Fibrinolizis Prof. Dr. Asuman Gölgeli.

... konulu sunumlar: "Fibrinolizis Prof. Dr. Asuman Gölgeli."— Sunum transkripti:

1 Fibrinolizis Prof. Dr. Asuman Gölgeli

2

3

4 Fibrinolisiz hemostaz ile denge içinde çalışır. Hasarlanan endotel
Plazminojen ve Doku plasminojen aktivatorlerini salar, her ikiside fibrin yüzeyine tutunurlar

5

6

7 Fibrinolizis faktörleri
Hageman faktör (fak.XII) fragmanları Ürokinaz Doku plazminojen aktivatörleri

8 Lokal kalması gerekir Fibrine adsorbe olan plazminojen doku plazminojen aktivatörü tarafından daha iyi şekilde aktive olur Dolaşıma geçen plazmin alfa2-plazmin inhibitörleri tarafından inhibe edilir Endotelden plazminojen aktivatör inhibitörleri salınır

9 FİBRİNOLİZİS Normal kan akımını daraltacak bir pıhtı oluşumunu engellemek için Fibrinolitik sistem vardır

10

11 Fizyolojik aktivatörler
Doku tipi plazminojen aktivatörleri (normal dokular, endotel hücre kültürleri,malign hücre serilerinde, rekombinant DNA tekniği kullanılarak elde edilir) Ürokinaza benzer plazminojen aktivatörleri (plazma,idrar ve hücre kültürlerinden elde edilir)

12 Aktivatör düzeyi artar
Endotel hücresi; Trombin Egzersiz Venöz staz ile uyarılınca plazma düzeyleri artar (fibrin varlığında enzimatik etkileri çok yüksek)

13

14 Ürokinaz plazminojen aktivatörleri
Fibrine bağlı plazminojeni aktifleştirir Böbrek hücrelerinden salgılanır İdrara geçer Ekstrarenal toplayıcı sistemlerdeki pıhtının çözünmesine yardımcı

15

16 Fibrin ağıda Fibrin Fak. I (Fibrinojen) Fak.V Fak.VIII
Fak.II (Protrombin) Fak. XII

17 İntrinsik aktivatörler
Fak. XIIa ... Plazmin oluşumunu hızlandırır Kallikrein ürokinaz aktivatörlerini daha aktif hale çevirir Prekallikrein kallikreine (Fak.XIIa etkisi ile) çevrilir Fak.XII eksikliğinde ölüm nedeni pulmoner emboli

18

19 Fibrinolizis inhibitörleri
Antitrombin III (plazmini inh. Eder) Alfa2-antiplazmin Plazminojen aktivatör inhibitörleri (PAI-1 ve PAI-2)

20

21 PAI PAI-1: trombosit ve endotel hücresinden salınır,glikoprotein
PAI-2:Makrofaj ve plasentada bulunur, normalde plazmada yok, gebeliğin son aylarında oluşur.

22

23 Aşırı kanamaya bağlı durumlar
K Vit. Eksikliği Hemofili Trombositopeni

24 K Vit Eksikliğinde (F.II, F.VII, F.IX, F. X sentezi azalır)
Eksikliğinde kanama eğilimi artar Yağda çözünür Barsak bakterileri sentezler Yetersiz safra emilimini azltır Ameliyat öncesi enj. Yapılır, aşırı kanama önlenir

25

26 Hemofili Erkeklerde daha çok Kalıtsal Kanama eğilimli hastalık
% 85 hemofili A (F. VIII eksk) % 15 Hemofili B (F.IX eksik) X kromozomda faktöre özgü gen kotlama hatası Kadınlar taşıyıcı

27

28

29 Antihemofilik faktör (F.VIII) eksikliği
Küçük komponent eksikse; hemofili A gelişir Büyük komponent eksikse; von Willebrand hastalığı

30 Trombositopeni Dolaşımda trombosit azlığı Kanama eğilimi çok
Trombosit sayısı /mm3kan Rıhtı retraksiyonu bozulmuş İdiyopatik trombositopeni:otoimmun hastalık Trombositopenik purpura: sayı normal, morfoloji ve fonksiyon anormal Tedavileri:dalağın çıkarılması, kan transfüzyonu

31 PAI PAI-1: trombosit ve endotel hücresinden salınır,glikoprotein
PAI-2:Makrofaj ve plasentada bulunur, normalde plazmada yok, gebeliğin son aylarında oluşur.

32 Trombus Damarda oluşan anormal pıhtı Serbest dolaşan pıhtı:emboli
Sol kalp ve büyük arter kaynaklı ise. Beyin, böbrek ve diğer sistemik arter ve arteriyolleri tıkar Sağ kalp ve venöz sistem kaynaklı ise: pulmoner arter embolisi, AC embolisi

33

34

35 Trombo-emboli nedeni Damar endotel yüzeyinin bozulması: arteriyoskleroz, enfeksiyon, travma Kan akımının yavaşlaması: immobilizasyon hastası, venöz dönüşün yavaşlaması

36 Antikoagülanlar İn vivo antikoagülanlar: Heparin Warfarin
İn vitro antikoagülanlar: Sitratlar Oksalatlar EDTA Sequestrene heparin Silikonize cam

37 Heparin Antitrombin III ü aktive eder Hayvan dokusundan elde edilir
Etki 3-4 saat 0.5-1 mg/kg i.v. Pıhtılaşma süresini 30 dk çıkarır (normali 6 dk.) Kandaki heparinazı yıkar Yüksek dozda kanama m.g., protamin verilir heparin bağlanır

38

39

40 Warfarin Kumarin türevi İ.v uygulanır K Vit. Etkisini bloke eder
KC de K. Vit bağımlı antikoagülan yapımı engellenir 12 saat sonra koagülan aktivite % 50 azalır 24 saat sonra % 20 sine düşer

41

42

43

44 Plazmin inhibitörleri
Antitrombin III Alfa-antiplazmin

45

46 Protein C F. Va ve F.VIIa nın inaktivasyonunu sağlar
damar endotelinde bulunur E-coli basili proteinC eksikliğine neden olur, basil şoku m.g. Trombus oluşur Plazminojen aktivatörleri, tromboplastin verilir Doğuştan eksikse bebek ölü doğar

47 Koagülasyonun sınırlandırılması
Hasarlı bölgenin periferinde hızlı kan akımı ile aktif koagülasyon faktörlerinin uzaklaştırılması Aktif koagülasyon faktörlerinin plazma inhibitörleri ile Fibrinolizis ile travma bölgesinde sınırlandırılır