Pandemik Grip / Domuz Gribi / A (H1N1) (AŞI TARTIŞMALARINA YANITLAR..)

... konulu sunumlar: "Pandemik Grip / Domuz Gribi / A (H1N1) (AŞI TARTIŞMALARINA YANITLAR..)"— Sunum transkripti:

1 Pandemik Grip / Domuz Gribi / A (H1N1) (AŞI TARTIŞMALARINA YANITLAR..)
Anlatıcı için not: BU sunumu başkalarına yapabilirsiniz düşüncesiyle slayt altlarına notlar yazdım ama bu sizler için yönlendirici olması amacıyladır. Konuyu kendinize özgü bir şekilde istediğiniz şekilde sunabilirsiniz. Amaç olabildiğince çok kişiye temel mesajların aktarılmasıdır. *Başlık slaytındaki ismi değiştirmeyi unutmayınız Sunum eğitim yapılan yerde bırakılabilir. Dinleyicilere giriş mesajı: Sizlere son günlerin gündemdeki konusu domuz gribi hastalığı ve çok fazla tartışmalara neden olan aşısı ile ilgili bilgi vereceğiz. Hastalık ve özellikle aşı ile ilgili dile getirilen soru ve beyanların yanıtlarını sunuma koymaya çalıştık. Burada cevabını bulamadığınız her türlü soruyu sunum sonunda sorabilirsiniz. Ayrıca sunum sırasında da anlayamadığınız bölümleri de belirtebilirsiniz.. Başlık slaytı için: Gördüğünüz gibi buradaki domuzun da kafası karışmış.. Bugüne kadar hastalık değişik isimlerle isimlendirildi. En çok yerleşen domuz gribi olsa da doğru bir tanımlama değildir. En doğru isimlendirme pandemik griptir. Bunu sunum sonunda sizde fark edeceksiniz.. Dr. Fatih Şua Tapar Sağlık Müdürlüğü / Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürü 1 1

2 Grip dünyada en çok ölüme neden olan enfeksiyon hastalığıdır.
Grip (İnfluenza) Her hangi bir yaşta görülebilen, Bulaşma oranı yüksek, Sıklıkla kışın, kapalı ortamlarda yakın teması olan insanlar arasında yaygın, İnsandan insana enfekte solunum sekresyonları ile bulaşan viral bir hastalıktır. 20. yüzyılda PANDEMİ olarak adlandırılan salgınlara neden olmuştur. Grip dünyada en çok ölüme neden olan enfeksiyon hastalığıdır. Adı ne olursa olsun sonuçta bu bir grip hastalığı.. O halde önce grip tanımıyla başlayalım… Pandemi kelimesinin anlamını bu slaytla birlikte vurgulamaya başlayalım. Pek çok insan bu kelimenin ifade ettiği durumu kavrayamamaktadır. Pandemi bir salgının dünyanın hemen her yerine yayılması anlamındadır. Bunu yapabilen neredeyse tek hastalık griptir. Şu anda nasıl yayıldığını sunum sonundaki haritalardan da anlayacaksınız.. *Buzdağı resmi ile insanların grip dendiğinde buzdağının sadece üstünü gördüklerini oysa altında pek çok faktörün olduğu vurgulanabilir. İş gücü kaybı Aktivite azalması Hastanede yatma Komplikasyonlar Ölüm !!!

3 Old Hong Kong influenza
Grip Pandemileri H2N2 H2N2 H1N1 H1N1 H1N1v H3N8 H3N2 1915 1925 1955 1965 1975 1985 1995 2005 1895 1905 2010 2015 Bugüne kadar ki grip pandemilerini görüyorsunuz.. Dikkat ederseniz daha önce de H1N1 salgınları görülmüş. En son 65 yaş ve üzeri kişilerde bu hastalığın daha az görülme nedeni muhtemelen 1976 yılında görülen H1N1 salgını nedeniyle bağışık olmalarıdır. Şu anda dolaşmakta olan grip virüsü öncekilerin tam aynısı değildir. O nedenle önüne v harfi eklenmiştir. H1N1 Varyant .. * Pandeminin ancak yeni bir tip virüsle olacağı vurgulanabilir.. 1889 Russian influenza H2N2 1900 Old Hong Kong influenza H3N8 1918 Spanish influenza H1N1 1957 Asian influenza H2N2 1968 Hong Kong influenza H3N2 2009 Novel influenza H1N1v Hiç kimsenin bağışık olmadığı yeni bir influenza alt tipi ortaya çıktığında, influenza pandemisi görülür. 3

4 Influenza A virüsleri A / H1N1 ? Tip Konak Özellik A
İnsan, kuş, domuz, at (diğer memeliler) Ağır klinik tablo Epidemi B İnsan Hafif klinik tablo Her yaş etkilenebilir C Nadiren hastalık yapar * Grip virüs tipleri.. Salgınlara sadece A grubu neden olur. H1N1 ibaresinin virüsün etrafındaki hemaglutinin ve nöraminidaz denilen yapılardan geldiğini vurguluyoruz. Şu andaki virüs domuz, insan ve kuş virüslerinin karışımından oluşmaktadır. 8 segmentli olan virüs yapısı şimdilik bu şekilde dağılmış olsa da mutasyon dediğimiz olayla değişme ihtimali vardır. Bunu aklınızda tutun bir yerde daha karşımıza çıkacak. A / H1N1 ?

5 Bulaşma.. Grip virüsü enfekte insanların üst ve alt solunum yolu sekresyonlarında bulunur Öksürük, aksırıkla ortama saçılan enfekte damlacıkların direk olarak solunum yolu veya ağız, burun ve göz mukozalarına teması ile / Tokalaşma, öpüşme, sarılma v.b. yakın temasla da bulaşma olmaktadır Kapalı alanlarda bulaşma riski yüksek Okul - Kışla - Toplu taşıma araçları vb Bulaşma solunum sekresyonlarıyla olmakla birlikte bunu birinin sizin yüzünüze hapşırmakla değil daha sık olarak ortalığa saçılan virüslerin bulaştığı yüzeylere temas eden elleri mukozalara temas ettirmeyle olacağını vurgulamalıyız.. Grip daha çok ellerle bulaşır.. Bu nedenle eğitimlerde el hijyeni vurgulanmaktadır.. Ortadaki ufak resim kuş gribinin neden çok fazla (%50) öldürücü olduğunu göstermektedir. Diğer influenza virüsleri genellikle üst solunum yollarına yerleşip nadiren aşağı inerken H5N1 doğrudan akciğerlere yerleşmektedir. İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma bildirilmemiştir…

6 Grip / Domuz gribinde: klinik bulgular
Ateş (40°C) Yaygın vücut ağrısı / Halsizlik - Hapşırık (bazen) Baş ağrısı / Boğaz ağrısı - Kuru öksürük - Kusma İshal Pnömoni Solunum yetmezliği Kuluçka süresi 1-7 gün Ani başlangıçlıdır 7-10 gün sürer Yaşlı ve kronik rahatsızlığı olanlarda daha uzun Bulaştırıcılık Semptomlardan 1 gün önce 7 gün sonra Pandemik gribin başlıca farkları.. * Hastalanan yaş grupları (daha çok gençler) * Mevsimsel değil devamlı görülmesi * Hamilelerde ağır seyretmesi Etkilerini dolaylı değil doğrudan göstermesi Domuz gribinin klinik bulguları mevsimsel gribe benzerdir ancak daha ağırdır. Mevsimsel griple önemli farklarını vurguluyoruz. Sindirim sistemi tutulumu domuz gribinde daha fazladır. 6

7 GRİP-SOĞUK ALGINLIĞI FARKI
Semptomlar Soğuk Algınlığı Grip Ateş Nadir Yüksek ateş (> C) Başağrısı Nadir Sık Kas ve eklem Hafif Sık ağrıları Bitkinlik Yok Yoğun Yatak istirahati Gerektirmez Gerektirir Burun akıntısı Sık Hafif Hapşırma Sık Sık Komplikasyonlar Sinüs konjesyonu Sinüzit, Otit, Kulak ağrısı Pnömoni, Ensefalit, Bronşit, Ölüm Her ateş, gözlerde kızarıklık, burun akıntısı gibi bulgularda refleks olarak “grip oldum” desek te soğuk algınlığı (nezle) olarak adlandırılan başka bir hastalık vardır.. Bunu da virüsler yapar.. (rinovirüs, adenovirüs, coronavirüs gibi 200’e yakın virüs) Grip olduğunuzu zannettiğiniz durumların çoğu aslında soğuk algınlığıdır. Tabloda göreceğiniz gibi soğuk algınlığı çok hafif geçirilen bir hastalıktır.. Bu ikisini birbirinden ayıran pratik bir test yoktur ama kabaca şöyle ayırabilirsiniz: Grip olan kişi ayakta dolaşarak aksatmadan işini yapamaz.. Yatacak yer arar. Grip olduğunuzu asla unutmazsınız.. Soğuk algınlığı gündelik hayatın karmaşası arasında arada kaynayan bir hastalıktır ama grip öyle değildir.. 7

8 Düşürürken iki kere düşünün!!!
Tanı ATEŞ Düşürürken iki kere düşünün!!! Virüs kültürü / RT-PCR Tedavi İstirahat, Bol sıvı alımı, Ateş düşürücü / ağrı kesici Aspirin kullanılmamalıdır (Reye Sendromu!!!) Asetominofen, ibuprofen Antiviral tedavi, Oseltamivir (75 mg, günde 2 doz, 5 gün) Zanamivir (5 mg, günde 2 doz, 5 gün) * Semptomatik tedavi Antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır Tanısı için boğaz – burun sürüntüsü kullanılır. Belli merkezlerde bakılmaktadır. (5 yerde) Hızlı testlere güvenmeyin. Bunlar sadece virüsün grubunu belirtir. (a grubu gibi) Tedavide kullanılan iki ilaç vardır ve ilk 48 saat içinde başlanırsa oldukça etkilidir. Gripte Antibiyotik risklidir. Çocuklar ve yaşlılar dışında çok yükselmedikçe ( ) ateşi düşürmek de önerilmez. İstirahat en önemli tedavidir. Kişi sırt üstü yatacak ve vücudu virüsle mücadele ederken onu başka aktivitelerden uzak tutacaktır. Bir sonraki slaytta yer alan bulgular olursa gecikmeden hastaneye gidilmesi unutulmamalıdır. 8

9 Acil müdahale gerektiren belirtiler…
Erişkinlerde: Nefes darlığı veya zor nefes almak Bilinç bulanıklığı Sık ve uzun süreli kusma Çocuklarda: * Hızlı veya zor nefes alma * Vücutta solgunluk ya da morarma * Beslenememe * Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil * Huzursuzluk * Ateşle beraber döküntü görülmesi Özellikle ilk başvurudan sonra Bu bulgular olmadıkça hastaneye gidilmemesi, evde istirahat edilmesi, Hastaneye gitmenin hem hasta hem de hastanedeki diğer kişiler için risk oluşturacağı vurgulanmalıdır. Bu bulgular görülmedikçe grip evde istirahat edilerek atlatılabilir..

10 Korunma Korunma tüm hastalıklar için en önemli konudur 10

11 Korunma / Bulaşmayı önleme…..
Virüs bulaşmış yüzeylerin temizliği önemlidir. (Virüs yüzeylerde 2 – 8 saat canlı kalır) Dezenfeksiyon: (1 / 10 luk çamaşır suyu ya da deterjanlı su) * Öksürme hapşırma yoluyla yayılan damlacıklar 1 – 1.5 m. Etrafa yayılabilir. Mendil kullanmalı, yoksa ağız kol ile kapatılmalıdır. Kullanılan mendiller çöp kutusuna atılmalıdır. Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra eller bol sabun ve suyla yıkanmalıdır. Su ve sabuna ulaşılamayan yerlerde el dezenfektanları ya da kolonya kullanılabilir. Kirli ellerle, gözlere, burna ve ağza dokunulmamalıdır Hastalık tanısı konulursa, 7 – 8 gün boyunca evde istirahat etmeli, evde yaşayan diğer kişilere bulaştırmama için önlem almalı, dışarı çıkmak gerekirse maske takmalıdır. Bulunulan mekan sık, sık havalandırmalıdır. Korunma için temel mesajlar bunlardır.. Gördüğünüz gibi 4 – 5 tane mesaj vardır unutulmaması gereken.. Burada okullardaki dezenfeksiyon konusuna değinilebilir. Ellerin sık değdiği yüzeylerin 1 / 10 luk çamaşır suyu ya da deterjanlı su ile silinmesi yeterlidir. Başka bir dezenfektan maddeye gerek yoktur. Kola hapşırmanın refleks haline getirilmesi vurgulanmalıdır.

12 Bu afişte korunmayla ilgili mesajları özetliyor..

13 DOĞRU EL YIKAMA YÖNTEMİ
El yıkamanın basit bir eylem olmadığı biraz ciddi yapılması gerektiği hatırlatılır..

14 DOĞRU EL YIKAMA YÖNTEMİ

15 MASKE… BU karikatür dururken maskenin hastalar ve sağlık çalışanları dışında önerilen bir korunma materyali olmadığı, maske kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı ayrıntılara değinilebilir.. Maskelerin yanlış kullanımı ile hastalığın bulaşma riski artabileceğinden; maske takılacaksa uygun biçimde kullanılmalıdır. 1. Maske ağzı ve burnu tamamen kapatacak ve yüzle maske arasında boşluk kalmayacak şekilde takılmalıdır. 2. Maske takılı iken maskeye dokunmaktan kaçınılmalı, kullanılmış bir maskeyle temas ettikten sonra eller mutlaka sabunlu suyla yıkanmalıdır. Suyun bulunmadığı durumlarda alkollü el dezenfektanı kullanılmalıdır. 3. Maske ıslandığında ya da nemlendiğinde yeni ve kuru bir maskeyle değiştirilmelidir. 4. Tek kullanımlık maskeler tekrar kullanılmamalı, maske kullanıldıktan sonra derhal çöpe atılmalıdır. Maske kullanımı genel korunma önlemleri ile birlikte uygulandığında çok daha etkilidir.

16 Böyle bir tablo önerilmez
Böyle bir tablo önerilmez. Ancak hastalığın toplumun çok büyük kısmına yayıldığı durumlarda belki.. 16

17 Korunma / Domuz gribi aşısı
Gribin yayılımını engellemek, Pandemik gribin ağır seyretme ihtimali olan risk gruplarını hastalıktan korumak, hastalığın şiddetini ve ölümleri engellemek. Toplumda verilmesi gereken zorunlu hizmetlerin kesintisiz sürdürülmesini sağlamak amacıyla pandemik aşı uygulanmaktadır. Şimdi merakla beklediğiniz aşıyla ilgili konulara geliyoruz.. Önce hükümetlerin neden bu aşıyla ilgili topluma yönlendirme yaptıklarına bakalım.. 17

18 H1N1 Aşılamasında Hedef Gruplar
Gebeler (yüksek risk nedeniyle) Sağlık çalışanları 6-18 ay çocuklar 19-35 ay çocuklar Yangın hizmetlerinde, ulaşım hizmetlerinde, elektrik ve doğalgaz tesislerinde çalışanlar. Diyabet, kronik akciğer hastalığı, bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar gibi kronik hastalık nedeniylr risk taşıyan 3-18 yaş grubu kişiler. Diyabet, kronik akciğer hastalığı, bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar gibi kronik hastalık nedeniylr risk taşıyan yaş grubu kişiler. Silahlı kuvvetler mensupları Kolluk kuvvetleri (Emniyet, Jandarma) 65 yaş üstü kronik hastalığı olanlar Okulöncesi, ilk ve orta öğretim ve üniversite öğrencileri 6 ay 24 yaş arası geri kalan tüm nüfus Pandemik aşının önerildiği gruplar gördüğünüz gibi oldukça geniştir.. Bu liste bir önceki slaytta açıklanan amaçlara göre hazırlanmıştır. Mevsimsel gribin aksine 65 yaş ve üzeri sağlıklı kişiler H1N1 aşısında öncelikli değildir. 18

19 AŞI….. Aşı kararında bilimsel düşünce akışı…
Bu hastalıktan korunma için Aşı var mı? Bu hastalıktan korunma için Aşı gerekli mi ? Hastalığın seyri ve bulaşma yoluna göre bu soruya cevap verilir. ( Seyri hafifse hastalığı geçirerek bağışıklık göze alınabilir ve , Bulaşma yolları sınırlıysa bireysel korunma tercih edilebilir. ) Ben Aşı önerilen grupta mıyım? Aşı olmama engel bir durumum var mı? Bakın; konuyu özetleyen slayt budur aslında.. Bir hastalık ve ondan korunmak amacı varsa aklınızda olması gereken bilimsel düşünce akışı budur ve Buradaki sıralama dışında yer alan düşünce akışları bilimsel değildir.. Bu akışa göre son soruya da evet cevabı verdiğinizde tartışmasız bir şekilde aşı önerilir.. Eğer bir hastalıkta ciddi hastalık bulguları, sakatlık ve ölüm riski varsa aşı ile koruma tartışılmayacak bir biçimde önerilir..

20 Aşıların içerikleri… Aşıların içerisinde temel olarak beş çeşit madde bulunur: Aktif bağışıklayıcı antijenler: Canlı / İnaktif Süspansiyon sıvısı: Steril su, serum fizyolojik ya da doku sıvıları Stabilizatörler, aşılar uygulanıncaya kadar aşı stabilitesini korumak üzere aşı flakonlarına eklenen maddelerdir. En çok kullanılan stabilizatör Magnezyum Klorid’dir. Adjuvanlar aşıların etkinliğini artırmak amacıyla kullanılan maddelerdir. Alüminyum bileşikleri uzun yıllardır adjuvan olarak çeşitli aşılarda kullanılmıştır. Skualen birçok adjuvanın yapısında yer alan bir maddedir. Koruyucular mikrobiyolojik bulaşmayı engellemek üzere aşı flakonlarına eklenen maddelerdir. Koruyucu olarak en çok kullanılan maddeler Tiomersal ile Neomisin’dir. Aşıların içeriğinde yer alan temel maddeler.. Bu maddelerin tüm aşılarda standart olmadığı, aşının özelliğine göre değiştiğini vurgulayabiliriz.. Örneğin canlı aşılara adjuvan eklemeye gerek yoktur çünkü yeterli bağışıklık oluştururlar.. 20

21 Pandemik Aşı içerikleri / Diğer bilgiler
MF59(squalen+polisorbat) Sodyum klorür Potasyum klorür, Potasyum dihidrojen fosfat, Disodyum fosfat dihidrat, Magnezyum klorür heksahidrat, Kalsiyum klorür dihidrat, Sodyum sitrat, Sitrik asit, Tiomersal Su. ASO3 (squalene+alfa tokoferol) Polisorbat 80 Oktoksinol 10 Tiomersal Sodyum klorür (NaCl) Disodyum hidrojen fosfat (Na2HPO4) Potasyum dihidrojen fosfat (KH2PO4) Potasyum klorür (KCl) Magnezyum klorür (MgCl2) Su Pandemik aşıların içinde bunlar vardır.. Aşılarla ilgili kısa bilgiler de bu şekildedir.. İstisnalar ayrıca hatırlatılabilir.. 6 aydan büyük herkese yapılabilir.. (hamileler ve emziren anneler dahil..) Diğer aşılarla aynı anda yapılabilir.. Süre bırakmak gereksizdir. Koruyuculuk %90 yakındır.. (1 yıl ve daha fazla).. Maksimum koruyuculuk yaklaşık 2 hafta sonra başlar.. 0.5 ml kas içi enjeksiyon şeklinde uygulanır..

22 Pandemik Aşıların Beklenen Yan Etkileri..
Sık görülen yan etkiler (1/100-1/10): Aşı uygulanan bölgede kızarıklık, şişlik, endurasyon, ekimoz, ağrı, vücut kırıklığı, yorgunluk, baş ağrısı, terleme, titreme, artralji, myalji. Bu yan etkiler genellikle aşıdan sonraki birkaç günde içerisinde kendiliğinden düzelir. Nadir görülen yan etkiler (1/ /1.000): Hipotansiyon, şok, sinirlerin trasesi boyunca ağrı, trombositopeni Çok nadir görülen yan etkiler (1/ / ): Vaskülit, nörit, ensefalomiyelit, Guillain-Barre Sendromu. Aşının yapılmaması gereken durumlar (kontrendikasyon) Yumurtaya karşı anafilaksi öyküsü, Önceki grip aşılaması sonrası anafilaksi öyküsü Guillian Barré Sendromu geçirme öyküsü Aşının Ertelenmesi Gereken Durumlar.. Pandemik aşıların YE – KE ve ertelenme durumları Yüksek ateş (38ºC ve üzeri) ve tablosu netleşmemiş hastalık durumunda ertelenebilir.

23 Aşıyla ilgili tartışmalara yanıtlar…
Şimdi aşıyla ilgili yapılan tartışmalara cevap vermeye çalışalım..

24 Ben aşı olmayacağım çünkü içinde cıva varmış…
Aşıda cıva var…. Söz konusu edilen bir cıva bileşiği olan Thiomersal’dır ve yıllardır aşılarda güvenle kullanılan koruyucu maddelerden biridir. Thiomersal etil cıvadır.. (5- 50 mcg) Aşılara aşının steril halde kalması için eklenir. (Çok dozlu aşılara) Thiomersal içeren aşılar yıllardır bebek, çocuk ve hamilelere yapılan aşılar da dahil yıllardır güvenle kullanılmaktadır. Vücutta birikme özelliği yoktur. Vücutta birikebilecek ve zararlı olabilecek olan Metil civadır ve ne yazık ki pek çok kişinin farkında olmadığı bir gerçek: Metil civa deniz ürünleri başta olmak üzere pek çok yiyeceğin içinde bulunmaktadır… Denizin özellikle derinliklerinden çıkan tüm canlılarda cıva bulunur. Bunları severek tüketiyoruz ama ölçüyü kaçırırsak aşıdan korktuğunuz şey gerçekten başınıza gelebilir. Ben aşı olmayacağım çünkü içinde cıva varmış…

25 Aşının içinde adjuvan var…
* Adjuvanlar, aşıların içine bağışıklık sisteminin verdiği yanıtı arttırmak için eklenen yardımcı maddelerdir. * Adjuvanlar bir doz aşıdaki virüs içeriğinin 2-8 kat azalmasını sağlamaktadır. * İçinde Alüminyum bileşiği adjuvan içeren aşılar 80 yıldan bu yana bir çok aşıda kullanılmaktadır. * Adjuvan olarak skualen içeren grip aşısı, 1997 yılından bu yana, 12’si Avrupa’da olmak üzere 23 ülkede kullanılmaktadır. DSÖ aşı üreticilerine pandemi sırasında daha fazla aşının üretimini sağlayacağı gerekçesiyle adjuvanlı aşı üretmelerini tavsiye etmiştir. İnsan aşılarında squalen kullanımıyla ilgili çok fazla sayıda deneyim/çalışma var. Squalen içeren adjuvanlarla ilgili olarak yapılan 70 den fazla klinik çalışmada güvenlikle ilgili herhangi bir belirgin artış/sorun bildirilmemiş. Adjuvanlar; eklendikleri aşılarda - özellikle mutasyon durumunda - etkinliği daha iyi korumaktadır.. Adjuvan meselesi.. Adjuvanlı aşıların koruyuculuk açısından daha tercih edilir olduğu vurgulanmalıdır.

26 Bu yeni bir aşı… İlk defa uygulanıyor.. Kobay olmak istemiyorum..
Bu aşının içeriğinde yeni olan tek içerik antijendir (inaktif H1N1 virüsü) Geriye kalan bütün adjuvan, koruyucu maddeler ve diğer içerikler yıllardır değişik aşılarda bulunmaktadır. Aşıyla ilgili yapılan spekülasyonların en büyük yanılgılarından biri budur Aşının yeni bir aşı olmadığı, antijen dışındakilerin daha önce yıllardır kullanılmakta olduğu.. Kimsenin kobay olduğu yok.. Pandemik aşı bugüne kadar dünyada 70 milyona yakın insana uygulanmıştır..

27 Aşı Felç / Guillian Barré Sendromu (GBS) yapıyormuş..
Grip aşısı yapılmakla GB sendromu gelişme riski 1 milyonda 1’den az; İnfluenza hastalığının kendisini geçirirken GB sendromu olma olasılığı ise 1 milyonda 40’dan fazla !! GB oluşmasında en yüksek oranda suçlanan etken Campylobacter jejuni enfeksiyonu; ayrıca HIV enfeksiyonu, CMV, M. pneumonia, EBV’de belirgin olarak yüksek oranda etken olabiliyor. Daha az olarak da su çiçeği, Herpes simpleks virüs, influenza virüsünün kendisi, H. influenza ve E. coli gibi bakteriler de etken olabiliyor. Hastalıkla göze alınan riskler çok daha fazladır. Hava yastığı: Arabalarımıza bulunan hava yastıklarının bizi yaralama riski vardır ama beklediğimiz fayda çok daha fazla olduğu için söktürmüyoruz. GBS nu başka virüslerde yapmaktadır..

28 Aşının çok yan etkisi varmış…
Her kimyasal maddenin bazı yan etkileri vardır.. Bunu görmek için ilaçların prospektüsüne bakılması yeterlidir. Aşı da bir kimyasaldır ve bazı yan etkileri vardır. Yan etki sadece domuz gribi aşısı değil tüm aşılar için geçerlidir.. Yan etkilerine rağmen bir ilacı alıyorsak faydası zararından daha fazla olduğu içindir. Aşı kimyasal ürünler arasında fayda / zarar oranı en efektif üründür.. DSÖ 19 KASIM 2009 AÇIKLAMASI 16 ülkeden gelen ve 65 milyon doz aşının yapılması sonucu bildirilen verilere göre: Yan etki hızı : 1 / Bunların ancak %5 ciddi YE 12 Geçici Guillain – Barre olgusu 30 Ölüm bildirilmiş ancak aşıyla ilgisi kanıtlanmamış.. (Tesadüfi birliktelik) Hastalık nedeniyle kayıtlara geçen ölüm sayısı 8000 den fazla… Tesadüfi birliktelik kavramı açıklanmalıdır. Bu kadar fazla kişiye aşı yaptığınızda bunların bazılarının ölümü aşı sonrasına denk gelecektir..

29 Hastalananların çoğu hafif atlatıyor
Hastalananların çoğu hafif atlatıyor. Hastalığı geçirerek de bağışık olunabilir. Hem ilacı da var.. (Oseltamivir / Tamiflu ) Bu doğru olsa da hastalığın olası yan etkileri aşıyla karşılaştırılamayacak derecede yüksektir ve ayrıca ölüm riski de vardır.. Hastaların sağlık kurumlarını olağan dışı işgali başka ciddi hastalığı olanlar içinde sorun yaratabilmektedir.. (ikincil sorunlar) İlacın da YE vardır.. Özellikle bazı gruplarda (Altta yatan hastalığı olanlar – Gebeler – 2 yaş altı çocuklar gibi ) bu yargı asla önerilmez!! Tamifluya güvenerek aşı olmayanlar var.. İçeriğindeki koruyucu maddelerden biri altı çizili olan sodyum benzoat kanserojen bir maddedir ama elbette ki bunun için çok yüksek dozlar gerekir. Grip ilacı içeriği: Bir şişe 30 g süspansiyon için toz içinde g oseltamivir fosfat içerir. 52 ml içme suyu ile sulandırıldığında hazırlanan %1.2 konsantrasyondaki süspansiyon 12 mg/ml oseltamivir içerir. Diğer maddeler: Sodyum dihidrojen sitrat (E 331), ksantan zamkı (E 415), sodyum benzoat (E211), sakarin sodyum (E954), titanyum dioksit (E171) ve tutti frutti aroması. Tamiflu %1 den fazla advers etki bildirimi vardır.

30 Aşıdan şurada, burada, şu kadar… insan ölmüş…
(Hep farazidir.. Net bilgi yoktur.. Ölenlerin kimlikleri yoktur.. Dedikodu olduğu çok bellidir.. Aşının içindeki hangi maddenin nasıl öldürmüş olabileceği düşünülmemiştir .. Anaflaksi dışında aşıyla ölüm olması olağandışıdır. Anaflaksi ise aklınıza gelen her kimyasal ürünle başınıza gelebilir. EK BİR YORUM: 0.5 ml (500 mg) aşının içinde antijen ve yardımcı maddeler toplamı mg. civarındadır. Kalanı sudur. Bu kadar küçük bir miktar anaflaksi hariç ölüme neden olmaz. (Bir karşılaştırma: Siyanür en öldürücü zehirlerden biridir. Hidrojen siyanür için ölümcül doz 50 mg, sodyum ve potasyum tuzları için ise mg'dir. ) Siyanür benzetmesi yerine başka bilgi de kullanılabilir.. İnsanların bu kadar az bir miktarın anaflaksi dışında ciddi zarar veremeyeceğini algılamaları gerekiyor..

31 Mevsimsel grip daha çok öldürüyor..
Göreceli olarak doğrudur ancak mevsimsel gripte ölümler daha çok dolaylıdır. Pandemik gripte ise doğrudan olmaktadır. Örneğin mevsimsel influenza esas olarak sekonder pnömoni yaparken domuz gribi olgularında %25 oranında primer pnömoni gelişmektedir. Yani virüs doğrudan akciğere yerleşip pnömoniye neden olmaktadır !!! Pandemik gripte ayrıca altta yatan hiçbir hastalığı olmayan sağlıklı insanlarda da ölüm görülebilmektedir. Bu mevsimsel gripte olağan bir durum değildir.

32 Virüs mutasyon geçirmiş.. Bu aşının faydası yok..
Mutasyon geçirdiğinde aşının etkisi yok olmamakta ancak azalmaktadır. Mutasyon kötü yönde geçirdiğinde aşısız olanlar çok daha büyük bir risk altında olacaklardır. EK BİLGİ: * Mutasyon iyi yönde de olabilir * Şu anda yaygın mutasyon yoktur.. * Yapılan aşının koruyuculuğu mutasyon durumunda devam edecektir. * Adjuvanlı aşların mutasyon geçiren virüse karşı koruyuculuğu adjuvansız aşılara göre daha yüksektir.. İşte virüs yine karşımıza çıktı.. Yandaki ufak notlar vurgulanabilir.. Aşı önerilmesinin bir nedeni mutasyonu engellemektir.. Çünkü mutasyon ancak H1N1 virüsü başka bir türle aynı hücre içerisinde karşılaşırsa olabilir. Bu nedenle olabildiğince çok insanın hastalığa karşı bağışık yapılması gerekiyor.. Burada mutasyon denen şeyin buradaki segmentlerin birisinde gerçekleşeceğini.. (Zaten mutasyon haberlerinde PB2 bölgesinde mutasyon… diye yazılır.. ) Hiçbir zaman bu yapının baştan aşağı değişmeyeceğini, dolayısıyla aşının koruyuculuğu azalsa da korumaya devam edeceğini, mutasyonun kötü yönde olması durumunda aşısız olanların hazırlıksız yakalanarak kötü risklere maruz kalacaklarını vurgulamalıyız..

33 Amerika’da farklı aşı kullanılıyor… O aşıdan olsa yaptırırdım..
ABD aşılarında adjuvan kullanılmamaktadır. (Tek fark budur, diğer özellikler aynıdır.) Bunun ülkeye özel nedenleri vardır ancak bu durum ABD nin doğru iş yaptığını göstermez. 20 kasım 2009 da reuters in sağlık haberleri arasında yer alan sağlık ve bilim editörü tarafından yazılan bir metinde bizim ülkemizde olanın tam tersinin amerika için tartışma konusu olduğunu görebilirsiniz.. Fazla antijen kullanıp adjuvan kullanmayarak hem gereksiz ekonomik kayıp olduğu, hem daha az insanın aşılanabildiği, aşısız kalan daha fazla insanın risk altında bırakıldığı anlatılıyor. Ayrıca adjuvanlı aşının genç erişkinlerde daha fazla immün yanıt oluşturduğu ve avrupada kullanılan tipte adjuvanlı aşının neden kullanılmadığı sorgulanıyor. Did U.S. make mistake in skipping vaccine additive?  By Maggie Fox, Health and Science Editor / WASHINGTON (Reuters) Alttaki notu isteyen google aracılığı ile bulunabilir. ABD de şu anda neden aşılara adjuvan ekleyerek daha çok aşı üretemedik tartışması yapılmaktadır.. Eğer adjuvan eklemiş olsalardı şu anda aşılananın en az iki katı insan aşılanabilirdi..

34 Neden kağıt imzalatılıyor.. Demek ki bir sorun var..
Kullanılan her ilacın içinden prospektüsü çıkıyor ve içinde bir sürü YE yazıyor.. Buna rağmen faydası riske göre daha fazla olduğu için ilacı kullanıyoruz.. Yapılan sadece bu uygulamanın aşı için de kullanılmasıdır… İmzalatılan kağıda “aydınlatılmış onam” denmektedir. Aşı uygulaması sizlere yetkililer tarafından tavsiye edildiği için onayınızın alınması amaçlanmaktadır ve bilimsel yaklaşım açısından doğru bir uygulamadır. Yetkilileri bu uygulamaya biraz da çıkan tartışmalar yöneltmiştir. Sizler her ilaç aldığınızda içinden prospektüs çıkmıyor mu.. Yapılan aşı için de prospektüsünün gösterilmesidir.. Aydınlatılmış onam.. Ne demek anlatılmalıdır..

35 Faz çalışmaları bitmeden (ruhsat alınmadan )piyasaya sürülmüş..
Konuyu bilmeyenlerin dile getirdiği ancak doğruluk payı da olan bir yargıdır: Aşılar (ve pek çok ilaç) hayvan deneylerinden sonra dört fazdan geçerler.. Fazlar gönüllü insanlar üzerinde denenir. En önemlisi birinci fazdır ve ciddi yan etkiler gözlenir.. Fazların üçü az sayıda gönüllüler üzerinde geçildikten sonra 4. faz uygulama sırasında izlenir. Dolayısıyla fazlar hiçbir zaman bitmez. Dördüncü fazın uygulama demek olduğu hiç bilinmiyor.. Ruhsat almadan bir ilaç / aşının piyasaya verilmesinin mümkün olmadığı.. Aşının ABD’de FDA, Avrupa’da EMEA denilen kuruluşlardan onay almadan piyasaya sürülmesi imkansızdır..

36 Mevsimsel Grip Aşılarının Üretim Süreci..
Düzenleyici otoritenin onayından sonra aşının kullanıma sunulması DSÖ tarafından ilgili suşların üretici firmaya gönderilmesi Her yıl mevsimsel grip aşısı üretimi, içeriğinde yer alacak grip virüslerinin DSÖ tarafından belirlenmesi sonrasında ortalama 5-6 ay sürmektedir. Üretim öncesi suş bankasının kurulması ve standardizasyonu Klinik çalışmalar (Faz 3 dahil) Virüsün döllenmiş yumurtaya inokulasyonu ve inkübasyon Güvenlik testleri Pandemik aşı da bu süreçlerden geçmiştir.. Pandemik aşı aynı üretim basamakları kullanılarak üretilir. Harmanlama saflaştırma ve inaktivasyon Ayıraçların standardizasyonu Sterilite testleri Dolum

37 Şimdi bir şey yapmasa da yıllar sonra etkileri çıkacakmış…
Bir kimyasal maddenin yıllar sonra etkisini göstermesi için: 1 – Doz artırımı olması 2 – Vücutta metabolize olmadan beklemesi gerekir.. Aşıda 1 – Yılda bir kez olduğu için bu madde geçersizdir.. 2 – Antijenler (virüsler) ve onlara karşı oluşan antikorlar vücutta kalıcı olabilirler.. Ancak bundan korkarak aşı olmayanlar hastalığa yakalanarak çok daha fazla antijen almayı göze almış olmaktadır. Yıllar sonra YE korkusu çok yaygındır.. Temelsiz bir düşünce olduğu açıklanmalıdır..

38 Aşı olmayı düşünmüyoruz çünkü kanser yapıyormuş….
Aşı kanser yapıyormuş… Aşı olmayı düşünmüyoruz çünkü kanser yapıyormuş…. Günde 2 – 3 paket sigara içen birinin aşıya laf etmesinin anlamsızlığı… Aşının içeriğinde kanserojen madde yoktur.. Olsa da bu miktarlarda mümkün değildir.

39 Türkiye’de İnfluenza Sezonundaki Değişim
Artık çok geç bu saattten sonra aşı olsam ne olur… Türkiye’de İnfluenza Sezonundaki Değişim İnfluenza Sezonu Başlangıç Haftası Pik Haftaları Bitiş Haftası 49 1-2 8. 47 8-9* 17. 4-5 44 2-3 18. 48 3. ve 10. 21. Bu tablo İstanbul lab. Sonuçları.. Görüldüğü gibi mevsimsel grip pik zamanı hep ocak ayı içerisinde.. (2005 – 2006 sezonunda pik uzaması kuş gribi nedeniyledir..) Pik olmadan aşı yapılmasında fayda vardır.

40 Kanada’ ya verilen aşılar geri çekilmiş…
Basın da çıkan bu haber inanılmaz derecede yanıltıcıdır ve büyük bir sorumsuzluk örneğidir.. Haberi yapanlar büyük vebal almışlardır.. Domuz Gribi aşısında şok karar! Türkiye'ye de grip aşısı veren ilaç firması Glaxosmithkline, Kanada'nın aldığı domuz gribi aşılarından büyük bölümünü geri çekti.. AŞISI GRİBİNDEN BETER! 24 Kasım 2009 Salı 17:28 Domuz Gribi aşısı, hastalıktan beter çıkınca piyasadan geri çekildi. Türkiye'de de tartışmalara neden olan ilaç konusunda Başbakan haklı çıktı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), GlaxoSmithKline ilaç şirketine ait domuz gribi aşısının Kanada"ya gönderilen bir partisinin "ciddi" alerjik reaksiyona neden olduğunu, söz konusu aşının geri çekildiğini bildirdi. Söz konusu grip aşısıyla ilgili olarak Başbakan işle Sağlık Bakanı ters düşmüş ve Başbakan Erdoğan, aşı vurduran Bakanın aksine "aşı olmam" demişti... Geçtiğimiz günlerde basında yer alan bir haber.. Haberin basında verilen şekli..

41 Olayın aslı… Aşılar üretim bandından “lot” denilen partiler halinde çıkarlar.. Herhangi bir lotta uygulama sırasında beklenenden fazla sayıda YE görülürse o lot geri çekilir ve bunun nedeni incelenir. Sonuçta aşıyla ilgisi bulunmazsa geri dağıtılır, bulunursa imha edilir.. Bu durum rutin aşılarda da ara ara yaşanır. Bu nedenle aşı kaydında lot numarasının da yazılması esasdır. Bunun rutin bir işlem ve son derece bilimsel bir olay olduğu..

42 Virüs olayı hikaye, aşı satabilmek için abartıyorlar..
Pek çok ülke aşıyı kendisi üretmektedir. Bu doğru ise neden rusya, çin gibi ülkeler dünyanın parasını ayırıp aşı üretiyorlar… Bu teoriler yerine belki de şu tabloya kafa yormalıyız: Biz neden yokuz!!

43 Mevsimsel grip aşısını her yıl oluyorum.. Domuz gribi olmayacağım..
Bu seneki mevsimsel grip aşısı içeriği: A/Brisbane/59/2007 (H1N1)-benzeri virüs A/Brisbane/10/2007 (H3N2)-benzeri virüs B/Brisbane/60/2008-benzeri virus Güney yarıküre için yılının aşı içeriği A/Perth/16/2009 B/Brisbane/60/2008H1N1 A/California/7/2009(H1N1) (şu andaki domuz gribi aşısı !!!!) Sonuç: Kuzey yarımkürede de gelecek sene mevsimsel grip aşısının içeriğine H1N1 suşu konacak.. Gelecek yıl zaten rutin aşının içine konacak bir aşı için kopan tartışmaya anlam vermek zor..

44 Trafik kazalarından ölme, saldırıya uğrayarak ölme, yataktan düşerek ölme, suda boğularak ölme, zehirlenerek ölme vs. vs… İhtimalleri domuz gribinden ölme ihtimaline göre çok daha fazladır.. İnternette buna benzer mailler dolaşmakta ise de kurulan mantık yanlıştır.. Kontrol edemeyeceğimiz faktörleri kontrol edilebilecek bir faktörle karşılaştırmak elma ile armutu toplamak gibidir..

45 Gereksiz bir panik havası yaratılıyor.. Buna tepki gösteriyorum..
Bu “gerçekten” gereksiz paniği basın körüklemektedir.. Ne hastalık ne de aşı için bu tür yaklaşımlara gerek yoktur, yararsızdır ve pek çok risk yaratır.. Panik yapmamak, sadece doğru bilgileri edinmek yeterlidir. Hastalıkla ilgili panik oluşturacak şekilde yayın yapan basının, bununla orantılı olacak şekilde aşıyı desteklemesi gerekirken anti bilimsel yaklaşımla aşının önüne ket koyucu haberler yapması da trajikomik bir durumdur. . Domuz gribinde kıyamete 2 kala! Domuz gribi öldürerek yayılıyor. Krtik eşiğe sadece iki hafta kaldı. Bakanlık, alınması gereken önlemleri açıkladı. Geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın önümüzdeki iki ay içinde virüsün çok hızla yayılabileceğini söylemesi ve ''Domuz gribinde kritik eşik 15 Aralık" demesinin ardından dikkatler aralık ayına odaklandı İnternet Haber: 29 Kasım 2009 KIYAMET??!

46

47 Imuneks / Vitaminler / Pnömokok aşısı sorunu…
Diğerleri… Geçenlerde çok kötü grip oldum.. Hastalığı geçirdiğimi düşünüyorum. Aşı olmama gerek yok.. (Konfirme edilmiş – laboratuarda sonucu alınmış- kişiler için aşıya gerek yoktur ama yapılırsa da zararı olmaz.. İlave antikora sahip olursunuz) Her şeye alerjim var, aşının da alerji yapmasından korkuyorum.. (Anaflaksi tarzı bir alerji olmadıkça sorun yoktur.. Endişe edildiği durumlarda acil serviste aşı olunabilir.) Imuneks / Vitaminler / Pnömokok aşısı sorunu… İğneden çok korkuyorum. ABD deki gibi burundan olsaydı.. (ABD de burundan sprey tarzında yapışan aşı canlı bir aşıdır.. Canlı aşılar inaktive aşılara göre daha risklidir ve özel uygulama gerektirir.. ABD de ilk uygulamalar canlı aşı ile yapılmış ve arkasından inaktive aşılara geçilmiştir..) * Veremden, sıtmadan dünyada ne kadar insan ölüyor.. Neden onlar dile getirilmiyor da varsa yoksa domuz gribi.. *Yanına açıklama yapılmayanlar: İmuneks, vitaminler pnomokok aşıları kendi endiklasyonlarıyla ilgilidir.. Size virüs bulaşını engellemez.. Son madde doğrudur ancak bu farklı bir konudur..

48 Bunlar bitmez…… Diğerleri…
Doktor arkadaşlarıma sordum yaptırma dedi.. Hem doktorlar da yaptırmıyor.. (doktorlar da birer insandır ve halktan biridir.. Bu durumda otoritelere bakmak lazım) Kısırlık yapıyormuş.. (Yıllardır eskimeyen komplo teorisi.. Çocuk felci için de öyle demişlerdi.. Bu aşıyı almayan çocuk kalmadı.. Doğru olsaydı nüfusumuz yarıya inmeliydi..) Aşının içinde domuz proteini var.. Haramdır. (domuzla tek ilgisi anlatıldı.. Başka ne denir ki..) Bana bir şey olmaz.. Pandemi kendisini ancak toplumun yaklaşık yarısı bağışık olunca sınırlayacaktır.. Bu demektir ki: Ülkemiz de yaklaşık 36 milyon kişi ya aşı olacak ya hastalığa yakalanacak.. Bunun arkasında başka ülkeler var ! (iyi de önlem almayalım mı?) Bunlar bitmez……

49 DÜNYA AŞILANIYOR BİZ ÖLÜMÜ BEKLİYORUZ
Aşı alınmamış olsa, olası gazete manşetleri… “Halkın sağlığı ile oynuyorlar" “Dünya aşı oluyor Türk bakıyor" “Keşke biz de aşılansak ama aşı bulamıyoruz - vatandaşın isyanı" “ABD‘den aşı getirtip olacağız- Çaresini kendi bulan vatandaş" “Türkiye aşı almakta geç kaldı" “Aşılar karaborsada" “Aşı en önemli koruma gerisi hikaye" “Ellere var da bize yok mu!” Espri olarak eklenmiştir.. DÜNYA AŞILANIYOR BİZ ÖLÜMÜ BEKLİYORUZ

50 Aşı olanlar…. RİSK: FAYDA: RİSK ANALİZİ Hafif YE riski: 1/10 – 1/100
Önemli YE riski: 1/ – 1/ Aşıya rağmen hastalığa yakalanma: H1N1 koruyuculuk %90 lar civarındadır. Aşıya rağmen hastalık geçirilebilir ama sağlıklı kişilerde ağır tablo görülmeyecektir. Biraz işletmeci anlayışla yaklaşarak risk analizi yapalım.. FAYDA: Hastalıktan yüksek oranda korunma Böylece hastalığın neden olacağı uzun süreli iş gücü kaybı, çok daha yüksek oranlarda YE ler ve ölüm riskinden kurtulma Virüs mutasyon geçirdiğinde hazırlıksız yakalanmama

51 HASTALIĞA YAKALANANLAR… RİSK:
RİSK ANALİZİ HASTALIĞA YAKALANANLAR… RİSK: Yüksek oranda YE riskleri (ilerleyen yıllarda sinir sistemi hastalıkları görülme oranı hastalığı geçirenlerde daha fazladır) Ağır grip tablosu nedeniyle hastanede yatma ve Grip komplikasyonları nedeniyle yoğun bakım / solunum desteği riski Hafife alınmayacak ölüm riski Pandemi de hastalıkla ilgili oranlar: Klinik atak hızı: % 30 Komplikasyon oranı: Klinik vakaların % 15’i Hastaneye yatma oranı : Klinik vakaların %2’si Vaka ölüm hızı: Klinik vakaların % ’si FAYDA: Aşıya göre biraz daha fazla bağışıklık oranı (ancak virüs mutasyon geçirdiğinde aşının avantajı daha fazladır. Domuz gribini atlatmış olma ile gururlanma.. 

52 Lütfen nimete basmayalım…
ÖZET… Aşıların yok ettiği hastalıklar: Çiçek: 1975 den beri vaka yok Çocuk Felci yılından beri vaka yok Boğmaca – Difteri – Tetanoz - Kızamık : 0 vaka düzeyine yaklaştı Hepatit B – Yayılımı durduruldu ve sınırlandı Pnömoni – Menenjit : Vaka sayılarında belirgin düşüşler Aşının yeterli olmadığı hastalıklar: TBC, Aşı yanında hastalığı geçirerek bağışıklığın da tercih edilebileceği hastalıklar: Kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği Ülkemizde 1970 lerdeki bebek ölüm hızının 150/ 1000 lerden 15 / 1000 lere düşmesinde en büyük rol aşılarındır.. Aşının önemini vurgulayan slayt.. Sondaki sözü Prof. Dr.Levent Akın’dan duymuştum.. SONUÇ: Aşı bir nimettir.. Lütfen nimete basmayalım…

53 Aşı yaptırmak istemeyenler için makul görülebilecek bahane örnekleri…
Risk grubunda değilim.. Hastalığı geçirdim, bu nedenle aşı olmama gerek yok Aşı ile değil hastalığı geçirerek doğal bağışıklığı savunuyorum Vücut direncim çok iyi, hastalansam da kolaylıkla atlatabilirim.. ……… vb. Bunları kullanabilirsiniz.. Bunlar en azından size vebal yüklemez..

54 Bilgilenmek için güvenilir kaynaklar
Bilgilenmek için güzel kaynaklar.. SB Web sayfası oldukça ayrıntılıdır..

55 Pandemi son durum / yayılım haritası: 47. Hafta
Haritalarla sunumu bitiriyoruz..

56 Pandemi son durum / ölümlerin dağılım haritası:29 Kasım

57 Pandemi son durum / ölüm sayıları : 29 Kasım
Region Deaths WHO Regional Office for Africa (AFRO) 108 WHO Regional Office for the Americas (AMRO) 5878 WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean (EMRO) 392 WHO Regional Office for Europe (EURO) at least 918 WHO Regional Office for South-East Asia (SEARO) 766 WHO Regional Office for the Western Pacific (WPRO) 706 Total at least 8768

58 Sahip olduklarımızı korurken kendimizi ihmal etmeyelim…

59 Domuz gribinin sorumlusu…
Esprili bir slayt ile son verelim.. Domuz gribinin sorumlusu…

60 Hala kafası karışık olan var mı?
TEŞEKKÜRLER…