Hazırlayan: Enes Karaağaç Bilgisayar I Onuncu Grup.

... konulu sunumlar: "Hazırlayan: Enes Karaağaç Bilgisayar I Onuncu Grup."— Sunum transkripti:

1 Hazırlayan: Enes Karaağaç Bilgisayar I Onuncu Grup

2 Kelimeler de dil gibi canlı varlıklardır. Sahip oldukları anlamların dışında zamanla yeni anlamlar kazanabildikleri gibi bir anlamda birkaç kelime de kullanılabilir. Bu özellikler hem kelimenin kendisine ait olabilir, hem de diğer kelimelerle olan anlam ilişkisini gösterebilir. 04.01.2013 2

3 Burada kelimelerin anlam özelliklerinin yanı sıra kelimeler arasındaki anlam ilişkileri de karşımıza çıkmaktadır. Kelimeler tek başlarına anlamlı olabildikleri gibi cümlede veya söz içinde kullanılışlarına göre yeni anlamlar da kazanabilirler, aralarında anlamdaşlık sesteşlik gibi ilişkiler de barındırabilirler. 04.01.2013 3

4 4 Deyim, en az iki kelimenin kalıplaşarak yeni bir anlam kazanmasıyla oluşan mecazlı sözlerdir. Kelimelerden biri veya her ikisi anlam kaybına uğrar.Örnek;  Bundan böyle küçük şeylerle yetinme, gözün yükseklerde olsun daima.  Korktuğu başına gelmiş, arabası bozulmuştu.  Borç para vermemek için ipe un serdi.

5 Örnek; Meselâ “yüzün ak olsun” yerine “yüzün beyaz olsun” denilemez, “ocağına incir ağacı dikmek” yerine “ocağına çam ağacı dikmek” denilemez, “ayıkla pirincin taşını” yerine “ayıkla bulgurun taşını” denilemez, “dilinin altındaki baklayı çıkar” yerine “dilinin altındaki şekeri çıkar” denilemez, “tüyleri diken diken ol-” yerine “kılları diken diken ol-” denemez. Ama istisnalar yok değildir: “baş başa vermek” ve “kafa kafaya vermek” gibi. 04.01.2013 5 Deyimler Kalıplaşmış sözlerdir.

6 Araya başka kelimeler girebilir: “Başını derde sokmak” Başını son günlerde hep derde soktu. Deyimler kısa ve özlü anlatımlardır. Az sözle çok şey anlatırlar: “Çam sakızı çoban armağanı”, “dili çözül-”, “dilinde tüy bit-”, “dilini yut-” Deyimler en az iki sözcükten oluşurlar. Bu özellik deyimi mecazdan ayırır. 04.01.2013 6

7  Deyim, en az iki kelimenin kalıplaşarak yeni bir anlam kazanmasıyla oluşan mecazlı sözlerdir. Kelimelerden biri veya her ikisi anlam kaybına uğrar.  Deyimler kısa ve özlü anlatımlardır. Az sözle çok şey anlatırlar.  Deyimler Kalıplaşmış sözlerdir.  Deyimler kısa ve özlü anlatımlardır. Az sözle çok şey anlatırlar. 04.01.2013 7

8  MEB Komisyon. (2012). 6.Sınıf Türkçe kitabı. İstanbul: MEB Yayınları.  nedirögren.com. (2012, 11 12). http://deyim- anlam.nedirogren.com/ adresinden alınmıştır  turkceciler.com. (2012, 12 9). http://www.turkceciler.com/Dersnotlari/kelimebilgisi. html adresinden alınmıştır  Uğur Dershaneleri. (2010). Türkçe Konu Anlatımı. İstanbul: Uğur Yayınları. 04.01.2013 8