Dr. Derya TETİKER Muğla Halk Sağlığı Müdürlüğü 2014

... konulu sunumlar: "Dr. Derya TETİKER Muğla Halk Sağlığı Müdürlüğü 2014"— Sunum transkripti:

1 Dr. Derya TETİKER Muğla Halk Sağlığı Müdürlüğü 2014
AIDS EĞİTİMİ Dr. Derya TETİKER Muğla Halk Sağlığı Müdürlüğü 2014 İzmir SM. Bul. Hst. Şb.

2 Acquired Immune Deficiency Syndrome
Kazanılmış Bağışıklık Eksikliği Sendromu İzmir SM. Bul. Hst. Şb.

3 AIDS Nedir? AIDS, bulaşıcı ve ölümcül bir hastalıktır. Nedeni HIV(insan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) adı verilen bir virüstür. Bu virüs insanın bağışıklık sistemini bozarak, vücudun normalde dirençli olduğu birçok hastalığa karşı kendini koruyamamasına neden olur.

4 AIDS A; Acquired – Edinsel ;Çünkü genlerle geçmez, kişi enfekte olur yada edinir. I ; Immun ;çünkü vücudun immün sistemini etkiler. D ;Deficiency –Yetersizlik ; Çünkü immün sistemde yetmezlik oluşturarak gerektiği gibi çalışmasını engeller. S ; Syndrome – Sendrom ; Çünkü AİDS li kişi çok geniş , farklı ve fırsatçı enfeksiyonlara maruz kalır.

5 H ; Human-İnsan ;Çünkü bu virüs sadece insanları enfekte eder.
HIV H ; Human-İnsan ;Çünkü bu virüs sadece insanları enfekte eder. I ; Immuno Deficiency – İmmün Yetmezlik ; Çünkü virüsün etkisi vücutta immün sistemde yetmezlik oluşturmak, düzenli çalışmasını önlemek yönündedir. V ; Virüs ; Çünkü bu organizma bir virüstür ve üremek için insan hücrelerine ihtiyaç duyar.

6 AIDS Nasıl Farkedilir? AIDS Virüsü (HIV) bir insana bulaştıktan sonra hastalık belirtileri hemen ortaya çıkmaz. Bu dönemdeki kişiye TAŞIYICI denir, bu kişi virüsü taşır ve bulaştırır. Ortalama 10 (3-12) yıl veya daha sonra hastalık belirtileri başlar.

7 HIV virüsü ile enfekte kişi herhangi bir belirti göstermeyip sağlıklı görünebilir, fakat AIDS’i başkalarına bulaştırır.

8 AIDS Tanısı? AIDS virüsü tek bir hastalık tablosu oluşturmaz.
Kişinin kendi kendine tanı koyması mümkün değildir. Kesin tanı kan testleri ile konur.

9 AIDS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Tekrarlayan ateş ve gece terlemesi Nedeni belirsiz hızlı kilo kaybı Boyun, koltuk altı ve kasık lenf bezlerinin şişmesi Sürekli yorgunluk İshal İştah azlığı Ağızda beyaz lekeler Deride değişiklikler Nedensiz kanamalar Geçmeyen öksürük veya nefes darlığı

10 Ancak; Bütün bu belirtiler basit bir hastalık nedeni olabilir
Ancak; Bütün bu belirtiler basit bir hastalık nedeni olabilir... Kuşkulu iseniz, ELİSA Testi Yaptırın

11 AIDS Tedavisi? AIDS’in kesin tedavisi yoktur, bugün için ilaç kullanımı ile yalnızca hastalık belirtilerinin ortaya çıkışı geciktirilmektedir. İlerleyen hastalık ölümle sonuçlanabilmektedir. Henüz AIDS’ten koruyucu bir aşı bulunamamıştır..

12 AIDS Nasıl Bulaşır? Üç şekilde bulaşır: Cinsel ilişki yoluyla
Kan yoluyla Anneden bebeğe

13 Cinsel İlişki Yoluyla Vaginal Anal Oral

14 Kadın-erkek arasındaki heteroseksüel ilişkilerde ve iki erkek ya da iki kadın arasındaki homoseksüel ilişkilerde bulaş olabilir. Kişide başka bir zührevi hastalığın varlığı HIV geçiş riskini arttırır.

15 Cinsel ilişki sayısı ile bulaşma riski doğru orantılı olarak artmakla birlikte, tek bir penetratif cinsel ilişkiyle de bulaşma olabilmektedir.

16 Cinsel bulaş açısından riskli davranışlar; *birden fazla partneri olmak *eşcinsellik *hayatını fuhuşla kazanmak *rastgele kişilerle cinsel ilişkiye girmek

17 Kan Yoluyla Enfekte kan ve kan ürünleri Organ/sperm nakli
Kanla bulaşık delici, kesici aletlerin kullanımı

18 Kanla Bulaşık Alet Kullanımı
Jilet, traş bıçağı, ustura Manikür, pedikür aletleri Kulak delme,piercing Dövme, tattoaj Akupunktur Enjektör Diğer cerrahi aletler

19 Anneden bebeğe Hamilelik sırasında plasenta yoluyla
Doğum sırasında vaginal sıvılarla Doğumdan sonra anne sütüyle

20 Uyuşturucu madde kullananlar ortak enjektör kullanımı nedeniyle HIV riski taşırlar

21 Sakın Unutmayın!!! Alkol, esrar, eroin, kokain, amfetamin gibi uyuşturucular doğru ve sağlıklı düşünmeyi engelleyerek, cinsel ilişki sırasında olumsuz davranışlara neden olabilir.

22 AIDS’in bulaşmadığı durumlar;
Aile yaşantısı, toplumsal yaşam El sıkışma, kuçaklaşma, cilt temasları Sosyal öpüşme Yemek ve içki, tabak-kaşık-bardak Yüzme havuzu, banyo, tuvalet Giysi ve çamaşır Böcek ve sinek sokmaları

23 HIV günlük yaşamda aynı odada, büroda, sınıfta bulunmakla, aynı havayı solumakla bulaşmaz!..

24 Cinsel ilişki ile HIV bulaşının önlenmesi güvenli cinsel davranışların benimsenmesi ile mümkündür.

25 Güvenli Cinsel Davranışlar;
Cinsel perhiz Karşılıklı tek eşlilik Korunmalı cinsel ilişki

26 Korunmalı Cinsel İlişki
Kondom Prezervatif Kaput Kılıf

27 Çalışmalar göstermiştir ki
Çalışmalar göstermiştir ki... Uygun kullanıldığında kondom partnerleri korur. Ancak tam olarak değil !..

28 KONDOM Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan (AIDS, Frengi, Gonore, Hepatit-B vs) korunma İstenmeyen gebelikleri önleme

29 Kanla bulaşı önlemek için;
Kan ve kan ürünleri naklinde kontrolsüz kan asla kullanılmamalıdır. Ortak kullanılan enjektörler virüsun yayılmasında en yaygın yollardan biridir. Uyuşturuculardan uzak durun. Kanla bulaşık araç gereçlerin kullanılabileceği yerlerden sakının.(Dövme ve kulak delme dükkanları gibi)

30 Cinsel yolla bulaşı önlemek için;
Şu gruplardan kişilerle cinsel ilişkide bulunmayın; *Homoseksüel ve biseksüel erkekler *Para karşılığı cinsel ilişki kuranlar *Birden fazla cinsel eşi olanlar *Uyuşturucu kullananlar İşinizi şansa bırakmayın. Her tür cinsel ilişkide kondom kullanın!

31 Anneden bebeğe geçişi önlemek için;
Riskli davranışlarınız söz konusu ise gebe kalmadan önce test yaptırıp, HIV(-) olduğunuza emin olun.

32 AIDS Testi Nedir? AIDS testi (ELİSA) kanda virüse karşı oluşan antikorları saptayan testtir. HIV virüsüne karşı antikor 3 hafta-6 ay arasında bir sürede oluşur ve test pozitifleşir. Kişi bu süre içinde çevresine virüs bulaştırabilir.

33 AIDS testi sonucu pozitif ise;
Kişi virüsü taşıyor demektir. Kişi bulaştırıcıdır. Kişi bir süre hiç hastalık belirtisi göstermez. Aylar ve yıllar içinde AIDS gelişir.

34 AIDS testi sonucu negatif ise;
Kişi virüs ile hiç karşılaşmamış olabilir. Kişi virüsü almış ancak testin pozitifleşmesi için gereken süre henüz geçmemiş olabilir. Şüphe varsa test 3 aylık aralarla en az iki kez tekrarlanmalıdır.

35 Eğer test sonucunuz pozitif ise;
Diş hekimliği ya da tıbbi alanda çalışanlara onlardan hizmet almadan önce test sonucunuzun pozitif olduğunu söyleyin. Şimdiki ve geçmiş seks partnerlerinizi ve/veya birlikte uyuşturucu kullandığınız kişileri bilgilendirin. Kan bağışı yapmayın.

36 Eğer test sonucunuz pozitif ise;
Cinsel ilişkiden kaçının. Bu mümkün değilse seks süresince baştan sona her zaman kondom kullanın. Enjektör, jilet, makas vb. aletlerinizi hiç kimse ile paylaşmayın. Gebeliği erteleyin. AIDS ile ilgili bulgular ve ilaç kullanımı konusunda bir doktora danışın.

37 UNUTMAYIN!!! HIV taşıyan bir insan;
Hastalık belirtileri göstermeyebilir. Virüsü başkalarına bulaştırabilir. Zaman içinde AIDS bulguları geliştirir.

38 Cinsel Eş Sayısı Ne Kadar Çoksa HIV İle Karşılaşma O Oranda Artar.
UNUTMAYIN!!! Cinsel Eş Sayısı Ne Kadar Çoksa HIV İle Karşılaşma O Oranda Artar.

39 UNUTMAYIN!!! Alkol, uyuşturucu vb. kullanımı cinsel eşinizi seçmenizde ve gerekli önlemleri almanızda doğru karar vermenizi önleyebilir.

40 HIV ENFEKSİYONU BUZDAĞI GÖRÜNÜMÜ
TÜM AİDS BULGULARI MEVCUT BİREYLER 3 YIL İÇİNDE %10’U BUZDAĞININ EN ÜSTÜNE GEÇER %25’İ AIDS RELATED COMPLEKS-ARC (+)POSİTİF HALE GELİR BUZ DAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜNÜN HEMEN ALTINDA YER ALIRLAR Henüz tanı almamış (HIV POZİTİF ASEMPTOMATİK BİREYLER) HIV İLE ENFEKTE OLAN ,KENDİNİ HASTA HİSSEDEN ANCAK HASTALIK BELİRTİLERİ TAM OLARAK TANIMLANAMAMIŞ BİREYLER AIDS RELATED COMPLEKS(ARC) (-) NEGATİFTİRLER.

41 KIRMIZI KURDELE UMUT İLGİ DESTEK

42 İŞİNİZİ ŞANSA BIRAKMAYIN AIDS’TEN KORUNUN..