGELERİNDEN BİRİDİR.”
Tongue fu düşüncesi 24

25 DİNLEME

26 DİNLEME DİNLEME AMA BEN SİZİ DİNLEDİM KARDEŞİM SİZDE BENİ DİNLEYİN.
SİZE DEĞER VERİYORUM ŞU ANDA YEMEKTE OLANLAR, MAÇ İZLEYENLER İNSANLAR DAKİKADA KAÇ KELİME KONUŞABİLİR.? BEYİN KAÇ KELİME DUYAR ve ANLAMLANDIRIR?

27 As seen in table below, listening is learned first and Used most, but taught least.
LISTENING 1st Most (45%) Least SPEAKING 2nd Next Most (30%) Next Least READING 3rd Next Least (16%) Next Most WRITING 4th Least (9%) Most 27

28 DİNLEME DİNLEME BİR SANATTIR, GERÇEK DİNLEME KONUŞMAKTAN DAHA ZORDUR, GAYRET VE DİSİPLİN GEREKTİRİR “DOĞUŞTAN İYİ DİNLEYİCİ OLANLARIN SAYISI AZDIR. İYİ BİR DİNLEYİCİ OLABİLMEK İÇİN; BİLİNÇLİ BİR ÇABA VE YENİ BECERİLER ÖĞRENMEK GEREKLİDİR.” Doğan Cüceloğlu

29 DİNLEME DİNLEME AMA BEN SİZİ DİNLEDİM KARDEŞİM SİZDE BENİ DİNLEYİN.
SİZE DEĞER VERİYORUM ŞU ANDA YEMEKTE OLANLAR, MAÇ İZLEYENLER İNSANLAR DAKİKADA 200 KELİME KONUŞABİLİR.

30 TEK BİR AĞZINIZIN OLMASI, DAHA AZ KONUŞUP
İKİ KULAĞINIZIN VE TEK BİR AĞZINIZIN OLMASI, DAHA AZ KONUŞUP DAHA ÇOK DİNLEYEBİLELİM DİYEDİR (CİTUMLU ZENO).

31 NEDEN DİNLERİZ? BİLGİ ALMAK İÇİN ZEVK İÇİN GERİ BİLDİRİM VERMEK İÇİN
ANLAMAK İÇİN KİŞİSEL ÇIKAR İÇİN GÜÇ ELDE ETMEK İÇİN

32 DİNLEME TÜRLERİ YANLIŞ DİNLEME TÜRLERİ GÖRÜNÜŞTE DİNLEME
SEÇEREK DİNLEME SAVUNUCU DİNLEME SAPLANTILI DİNLEME TUZAK KURUCU DİNLEME YÜZEYSEL DİNLEME DOGRU DİNLEME TÜRLERİ ETKİN DİNLEME EMPATİK DİNLEME

33 ETKİN DİNLEME DİNLEYENİN KONUŞANI ANLAMASI VE ANLIKTA OLSA KONUŞANIN GERÇEKLERİNİN DÜNYASINA GİREREK KARŞIDAN GELEN İLETİYE SÖZLÜ TEPKİ VERME BECERİSİDİR KENDİ SÖZCÜKLERİYLE İFADE ETME EMPATİ KURMA

34 EMPATİK DİNLEME İÇİN: MESAJ İLETEN KİŞİNİN SÖYLEDİKLERİNİ;
KENDİMİZİ ONUN YERİNE KOYARAK DAVRANIŞ VE SÖZLERİMİZLE TASDİK EDEREK DUYGU VE DÜŞÜNCELERİMİZİ AKTARARAK ELEŞTİRİCİ VE YARGILAYICI İFADELERDEN KAÇINARAK KENDİ KELİMELERİMİZLE ÖZETLEME YAPARAK DİNLEMELİYİZ.

35 ETKİN/EMPATİK DİNLEME NE ZAMAN YAPILMAMALI
KARŞINIZDAKİ İNSAN BİLGİ İSTEDİĞİNDE. KARŞINIZDAKİ KİŞİ SALDIRGAN, BAŞTAN ÇIKARICI VEYA SİZİ KULLANMAYA ÇALIŞAN BİRİ İSE. KARŞINIZDAKİ KİŞİ SİZİ KONUŞMADAN UZAK TUTMAYA ÇALIŞTIĞINDA. GERÇEKLE BAĞI KOPMUŞ İSE(İNTİHAR GİRİŞİMİ, SARHOŞ, DEPRESİF DURUM) O KİŞİNİN DUYGULARI VE KONUNUN İÇERİĞİ HAKKINDA DAHA FAZLA BİLGİ SAĞLANMIYORSA.

36 İYİ DİNLEMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER
KONUYU İLGİNÇ BULMAMAK KONUŞANDA İLLE DE KUSUR BULMAYA ÇALIŞMAK KONUŞMADAKİ BAZI NOKTALARA AŞIRI DUYARLILIK GÖSTERMEK (SEÇMEK) SAHTE DİKKAT KONUŞMA-DİNLEME ARASINDAKİ SÖZCÜK FARKI PROVA YAPMAK AKIL OKUMAK

37 KÖTÜ DİNLEYİCİ HEMEN SONUCA GİTMEK İSTER ELEŞTİRİLERİ KİŞİSEL ALIR
KONUŞANIN ‘NE DEDİĞİ’NE ODAKLANIR KARŞIDAKİNİ SUÇLAR PROBLEMİN KONTROLÜNÜ KAYBEDER ‘SİNYAL’ SÖZLERİ KAÇIRIR ‘NE ve NASIL’ SÖYLENİLDİĞİNE DEĞİL, ‘KİM’İN SÖYLEDİĞİNE ODAKLANIR

38 İYİ BİR DİNLEYİCİNİN ÖZELLİKLERİ
SÖZ KESMEZ YARGILAMAZ KARŞILIK VERMEDEN ÖNCE DÜŞÜNÜR YÜZÜ KONUŞANA DÖNÜKTÜR KONUŞANI İŞİTEBİLECEĞİ UZAKLIKTA DURUR SÖZEL OLMAYAN MESAJLARI GÖZLER NE DENDİĞİNE ODAKLAŞIR DİNLERKEN NE DİYECEĞİNİN PROVASINI YAPMAZ SON SÖZÜ SÖYLEME ÇABASINA GİRMEZ.

39 İYİ DİNLEMENİN KURALLARI
KONUŞMAYIN, EMPATIK OLUN, KELIMELERI DEĞIL DÜŞÜNCELERI DINLEYIN, İNSANLARIN SÖZÜNÜ KESMEYIN (HELE BALLA KESTIM DEMEYIN!) KARARLI VE DIKKATLI OLUN,YORUM YAPMAYIN. KESINLIKLE ENDIŞELERINIZI BELLI ETMEYIN, KAPALI KONULARI AYDINLATIN,SORU SORUN. KONUŞMAYI MÜŞTERINIZIN YERINE SIZ BITIRMEYE ÇALIŞMAYIN. SUSKUNLUK, HIÇBIR ZAMAN IHANET ETMEYEN GERÇEK BIR DOSTTUR.

40 İLETİŞİMDE DİNLEME NASIL DİNLEMELİYİZ?
FİZİKSEL OLARAK KATILIM: GÖZ KONTAĞI, UYGUN BEDEN DURUŞU, RAHATLIK. PSİKOLOJİK KATILIM: ANLATILMAK İSTENENİN NE OLDUĞUNU ANLAMAK, ALTTA YATAN DUYGUYU ANLAMAK, KOŞULSUZ KABULLE DİNLEMEK, DÜRÜST OLARAK DİNLEMEK SÖZLÜ KATILIM: SORU SORMA, CESARETLENDİRME, ONAYLIYICI SÖZSÜZ İMGELER, DESTEKLİYİCİ CÜMLELER, YANSITMA CÜMLELERİ

41 İLETİŞİMDE DİNLEME DİNLEME ENGELLERİ KONUŞMACIYA KARŞI ÖNYARGI
İÇERİĞE DEĞİL, YÖNTEME BAKMAK KONUYA KARŞI ÖNYARGI BEKLENTİLER VE İSTEKLER KONUŞMA ARZUSU KONSANTRE OLAMAMAK

42 İYI DINLEMENIN ÖNÜNDEKI ENGELLER
GÜRÜLTÜ, KESINTILER, DÜŞLERE DALMAK, TEKNOLOJI, ÖNYARGILAR, ÇILEDEN ÇIKARAN SÖZLER, TAVIRLAR. SUSAN KURTULMUŞ. (HZ.MUHAMMED) S.A.V)

43 İLETİŞİMDE DİNLEME DİNLEDİĞİNİZİ GÖSTERİN İLGİ ALANI YAKALAYIN
KİŞİ VEYA YÖNTEME DEĞİL İÇERİĞE ODAKLANIN ZİHNİNİZ AÇIK OLSUN AÇIK FİKİRLİ OLUN KELİMELERE DEĞİL,ANLAMLARINA BAKIN DUYGULARI ANLAMAK İÇİN DİNLEYİN GÖZ TEMASI KURUN KARŞINIZDAKİNİ CESARETLENDİRİN EMPATİ KURUN

44 KAZANÇLARIMIZ DİNLE DİNLE DOSTLUKLAR KAZAN DİNLE DOSTLUKLARINI SÜRDÜR
DİNLE YANLIŞLARINDAN ARIN DİNLE İNSANLARI TANI DİNLE DOĞRU DAVRANIŞA YÖNEL DİNLE İNSANLARI YÖNET DİNLE YAŞAMIN ZAFERLERİNİ KAZAN DİNLE

45 YAPABİLECEĞİMİZ ŞEYLERİ YAPMAYA BAŞLARSAK KENDİMİZİ HAYRETLER İÇİNDE BIRAKACAK SONUÇLAR ALIRIZ Thomas EDISON

46 HOŞÇAKALIN SUNUM BİTTİ İLETİŞİM DEVAM EDİYOR 4/9/2017