«Stratejikdüşüncecigiller» Düşünce Kuruluşlarının Tahakkümünde Türkiye Entelektüel Alanı Emrah Göker, 5 Aralık 2013.

... konulu sunumlar: "«Stratejikdüşüncecigiller» Düşünce Kuruluşlarının Tahakkümünde Türkiye Entelektüel Alanı Emrah Göker, 5 Aralık 2013."— Sunum transkripti:

1 «Stratejikdüşüncecigiller» Düşünce Kuruluşlarının Tahakkümünde Türkiye Entelektüel Alanı Emrah Göker, 5 Aralık 2013

2 "Somali’nin bir diğer özelliği yer altı kaynakları açısından oldukça zengin olması, fakat uzun senelerdir devam eden istikrarsızlık sebebiyle bu kaynaklardan faydalanamaması. Enerji kaynakları açısından zengin bir bölgede yer alan Somali’de henüz keşfedilmemiş zengin rezervlerin olduğu kanaati yaygın. Bu konuda yapılan çalışmalar da Somali’yi potansiyel petrol ihracatçıları listesinde üst sıralara yerleştiriyor." (SETA, 1 Aralık 2013) "Özellikle de vakıf ve dernek ismi altında örgütlenmiş bazı çağdaş (!) görünümlü kuruluşlar veya da PKK, DHKP-C TIKKO ve onlarla işbirliği içerisinde olan birtakım örgütler tarafından bazı evler kiralanarak, kızlı-erkekli beraber kalmaları şartıyla kendilerine yakın görüp gözlerine kestirdikleri öğrencilere kaynağının nereden geldiği şaibeli paralarla burs temin ediliyorsa, söz konusu evlerde kızlı erkekli beraber kalmaya ikna edilen masum gençlere tuzaklar kuruluyorsa, tuzağa düşürülerek ailelerinden koparılanlar ülkeyi istikrarsızlığa, kaosa ve darbelere sürüklemek için Gezi Parkı ve ODTÜ olayları gibi kitlesel eylemlerde sokağa sürülüyorsa durum vahim demektir." (SDE, 15 Kasım 2013) "Türkiye'nin kendi güvenliğini tehdit ettiği kadar diplomatik enerjisini de harcamasına neden olan Suriye krizinin uluslararası konsensüs ile ekonomik açıdan minimum zararla atlatılarak çözülmesi, Ankara'nın bu krizi 'küresel güç dağılımı' boyutundan 'bölgesel güç paylaşımı' eksenine taşımasıyla mümkün duruyor." (USAK, Temmuz 2012)

3 «Düşünce kuruluşu» uzayında ne var? Dış Politika / Stratejik Araştırma Odaklı Merkezi Olan Üniversiteler 1GALATASARAY ÜNİVERSİTESİİstanbul 2İSTANBUL ÜNİVERSİTESİİstanbul 3SÜLEYMAN ŞAH ÜNİVERSİTESİİstanbul 4YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİİstanbul 5FATİH ÜNİVERSİTESİİstanbul 6GAZİ ÜNİVERSİTESİAnkara 7HACETTEPE ÜNİVERSİTESİAnkara 8İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİAnkara 9BAŞKENT ÜNİVERSİTESİAnkara 10BEYKENT ÜNİVERSİTESİAnkara 11ANKARA ÜNİVERSİTESİAnkara 12DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİİzmir 13EGE ÜNİVERSİTESİİzmir 14İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİİzmir 15ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİAdana 16AKDENİZ ÜNİVERSİTESİAntalya 17İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİAydın 18MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİBurdur 19ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİÇanakkale 20ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİÇankırı 21PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİDenizli 22ANADOLU ÜNİVERSİTESİEskişehir 23GİRESUN ÜNİVERSİTESİGiresun 24SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİIsparta 25KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİKahramanmaraş 26KASTAMONU ÜNİVERSİTESİKastamonu 27ERCİYES ÜNİVERSİTESİKayseri 28SELÇUK ÜNİVERSİTESİKonya 29İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİMalatya 30MERSİN ÜNİVERSİTESİMersin 31ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİSamsun 32HARRAN ÜNİVERSİTESİŞanlıurfa 33KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİTrabzon 34YALOVA ÜNİVERSİTESİYalova 35BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİZonguldak Üniversite Yapısı Dışındakiler 1Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) 2Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) 3Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) 4Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) 5Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM) [kapandı] 621. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü [Ümit Özdağ] 7Türk-Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) 8Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) 9Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı 10Medeniyet ve Kültür Araştırmaları Merkezi (MEKAM) 11Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (ESAM) 12Orta Doğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) 13Ekonomi ve Dış politika Araştırma Merkezi (EDAM) 14Ankara Strateji Enstitüsü 15ARI Hareketi 16Ankara Siyasal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ASEM) 17Türkiye Ulusal Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi (TUSAM) [kapandı] 18Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi (TÜRKSAM) 19Uluslararası Stratejik Tahlil ve Araştırmalar Merkezi (USTAD) 20Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi 21Afro-Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi 22Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi (USGAM) 23Hazar Strateji Enstitüsü 24Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASSAM) 25Diplomatik ve Stratejik Araştırmalar Merkezi 26Ekonomik, Siyasal ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (TESAM) 27Anadolu Stratejik Araştırmalar Vakfı ( ANSAV ) 28Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (GASAM) 29Orta ve Doğu Avrupa Stratejik Araştırmalar Grubu 30Türk Akademisi Siyasi Sosyal Stratejik Araştırmalar Vakfı (TASAV) 31Uluslararası Politika Akademisi 32Liberal Düşünce Topluluğu 33Rumeli Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi 34KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı 35Sahipkıran Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM) 36Anadolu Stratejik Araştırmalar ve Etüd Merkezi (ANSEM)

4 Olanın sosyolojik nesnesini nasıl kurarız? TİPOLOJİ vs TOPOLOJİ Kurumları “tiplere” bölmek yerine, alana etki eden güçlere göre konumlanışları arasındaki farkları temsil etmek

5 Bağımlılık Heteronomi Bağımsızlık Otonomi Kamusal angajman / Açıklık Kamudan kopukluk / Kapalılık UŞAK ENTELEKTÜEL KAMUSAL ENTELEKTÜEL TEKNİSYEN FİLDİŞİ KULE ENTELEKTÜELİ «Uzmanlıklar Alanı»; cf. Gil Eyal (2006) The Disenchantment of the Orient, s. 29. Stratejist ve diğer tür düşünce kuruluşlarının uzayı bizde,  bağımlılık tarafında,  teknisyen / uşak uzmanlıklarının farklı alaşımlarıyla ortaya çıkıyor diyebilir miyiz?

6 Think tank uzayı içindeki uzmanların vasıf dağılımı, Medvetz, s. 167.  Tipolojiye takılmak, farklı kuruluşların içlerinde inandırıcılık / güç birikimi için farklı vasıflara sahip aktörler barındırdığını kaçırıyor  Vasıf kullanımı ve dağılımı, zaman içinde değişiyor; düşen kurumlar (ASAM, TUSAM); yükselenler (SETA, SDE)  Akademik bilgi üretim tarzına «kullan-at» muamelesi  Akademik heteronomiye cephe alma; «pratik değiller» Akademik («âlim») İş Dünyası («girişimci») Medya («PR uzmanı») Siyaset («siyasî danışman») Melez vasıflar  1980’ler; Aydınlar Ocağı; dinî eğitim konusunda evanjelistlerle tanışma  1990’lar; «Türk Dünyası» stratejizmi; militarist / anti-Kürt güvenlik; Adnan Oktar tarzı think tankçilik  2005+; TSK marjinalleştirilince «çoğulcu güvenlik» söylemli stratejizm; 9/11 etkisi; «Ortadoğu Modeli» stratejizmi; muhafazakar neoliberalizmi haklılaştırıcı kullanım

7 Alanı çalışmanın neye faydası var?  Otonom sosyal bilimcilerin politika tartışmalarına etki edememesi  Think tank uzayı dışında, akademi alanının heteronomisi içinde hareketsiz kalmak  Sosyal bilimciler, bilimsel bilgi üretimini bozunuma uğratan think tank uzayının etkilerine karşı örgütlenebilir  Araştırma kolektifleri / zanaatin icrâsı / hasbî tefekkürün terki  Medya görünürlüğü biçimlerini değiştirmek  Aktivist / muhalif think tanklerle işbirliği  Think Tank Watch → Yavansöylemi, çarpıtmayı, bilim-dışılığı, çıkar örüntülerini ifşaat mesaisi