ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1

... konulu sunumlar: "ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1"— Sunum transkripti:

1 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1

2 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1

3 A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z A E I İ O Ö
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Türk Alfabesi A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z A E I İ O Ö U Ü B C Ç D F G Ğ H J K L M N P R S Ş T V Y Z Ünlüler: a, e, ı, i, o, ö, u, ü Ünsüzler: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z

4 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

5 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, Kita Ağa Ke p ç s f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

6 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, “c,d,g” ile başlayan ek gelirse, Kitap Ağaç Kes f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

7 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, “c,d,g” ile başlayan ek gelirse, Kitap – ı Ağaç – a Kes – in c d g f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

8 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, “c,d,g” ile başlayan ek gelirse, “c, d, g” sesleri “ç, t, k” ye dönüşür. Kitap – ı Ağaç – a Kes – in c d g f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

9 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi)
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Sert ünsüzle biten sözcüklere, “c,d,g” ile başlayan ek gelirse, “c, d, g” sesleri “ç, t, k” ye dönüşür. Kitap – ı Ağaç – a Kes – in c d g : Kitap ı : Ağaç a : Kes in ç t k f, s, t, k, ç, ş, h, p (fıstıkçı şahap)

10 TÜRKÇE / Ünlülerle İlgili Ses Olayları - 1
• Rakamlardan sonra gelen eklerde de ünsüz benzeşmesi uygulanır. 1993’te doğdum. (üçte) Örnek • Birleşik sözcüklerde sert ve yumuşak ünsüzler yan yana görülebilir. dikdörtgen, akciğer… Örnek

11 TÜRKÇE / Ünlülerle İlgili Ses Olayları - 1
• Bağlaç olan de, ek olmadığı için ünsüz sertleşmesi oluşmaz. Çabucak git de gel, gecikme. git te (yanlış) Örnek • Bazı matematik terimleri bu kurala uymaz. üçgen, beşgen… Örnek

12 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b

13 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b

14 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c

15 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c

16 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları Dolap – a:
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, t > d’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c Kili i d

17 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları Dolap – a:
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, t > d’ye, Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c Kili i d

18 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, t > d’ye, k > g / ğ’ye dönüşür. Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c Kili i d Soka a ğ

19 Ünsüz Yumuşaması TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1
“p, ç, t, k” ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde p > b’ye, ç > c’ye, t > d’ye, k > g / ğ’ye dönüşür. Dolap – a: Çekiç – in: Kilit – i: Sokak – a: Dola a b Çeki in c Kili i d Soka a ğ

20 TÜRKÇE / Ünlülerle İlgili Ses Olayları - 1
Yabancı dilden Türkçeye geçen sözcüklerin çoğunda yumuşama olmaz. Örnekler sanat ı sanatı hukuk u hukuku bilet i bileti paket in paketin

21 TÜRKÇE / Ünlülerle İlgili Ses Olayları - 1
Özel adların sonundaki sert ünsüzler okunuşta yumuşar, yazılışta değişmez. Örnekler Sözcükler Ek Okunuşu Yazılışı Mehmet -e Mehmede Mehmet’e Sinop u Sinobu Sinop’u Tokat a Tokada Tokat’a

22 TÜRKÇE / Ünlülerle İlgili Ses Olayları - 1
Tek heceli sözcüklerin genelinde ünsüz yumuşaması olmazken az sayıda sözcükte bu kurala rastlanır. Örnekler et i eti uç u ucu top u topu kap ı kabı koç um koçum dört ü dördü ilk i ilki git er gider

23 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları - 1 ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES OLAYLARI - 1