İmam Hatip Lisesi FIKIH 11. SINIF II

... konulu sunumlar: "İmam Hatip Lisesi FIKIH 11. SINIF II"— Sunum transkripti:

1 İmam Hatip Lisesi FIKIH 11. SINIF II
İmam Hatip Lisesi FIKIH 11.SINIF II.ÜNİTE FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU VE GELİŞMESİ Ali KANDEMİR 2009

2 1.Mezhepler Öncesi Dönem
Hz. Peygamber’in sağlığında, kendisine sorulan sorulara, olaylara ve toplumsal gelişmelere cevaplar veriyordu. Hz. Peygamber’den sonra sahabe, Peygamberimizin anlama ve yorumlama metoduyla, Kitap ve Sünnet’e dayalı olarak çözümler üretmişlerdir. Bu durum, mezheplerin oluşmasına zemin oluşturmuştur.

3 1.1-Hz Peygamber Dönemi Fıkhın temel esas ve prensipleri, vahye bağlı olarak,Hz. Peygamber devrinde ortaya konmuştur.Bu dönemin 13 yılı Mekke, 10 yılı da Medine’de geçmiştir. Mekke döneminde fıkhi hükümler azdır; daha çok iman ve ahlak ön plandadır. Medine döneminde devletin kurulması, toplumsal yapının oluşması sebebiyle, fıkhi hükümler teorik ve pratik olarak oluşmuştur.

4 1.1-Hz Peygamber Dönemi Medine döneminin en belirgin özelliği, fıkhi hükümlerin tedrici olarak, aşama aşama konulmuş olmasıdır.Ayrıca kolaylık da bu dönemin belirgin bir özelliğidir. Fıkhın kaynağı Kur’ân ve sünnet’tir.Hz. Peygamber gelen vahyi açıklamış, uygulamış, sahabenin bazı davranışlarını onaylamıştır. Hz Peygamber bazen sahabeye danışarak, bazen de bilgi ve tecrübelerine dayanarak, içinde yaşadığı çevre şartlarına göre kendi re’y ve ictihâdına göre de hükümler vermiştir.

5 1.1.Hz Peygamber Dönemi Yemen’e vali olarak gönderdiği
Muaz bin Cebel’e, Peygamberimiz: -”Gittiğin yerde ne ile hükmedeceksin?” sorusuna; -Allah’ın Kitâbı ile, -Rasûl’ünün sünneti ile, -Kendi re’y ve ictihâdımla, diye sıralamış, Peygamber (a.s.)ın takdirini kazanmıştır. Ebû Dâvûd, es-Sünen,Akdiyye,11

6 1.2.Sahabiler Dönemi Hz.Peygamber’in vefatından sonra İslam beldelerinin sınırları hızla genişledi.İslam çok geniş bir coğrafyada yayıldı.Müslümanlar, farklı toplum ve kültürlerle karşılaştılar.Bunun sonucu olarak, çözülmesi gereken bir çok problem ortaya çıktı. Hz.Ebu Bekir ve Hz Ömer’in halifeliği döneminde İslam fıkhı hem sistematik hale geldi, hem de bir çok devlet kurumu şekillendi. Hz.Ömer, önde gelen bazı sahabilerin Medine’den çıkmasını yasaklamıştı.Gerekli durumlarda bu sahabilerle istişare ediyor, verilen kararı uyguluyordu. Bu uygulama,İcmâ’nın oluşmasına ve fıkhın temel kaynaklarından biri olarak kabul edilmesine zemin hazırladı.

7 1.2.Sahabiler Dönemi Hz. Ömer’in vefatından sonra sahabiler İslam’ı öğretmek için fethedilen ve yeni kurulan yerlere gönderildi. Mesela yeni kurulan Kufe’ye yönetici olarak Ammar b. Yasir, kadı olarak İbn Mes’ûd gönderildi.Daha sonraları Hz Ali, hilafet merkezini Kufe’ye taşıdı.Böylece Kufe, İslam fıkhının merkezlerinden biri oldu. Ayrıca İbn Abbas Mekke’de, Ebû Mûsâ el-Eş’âri Basra’da, Abdullah ibn Amr Mısır’da, Muaz bin Cebel Şam’da ilim halkaları oluşturmuşlardı.

8 1.2.Sahabiler Dönemi Sahabiler gittikleri yerlerde Kur’an ve Sünnet’le hüküm veriyorlar, bunlarda hükmünü bulamadıkları konularda kendi görüş (re’y) ve ictihadlarıyla çözüm üretiyorlardı. Örneğin Kûfe’de ilmi faaliyetlerini sürdüren İbn Mes’ûd, o çevrenin özel şartlarını da göz önünde bulundurarak hüküm veriyordu.Çünkü sosyal ve kültürel çevre, ihtiyaçlar ve problemler farklıydı.Kur’an ve sünnetten hareketle ama kendi re’yiyle ictihadda bulunan İbn Mes’ud bu konuda hayli başarılı olmuş ve Kûfe merkezli “Re’y” ağırlıklı fıkıh ekolünün temellerini atmıştır. Buna karşılık Medine’de, hadis ve sahabe fetvalarından oluşan “eser” ağırlıklı “Hicaz” ekolünün temelleri atıldı.

9 Bilgi Notu… Sahabe döneminde pek çok fakih yetişmiştir.Bunlardan önde gelenleri: Hz.Ali Hz. Ömer Zeyd bin Sabit Hz.Aişe İbn Abbas İbn Mes’ud İbn Ömer

10 1.3. Tâbiiler Dönemi Sahabeler gittikleri yerlerde dini öğretiyor, talebe yetiştiriyor ve örnek oluyorlardı.Onların yetiştirdikleri talebeler, tâbiûn neslinin âlimleri olmuşlardır. Tâbiûn fakihlerinden Alkame ve İbrahim en-Nehâî Kûfe’de bulunan Hz. Ali ve İbn Mes’ûd gibi önde gelen sahabilerin ellerinde yetişmişlerdir. Bu dönemde bir çok fıkıh âlimi yetişmiş, bunlardan Ebû Hanife ve İmam Mâlik gibi isimler öne çıkmıştır. Bu âlimler, kendi dönemlerinde ortaya çıkan yeni sorunları çözmek için bir takım usûl ve kâideler belirlemişler ve bu doğrultuda çözümler üretmişlerdir.

11 1.3. Tâbiiler Dönemi Kûfe ve Hicaz için anlatılanlar, benzer şekilde diğer önemli İslam merkezleri için de geçerlidir. Örneğin İmam Mâlik’in oluşturduğu fıkhî hükümler, başta Medine olmak üzere, Mısır, Kuzey Afrika ve daha sonra Endülüs’te meydana gelen problemlere fıkhî çözümler getirmiş ve toplumun ihtiyaçları karşılanmıştı. Tâbii alimlerinin bir çoğu Kitap ve Sünnet’e göre ictihât edip hüküm çıkarmışlardır.Asıl kaynaklarda hükmünü bulamadıkları konularda kendi ictihadlarıyla hüküm vermişlerdir. Fıkıhla ilgili ilk yazılı metinler bu dönemde ortaya çıkmaya başlamıştır.

12 Önemli bir bilgi Fıkhî Ekoller Kûfe Ekolü (Re’y) İbn Mes’ûd
Hicaz Ekolü (Hadis) İbn Ömer Alkame,İbrahim en-Nehai,Hammad Nâfi Ebû Hanife Malik, Şâfii ve Ahmed b. Hanbel

13 2.Mezheplerin Oluşum Dönemi
Mezheplerin oluşumu Tâbiûn dönemine rastlar.İslam devletinin sınırlarının genişlemesine paralel olarak fıkhın alanı da genişlemiştir.Ortaya çıkan yeni problemlere üretilen çözümler, farklı düşüncelerin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bu dönemde bir taraftan içtihat faaliyetleri devam ederken, bir taraftan da fıkıh ve fıkıh usûlü kitapları yazılmaya başlanmıştır. Ebû Hanife, İmam Mâlik, Şâfiî, Ahmed b. Hanbel ve İmam Câfer-i Sâdık gibi âlimler, kullandıkları metodlarla yaptıkları yorumlar neticesinde bölgelerinin fıkıh imamlarıolmuşlardır.Bu âlimlerin fikirleri etrafında zamanla mezhepler oluşmaya başlamıştır.

14 2.1.Fıkıh Mezheplerinin Doğuşunu
Hazırlayan Sebepler İnsanların anlayışları, yetenekleri, değer yargıları ve diğer kişilik özellikleri farklıdır.Ayrıca yetiştiği ortam, geçmiş yaşantıları, görgüleri, tecrübeleri, bilgi ve becerileride birbirinden farklıdır.Bütün bunlar, yorum farklılığını da beraberinde getirecektir. Kişisel yetenekler, sosyal çevre ve sahip olunan yetenekler de yorum farklılığını etkiler. Peygamberimizden sonra ortaya çıkan siyasi gelişmeler ve ilmi tartışmalar, görüş ayrılıklarını beraberinde getirmiştir. Alimlerin yetiştiği ortam, fıkhi hükümleri çıkarmada kullandıkları kaynak ve yöntemler de farklı görüşlerin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Bu görüşler, belirli usuller etrafında sistemleştirilmiştir.

15 Doğuşunu Hazırlayan Sebepler
2.1.Fıkıh Mezheplerinin Doğuşunu Hazırlayan Sebepler Fıkıh, kaynak yönünden Kur’an ve sünnete dayanır.Bu kaynaklarda geçen bazı ifadelerin farklı şekilde anlaşılması ve yorumlanması da mezheplerin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Bu ayetteki i’râbi yorum farklılığı sebebiyle Caferiler ayakların meshine, diğer mezhepler de yıkanmasına kanaat getirmişlerdir. “Ey iman edenler, namaza kalktığınızda yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip, topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın…” Maide, 5 / 6

16 Doğuşunu Hazırlayan Sebepler
2.1.Fıkıh Mezheplerinin Doğuşunu Hazırlayan Sebepler Aynı konu ile ilgili ayet ve hadislerin farklı şekillerde değerlendirilmesi de değişik yorumlara neden olmuştur.Ayrıca, kullanılan deliller ile bunları değerlendirmede dikkate alınan usul kaidelerindeki farklılıklar da hükümlerin farklı olmasına yol açmıştır. Mezhep imamları döneminde müctehidler bütün konularda fıkhi hüküm üretmişler; kullandıkları usûl ve çıkardıkları hükümleri belli başlıklar altında kitaplarda toplamışlardır. Bu kitaplardan kolayca bilgi alan diğer alimler belli görüşleri benimsemişler, böylece mezhepler ortaya çıkmıştır.

17 MEZHEPLER VE MEZHEP İMAMLARI
Bir not… MEZHEPLER VE MEZHEP İMAMLARI HANEFİ MEZHEBİ Numan b. Sabit (h / 700/768) MALİKİ MEZHEBİ Malik b. Enes (h / 711/795) ŞÂFİİ MEZHEBİ Muhammed b.İdris Eş-Şâfii h / ) HANBELİ MEZHEBİ Ahmed b. Hanbel (h / ) CAFERİ MEZHEBİ Câfer-i Sâdık (h / )

18 2.2. Hanefi Mezhebi Asıl adı Numan bin Sâbit.Lakabı Ebû Hanife.Kûfe’de doğup, Bağdat’ta vefat etti.İlmi çalışmalarının yanında ticaretle uğraşıyordu.Çeşitli inanç, düşünce ve kültürlerin merkezi durumunda olan Irak’ta yetişti.Enes bin Malik ve Abdullah bin Evfâ gibi sahabilerle görüştü.Tâbiûndandır. Ebu Hanife, Kûfe’de gelişen re’y ekolünün düşünce tarzıyla yetişmiş, hocası Hammad’dan sonra bu ekolün önde gelen ismi olmuştur. İmam Ebu Yusuf, İmam Muhammed ve İmam Züfer, Ebu Hanife’nin önde gelen öğrencilerindendir.

19 -Ebu Hanife’nin Fıkıhtaki Metodu-
2.2. Hanefi Mezhebi -Ebu Hanife’nin Fıkıhtaki Metodu- Öncelikle Kur’an ve Sünnet’e başvurur, nassın bulunmadığı durumlarda istihsan ve kıyasa göre hüküm verirdi. Sahih olduğu kesin olarak bilinmeyen hadislerin yerine ictihâdı tercih ederdi. Hüküm çıkarmada parçadan bütüne gitme metodu olan “tümevarım” metodunu uygulamıştır. Asıl kaynakların yanısıra, örf, âdet ve teâmülleri dikkate alan “istihsânı” prensibine başvurmuştur. Öğrencileri ile istişare ederek hüküm verirdi. Olması muhtemel olaylar üzerinde de düşünerek, çözümler üretmiştir.

20 -Ebu Hanife’nin Hocaları ve Talebeleri-
2.2. Hanefi Mezhebi -Ebu Hanife’nin Hocaları ve Talebeleri- HOCALARI TALEBELERİ İmam Muhammed Hz. Ali ve Abdullah b.Mes’ud İmam Ebu Yusuf Şurayh,Alkame, Mesrûk b.el-Ecda’ Ebu Hanife eş-Şa’bî, İbrahim en-Nehâî Hammad b. Süleyman İmam Züfer b.Hüzeyl Ebu Hanife

21 2.3.Maliki Mezhebi Malik b.Enes.Medine’de doğmuş, bütün ömrü orada geçmiştir. Fıkhi hükümler çıkarmada Kitap, sünnet, icma ve kıyas delillerine başvurur. Ayrıca Medine halkının uygulamasını(amel-i ehl-i Medine) ve mesâlih-i mürseleyi (toplum menfaati) dikkate alması, O’nun fıkhının karakteristik özelliklerini oluşturur. İmam Malik’in meşhur eseri; el-Muvatta’dır. Mezhebi Kuzey Afrika ve Endülüs’te yayılmıştır.

22 2.3.Maliki Mezhebi İmam Malik’in Hocaları Malik b. Enes
Hz.Ömer, Hz.Osman, Abdullah b.Ömer Hz.Aişe,İbn Abbas, Zeyd b.Sabit Said b.el-Müseyyeb,Urve b.ez-Zübeyr, Kasım b.Muhammed,Harice b. Zeyd,Ebu Bekir b.Abdirrahman, Süleyman b.Yesar, Ubeydullah b. Abdillah b.Utbe Zühri, Nâfi’, Ebu’z-Zinâd, Yahya b.Said, Râbiatu’r-Rey Malik b. Enes

23 2.4.Şâfii Mezhebi Muhammed b.İdris eş-Şâfiî.Gazze’de doğmuş, Mısır’da vefat etmiştir.Irak’ta İmam Muhammed’den, Medine’de İmam Malik’den ders almış;ömrünün sonlarına doğru Mısır’a yerleşmiş, görüşleri daha çok Mısır’da yaygınlaşmıştır.Ayrıca Güney Arabistan,Endonezya, Malezya ve Türkiye’de de Şâfiilik yaygındır. İmam Şâfii’nin er-Risâle isimli eseri, Fıkıh Usûlü’ne dair yazılan ilk eserdir.Fıkha dair ise el-Ümm’ü yazmıştır. Öncelikle Kitap ve sünneti esas almış, daha sonra da icma, sahabe kavli ve kıyası delil olarak kullanmıştır.İmam Şâfii diğer imamlardan farklı olarak “İstishâb” deliline daha fazla yer vermiştir.

24 2.5. Hanbeli Mezhebi İmam Ahmed b.Hanbel, Bağdat’ta doğmuş ve orada vefat etmiş.Kûfe, Basra, Mekke, Medine, Şam ve Yemen gibi şehirlerde eğitim görmüş.Uzun süre İmam Şafii’den ders almış.Aynı zamanda bir hadis bilgini. el-Müsned isimli hadis kitabı vardır. O’na göre esas alınması gereken kaynaklar arasında Kitap ve sünnet ilk sırayı alır.Sahabe kavlini de delil sayar.Kıyasa ancak zaruret halinde başvurur.Bununla birlikte İstishâb delilini çokça kullanır. Hanbeli mezhebi daha çok Arabistan yarım adasında yaygınlaşmıştır.

25 2.6.Caferi Mezhebi Şiiliğin en büyük kolu, fıkıhta İmam Câfer-i Sâdık’ın görüşlerini esas alan Câferîliktir. İmam Câfer Medine’de doğmuş ve orada vefat etmiştir. İmam Câfer, saygın kişiliği ile sünni kaynaklarda da övgü ile anılan bir alimdir.Kendisinde Ebu Hanife, İmam Malik ve Süfyân-ı Sevri gibi alimler ders almıştır.Ayrıca bir diğer talebesi Tarsuslu İbn Hayyan, onun eserlerini yazmıştır. Caferi mezhebi İran, Irak, Pakistan, Azerbaycan gibi ülkelerde yaygındır.

26 2.6.Caferi Mezhebi Caferiler, Fıkhi konularda Hanefi mezhebine yakındır.İman esasları, temel ibadetler ve yasaklarda diğer mezheplerin çoğunluğu ile ittifak halindedir.Ayrıldıkları konulardan bazıları: Abdestte çıplak ayak üzerine mesh edilmesi, Ehl-i Kitap kadınlarla evliliğin caiz olmaması, Ezan ve kâmette “Eşhedu enne Aliyyen veliyyullah” cümlesinin ilave edilmesi, Namazların hazarda da cem’i (Cem-i Takdim şeklinde)

27 2.7.Mensubu Kalmayan Fıkıh Mezhepleri
Ortamın ve şartların değişmesiyle ortaya çıkan yeni gelişmelere çözümler üretemeyen bazı alimlerin görüşleri, kitaplarda kalmıştır.Bu görüşler etrafında oluşan mezhepler bulunsa da zaman içerisinde bağlılarının kalmamasıyla unutulmaya yüz tutmuştur.Bu müctehidlerden bazıları: Basra’da Hasan el-Basri (v.110/728) Kûfe’de Süfyân-ı Sevrî (v.161/778) Kûfe’de Abdurrahman ibn Ebî Leylâ (v.148/765) Suriye’de Evzâî (v.157/774) Mısır’da el-Leys bin Sa’d (v.175/791) Dâvûd bin Ali ez-Zâhirî (v.270/883)

28 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.1.Taklit Dönemi Taklit dönemi, fıkıhta mezheplerin doğuşu ile ortaya çıkan verimli faaliyetlerin azaldığı milâdi binli yıllarda başlar. Önceki dönemlerde, karşılaşılan sorunlar geniş bir şekilde, belli metotlarla çözüme kavuşturuluyordu. Sorunların öncekilere benzemesi ve çözümlerin hazır şekilde bulunmasından kaynaklanan fikri durgunluk fıkıh çalışmalarını da etkilemiştir. Belli mezheplerin fıkhi görüşleriyle yetinmeye başlayan fıkıhçılar, müstakil bir hüküm çıkarma yoluna gitmemişlerdir.

29 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.1.Taklit Dönemi Ayrıntılı bir şekilde tedvin edilmiş mezhep kitapları, fıkıh faaliyetlerinin azalmasına yol açmıştır.Ayrıca mezhep taassubu ve ve ictihad faaliyetlerinin azalması gibi etkenler de bu dönemde öne çıkmıştır. Mezhep imamlarına ileri derecede saygı ve mezhebe şiddetli bağlılık, farklı içtihad yapmaya engel olmuştur. Az da olsa yapılan içtihat faliyetleri ise, yönetimler ve halk tarafından desteklenmemiştir. Bu dönemlerde her mezhebin temel fıkıh kitaplarına şerh ve haşiyeler yazılmasıyla yetinilmiştir. Yeni sorunlara ise fetva kitaplarıyla çözümler üretilmeye çalışılmıştır; Fetevâ-i Hindiyye ve Fetevâ-i Ali Efendi gibi kitaplar gibi..

30 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.2.Fıkhın Kanunlaştırılması Tanzimatın ilanıyla ortaya çıkan yeni anlayış, hukuk alanı başta olmak üzere her alanda bazı yenilikleri zorunlu kılmıştı. XIX.Yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı devleti içinde şer’î mahkemelerin yanında nizami mahkemeler de kuruldu.Burada yargılananların ne ile sorumlu tutulacakları ve nası bir hükümle karşılacakları konusunda belirsizlik vardı.Bu sorunun çözümü için kanunlaştırılmış hukuk metinlerine ihtiyaç duyulmaktaydı. Osmanlıyla ticaret yapan ülkeler, kendi hukukuyla sorunlarını çözmek için İstanbul başta olmak üzere birçok yerde kendi mahkemelerinin olmasını talep ediyorlardı.

31 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.2.Fıkhın Kanunlaştırılması: Mecelle Medeni kanunun tercüme yoluyla batıdan alınması bile öne sürüldüyse de, büyük devlet ve hukuk adamı Ahmet Cevdet Paşa başkanlığında bir heyet oluşturularak çalışma başlatıldı. 1869 yılında başlayan çalışma,1876’da tamamlandı. Fıkıhla uğraşan ilim adamlarından oluşan heyet, fıkıh kitaplarında yer alan hükümleri bir kanun kitabında topladılar.Oluşturulan bu kanun kitabına “Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye” adı verilerek uygulamaya konuldu.

32 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.2.Fıkhın Kanunlaştırılması: Mecelle Mecelle, içerik olarak Hanefi mezhebi esas alınarak, kanun tekniğine uygun maddeler şeklinde hazırlanmıştır.Hukukun genel kaideleri bağlamında başlangıç kısmında 100 madde konulmuştur. 1851 maddeden oluşan Mecelle, 1876’da padişah fermanıyla kanunlaştı.Yürürlük esnasında karşılaşılan zorlukları aşmak için “Mecelle Tebdil Heyeti” oluşturuldu. Mecelle, 1926 yılına kadar yürürlükte kaldı. “Berâet-i zimmet asıldır.” Mecelle’den

33 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler
3.2.Fıkhın Kanunlaştırılması:Kanunnâmeler 1840 ve 1851’de Ceza Kanunları 1858’de Arazi Kanunnâmesi, 1917’de Hukûk-ı Âile Kânunnâmesi Özellikle Aile Kânunnâmesinde, Hristiyan ve Yahudi azınlıklara, kendi dinlerine göre düzenleme yapma yetkisi verilmiştir. Bu dönemlerde diğer İslam ülkelerinde de kanunlaştırma hareketleri olmuş; Mısır ve Suriye’de aile hukuku alanında kanunlaştırmalar yapılmıştır.

34 3.Fıkıh İlminde Sonraki Gelişmeler 3.3.Fıkıh İlminde Yeni Gelişmeler
Ülkemizde İlâhiyât fakültelerinde ve Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde fıkıh çalışmaları sürdürülmektedir. Fıkıh dersi İmam Hatip Liselerinde zorunlu, Hukuk Fakültelerinde ise seçmeli ders olarak okutulmaktadır. Malezya, Pakistan gibi bazı ülkelerde “Mukayeseli İslam Hukuku” araştırmaları yapılmaktadır. Ülkemizde, Avrupa’da ve diğer İslam ülkelerinde bazı üniversiteler ve akademik kurumlarda fıkıh çalışmaları yapılmakta, Yüksek lisans ve doktora tezleri hazırlanmakta, bilimsel toplantılar gerçekleştirilmekte, yapılan bu çalışmaların birçoğu kitap halinde yayımlanmaktadır.

35 2.ÜNİTE SORULARI S.1- “Teşrî’, tedric ve nesh”, hangi dönem fıkhının özelliklerini ifade etmektedir? a)-Hz. Peygamber dönemi b)-Sahabe dönemi c)-Tâbiûn dönemi d)-Mezhepler dönemi Doğru cevap: a şıkkıdır.

36 2.ÜNİTE SORULARI S.2-Hz.Ömer’in hilâfeti zamanında kurulan, daha sonra Hz. Ali’nin idare merkezini taşıdığı, İmam-I Âzam gibi âlimlerin yetiştiği kent hangisidir? a)-Şam b)-Bağdat c)-Kûfe d)-Mısır Doğru cevap: c şıkkıdır.

37 2.ÜNİTE SORULARI S.3-Aşağıdakilerden hangisi “Fakih Sahabiler” arasında sayılmaz? a)-Süfyân-ı Sevrî b)-Zeyd b. Sâbit c)-Abdullah b.Ömer d)-Hz. Aişe Doğru cevap: a şıkkıdır. Çünkü Süfyân-ı Sevri sahabi değildir 

38 2.ÜNİTE SORULARI S.4-Aşağıda ismi yazılı âlimlerden hangisi İmam-ı Âzâm’ın talebesi değildir? a)-İmam Ebû Yusuf b)-İmam Muhammed c)-İmam Züfer d)-İmam Nevevi Doğru cevap: “D” şıkkıdır.

39 S.5- “el-Muvatta’” hangi mezhep imamı tarafından yazılmıştır?
2.ÜNİTE SORULARI S.5- “el-Muvatta’” hangi mezhep imamı tarafından yazılmıştır? a)-İmam Şâfii b)-İmam Mâlik c)-İmam Câfer d)-İmam Ahmed Doğru Cevap: “B” şıkkıdır.

40 2.ÜNİTE SORULARI S.6- Aşağıdakilerden hangisi fıkıhta taklidin sebeplerinden değildir? a)-Mezhep taassubu b)-İçtihat faaliyetlerindeki azalma c)-Mezhep imamlarının yeni içtihat istememeleri d)-Halkın yeni içtihad faaliyetlerini desteklememesi Doğru cevap: “C” şıkkıdır.

41 2.ÜNİTE SORULARI S.7-Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye isimli kanun çalışmasını yapan komisyonun başkanlığını yapan ilim ve devlet adamının adı nedir? a)-Ahmet Cevdet Paşa b)-Said Halim Paşa c)-Mehmet Akif ERSOY d)-İskilipli Atıf Efendi

42 2.ÜNİTE SORULARI S.8-Aşağıdakilerden hangisi tâbiûn dönemi fıkhının özelliklerinden değildir? a)-Bu dönem âlimleri ilmi sahabeden almışlardır b)-Ebu Hanife ve İmam Malik bu dönemde yetişmişlerdir, c)-Yeni sorunları çözmek için bir takım usûl ve kaideler belirlenmiştir. d)-Hükümlerde tedriciliğe önem verilmiştir. Doğru cevap: “D” şıkkıdır.

43 2.ÜNİTE SORULARI S.9-Aşağıdakilerden hangisi, fıkhi mezheplerin doğuşunun sebeplerinden değildir? a)-Nasların yetersiz kalması b)-Nasların farklı yorumlanması c)-Sosyal çevrenin etkisi d)-Bazı naslardaki ibarelerin farklı yorumlanması Doğru cevap: “A” şıkkıdır.

44 2.ÜNİTE SORULARI S.10-Aşağıdaki sahabelerden hangisi, fıkıhta İmam-ı Azam’ın hocalarından sayılır? a)-Hz. Ebu Bekir b)-Hz. Ali c)-Hz. Ömer d)-Hz.Aişe

45 Malatya İmam Hatip Lisesi Tel: 0 505 354 49 54 0 536 577 69 80
Başarılar diliyorum.. Ali KANDEMİR Malatya İmam Hatip Lisesi Tel: 2009