EBOLA VİRÜS HASTALIĞI.

... konulu sunumlar: "EBOLA VİRÜS HASTALIĞI."— Sunum transkripti:

1 EBOLA VİRÜS HASTALIĞI

2 Sunum Planı Genel Bilgiler Hastalığın Bulaşması Belirti ve Bulgular
Korunma ve Kontrol Önlemleri

3 1. Genel Bilgiler

4 Ebola Virüsü Viral Hemorajik Ateş nedenlerinden biridir.
Akut, sistemik, zoonotik bir hastalık etkenidir. Sodyum Hipoklorit (Çamaşır Suyu), %2 Gluteraldehit, Lipit çözücüler ve UV radyasyon, Gamma radyasyona duyarlıdır. 60C’ de 60 dk ısıtmak veya 5 dk kaynatmak virüsü öldürür. Sıvı / kuru materyalde günlerce yaşayabilir. Oda sıcaklığında ve 4C’ de birkaç gün infektivitesini devam ettirir. Dondurmak veya buzdolabında saklamak Ebola virüsünü öldürmez.

5 Tarihçe Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan’ ın Nzara ve Demokratik
Kongo Cumhuriyeti’ nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı 2 salgına yol açmıştır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ nde görülen salgının Ebola Nehri yakınında bir köyde meydana geldiğinden hastalığa bu isim verilmiştir.

6 Ebola Salgınlar (1976-2013) Sudan Fildişi Sahilleri Uganda Gabon Congo
Doğal Yaşam Alanı  AFRİKA Gabon Congo DRC

7 Ebola Salgın (2014) Gine Sierra Leone Liberya Nijerya
Doğal Yaşam Alanı  AFRİKA Sierra Leone Liberya Nijerya

8 Salgınların Büyüklüğü

9 Doğal Konakçı Ebola virüsünün doğal rezervuarı şu ana kadar ispat edilemediğinden bir salgın başlangıcında virüsün insana nasıl bulaştığı bilinmemektedir. Araştırmacılar ilk hastanın enfekte bir hayvanla temas sonucu virüsü aldığı hipotezini ileri sürmüşlerdir. Meyve Yarasaları (Fruit Bats) Ebola Virüsünün doğal konağı olarak görülmektedir. Bunun dışında Maymun, Goril, Şempanze, Orman Antilobu, Kirpi ve Domuzlarda da hastalık yaptığı bilinmektedir. Virüs insanlara vahşi hayvanlardan geçer ve insandan insana bulaşır.

10 Coğrafik Dağılım

11 Ebola Virüs Yaşam Döngüsü

12 Ölüm Hızları Fatalite Hızları %90’ lara kadar çıkmaktadır.

13 2.Hastalığın Bulaşması

14 Hastalığın Bulaşması İnsan enfeksiyonu oluştuğunda virüsün başkalarına bulaşmasının birçok yolu vardır ; Enfekte salgılarla kontamine olmuş objelerle temas. Hastanın vücut sıvılarıyla kontamine çevresel materyal ile temas İnsandan insana geçiş bütünlüğü bozulmuş deri veya mukozanın enfekte insanların kan ve vücut sıvılarıyla doğrudan teması

15 Hastalığın Bulaşması Defin işlemleri sırasında cenazeye doğrudan temas edilmesi de hastalığın yayılmasında etkendir.

16 Hastalığın Bulaşması Enfekte yaban hayvanların avlanması, tüketilmesi (Bush meat)

17 DİKKAT !!! Hastane ve Laboratuvar çalışanları risk altında olduğu unutulmamalıdır.

18 3. Belirti ve Bulgular

19 Hastalık Belirti ve Bulguları
Ateş Baş ağrısı Eklem ve kas ağrısı Halsizlik İshal Kusma Karın ağrısı İştahsızlık Döküntü (eritematöz, makulopapüler, peteşi,ekimoz) Gözde kızarıklık Öksürük Boğaz ağrısı Göğüs ağrısı Nefes almada zorluk Yutmada zorluk İç kanamalar, mukozal kanamalar

20 Hastalık Belirti ve Bulguları
Son dönemde böbrek ve karaciğer yetmezliği görülmektedir. Belirtiler Ebola virüsüne maruz kalındıktan 2-21 gün (genellikle 8-10 gün) sonra görülür. İyileşen hastalarda 6-11 gün içinde düzelme

21 4. Korunma ve Kontrol Önlemleri

22

23 VAKA TANIMLARI - “Epidemiyolojik Kriterler” den en az birisinin
ŞÜPHELİ VAKA: - “Epidemiyolojik Kriterler” den en az birisinin varlığında, - Klinik kriterlerden ≥38.5°C ateş ile birlikte diğer klinik bulgulardan en az birisinin bulunduğu veya - Sebebi açıklanamayan ölüm olan vakadır.

24 Epidemiyolojik Risk Faktörleri
Semptomlar ortaya çıkmadan önceki 21 gün içinde; - Doğrulanmış veya şüpheli Ebola Virüs Hastalığı vakasının kan veya diğer vücut sıvıları ile temas veya - Ebola Virüs Hastalığının aktif olarak yayılımının olduğu bölgede yaşıyor olmak veya - Bulaşın aktif olduğu bölgeye seyahat etmek veya - Endemik bölgede yarasa, kemirgen veya maymun, şempanze gibi primatlar ile doğrudan temas (dokunma, ısırılma, etini yemek vb).

25 Klinik Kriterler ≥38.5°C ateş ile birlikte, - Aşağıdaki klinik bulgulardan en az birisinin varlığı; - Ciddi baş ağrısı, - Kas ağrısı, Aşırı halsizlik, - Bulantı - Kusma - İshal, Karın ağrısı, Açıklanamayan kanamalar. Sebebi açıklanamayan ölüm.

26 VAKA TANIMLARI - Şüpheli vaka tanımına uyan,
KESİN VAKA; - Şüpheli vaka tanımına uyan, - Ebola Virüs Hastalığı laboratuvar tanı testleriyle doğrulanan vakadır.

27

28 Yüksek Riskli aktivitelerde (Semptomatik hastaların bakımı,
Cenazelerin yıkanması ve muamelesi, Kontamine olmuş kıyafetler, materyaller ve ekipman ile temas) uygun kontrol önlemlerinin alınması. Geleneksel defin törenleri özel bir risk teşkil ettiğinden daha önceki salgınlar sırasında bu tür pratikler yasaklanmıştır.

29 Hasta İzolasyonunda Amaç;
- Aile içi, - Seyahati sırasında diğer yolculara ve/veya mürettebata - Diğer hastalara, hasta ziyaretçilerine, - Sağlık personeline etkenin bulaşının engellenmesidir.

30 Salgın Kontrolü

31 Kişisel Koruyucu Ekipman
Eldiven, Sıvı geçirimsiz önlük, Sıvı geçirimsiz tulum, Koruyucu gözlük, Yüz kalkanı/siperi, N95 maske, Cerrahi maske, Su geçirmez ayak koruyucu, Alkol bazlı el dezenfektanı.

32 Korunma ve Kontrol Önlemleri
Semptomatik hastalarla ve/veya onların vücut sıvılarıyla temastan kaçınmak Cesetlerle ve/veya hastaların cesetlerinin vücut sıvılarıyla temastan kaçınmak Canlı veya ölü vahşi hayvanlarla temastan ( maymun, orman antilobu, kemirgenler ve yarasalar) ve “vahşi çiğ hayvan eti (Bush meat)” tüketmekten kaçınmak Elleri düzenli yıkamak, sabun veya antiseptik kullanmak

33 Korunma ve Kontrol Önlemleri
Tüketmeden önce meyveleri ve sebzeleri yıkamak ve soymak Mağaralar, izole barınaklar veya kömür madenleri gibi yarasaların yoğun olarak bulunabilecekleri doğal yerleşim yerlerinden uzak durmak Etkilenmiş ülkelere gerekli olmayan seyahatten kaçınmak, Seyahate çıkmadan önce yerel iş irtibatları, arkadaşlar veya akrabalar aracılığıyla ülke içindeki uygun sağlık kaynaklarını tespit etmek,

34 Kaynaklar; 1. Uluslararası Sağlık Tüzüğü - 2005
2. 3. 4. ICAO Health-Related Documents 5. Interim Guidance about Ebola Infection for Airline Crews, Cleaning (CDC) 6. Guideline for Isolation Precautions: Preventing Transmission of Infectious Agents in Healthcare Settings 2007 (CDC) 7. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Ebola Bilgi Notu 8. Rapıd Risk Assessment Outbreak of Ebola Virus Disease in West Africa (ECDC)