Uyku Apne Sendromu Tedavisi Pozitif Havayolu Basıncı (PAP)

... konulu sunumlar: "Uyku Apne Sendromu Tedavisi Pozitif Havayolu Basıncı (PAP)"— Sunum transkripti:

1 Uyku Apne Sendromu Tedavisi Pozitif Havayolu Basıncı (PAP)
Prof. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

2 Sunum Planı PAP tedavisine genel bakış PAP cihazları Teknik özellikler
Temel kullanım alanları Maske ve nemlendiriciler

3 Tedavi Seçenekleri Genel önlemler Ağız içi araç uygulamaları
PAP tedavisi CPAP APAP BİPAP Adaptif servo ventilatörler Cerrahi tedavi Nazal Yumuşak damak Dil kökü Maksillomandibular Alternatif tıp Kime ? Hangi yöntem ? Ne zaman ?

4 Uykuda sağlıklı solunum
Üst solunum yolları dilatatör kasları İnspirasyon sırasında oluşan intraluminal negatif basınç

5 Apne Oluşum mekanizması
Üst solunum yolları dilatatör kasları İnspirasyon sırasında oluşan intraluminal negatif basınç

6 Sorun Çözüm ? Üst solunum yolları dilatatör kasları
İnspirasyon sırasında oluşan intraluminal negatif basınç Çözüm ?

7 PAP etki mekanizması nedir ?

8 CPAP Tedavisi Üst solunum yolları dilatatör kasları
İnspirasyon sırasında oluşan intraluminal negatif basınç

9 PAP Tedavisi “Positive Airway Pressure”, “Pozitif Havayolu Basıncı”
Tanım Oda havasını sıkıştırarak pompalayan bir çeşit kompresör yardımı ile hava yollarına pozitif basınç uygulanmasıdır Cihaz ve Ekipman Yüksek devirli bir jeneratör Düşük dirençli hortum Özel maskeler

10

11 Sullivan CE et al. Lancet. 1981; 1: 862-5.

12

13

14 PAP Cihazları CPAP “Continous Positive Airway Pressure”
Sabit basınçlı CPAP (klasik) Sabit basınçlı CPAP (C-flex) Otomatik CPAP, Automatic PAP (APAP) BPAP “Bilevel Positive Airway Pressure” BPAP (klasik) BPAP (B-flex) Otomatik BPAP AVAPS “Average Volume Assured Pressure Support” ASV “Adaptive Servo Ventilation”

15 PAP tedavisi kullanım alanları
Uykuda solunum bozuklukları Santral Uyku Apne Sendromu (SUAS) Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS) Uyku ile ilişkili hipoventilasyon/ hipoksi sendromları Medikal duruma bağlı hipoksi/ hipoventilasyon Diğer uyku ile ilişkili solunum bozuklukları Solunum yetmezliklerinde noninvaziv mekanik ventilasyon Hiperkapnik solunum yetmezlikleri Hipoksemik solunum yetmezlikleri

16 CPAP “Continous Positive Airway Pressure”
Tüm bir solunum siklusu boyunca basıncı sabit tutmak için, ekspirasyonda basınç arttığı ölçüde akımı azaltır, inspirasyonda basınç düştüğü ölçüde akımı artırır üst solunum yolunda sürekli sabit basınç sağlar CPAP cihazları genellikle 2-30 cmH2O basınç sağlamak için 20-60 L/dak akım oluşturma özelliğine sahiptir

17 Rampa özelliği Cihaz belirlenen bir minimum basınçtan belirlenen sürede, etkin basınca yavaş yavaş ulaşacak şekilde ayarlanır. Rampa sistemi İstendiği anda devre dışı bırakılabilir tekrar uykuya dalmak için gecenin herhangi bir saatinde yeniden devreye sokulabilir Hasta uyumu ? Etkinlik ? Hasta uykuya dalana kadar dak. yeterlidir.

18 Otomatik CPAP (APAP) Üst solunum yolunda apne ve ilişkili bulgular ortaya çıktığında basınç otomatik olarak yükseltilip, bir süre apne olmadığında düşürülmesi şeklindedir. horlama üst solunum yolu rezistansı üst solunum yolundaki hava akımı Hasta uyumu ? Etkinlik ? Yeni algoritmalı APAP geliştirme çalışmaları… Horlama, flow, relatif dakika volümü, hava yolu basıncına göre apne dedekte yeni bir APAP ile obstrüktif ve santral apneleri kontrol edebildiği ileri sürülmüş. Galetke W, et al. Pneumologie. 2009: 63: 261-5

19 Apne Sıklığı ve Basınç İhtiyacı Değişir mi ?
Geceden geceye Uyku evresi REM Vücut pozisyonu Sırtüstü Alkol ve sedatif kullanımı Uzun dönemde Kilo alımı REM ile ilişkili apne Pozisyonel apne

20 APAP Önerilen Durumlar
Pozisyonel OSAS REM ile ilişkili apneler APAP titrasyon gecesinde gece sık basınç değişikliği olması Sabit basınçlı CPAP’ın hasta tarafından tolare edilememesi

21 PAP Cihazları CPAP “Continous Positive Airway Pressure”
Sabit basınçlı CPAP (klasik) Sabit basınçlı CPAP (C-flex) Otomatik CPAP, Automatic PAP (APAP) BPAP “Bilevel Positive Airway Pressure” BPAP (klasik) BPAP (B-flex) Otomatik BPAP ASV “Adaptive Servo Ventilation” AVAPS “Average Volume Assured Pressure Support”

22 BPAP BPAP cihazları, solunum siklusunun inspirasyon (IPAP) ve
ekspirasyon (EPAP) fazlarında farklı basınçlar ayarlanmasına olanak tanır.

23 BPAP S BPAP S (Spontan) Tüm solukları hasta başlatır
Hastanın solunum düzenini tespit eder ve ayarlanan basınçlar arasında hasanın nefes alışverişine göre geçişi sağlar Tüm solukları hasta başlatır Hastanın eforu trigeri aştığında ayarlanan IPAP basıncını verir Ayarlanan basınca ulaştıktan sonra EPAP’a geçer

24 BPAP- Uykuda solunum bozuklukları
CPAP’ın yetersiz kaldığı haller KOAH ve OSAS birlikteliği Obezite hipoventilasyon sendromu Nöromüsküler hastalık Kifoskolyoz Cheyne-stokes solunumu

25 BPAP- Uykuda solunum bozuklukları
CPAP tedavisine refrakter apneler OSAS olgularında genellikle hava yolunu açık tutmak için gereken basınç, ekspirasyon fazında inspirasyon fazına göre daha düşüktür KOAH ve OSAS birlikteliği olan olgular KOAH olgularında ekspiryum zorluğu vardır. CPAP tedavisi ile ekspiryum sırasında uygulanan yüksek pozitif basınçlar dispne hissinde artışa ve karbondioksit retansiyonuna neden olabilir.

26 PAP Cihazları CPAP “Continous Positive Airway Pressure”
Sabit basınçlı CPAP (klasik) Sabit basınçlı CPAP (C-flex) Otomatik CPAP, Automatic PAP (APAP) BPAP “Bilevel Positive Airway Pressure” BPAP (klasik) BPAP (B-flex) Otomatik BPAP ASV “Adaptive Servo Ventilation” AVAPS “Average Volume Assured Pressure Support”

27 ASV “Adaptive Servo Ventilation”
Hastanın soluma boyutu ve sıklığı, hastanın kendi son ortalama solunum oranı, dakikada minimum 15 solunum faktörlerini kullanarak hastanın solunumu ile basınç desteği arasındaki senkronizasyonu sağlar. Apne-hipopne veya akım kısıtlılığını kıracak IPAP basıncını her soluk için cihaz ayarlar

28 ASV cihazlar Her solukta değişen basınç ihtiyacına yanıt verir
Hastanın solunum olaylarının minimum basınç uygulaması ile kontrol edilmesini sağlar. Gereksiz basınç artışlarının neden olabileceği santral apneleri önler

29 Adaptif Servo Ventilatör (ASV)
Santral uyku apne sendromu Cheyne-stokes solunumu Kreşendo- dekreşendo arasında apneler vardır, siklus süresi uzundur Kalp yetmezliği Serebrovasküler hastalıklar

30 Uyku Apne Sendromu Tedavisi
Genel önlemler Ağız içi araç uygulamaları Cerrahi tedavi PAP tedavisi Alternatif tıp ???

31 Havayolu obstrüksiyonu veya Hiperkapnik SY
PAP Endikasyonlu Olgu Obstrüktif Apne Santral Apne Havayolu obstrüksiyonu veya Hiperkapnik SY Var Yok BPAP BPAP S/T AVAPS REM ile ilişkili apne veya pozisyonel apne Var Yok Yanıtsız olgular APAP CPAP

32 Cheyne-Stokes Solunumu
PAP Endikasyonlu Olgu Santral Apne Obstrüktif Apne Cheyne-Stokes Solunumu Var Yok Kardiak EF Periyodik solunum >%45 <%45 Opioid kullanımı Yok CPAP BPAP BPAP S/T ASV Madde bağımlılığı Cerebral patolojiler

33 Maske Seçimi CPAP cihazının etkinliğinde ve hastanın cihaza uyumunda en önemli etkenlerden birisi ise maske seçimidir Maske tipleri Nazal maske Oronazal maske Tam yüz maskesi Nazal pillow

34 İyi bir maske nasıl olmalı ?
Hafif Ucuz Güvenli Non-allerjik Farklı boyut Fasial anatomiye uygun Kolay çıkarılabilen Kolay temizlenebilen Ölü boşluğu az

35 Nazal Maske En sık tercih edilen maske türüdür
Yalnızca burnu ve burun deliklerini kapatır Ekspire edilen havanın yeniden solunmasını engellemek için maskedeki küçük bir delik veya valv ile L/dak hava ekspire edilir

36 Nazal maske Alın yastığı Buruna oturan silikon veya jel Hortum
Ekshalasyon valvi yada deliği

37 Nazal maske Ayarlanabilir alın yastığı

38 Nazal maske Ayarlanabilir alın yastığı Burun parçası Exhalasyon valvi

39 Nazal maske Alın yastığı

40 Nazal maske Maske hortum bağlantısı 3600 dönebilir Silikon yastıklar

41 Nazal maske

42 Nazal maske

43 Çene bandı

44 Oronazal maske Nazal maskeye uyumsuz,
Uyku sırasında sürekli ağzını açan hastalarda tercih edilir Daha sık kullanım alanı ise solunum yetmezliği nedeni ile noninvaziv mekanik ventilasyon uygulamasıdır

45 Oronazal maske 2-4 adet kolay çıkarma klipsi
Boğulma önleyici valv sistemi

46 Oronazal maske 2-4 adet kolay çıkarma klipsi
Ek oksijen uygulama deliği Boğulma önleyici valv sistemi

47 Nazal ve Oronazal maske

48 Nazal ve Oronazal maske

49 Nazal pillow Yalnızca burun deliklerine yerleştirilir
Klostrofobi hissi olan hastalarda kullanılabilir Diğer maskelere göre yerleştirmesi ve çıkarması daha kolaydır

50 Nazal pillow Hava kaçağı ve gürültü daha azdır Hafif
Hasta uyumunun daha iyi olduğu ileri sürülmüştür

51 Tam (total) yüz maskesi
Yüzün tamamını saran maskelerdir Çoğunlukla şuur durumu bozuk solunum yetmezlikli hastalarda noninvaziv mekanik ventilasyon amacı ile kullanılır.

52 Tam (total) yüz maskesi

53 Nemlendirme (Humidifier)
Üst solunum yolu müköz membranlarında kuruluğu önleyerek hasta uyumunu arttırdığı bildirilmiştir AASM CPAP cihazlarında nemlendirme ünitesi kullanımını rutin olarak önermektedir. AASM. Sleep 2006; 29:

54 Nemlendirme (Humidifier)

55 Nemlendirme (Humidifier)
Tedavinin ilk günlerinde hastaların çoğunda nazofarengeal yan etkiler ile karşılaşılır ağız kuruluğu nazal konjesyon rinore epistaksis NEMLENDİRME

56 Sonuç PAP tedavisi uyku apne sendromunda özellikle orta ve ağır olgularda en etkin tedavi yöntemidir.

57