ÇEVRE VE ATIK YÖNETİM EĞİTİMİ

... konulu sunumlar: "ÇEVRE VE ATIK YÖNETİM EĞİTİMİ"— Sunum transkripti:

1 REMONDIS BURCU Atık Yönetimleri Geri Dönüşüm ve Temizlik Hizmetleri Ticaret A.Ş

2 ÇEVRE VE ATIK YÖNETİM EĞİTİMİ

3 ÇEVRE NEDİR ? Çevre; insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır.

4 ÇEVRE KİRLİLİĞİ NEDİR ? Bütün canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen, Cansız çevre öğeleri üzerinde yapısal ve kalıcı zararlar meydana getiren, Doğal niteliklerini bozan yabancı maddelerin; hava, su ve toprağa bir şekilde karışması olayıdır.

5 ATIK NEDİR ? Artık ihtiyaç duymadığımız ve uzaklaştırmak istediğimiz her tür madde atık olarak tanımlanabilir. KATI ATIKLAR GAZ ATIKLAR SIVI ATIKLAR

6 ÇÖP NEDİR ? Evlerden ya da ticari amaçla gıda hazırlanması ve kullanılmasından kaynaklanan hayvan, sebze ve meyve atığı; genelde tüm atık ürünler için kullanılır.

7 Katı Atıklar Evsel Katı Atıklar Ambalaj Atıkları
Endüstriyel Nitelikli Geri Dönüştürülebilir Atıklar Endüstriyel Nitelikli Katı Atıklar Tehlikeli Katı Atıklar Tıbbi Katı Atıklar Tehlikesiz ve inert atıklar Bahçe Atıkları İnşaat artığı ve moloz atıkları

8 SIVI ATIKLAR Atık Su Yağmur Suları Evsel nitelikli kullanım suları
Tehlikeli kimyasal atıkları Endüstriyel sıvı atıklar Çözelti sıvıları v.b. atıklar

9 ATIK YÖNETİMİ Atık Yönetimi: Atığın kaynağında azaltılması, özelliğine göre ayrılması, toplanması, geçici depolanması, ara depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertarafı ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü ve benzeri işlemleri içeren yönetim biçimidir.

10 SİZCE İYİ BİR ATIK YÖNETİM PLANI NASIL OLMALIDIR?

11 ALIŞKANLIK NEDİR? Türk Dil Kurumu’na göre;
“Bir şeye alışmış olma durumu, alışkanlık, alışmışlık, huy” Doğuştan olmayan, sonradan öğrenilen, bu nedenle değiştirilmesi mümkün ancak bırakılması bir o kadar zor davranış.

12 ALIŞKANLIKLAR NASIL DEĞİŞTİRİLİR?
ALIŞKANLIKLAR, ÖNCE ÖRÜMCEK AĞI GİBİ İNCEDİRLER, SONRA HALATLAŞIRLAR” (İSPANYOL ATASÖZÜ)

13 ATIK YÖNETİMİ NASIL YAPILMALIDIR
Uygulanabilir ve verimli bir Atık Yönetimi için aşağıdaki adımların uygulanması gerekir.  1- Yetkili / Sorumlu Belirlemek : Atığa ait işlemlerin tek elden ve sorunsuzca yürütülebilmesi için ilk adım olarak bu konuda bir sorumlu belirlenmeli ve bu kişi tarafından yeterli sayıda personelden oluşan bir Çevre birimi oluşturulmalıdır. Sorumlu tarafından atık toplamakla görevli personeller, atık geçici depolama alanı sorumlusu gibi diğer görev paylaşımları da yapılmalıdır. 2- Atığın Tanımlanması: Tesiste ortaya çıkan tüm atıklar ilk önce tanımlanmalı ve kaynakları belirlenmelidir. İlk olarak belediye tarafından alınan evsel nitelikli katı atıklar, ambalaj atıkları ve endüstriyel nitelikli atıklar (tehlikeli atıklar, atık yağlar, kontamine (herhangi bir tehlikeli atık/atık yağ bulaşmış) ambalaj atıkları belirlenmelidir. Bunların oluşum sıklığı ve miktarları tespit edilmelidir. Bu atıkların hangi mevzuata tabi olduğu, nasıl toplanması, taşınması, geçici depolanması gerektiği, maksimum depolama süresi gibi hususlar belirlenmelidir. 3. Kaynağında Ayrı Toplama:  Tüm atıkların kaynağında ayrı toplanması için bu atıkların oluştuğu yerlere yeterli büyüklükte ve sayıda atığın türüne ve niteliğine uygun konteynırlar konmalıdır(Tehlikeli atıklar için kapalı konteynırlar kullanılmalıdır. Her bir konteynırlar üzerine, içerisine atılacak atığın türünü belirten bilgi ve uyarı etiketleri yazılmalıdır. Eğer mümkünse farklı atıklar için farklı renklerde konteynırlar da kullanılabilir. Bu şekilde bir uyulama atıkların kaynağına ayrı toplanmasındaki başarıyı yükseltecektir. 4. Personel Eğitimi: Gerek atık yönetiminden sorumlu ekibe, gerekse tüm personele atık yönetimi konusunda eğitim/bilgi verilmeli, herkesin üzerine düşen vazifeler bildirilmeli ve atıkların ayrı toplanması konusunda herkesin hassasiyet göstermesi hususları hatırlatılmalıdır.

14

15 DAHA İYİ BİR ATIK YÖNETİM PLANI NASIL OLMALIDIR?
ATIKLARIMIZI TANIMAK ATIKLARIN KAYNAĞINDA AYRI TOPLANMASI ATIK YÖNETİM PLANLARININ OLUŞTURULMASI NİHAİ BERTARAF/ GERİ DÖNÜŞÜM DOĞRU DEPOLAMA

16 YENİ TEKNİK YAPI SAHASINDAN ÇIKAN ATIKLAR;
1- Ambalaj Atıkları (Kağıt, Karton, Naylon, Strafor Köpük, Plastik Malzeme atığı.. vs.) 2- Kontamine (Bulaşma) Atıklar (Epoxy, Boya, Tiner ve Yağ Tenekeleri , Yağ, Tiner ve Boya bulaşığı olan atıklar.. vs.) 3- Demir, Alüminyum.. v.s. 4- Tahta atıklar 5- Ev atığı (Çöpler v.s.) 6- Tıbbi Atık

17 ATIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
Tüm yönetmelikler atıklarımızı türlerine göre kaynağında ayırmamız gerektiğini söylemektedir. Kaynağında Ayırma ; Tesiste oluşan her türlü faaliyet sonucu atıkların türlerine göre oluştuğu noktadan itibaren ayrı toplanmasıdır. Daha sonra yönetmeliklere uygun olarak, uygun araçlarla bertaraf/geri kazanım v.b. Tesislere taşınmasıdır.

18 CAM – KAĞIT – METAL – PLASTİK
GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEBİLEN ATIK NEDİR ? KULLANIM DIŞI KALAN GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR ATIK MALZEMELERİN ÇEŞİTLİ GERİ DÖNÜŞÜM YÖNTEMLERİ İLE HAMMADDE OLARAK TEKRAR İMALAT SÜREÇLERİNE KAZANDIRILMASIDIR. BÖYLECE HER GEÇEN GÜN ARTAN İHTİYAÇ KARŞILANMIŞ, DOĞAYA VERİLEN ZARAR ENGELLENMİŞ OLUR!!! CAM – KAĞIT – METAL – PLASTİK

19 GERİ KAZANIM NEDİR ? GERİ DÖNÜŞÜM VE TEKRAR KULLANIMIN ÖTESİNDE ATIKLARIN ÖZELLİKLERİNDEN YARARLANILARAK,İÇİNDEKİ BİLEŞENLERİN FİZİKSEL, KİMYASAL VEYA BİYOKİMYASAL YÖNTEMLERLE BAŞKA ÜRÜNLERE VEYA ENERJİYE ÇEVRİLMESİNE GERİ KAZANIM DENİLMEKTEDİR.

20 TEKRAR KULLANIM NEDİR ? MALZEMENİN KENDİ HALİNDE BİR DEFADAN DAHA FAZLA KULLANILMASIDIR. TEHLİKELİ ÖZELLİK GÖSTERMEYEN VARİLLER, BİDONLAR, PALET

21 TÜRKİYE’DEKİ MEVCUT ÇÖP MİKTARININ YAKLAŞIK %15-20’Sİ GERİ KAZANILABİLİR NİTELİKTEDİR

22 İŞLETMEMİZDEKİ GERİ KAZANILABİLİR ATIKLAR NEDİR ?
Kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile hammadde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır. Geri dönüştürülebilen atıklar: Cam, Kağıt, Alüminyum, Plastik….vb

23 DEĞERLENDİRİLEBİLİR ATIKLARINIZ
PLASTİK KAĞIT METAL CAM

24 DEĞERLENDİRİLEBİLİR ATIKLARIMIZI KEŞFEDELİM
PLASTİK METAL CAM KAĞIT

25 ATIĞIN GERİ KAZANILABİLİR OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ ?

26 GERİ KAZANILABİLİR ATIKLAR
AMBALAJ ATIKLARI: HER TÜRLÜ KULLANIM SONUCU OLUŞAN ÜRÜN VE MAMÜLLERE AİT AMBALAJLARIN ATIKLARI Geri Dönüşüm Tesisi Toplama Ayırma Tesisi Lisanslı Firma

27 GERİ KAZANILABİLİR ATIKLAR
ENDÜSTRİYEL NİTELİKLİ GERİ KAZANILABİLİR ATIKLAR: AMBALAJ ATIKLARI DIŞINDA KALAN,ÜRETİM ARTIĞI,BİNA KALINTISI, HURDA V.B. ATIKLARDIR

28 TEHLİKELİ ATIKLAR

29 TEHLİKELİ ATIKLAR Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan sağlığı ve çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü maddedir. Yanıcı,Patlayıcı,Ekotoksik,Korozif,Parlayıcı,Tahriş edici,Radyoaktif,Zehirli v.b. Maddelerin atıkları… Flüoresan Boya Kutuları Pil Yağlı Eldivenler Atık Yağlar Kimyasallar… vb

30 ATIĞIN TEHLİKELİ OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ ?

31 TEHLİKELİ ATIK ÖRNEKLERİ
Boya,kimyasal v.b. bulaşmış eldiven,bez,üstübü,iş güvenliği giysisi gibi kontamine atıklar Flüoresanlar Yağ varilleri Boya Kutuları Pil Yağlı Eldivenler Atık Yağlar Arıtma çamurları Kimyasallar,solventler… v.b.

32 Tehlikeli Kabul Edilen Atıkların Özellikleri
H1 'Patlayıcı   H2 'Oksitleyici H3-A 'Yüksek oranda Tutuşabilenler H3-B 'Tutuşabilen H4 'Tahriş edici H5 'Zararlı H6 ‘Toksik H7 ‘Kanserojen H8 ‘Korozif H9 ‘Enfeksiyon yapıcı H10 ‘Teratojenik H11 ‘Mutajenik H12 Havayla, suyla veya bir asitle temas etmesi ile zehirli veya çok zehirli gazları serbest bırakan madde veya preparatlar. H13 Yukarıda listelenen karakterlerden herhangi birine sahip olan atıkların bertarafı esnasında ortaya çıkan madde ve preparatlar. H14 ‘Ekotoksik’

33 ÖRNEK TEHLİKELİ ATIK ALANI
YANLIŞ DOĞRU

34 ATIKLARIN BERTARAFI Tehlikeli atıklar uygun şartlar içerisinde yönetmeliklere uygun olarak bertaraf tesislerine gönderilirler. Gönderim sonucunda çeşitli bertaraf yöntemleri ile bertaraf edilirler,

35 TEHLİKELİ ATIKLARIMIZI KEŞFEDELİM?
Boya ve vernik kalıntıları, Eski piller ve aküler, Organik solventler,  Flüoresan lambalar, kartuş ve tonerler, Pestisitler, Asbest içeren maddeler, Filtre tozları Atık yağlar Metal içeren boya ve fosfat çamuru Yağ içeren kablo atıkları Fotoğrafçılık endüstrisinden kaynaklanan film banyo suları

36 TEHLİKELİ ATIKLARIMIZI KEŞFEDELİM?

37 TIBBİ ATIKLARIN YÖNETİMİ
İşletmelerde Revir Bulunması durumunda tıbbi atık oluşacaktır. Tıbbi atıklar, revir faaliyetleri sonucu oluşan enjektör, gazlı bez, kan bulaşmış malzemeler, enfekte ekipmanlar v.b. Gibi atıklardır. Söz konusu atıklar ilgili yönetmelik çerçevesinde Belediye ile sözleşme yapılarak bertaraf edilir. Taşıma için tıbbi atık taşımasına yetkili belediye tarafından belirlenmiş firmalardan destek alınmalıdır. Belediye sözleşmesi için katı atık şube müdürlükleri ile görüşülmelidir.

38 TIBBİ ATIKLAR SAKLAMA KAPLARI
KIRMIZI RENKTE ÜZERİNDE TIBBİ ATIK YAZAN ÖZEL KAPLARDA BİRİKTİRİLMELİDİR.

39 GERİ DÖNÜŞÜMÜN FAYDALARI

40 GERİ DÖNÜŞÜMÜN AMACI Doğal kaynak kullanımını azaltmak, Atığın kaynağında ayrıştırılması sonucunda çöp depolama alanlarının dolmasını önlemek, Çöplerin ekonomiye kazandırılmasını sağlamak

41 GERİ DÖNÜŞÜM FAYDALARI
Tekrar hammadde olarak kullanılmasını sağlamış oluruz. Tekrar hammadde olarak kullanılması büyük miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Geri kazanılabilir alüminyumun kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35'e varan enerji tasarrufu sağlamaktadır.

42 Çevre kirliliğinin her geçen gün artmasını önleyebiliriz.
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM ? Çevre kirliliğinin her geçen gün artmasını önleyebiliriz. Hava Kirliliğini %79-94 KAĞIDIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ İLE Su Kirliliğini %35 Su Kullanımını da %45 azaltmış oluruz.

43 Öyleyse, çevremize-doğaya, ülke ekonomisine ve de kendimize olan sorumluluğumuzdan dolayı günümüzde hepimizin yeniden dönüşüm projesi içinde yer alması gerekmektedir. 1 ton atık kağıdın kağıt hamuruna katılmasıyla 20 ağacın kesilmesini önlüyoruz.

44 Bunları Biliyor muydunuz?
Geri dönüşen 1 ton cam için 100 litre petrol tasarruf etmiş oluruz.

45 Bunları Biliyor muydunuz?
Geri dönüşen plastik ve metal ile bu maddelerin yeniden üretiminde %96 oranında enerji tasarrufu sağlamış oluruz.

46 1 kağıdın 5 kez yeniden kullanılabileceğini
Bunları Biliyor muydunuz? 1 kağıdın 5 kez yeniden kullanılabileceğini Bir cam şişenin doğada 4000 yıl, plastiğin 1000 yıl, bir teneke kutunun yıl, cikletin 5 yıl yok olmadığını.

47 Bunları Biliyor muydunuz?
Atık kağıdın ağaç yerine kullanılmasıyla, %25-70 Enerji Tasarrufu %60 Hava Kirliliğinde Azalma %40 Su Kirliliğinde Azalma %60 Su Tasarrufu %40 Çöp Hacminde Azalma Sağlanabileceğini..

48 Bunları Biliyor muydunuz?
Bir büyük kayın ağacının, 72 kişinin günlük oksijen ihtiyacını karşıladığını

49 UNUTMAYALIM BAŞKA BİR DÜNYA YOK..!