YILDIZLAR VE GENÇLER BALKAN ŞAMPİYONASI 19 – 22 Haziran 2014, BURSA BESLENME DURUMU DEĞERLENDİRME RAPORU Prof.Dr.Efsun KARABUDAK Gazi Üniversitesi, Sağlık.

... konulu sunumlar: "YILDIZLAR VE GENÇLER BALKAN ŞAMPİYONASI 19 – 22 Haziran 2014, BURSA BESLENME DURUMU DEĞERLENDİRME RAPORU Prof.Dr.Efsun KARABUDAK Gazi Üniversitesi, Sağlık."— Sunum transkripti:

1 YILDIZLAR VE GENÇLER BALKAN ŞAMPİYONASI 19 – 22 Haziran 2014, BURSA BESLENME DURUMU DEĞERLENDİRME RAPORU Prof.Dr.Efsun KARABUDAK Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

2 Sporcuların Genel Özellikleri
Değişkenler Erkek Kadın Yaş,yıl 15.9±1.24 15.6±1.44 Masa tenisi uğraşma süresi, yıl 7.6±1.56 6.0±2.37 Gün/haftada 6.3±0.65 5.5±1.00 Saat/günde 3.1±0.61 2.7±0.86

3 Genel özellikleri içeren anket formu

4 24 Saatlik Besin Tüketim Değerlendirmesi

5 Sıvı Tüketim Değerlendirmesi

6 Antropometrik Değerlendirme

7 Sporcuların Antropometrik Özellikleri
Değişkenler Erkek Kadın Boy uzunluğu, cm 173 161 Vücut ağırlığı, kg 63,8 54,4 Vücut yağ miktarı, kg 8.78 11.9 Vücut yağ yüzdesi,% 13,7 21,9 Vücut su miktarı, kg 31,0 40,3 Vücut su yüzdesi, % 63,4 57,3

8 Müsabaka sabahı spot idrar örneklerinde yoğunluk analizi

9 İdrar rengi koyu ise vücut susuz kalmıştır.
Hidrate; yeterli sıvı alımı Dehidrate; yetersiz sıvı alımı Koyu renk idrar dehidratasyon anlamına gelir; *idrarın renginin koyuluğu, idrar hacmiyle ters olarak değişecektir. İdrar hacmi bireyler arasında büyük ölçüde değişmesine rağmen öğrenci lab ortalama 1520ml\24 saattir. Ve ortalama bir idrar osmolalitesi 590 mosmol\kg H2O’dur. İdrar hacminin 1500ml\24 saat ve osmolalitenin 600 mosmol\kg H2O olması normal kabul edilir. *İdrar osmolalitesi ~600 mosmol\kg H2O olduğunda idrardaki solüt konsantrasyonundan dolayı renk “orta sarı” olur ki bu bu renk “koyu” olarak tanımlanabilir ve bu renk bilimsel olmayan literatürün çoğunda özellikle “soluk sarı” veya “berrak” renge karşı koyu olarak tanımlanır (26). Bu değerler plasma osmolalitesini normal değerlerde tutarken 300 mOsmol ve üzerindeki değerler anlamlı bir dehidratasyonu yansıtır ki  Bu nedenle koyu renk idrar dehidrasyon göstergesi değildir *Ancak Sporcular ve sağlıklı bireylerin idrar renkleri “çok açık sarı” , “açık sarı” , “saman rengi” ise çok iyi hidrate olduklarını göstermektedir Ciddi dehidrate; Doktorla görüşülmeli İdrar rengi koyu ise vücut susuz kalmıştır. Mutlaka SU içilmeli…

10

11 Erkek Kadın İdrar yoğunluğu, g/cm3 1016 1020 Reaksiyon zamanı,saniye 0.277±0.032 0.259±0.0337 Korelasyon,r 0.233 0.647* Erkek Kadın İdrar yoğunluğu, g/cm3 1016 1020 Su alımı, ml 1750±690 1660±715 Korelasyon,r -0,266 -0,162 Toplam sıvı alımı, ml 2835±956 2862±1189 -0,527* 0,111 ** p<0.05 *p<0.05

12 Beslenme Bilgi Durumları
Erkek(n:12) Kadın(n:12) Beslenmem performansımı etkiliyor? Evet 11 (%91.7) 10 (%83.3) Beslenme ile ilgili yeterli bilgiye sahip misiniz?Evet 8 (%66.7) Beslenmeye ait bilgileri nereden alıyorsunuz ? Antrenör İnternet Diyetisyen Yazılı/sözlü basın Aile fertleri 9 (%75.0) - 3 (%25.0) 6 (%50.0) 2 (%16.7) 1 (%8.3) Beslenmenizi/besin seçiminizi kim düzenler? Kendim 7 (%58.3)

13 Besinsel Ergojenik Kullanım Durumları
Erkek(n:12) Kadın(n:12) Kullanım durumu Evet Bazen - 2 (%16.7) 1 (%8.3) 6 (%50.0) Kullanılan çeşit Balık yağı Kalsiyum Mineral/kompleks C vit. 2 (%100) 2 (%28.6) 2 (28.6) 3 (%42.9) Kullanma nedeni Sağlığımı koruyor/geliştiriyor Hastalılardan koruyor Enerji sağlıyor Çevremden gelen öneriler 3 (%25.0) 2 (%16.6)

14 Performansı Artıran Yiyecek/İçecekler
Erkek(n:12) Kadın(n:12) Performansı artıran yiyecek/içecek Evet 4 (%33.3) 8 (%66.7) Yiyecekler Çikolata Fıstık ezmesi Meyve 2 (%50.0) 1 (%25.0) 6 (%75.0) 1 (%12.5) 2 (%25.0) İçecekler Sporcu içeceği Enerji içeceği Meyve suyu - 2 (%16.6) 1 (%8.3)

15 Enerji ve Makro Besin Ögeleri Tüketim Durumu
Erkek Kadın Enerji, kkal 3174±655 2973±855 Karbonhidrat, % 55.5±6.5 54.2±6.5 Protein,% 14.8±2.08 13.9±1.16 Protein, g/kg 1.74±0.43 1.83±0.50 Yağ, % 30±5.6 32±5.7 Posa,g 30.1±6.7 26.6±5.8

16 MÜSABAKA GÜNÜ YANLIŞ !! “Egzersiz için gerekli olan enerjinin önemli bir bölümünün proteinlerden sağlandığına ve ne kadar fazla protein tüketilirse kas kütlesinin o kadar fazla olacağına inanılması”

17 *Kas glikojen depolarını doldurmak
MÜSABAKA ÖNCESİ GÜN MÜSABAKA ÖNCESİ GÜN AMAÇ ÖNERİ ÖRNEK *Kas glikojen depolarını doldurmak *Hidrasyonu sağlamak *CHO zengin gıdalar (düşük GI besinler) *Az yağlı gıdalar *Düşük Posalı gıdalar *Alışkanlığı olunan gıdalar *Yeterli sıvı alım programı *Makarna, pilav *Tavuk, yağsız *Komposto *Meyve suyu *Su

18 MÜSABAKA ÖNCESİ GÜN; *Müsabaka öncesi yemek gaz yapan besinlerden oluşmaktadır. Örn; mercimek çorba, bulgur pilavı, *Müsabaka öncesi tüketilen yemek yağlı besinlerden oluşmaktadır. Örn; patates cipsi, tavuk kanat *Sadece ana öğünler tüketilmektedir. Sabah kahvaltısı….. saat:7.00 Öğle yemeği…………saat: 13.30 Akşam yemeği………saat: 20.00

19 Sabah Erken saatlerde ise; Kahvaltı 1-2 saat önce…….300-500 kkal
MÜSABAKA GÜNÜ Sabah Erken saatlerde ise; Kahvaltı saat önce…… kkal Öğle Saatlerinde ise; Kahvaltı saat önce…….800 kkal 19 19

20 MÜSABAKA GÜNÜ; *Kahvaltıda yağlı besinler tüketilmektedir. Yumurta, yumurtalı ekmek, sosis, sucuk, zeytin, tereyağı, poğaça… Aynı anda tüketilmektedir.

21 MÜSABAKA GÜNÜ; *Müsabaka durumuna göre sporcular öğle yemeğini saat 15 gibi tüketmek üzere otele gitmişlerdir. *Bu arada atıştırmalıklar yiyecekler/içecekler (karbonhidrat içerikli) tüketilmemiştir. *Bazıları saat:17 de ara öğün olarak muz, çikolata, bisküvi tüketmiştir.

22 MÜSABAKA GÜNÜ; *Sıvı alımının genelde yetersiz olduğu görülmüştür. *Birçok sporcunun yanında sıvı alım kabı yoktu. *Kolalı veya gazlı içecek tüketimi çok fazladır.

23 30 DAKİKA İÇİNDE ARA ÖĞÜN tüketilmeli!!…
MÜSABAKA SONRASI 30 DAKİKA İÇİNDE ARA ÖĞÜN tüketilmeli!!…

24 *Antrenör doğru bilgi vermeli, yönlendirme/motivasyon sağlamalı,
*Sporcu egzersiz öncesi/sırası/sonrası beslenme konularında bilgilendirilmeli, *Egzersiz günü/Müsabaka günü beslenme ve sıvı alım programları her bir sporcu için düzenlenmeli *Menü planlamaya dikkat edilmeli, *Toparlanma sürecine önem verilmeli