Deniz Ticareti Hukuku 26-27/11/2012

... konulu sunumlar: "Deniz Ticareti Hukuku 26-27/11/2012"— Sunum transkripti:

1 Deniz Ticareti Hukuku 26-27/11/2012
.

2 Donatanın Sorumluluğu – 8/9
C) “Adam Çalıştıran” Sıfatıyla Sorumluluk = TBK m. 66 TTK m dışında: uygulanır TTK m ile yarışma var mıdır? Önemi: ??? (özellikle 3 fark) Yargıtay: istikrarsız / öğreti: tartışmalı Sınırlı Sorumluluk → önemini yitirdi Uygulansın, TBK m. 66 = ek güvence.

3 Donatanın Sorumluluğu – 9/9
Ç) Enkaz Kaldırma Limanlar Kanunu (14/4/1925, 618) m. 7 (21/9/1935, 2829): Nerede: Limanlar içinde batmış Ne: gemi ve eşya Şart: seyir ve seferin güvenliğine engel İdari yetki: Liman Bşk tarafından tayin edilecek sürede Sorumlu kim: “sahip”, kaptan ve acente mecbur! Yaptırım: Lim Bşk yapar veya yaptırır, enkaz satılır, bedeli Hazineye irat kaydedilir → bedel, masraftan çoksa artan kısım ilgilisine başvuru üzerine verilir.

4 Sınırlı Sorumluluk - 1/19 II. Sınırlı Sorumluluk Hakkında Genel Hükümler [RK/EÇ/EY, s. 103] 1. Yasal Düzenleme AŞ veya Ltd.Şti. sorumluluk sınırlarının yanında (dışında) ayrıca DenizH uyarınca “ile sorumluluğun” sınırlandırılması = Cebri icra yoluyla başvurulabilecek malvarlığı için tavan (üst sınır).

5 Sınırlı Sorumluluk - 2/19 TTK m. 1328 f. 1 uyarınca uygulanacak:
Deniz Alacaklarına Karşı Mesuliyetin Sınırlanması Hakkında Milletlerarası Sözleşme [Metin: RK/EÇ/EY, s. 275] 19/11/1976, Londra International Convention on Limitation of Liability for Maritime Claims (“LLMC”) TC hakkında yürürlük: 1/7/1998 (6103 s. K. m. 37 f. 1 c. 1)

6 Sınırlı Sorumluluk - 3/19 1976 Sözleşmesi’ni Tadil Eden Protokol
2/5/1996, Londra [Metin: RK/EÇ/EY, s. 291] TC hakkında yürürlük: 17/10/2010 Kısaltma: 1996 Protokolü uyarınca değişik 1976 Sözleşmesi = “Mesuliyetin Sınırlanması Sözleşmesi” = “MSS”. Dikkat: “1976 tarihli Sözleşme” (TTK m f. 3)

7 Sınırlı Sorumluluk - 4/19 MSS doğrudan uygulanır (TTK m. 1328; 6103 s. K. m. 37 f. 1)! RG’de yayımlanan metin, mahkemelerce esas alınır; Dikkat: tercümede hata varsa İngilizce asıl metne göre karar verilir. Tamamlayıcı (uygulama) hükümleri: TTK m ve 6103 s. K. m. 37.

8 Sınırlı Sorumluluk - 5/19 Kaynak:
KA, “1976 Sınırlı Sorumluluk ve 1992 Petrol Kirliliği Sözleşmelerinin Tatbikatı”na Dair Yasal Düzenleme Taslağı ve Gerekçesi, Bilgi Toplumunda Hukuk - Prof. Dr. Ünal Tekinalp’e Armağan, Cilt 1, İstanbul 2003, s

9 Sınırlı Sorumluluk - 6/19 2. Uygulama Alanı
Yabancılık unsuru (MÖHUK m. 1 f. 1)? HAYIR! (MSS m. 15 f. 1 c. 1; TTK m. 1329) Türkiye’deki bir yargılamada taraflardan biri ileri sürerse uygulanır Uyuşmazlıkta “yabancılık” yoksa bile! = lex fori ! (HMK ve İİK gibi).

10 Sınırlı Sorumluluk - 7/19 3. Kim Yararlanır (Borçlu)?
a) “Shipowner” (= MSS m. 1 f. 2: “owner, charterer, manager and operator” → gemi maliki, çarterer, yöneten, işleten) b) “Salvor” = kurtaran (= MSS m. 1 f. 3→ TTK m vdm.) c) İfa yardımcıları ve yardımcı kişiler (MSS m. 1 f. 4) ç) Sorumluluk sigortacısı (MSS m. 1 f. 6).

11 Sınırlı Sorumluluk - 8/19 4. Hangi İstemler Hakkında Geçerlidir? (m. 2 f. 1) a) Kişi ve eşya zararından doğan (sözleşme “içi veya dışı”) istemler (örn. yolcu/yük zararı, kıyıdaki tesis zararı); b) Gecikme zararından doğan istemler (eşya ve yolcu taşıma); c) Sözleşme dışı hakların ihlalinden doğan istemler;

12 Sınırlı Sorumluluk - 9/19 d/e) Sınır YOK (TTK m. 1331)!
f) (a)-(c) istemlerinin önlenmesi veya azaltılması için 3. kişilerin aldığı önlemlerden kaynaklanan zararın giderilmesine yönelik sözleşme dışı (m. 2 f. 2 c. 2) istemler; Örn. gemi yanaşırken halat kopması sebebiyle yaralanan yolcuya yardım etmeye çalışan kişinin sebep olduğu zarar.

13 Sınırlı Sorumluluk - 10/19 Hangi istemler hakkında geçerli değil? (MSS m. 3 → TTK m. 1331): Enkaz kaldırmadan doğan istemler (m. 2 f. 1(d) ve (e) = 1996 Protokolü ile tanınan olanak) Kurtarma ve yardım (TTK m. 1298) Müşterek avarya (TTK m. 1272) “Petrol kirliliği” zararı (ayrı mevzuat) Deniz İş Hukuku istemleri (Dnz İş K)

14 Sınırlı Sorumluluk - 11/19 5. İstemin Dayanağı
“Sorumluluğun dayanağı ne olursa olsun” (MSS m. 2 f. 1 c.1) = haksız fiil, sözleşme (istisna: m. 2 f. 2 c. 2), sebepsiz zenginleşme → E-TTK bakımından gündeme gelen 947/55 (1062/66) tartışması bu açıdan sona erdi.

15 Sınırlı Sorumluluk - 12/19 6. İstemin Türü Asıl (doğrudan) sorumluluk
Kişisel ve aynî sorumluluk (MSS m. 1 f. 5) Rücu ve teminat (“borçtan kurtarma”) istemleri (MSS m. 2 f. 2 c. 1) Karşı istemler ve davalar: önce takas, bakiye hakkında sınırlı sorumluluk (MSS m. 5)

16 Sınırlı Sorumluluk - 13/19 7. Yöntem?
a) “Fon tesisi” (MSS m. 11) = TTK m uyarınca görevli/yetkili mahkemeye paranın yatırılması (banka teminat mektubu) b) Def’i (MSS m. 10; TTK m. 1335) = “sorumluluk X bedelle sınırlıdır” = icra yoluyla alınabilecek toplam bedel!

17 Sınırlı Sorumluluk - 14/19 8. Hesap Nasıl Yapılır?
Gemi: GRT = 1969 TonajMS (MSS m. 6 f. 5) = Gemi ve Su Araçlarının Tonilatolarını Ölçme Yönetmeliği (RG T: 12/3/2009, Sayı: 27167) Tonilâto: gemilerin iç hacmini ifade eden ölçü (2,83 m3 = 1 t) GRT (Gros t): kapalı yerlerin toplam hacmi.

18 Sınırlı Sorumluluk - 15/19 Bedel: Special Drawing Right (m. 8 f. 1)
= Özel Çekme Hakkı (www: Merkez Bankası ve RG’de duyuru) 23/11/2012 (2011) (15:30): 1 SDR = 1,53 (1,56) USD = 2,75 (2,88) TRY Sınırlar: 1996 Protokolü ile değişik m. 6 ve 7 uyarınca GRT başına SDR esası:

19 Sınırlı Sorumluluk - 16/19 (...) mesuliyet sınırı aşağıdaki şekilde hesap olunur: (a) Ölüm veya yaralanmadan ileri gelen alacaklar hakkında: (i) 2000 tonu geçmeyen bir gemi için 2 milyon hesap birimi; (ii) Tonajı yukarıdaki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblağa ilave olarak ayrıca: 2.001 den tona kadar beher ton için 800 hesap birimi; den tona kadar beher ton için 600 hesap birimi; ve den yukarı beher ton için 400 hesap birimi. b) Diğer bütün alacaklar hakkında: i) tonu geçmeyen bir gemi için 1 milyon hesap birimi; (ii) Tonajı yukarıki rakamı aşan bir gemi için ise, (i) bendinde yazılı meblağa ilave olarak ayrıca: 2.001 den tona kadar beher ton için 400 hesap birimi; den tona kadar beher ton için 300 hesap birimi; ve den yukarı beher ton için 200 hesap birimi.

20 Sınırlı Sorumluluk - 17/19 Özel sınırlar: Kılavuzlar (TTK m. 1341)
300 GRT’den küçük gemiler (TTK m. 1332) Sondaj işlemi gemileri (TTK m. 1333) Tahvil: Fonun kurulmuş sayıldığı veya ödemenin yapıldığı ya da teminatın verildiği tarihteki kur (MSS m. 8 f. 1 c. 2)

21 Sınırlı Sorumluluk - 18/19 9. Kusurun Etkisi
Sınırlı sorumluluk def’inden yararlanmak isteyen kişi (= TTK m. 1343) Kast veya “Pervasızca hareket” (wilful misconduct; terim için bkz. Kübra Yetiş Şamlı, Tez!) Düzeyinde kusurlu ise: sınır yok! Aralık’ta sunum: Duygu Damar / Kübra Yetiş Şamlı

22 Sınırlı Sorumluluk – 19/19 10. Hükümleri
Def’i veya Fon: Sorumluluğun kabulü değil (MSS m. 1 f. 7) Sorumlu kişilerin (MSS m.1) aleyhine aynı olaydan doğan bütün istemler için geçerli (MSS m. 9) Fon: Sorumlu kişilerin tümü lehine geçerli (MSS m. 11 f. 3) Diğer ortak hükümler: “kirlenme” sonrası.