TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)
TBM Alan Bilgisi Öğrenme Alanı TÜTÜN BAĞIMLILIĞI Gülsevin Şen TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Tütün Bağımlılığı: Korkunç Bir Durum! Dünyada en yaygın kullanılan bağımlılık yapıcı maddedir. Dünyada 1,1 milyar sigara tiryakisi var; yetişkin nüfusun 3’te 1’i… Sigaradan her yıl 4,9 milyon kişi ölüyor; günde kişi… Türkiye’de 17 milyon sigara tiryakisi var; yetişkin nüfusun %44’ü… Türkiye’de sigaradan her yıl bin kişi ölüyor; yani günde 250 kişi… TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Dünden Bugüne Bazı Satırbaşları… 1761 > Bilinen ilk tütün-kanser araştırması raporu yayımlandı: John Hill, Cautions Against the Immodetrate Use of Snuff. 1878 > Albert Sims tarafından The Sin of Tobacco Smoking and Chewing Together With an Effective Cure for These Habbits isimli kitap yayınladı. 1889 > John Hopkins Hastanesi sigaranın zararlarını ve gırtlak kanserine neden olduğunu anlatan bir kitap yayınladı. (1/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Dünden Bugüne Bazı Satırbaşları… 1903 > Kanada, İngiltere ve Amerika’da sigaranın zararları ciddi bir şekilde ele alınmaya başlandı, Kanada’da sigaranın yasaklanması için meclise kanun tasarısı verildi. 1930’lar > Almanya’nın Köln Üniversite’sinde sigara ve kanser arasındaki ilişki istatistiksel olarak saptandı. (2/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Dünden Bugüne Bazı Satırbaşları… 1938 > John Hopkins Üniversitesi doktorlarından Raymond Pearl sigara içenlerin, sigara içmeyenlere oranla daha genç yaşta öldüklerini belirledi. 1947 > Kanadalı Doktor Norman Delarue akciğer kanseri hastalarının %90’ının sigara tiryakisi olduğunu gösteren bir araştırma yayınladı. (3/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara Dumanında… Karbon monoksit Katran Aseton Kadmiyum Bütan Arsenik TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigaranın Etkileri Sigaranın etkileri; ne kadar içildiğine, ne kadar süredir kullanıldığına, ne tür bir tütün kullandığına, ne kadar derin içe çekildiğine, kullananın genel sağlık yapısına, kullananın ailesinde belli hastalıkların olup olmadığına bağlı olarak değişir. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçer İçmez… Kalp atışının hızlanması Kan basıncının artması Midenin asit üretmesi Böbreklerin az idrar üretmesi Beynin ve sinir sisteminin hızlı çalışması, sonra yavaşlaması İştahsızlık (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmeye Devam Edilirse… Özellikle ciğerlerdeki ve kalpteki kan damarlarının daralması ve kalınlaşması Solunumla ilgili enfeksiyonlar Mide ülseri Akciğere kan akışının azalmasından dolayı damar hastalıkları Kalple ilgili hastalıklar Kanser TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Baş ve Yüzde… Ağız kanserine yakalanma riski Diş eti hastalıkları Diş çürümesi Kötü ağız kokusu Kronik baş ağrıları Beyin damarlarında daralma Ağız, boğaz kanseri TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Akciğer ve Bronşlarda… Bronşlarınızın çeperlerinde yanma Kronik öksürük Akciğer salgılarında azalma Akciğer kanseri TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Kalp ve Dolaşım Sisteminde… Kan basıncında yükselme Kanın daha çabuk pıhtılaşması Kandaki oksijende azalma Damarlarda kolesterol depolanması Kalp krizi riskinde artma Kan dolaşımı bozuklukları Kan dolaşımı bozukluklarına paralel felç, parmaklarda kangren ve iktidarsızlık TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: İç Organlarda… Midede asit aşırı salgılanması Mide yanmaları ve ülser Pankreas kanseri Mesane kanseri Böbreklerde harabiyet TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Hastalık Risklerinde Artış Kalp krizi riski 1-4 kat Mesane kanseri riski 2 kat Prostat kanseri riski 2 kat Pankreas kanseri riski 2 kat Ülser riski 2 kat Bacak damarı hastalığı riski 2 kat Felç olma riski 2-22 kat Ağız kanseri riski 3-30 kat daha fazladır. (1/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Hastalık Risklerinde Artış Dil kanseri riski 4-33 kat Diş eti kanseri riski 5-14 kat Bademcik kanseri 7-11 kat Sigara içenlerde içmeyenlere göre esrar kullanma riski 8 kat Yemek borusu kanseri riski 8-10 kat Bronşit riski 10 kat Erkeklerde iktidarsızlık riski 10 kat daha fazladır. (2/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçmenin Sonuçları: Hastalık Risklerinde Artış Kadınlarda kısırlık riski 10 kat Ani ölüm riski 10 kat Gırtlak kanseri 16 kat Rahim ağzı kanseri riski 16 kat Akciğer kanseri olma riski 22 kat Sigara içenlerde içmeyenlere göre kokain kullanma riski 22 kat daha fazladır. (3/3) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Ya Pasif İçiciler? Pasif içici sigara içen birinin sigara dumanını soluyandır. Sigara dumanındaki kimyasal maddeler kanser, amfizem, kalp hastalıkları ve KOAH gibi birçok hastalığa sebep olur. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara Bağımlılığı… İnsanlar sigaraya genç yaşlarda başlar ancak yaşlandıkça onu bırakmak zorlaşır. Ergenlik döneminde sigaraya başlayan çocuklarda, hayatları boyunca sigara bağımlısı olma olasılığı sigara içmeyen ergenlere göre daha fazladır. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara Bağımlılığı… Gençlerin 1/3’ü sigarayı denemektir ve bunların yarısı sigara bağımlısı olma riski taşımaktadırlar. Hayatındaki ilk iki sigarasını tamamen bitiren gençlerin %85’i sigara bağımlısı olmaktadır. Sigara başlama yaşı 12’ye düşmüştür. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara Başlama Nedenleri Akran etkisi Büyüdüğünü ispatlama isteği Sigaranın kolay ulaşılabilirliği Rol modellerin sigara içici oluşu Medya Gizli reklâm ve promosyonlar TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bırakmayı Zora Koşanlar… Nikotinin yüksek oranda bağımlılık yapıcılığı Bırakmaya çalışanların en az yarısında çekilme semptomları ortaya çıkması İçicilerin sigarasız bir hayatı hayal etmekte zorlanmaları Uzun süreli başarılı bir bırakma için çok sayıda bırakma girişimlerinde bulunma gerekliliği Bırakma çabalarının başarısızlıkla sonuçlanması sonucunda oluşan özgüven kayıpları (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bırakmayı Zora Koşanlar… Sigaranın sebep olduğu riskleri tam olarak algılanamaması Sigarayla ilgili gerçekleri kabullenemeyişler Olumsuz duygularla baş etme stratejileriyle ilgili bilgi ve beceri eksikliği Sigarayı bırakmanın çok kolay olduğuna dair sanı Sigarayı bırakmaya gerek olmadığı düşüncesi (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bıraktıktan Sonra Olanlar Sigara içerken yükselen nabız ve hızlı soluk alıp verme sigara içmeyi bıraktıktan 20 dakika sonra normale döner. Sigara içerken bozulan kandaki oksijen düzeyi sigara içmeyi bıraktıktan 8 saat sonra normal seviyesine döner sigara içmeyi bıraktıktan 24 saat sonra sigarayla alınan karbon monoksit vücuttan atılır. (1/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bıraktıktan Sonra Olanlar Sigarayla birlikte artan nikotin düzeyi sigara içmeyi bıraktıktan 8 saat sonra normale döner. Sigara içerken azalan tat ve koku duyusu sigara içmeyi bıraktıktan 8 saat sonra normale döner. Yürürken meydana gelen yorulma ve tıkanmalar sigara içmeyi bıraktıktan 2-12 hafta sonra azalır. (2/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bıraktıktan Sonra Olanlar Kısa süreli ve hırıltılı soluk almalar sigara içmeyi bıraktıktan sonra düzelir, 3-9 ay sonra akciğer performansı % 5-10 artar. Kalp hastalıklarına yakalanma riski sigara içmeyi bıraktıktan 12 ay sonra % 50 azalır. Mesane kanserine yakalanma riski sigara içmeyi bıraktıktan ay sonra % 50 azalır. (3/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigarayı Bıraktıktan Sonra Olanlar Kalp krizi ve solunum yollarıyla ilgili kanserlere yakalanma riski sigara içmeyi bıraktıktan 5 yıl sonra %50 azalır. Kalp krizi geçirme olasılığı sigara içmeyi bıraktıktan yıl sonra, sigara içmeyenler ile aynı seviyeye iner. Akciğer kanserine yakalanma riski sigara içmeyi bıraktıktan yıl sonra sigara içenlere göre yarı yarıya azalır. (4/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Yetişkinlerin İyi Birer Rol Modeli Olması İçin… Örnek Olun, Ama Böyle Değil! Sigara sağlığa zararlıdır çocuklar, aman içmeyin. Dinleyin, Ama Böyle Değil! E, anlat bakalım. Öğrenmesine Yardım Edin, Ama Böyle Değil! Bunları oku da öyle gel. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Yetişkinlerin İyi Birer Rol Modeli Olması İçin… Eleştirin, Ama Böyle Değil! Aman, sen zaten hep böylesin... Uyarın, Ama Böyle Değil! Eğer dediğimi yapmazsan çok fena olur. Tartışın, Ama Böyle Değil! Anlat bakalım her şeyi. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne, Baba ya da Öğretmen Olarak Yapabilecekleriniz… Sorunu küçümsemeyin Sigara ve çocuk hakkında önyargılarınızın farkına varın. Onu etiketlemekten kaçının. Bağımlılık yapıcı maddeler hakkında bilgi sahibi olun. Çocukla konuşurken açık, samimi ve inandırıcı olun. Çocuğa konuşması için bir fırsat verin. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne, Baba ya da Öğretmen Olarak Yapabilecekleriniz… Genellemeler yapmaktan kaçının. Söylediği şeylere ani tepki vermeyin. Korkularınıza dayanarak konuşmayın. Özendirmemeye dikkat edin. Merakı arttırmayın. Öğüt vermeyin. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçtiğinden Şüphelendiğinizde... Sigara içerken yakaladığınızda zarar vermeden sadece elindeki paketi alın ve sigara içilmesi ile ilgili ev ya da okul kurallarını hatırlatın. Sigara ile her yakaladığınızda aynı tepkiyi verin. Evde ya da okulda sigara içilemeyeceğini bildirin. Ev içi kurallara yetişkin olarak siz de uyun. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara İçtiğinden Şüphelendiğinizde... Nasihat dilini kullanmadan sigaranın etkileri hakkında konuşun. Doğru bilgileri öğrenmesini sağlayın. Sınıf içindeki konuşmalarınız ona değil, üçüncü şahsa yönelik olsun. Sınıf içinde sigara ve etkileri başlıklı bir tartışma düzenleyin. Sigara kokan odasını toplamayacağınızı ya da eşyalarını temizlemeyeceğinizi bildirin. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleyici Faktörler Güçlü ve pozitif aile bağları Ebeveynlerin çocuklarının yaşamlarına ilgili olmaları, Ebeveynlerin çocuklarının arkadaşlarından ve neler yaptıklarından haberdar olması Aile içi kuralların açık olması ve herkesin Bunlara uyması Okulda başarılı olma Okul kulüpler gibi kurumlarla kurulmuş güçlü bir bağ Uyuşturucu kullanımı ile ilgili yaşa uygun doğru bilgilenme TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne ve Baba ve Öğretmen Olmak Gerekli! İyi Bir Anne ve Baba Olmak İçin… TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Her Zaman İyi Bir Dinleyici Olun! TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Konferans Vermeyin, Fikrinizi Söyleyin! TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Onunla Konuşmaktan Çekinmeyin
İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Onunla Konuşmaktan Çekinmeyin “Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir; ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur.” TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Açık Olun “Bazı arkadaşlarım yüzünden ben de kullandım, çünkü onlara uymak gerektiğini düşünüyordum. Kısa süre sonra fark ettim ki ben onu değil, o beni kontrol ediyordu. O günlerde etkileri hakkında bu kadar bilgim yoktu; şimdi bildiklerimi o zamanlar bilseydim hiçbir zaman denemezdim ve seni ondan uzak tutmak için ne yapmam gerekiyorsa yaparım.” TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Yargılamayın TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Tehdit Etmeyin TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Aşırı Sorgulamayın TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Gereksiz Teşhisler Koymayın
İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Gereksiz Teşhisler Koymayın TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Emir Vermeyin TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Ona “Hayır!” Demeyi Öğretin TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

İyi Bir Anne-Baba-Öğretmen Olmak İçin Sınırlarını Belirleyin Her çocuğun sınırlarını bilmeye ihtiyacı vardır. Sınırlar çocuğun kapasitesini aşmamalıdır. Koyduğunuz sınırlar açık ve anlaşılır olmalıdır. Kurallarınız çocuğa ne yapmamasını söylediği kadar ne yapması gerektiğini de söyleyin. Sınırlarınız geniş olsun ama bunları tutarlı ve “deliksiz” tutun. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlılık TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlılık Kompülsif bir istek “Normal” hissedebilmek için madde kullanma TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlılık bir hastalıktır.
TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

BAĞIMLILIK ÖLÇÜTLERİ TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlılık Tolerans gelişmesi Fiziksel ve ruhsal yoksunluk belirtileri Sık başarısız bırakma girişimleri Zaman harcama Madde kullanma nedeniyle sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılması Tasarlandığından daha uzun ve yüksek miktarlarda alınması Fiziksel ya da ruhsal sorunlara rağmen madde kullanımının sürdürülmesi TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Evreler Hazırlık evresi İlk madde kullanımı Madde kullanmayı sürdürme İlerleme evresi Bırakma evresi Tekrar madde kullanmayı düşünme (prolapse) Tekrar madde kullanımı (lapse) Tekrar madde kullanmaya başlama (relapse) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Madde Kullanmaya Başlama Nedenleri Bir gruba ait olmak % 27.1 Rahatlamak % 26.0 Eğlenmek % 25.9 “Hayır” diyememek % 23.3 Arkadaş baskısı % 23.3 Merak % 29.4 Sorunlara çözüm aramak % 27.1 Sorunlardan kaçmak % 26.0 Beğeni toplamak % 24.3 TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlılık Döngüsü Belki kullanabilirim Korku ve merak Bir kereden bir şey olmaz Bir daha asla! Ben bağımlı olmam İstersem bırakırım Bıraktım, bir daha başlamam Artık bırakacağım Bırakmak zorundayım! Bu meret bırakılmaz ki! TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Bağımlı Kişide Madde kullanımını kontrol etmekte güçlük çekme, Giderek kullanılan maddenin dozunun artırma, Zarar vermesine rağmen madde kullanmaya devam etme, Aile, iş ve çevre ilişkilerinde bozulma, Başarısız bırakma girişimleri, Bıraktığı zaman ruhsal ya da fiziksel yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (huzursuzluk, uykusuzluk vb) gözlenebilir. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara, Alkol veya Uyuşturucu Kullanmak! Rahatlayamama Eğlenememe Arkadaşı kalmamak “Hayır” demekte zorluk Rahatlamak için… Eğlenmek için… Grup aidiyeti için “Hayır” diyemedikleri için… TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Olay Arkadaşları “hadi içelim”, “İçmezsen küseriz”, “Muhallebi çocuğu musun?” dediler? “Kabul etmezsem…” diye düşündü, kendini kötü hissetti, onlarla içti… Ne düşündü? Düşünce Ne hissetti? Duygu Ne yaptı? Davranış Kabul etmezsem… Yalnızlık Onlarla gitti Asıl sorun Hayır deme becerisinin yetersiz olması TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Hangisi doğru bir “Hayır!” … “Hayır”; “Hayır, teşekkürler.” “Hayır, teşekkürler. Ben …. kullanmıyorum.” “Hayır, teşekkürler. Dünkü maçı izledin mi?” “Hayır!” deyip ortamdan uzaklaşmak. “Hayır, acelem var, gitmek zorundayım.” “Hayır, belki daha sonra.” Duymuyor, görmüyor, anlamıyor gibi yapmak TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Güvenli ve Başarılı “Hayır” Deme Örnekleri Basit hayır “Hayır” veya “Hayır, teşekkürler.” Olanı Söylemek “Hayır, teşekkürler. Ben … kullanmıyorum.” Konuyu Değiştirme “Hayır, teşekkürler. Dünkü maçı izledin mi?” Yürüyüp gitmek, ortamdan uzaklaşmak. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Çekingen ve Başarısız “Hayır” deme örnekleri Mazeret Göstermek “Hayır, acelem var, gitmek zorundayım.” Atlatma “Hayır, belki daha sonra.” Görmezden Gelme TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sigara, alkol ve diğer maddeler ilaç değildir sorunlarla başa çıkmak için kullanılmaz! TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

ÖNLEME TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önlemenin Amacı Bağımlılık yapıcı maddelerin kullanılmamasını sağlamak Bağımlılığın gelişimini önlemek Maddelerin yarattığı bireysel ve toplumsal sorunları engellemek Toplumda sağlıklı davranışların gelişmesini sağlamak TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Yöntemleri Arzı azaltmak Talebi azaltmak TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Yöntemleri Birincil önleme Rahatsızlık yaratabilecek koşulların her hangi bir zarar yaratmadan önce etkisiz hale getirilmesine yönelik çalışmalar. İkincil önleme Amaç, yeni vakaların gelişmesini önleyerek ve varolanların tedavisini sağlayarak toplumdaki yaygınlık oranını azaltmaktır. Üçüncü önleme Rahatsızlıklardan kaynaklanan işlevsizliği azaltmaya yöneliktir. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önlemenin Önemi Bağımlılık, geliştikten sonra tedavisi oldukça güç olan bir hastalıktır. Bağımlılığın başlangıcından tedavisine kadar geçen sürede topluma yansıyan olumsuz yanları çok büyüktür. Ülkenin sağlık harcamalarını artmaktadır. Uygulanan uzun süreli tedavilerin topluma maliyeti çok yüksektir. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önlemenin Önemi İyileştikten sonra bağımlılığın yineleme oranı çok yüksektir. Her türlü önleme programı maliyetinin, tedavi maliyetinden daha düşük olduğu gözlenmiştir. Gençliğin daha üretken hale gelmesi toplumsal ve ekonomik gelişimi de hızlandıracaktır. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Çalışmasının Başarısını Etkileyen Faktörler Dayandığı paradigma belirli olmalı Gereksinimlerin saptanması, planlama ve uygulama gibi safhalar içermeli Hedefleri belli olmalı Hedefler zamanla sınırlı, uygulanabilir olmalı Hedef grubu belirli olmalı Yapılandırılmış bir programı olmalı Eğiticiler ve eğitilenler için ayrı ayrı materyaller olmalı (1/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Çalışmasının Başarısını Etkileyen Faktörler İnteraktif eğitim yöntemleri kullanılmalı Ebeveynlerin eğitimini de içermeli ve onları da önleme programı içine katmalı Çeşitli davranış değişiklikleri için ebeveynler yönlendirilmeli Her yaşa uygun program geliştirilmeli Çocuğun farklı gelişimsel dönemlerini içermeli Her kültüre uygun mesajlar seçilmeli (2/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Çalışmasının Başarısını Etkileyen Faktörler Sürekli olmalı Gönüllü insanlar yer almalı Toplumun katılımı ve işbirliği sağlanmalı Risk gruplarını oluşturan kişilerin doğrudan etkinlikler içinde yer alması sağlanmalı Özendirmeden kaçınmalı Koruyucu etkenleri artırmaya ve risk etkenlerini azaltmaya yönelik olmalı Kişisel ve sosyal becerileri geliştirmeli Her tür maddeyi içermeli (3/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Önleme Çalışmasının Başarısını Etkileyen Faktörler Birey, aile, okul, medya gibi çeşitli alanları kapsamalı Toplumsal farkındalığı artırmalı Toplumun gereksinimlerine uymalı Farklı risk gruplarına ulaşabilmeli Programın etkinliği denetlenmeli (4/4) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Okul Öncesi Bu dönemde çocukların karar verme ve sorun çözme yetenekleri geliştirilebilir. Evde bulunan zehirli ve zararlı maddeler tanıtılmalıdır. İlaçların gereksiz yere kullanıldıkları zaman vereceği zararlardan söz edilmelidir. Diğer çocuklarla nasıl oynaması gerektiği öğretilmelidir. Tarif edilen şeyleri izlemesi için cesaretlendirilebilir. Örneğin, beraber bir yemek yapmak. Hangi yiyeceklerin yararlı, hangilerinin zararlı olduğu öğretilmelidir. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

5-9 Yaş Arası Sağlıklı olmak ve bedenimize zarar veren şeylerden uzak durmak için gerekli olan bilgiler verilmelidir. İlaçlar, zehirler, uyuşturucu maddeler ve gıdalar arasındaki farkları anlamalıdır. İlaçların doktor önerisiyle kullanıldığı zaman yararlı, aksi taktirde zararlı olabileceği anlatılmalıdır. , Çocuklar için sigara ve alkolün yasak olduğunu öğrenmelidir. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

5-9 Yaş Arası Sokakta karşılaştığı hangi yabancılarla konuşup hangileriyle konuşmayacağını bilmelidir. İçinde ne olduğunu bilmediği maddeleri denememeyi kesinlikle öğrenmelidir. Aile kurallarını öğrenmeleri sağlanmalıdır. Sağlıklı olmanın önemi gündeme getirilmelidir. Reklamları, amaçları ve etkileri konusunda bilgilendirilmelidir. “Hayır” demeyi öğrenmelidir. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

10-12 Yaş Arası Sigara, alkol ve uçucu maddelerle ilişkili bilgiler verilmeye başlanmalıdır. Yeni arkadaşlıklar edineceği ve eğleneceği spor gibi etkinliklere yönlendirilmelidir. Sigara, alkol ve diğer maddelerin tanıtımının nasıl yapıldığı anlatılmalıdır. “Hayır” demesini öğretmeye devam edilmelidir. Günlük gazetelerde sigara, alkol ve diğer maddelerle ilgili haberleri işaretlemesi söylenmeli ve birlikte tartışılmalıdır. Arkadaşlarının anne babaları ile arkadaşlık kurulmalıdır. TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Ergenliğin Başlangıcı Bu dönemde sigara, alkol ve diğer maddelerden konuşurken artık bu maddelerin zararları onlar için önemini yitirmiştir. Artık önemli olan kötü kokan nefes, sarı parmaklar gibi görünümü etkileyen yanlarıdır. Maddelerin etkilerini, bedende yarattıklarını ve bağımlılık sürecini öğrenmeleri gerekir. Arkadaşlarını ve onların ebeveynleri tanınmalıdır. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Ergenliğin Başlangıcı Gittiği yerler ve yaptıklarından haberdar olunmalıdır. “Hayır” diyebilme çalışmalarına devam edilmelidir. Çatışmaları onunla birlikte tartışılmalıdır. Sorumluluklarını üstlenmesi için yönlendirilmelidir. Kurallar hatırlatılmalı, sınırlar netleştirilmelidir. Arkadaşlarıyla birlikte olabileceği alkolsüz eğlenceler düzenleyin. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Geç Ergenlik Sigara, alkol ve diğer maddelerin topluma getirdiği yükler konuşulmalıdır. Bu maddelerle birlikte araç kullanımının tehlikesinden söz etmenin tam zamanıdır. Madde kullanımının gelecekte yaratacağı sorunlar (okul, iş hayatı vb) üstünde durulmalıdır. (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Geç Ergenlik Evde yalnız kaldığı zamanlar ne yaptığından haberdar olunmalıdır. Sosyal etkinliklere katılması için cesaretlendirilmelidir. Uyuşturucu karşıtı etkinliklere katılması için cesaretlendirilmelidir. Arkadaşlarının aileleriyle ilişki sürdürülmelidir. Alkolsüz eğlenceler düzenlenmelidir. Onunla geleceği konuşulmalıdır. (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Sık Sorulan Sorular Yalnız iradesiz kişiler mi bağımlı olur? Uyuşturucu bazı ülkelerde neden serbest? Bağımlılar iyileşebilir mi? Uyuşturucu herkesi aynı mı etkiler? Bir kere denemekle ya da ara sıra kullanmakla bağımlı olunur mu? Ottur zararı yok mudur? Maddelerden bahsetmek kullanımı teşvik eder mi? Kimler bağımlı olur? Sadece damar yoluyla alınan maddeler mi uyuşturucudur? TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Çocuğunun madde kullandığını öğrenen anne-babanın tepkileri Kabullenememe – İnkâr “Yok, benim çocuğum asla kullanmaz.” Kendini ve eşini suçlama, tartışmalar “Bu çocuk senin yüzünden böyle oldu.”, “Ben asla iyi anne-baba olamadım.” Öfke duyma “Benim böyle evladım olamaz.” (1/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Çocuğunun madde kullandığını öğrenen anne-babanın tepkileri Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu “Ben onu bunun için mi yetiştirdim” “Her şey bitti, artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz.” Çocuğu suçlayan ve aşağılayan tarzda konuşma “Senden ne köy olur ne kasaba” Uç kararlar alma eğilimi “Bu okula gitmek artık bitti” (2/2) TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE BAĞIMLILIKLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI (TBM)"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim