TMMB Makina Mühendisleri Odası UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ

... konulu sunumlar: "TMMB Makina Mühendisleri Odası UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ"— Sunum transkripti:

1

2 TMMB Makina Mühendisleri Odası UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ
VII. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ KURULTAYI 3 – 4 MAYIS 2013 ESKİŞEHİR Hava Aracı Tasarımlarında Yazılım Sorunları Panel – KONU: Özgün, Çağdaş ve Özgür ONGUN ULUSAL SAYISAL UÇUŞ YETENEĞİ (USUY) Araştırma Geliştirme (ArGe) ve Uygulama Geliştirme (UyGe) PROJESİ Hüsnü Arsev Eraslan ER - YAZILIM

3 Hava Aracı Tasarımlarında Yazılım Sorunları
TMMB Makina Mühendisleri Odası VII. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ KURULTAYI 3 – 4 MAYIS 2013 ESKİŞEHİR Hava Aracı Tasarımlarında Yazılım Sorunları Panel – KONU: Özgün, Çağdaş ve Özgür

4  Bilgi Temelli Mühendislik (BTM)
Uçak (Hava-Aracı ve Uzay-Arac) Tasarım Yöntembilimleri “Aircraft Design: A Conceptual Approach” Raymer, D. P., Washington D.C Sayın Emekli Tümgeneral (T.C. Hava Kuvvetleri) Ömer İnak tarafından önemi belirlenmiş ve önerilmiş bilgi olarak, Bilgi Temelli Mühendislik (BTM) Knowledge Based Engineering (KBE) Design and Engineering Engine (DEE ) Tasarım ve Mühendislik Motoru (TMM) Çoklu Model Üretici (ÇMÜ) Multi Model Generator (MMG) Multidisciplinary Design and Optimization (MDO) Çokbilimdallı Tasarım ve Eniyileme (ÇTE)  “Knowledge Based Engineering Techniques to Support Aircraft Design and Optimization”, Gianfranco La Rocca, Ph.D., Dissertation, Technische Universiteit Delft,1 April 2011.

5

6

7

8 1964 - 2013 DIGITAL FLIGHT NASA – Ames Reseach Center (ARC)
SAYISAL UÇUŞ DIGITAL FLIGHT NASA – Ames Reseach Center (ARC) Stanford University, Boeing, U.S. Air Force 1990 – 2009 Açıklama (Disclosure) 2010 – ? GİZLİ (Confidential - Secret) ?

9 1950 yıllarından günümüze gelen sürede, hiç bir “ulusal” uçak için,
gereken “özgür” [independent] kullanabilme şartları sağlanamamıştır. 1.1. T.C. Ulusal Uçak (Hava-Aracı/Uzay-Aracı) Gerçekleştirme Çabaları – Geçmişi (Özet) 1930 yılında ulusal uçak (ve uçak motoru) gerçekleştirme başlatıldı. 1948 yılında ulusal uçak üretimi durduruldu. 1950 yılında ulusal uçak üretimi sonlandırıldı. 1976 yılında, F-16 uçaklarının Türkiyede üretilmesine karar verildi. 1986 yılında ilk yapımları başlatıldı. 2006 yılından sonra TUSAŞ/TAI şirketininin ürettiği F-16 blok 50 uçaklarının yerli yapımlarının hangi düzeylerde olduğu bilinmemektedir. 1950 yıllarından günümüze gelen sürede, ulusal olarak, “güncel kuşak”, “özgün” ve “çağdaş” hiç bir “uçak tasarımı“ başarılamamıştır.

10 SAYISAL UÇUŞ: 1964 USA (ABD)
F- 4 Phantom Geliştirme Programı SAYISAL UÇUŞ: USA (ABD) APOLLO Programı (NASA başlangıcı) Hava-Uzay ARGE Programı: 50 YIL : $26 + $6 = ~$32 milyar emekçi / katılımcı (çok değişik alanlarda) kurum / şirket (çok değişik alanlarda) 1967: ~$4 milyar 2012 – harcama düzeyinde: ~$150 milyar

11 NEREDEYİZ ? NEREYE GİDİYORUZ ? NASIL GİDİYORUZ ?
F- 4 Phantom Geliştirme Programı SAYISAL UÇUŞ: USA (ABD) APOLLO Programı (NASA başlangıcı) ? SAYISAL UÇUŞ: TÜRKİYE GÖREV BİLGİSAYARI Projeleri ? HAVA-ARACI (TUSAŞ) Projeleri ? UZAY-ARACI (GÖKTÜRK – 2) Projesi NEREDEYİZ ? NEREYE GİDİYORUZ ? NASIL GİDİYORUZ ?

12 Rüzgar-Tüneli Deneyleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-uzay Tasarımı En-Gelişkin Hava-uzay Tasarımı Rüzgar-Tüneli Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım İlk Prototip Uçuş Zarfı Geri-Bildirim Rüzgar-Tüneli Deneyleri Doğrulama-Onaylama Uçuş Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim

13 Çok Yüksek Kapsamlı Rüzgar Tüneli Deneyleri
Kavramsal Tasarım Tarafından Belirlenmiş Uçuş Manevraları ve Uçuş Rejimleri Hava-Uzay Tasarım Yetenekleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı Rüzgar Tüneli Deneyleri (Advanced Aerospace Design Capabilities ) Extensive Wind Tunnel Testing: 1955 – 1970 Zamanla-Değişen Uçuş Manevralarının Deneylenmesi Güç, Sakıncalı ! Sesaltı Akışlar (Subsonic Flow ) Deneyleri: Sonuçlar Genellikle Güvenilir Düzeylerde (Ölçeklemelerden Sonra) ? Sesüstü Akışlar (Supersonic Flow) Deneyleri: Yüksek Giderler, Kısa Süreler, Sonuçlar Güvenilir Düzeylerde (Ölçeklemelerden sonra) ?

14 PWT opened in January 1961 (78.6 mln)
F-16 Model Testing 5.3 m (16 ft) Wind Tunnel

15 F-22 Store Separation Experiments The von Karman Gas Dynamics Facility (A/B/C) - VKF Boeing X-37 X-15 Rocket (1950’s)

16   APOLLO GERİGİRİŞ (REENTRY) - 1969
1960’larda, ARNOLD ArGe Merkezi Yakınında, ABD’nin ilk ArGe programlarında çalışanlara ve Hava Kuvvetleri Personeline Hava-Uzay Mühendisliği alanlarında Yüksek Lisans ve Doktora vermek için University of Tennesee Space Institute, Dr. Goethert direktörü olarak, 1960’larda kurulmuştu.  APOLLO GERİGİRİŞ (REENTRY)

17 APOLLO Command Module (Kumanda Birimi) - 1969

18 APOLLO GERİGİRİŞ (REENTRY) - 1969
SAYISAL MODELLEME

19 Rüzgar-Tüneli Deneyleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-uzay Tasarımı En-Gelişkin 90 % 10 % Hava-uzay Tasarımı 90 % 10 % Rüzgar-Tüneli Deneyleri Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım Çok Yüksek Kapsamlı İlk Prototip Uçuş Zarfı 90 % Geri-Bildirim Doğrulama-Onaylama 90 % Rüzgar-Tüneli Deneyleri Uçuş Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 90 % 10 % Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim

20   CDC-6400/6600 (silicon) Compiler: FORTRAN Temmuz 1964
Control Data Corporation 1st Solid-State Digital Computer Seymore Cray (UNIVAC şirketinden ayrılmış) Yaklaşık Olarak: Hız: ~ 1 MHz ~ 4 MFLOP/sn Bellek: ~ 512 Kbyte Disk Storage: ~ 100 MBytes  Compiler: FORTRAN

21    Uçuş Denetim Bilgisayarı (Digital Flight Control Computer)
1950 – 1970: Bilimsel olarak en ileri sayısal modelleme programı  Computational Fluid Dynamics (CFD) group Los Alamos National Laboratory (LANL) ve 2010 Önemli Konular  Uçuş Denetim Bilgisayarı (Digital Flight Control Computer)  Uzay Mikroçekim (Space Mlcrogravity)

22 Rüzgar-Tüneli Deneyleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-uzay Tasarımı En-Gelişkin Hava-uzay Tasarımı 80 % 20 % Rüzgar-Tüneli Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 80 % 20 % Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım İlk Prototip Uçuş Zarfı 80 % Geri-Bildirim Rüzgar-Tüneli Deneyleri Doğrulama-Onaylama 80 % Uçuş Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 90 % 10 % Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim

23   Los Alamos National Laboratory (LANL) FLIC (Fluid in Cell)
PIC (Particle in Cell) SMAC VOF (Volume of Fluid) C. W. "Tony" Hirt (1963 ?, )  Oak Ridge National Laboratory (ORNL) FLIDE (Fluid in Discrete Element) Arsev H. Eraslan ( , ) 

24 Rüzgar-Tüneli Deneyleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-uzay Tasarımı En-Gelişkin Hava-uzay Tasarımı 50 % 50 % Rüzgar-Tüneli Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 50 % 50 % Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım İlk Prototip Uçuş Zarfı 80 % Geri-Bildirim Rüzgar-Tüneli Deneyleri Doğrulama-Onaylama 80 % Uçuş Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 90 % 10 % Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim

25 Rüzgar-Tüneli Deneyleri Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-uzay Tasarımı En-Gelişkin Hava-uzay Tasarımı 5 % 95 % Rüzgar-Tüneli Deneyleri Çok Yüksek Kapsamlı 10 % 90 % Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım İlk Prototip Uçuş Zarfı 10 % Geri-Bildirim Rüzgar-Tüneli Deneyleri Doğrulama-Onaylama 10 % Uçuş Deneyleri Düşük Kapsamlı 40 % 40 % Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim

26 Rüzgar-Tüneli Deneyleri
Sabit / Döner Kanat Genel / Düşük Dengeli Hava-Aracı Uzay-Aracı Genellikle-Dengesiz Kullanım Tasarımı Kavramsal Tasarım Uçuş Manevraları Uçuş Rejimleri En-Gelişkin Hava-uzay Tasarımı 100 % SAYISAL 100 % Sayısal Modelleme En-Gelişkin Yazılım UÇUŞ İlk Prototip Uçuş Zarfı Rüzgar-Tüneli Deneyleri Doğrulama-Onaylama 10 % Uçuş Deneyleri Çok Düşük Kapsamlı 20 % 80 % Sayısal-Uçuş Uygulamaları Uçuş prototipi Uçuş Zarfı Uzay-Aracı Kullanıma-Özel Yapım - Üretim Sabit / Döner Kanat Hava-Aracı Yapım - Üretim

27    Çok yüksek düzeylerde üstünbilgisayar yatırım harcamaları
LİNPACK Benchmark IBM Roadrunner Pflop/sn - LANL, ABD CRAY Jaguar Pflop/sn - ORNL, ABD Tianhe-IA Pflop/sn - Tinanjin, Çin Fujitsu K Pflop/sn - Kobe, Japonya IBM Sequoia Pflop/sn - LLNL, ABD $ 250,000,000 CRAY Titan Pflop/sn - ORNL, ABD $ 92,000,000 M(mega): 106, G(giga): 109 , T(tera): 1012 , P(peta): 1015, Exa(exa): 1018  Çok yüksek düzeylerde üstünbilgisayar yatırım harcamaları  Çok yüksek düzeylerde üstünbilgisayar kullanım harcamaları

28 2006 yılında, NASA Langley Research Center (NASA-LaRC) Ar&Ge Merkezi, “geleceğin yöntemkuralı” kavramını, yine, “Sayısal Uçuş” [“Digital Flight”] olarak kanıtlamıştır (Salas, 2006). 2000 yıllarında, “Yüksek Başarımlı Sayarlama” (“YBS”) [High Performance Computing (HPC)] düzeylerine ulaşmayı başarmıştır. 2010 yılında, YBS (HPC) üstünbilgisayar Sequoia - IBM - BlueGene için, yatırım giderlerinin $250 milyon ve sürekli giderlerinin $800/saat düzeylerine erişebileceği saptanmıştır. yılları süresinde, gereken üstünbilgisayar yetenekleri, ve “bilgisayar-kullanımı” düzeyleri, hızlı olarak artmıştır. 2004 yılında, ABD’de, öncelikle, NASA Ames Research Center (NASA-ARC) Ar&Ge Merkezi, hava-uzay teknolojilerinin “geleceğin yöntemkuralı” kavramını “Sayısal Uçuş” [“Digital Flight”] olarak tanımlamıştır (Bailey, 2004). 

29  2012 yılında, German Aerospace Center (DLR) [Alman Hava-Uzay Merkezi], Sayısal Uçuş yöntemkuralının değişik yöntembilimlerini kullanarak Digital-X: DLR’s WayTowards the Virtual Aircraft [“Sayısal-X: DLR’ın Sanal Uçağa Doğru Yolu” ] yaklaşımın oluşturmuştur (Kroll and Rossow, 2012).  2012 yılında, Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) [Japonya Hava-Uzay Araştırma İşletmesi, Sayısal Uçuş yöntemkuralının değişik yöntembilimlerini kullanarak EFD/CFD-Hybrid Wind Tunnel” [“Deneysel Akışkan Dinamiği (DAD)/Sayısal Akışkan Dinamiği (SAD)”] yaklaşımını oluşturmuştur (Watanabe, Kuchi-ishi and Aoyama, 2012).  2013 yılında, ABD’de NASA ARC (Ames Resarch Center) Merkezinde “SimLabs” Oluşturulmuş ve Digital Flight ArGe Çalışmaları Başlatılmıştır.

30    Sayısal Uçuş Yöntemkuralı Gerçekleştirme – Proje Kapsamı
yıllarında geliştirilmiş “geçmişin yöntemkuralı” yöntembilimlerinin kullanımları, günümüzde, hava-uzay teknolojileri ileri düzeylerde gelişmiş ülkelerde, ÖÇÖ hava-uzay teknolojilerinin gerçekleştirilmesinde, yüksek düzeylerde azaltılmıştır.  yıllarında, bu ülkelerde, “geleceğin yöntemkuralı” Sayısal Uçuş yöntembilimlerinin uygulamaları başlatılmıştır.  2010 yılında, hava-uzay teknolojileri ileri düzeylerde gelişmiş tüm ülkelerde, ÖÇÖ hava-uzay teknolojilerinin geliştirilmesinde, “kavramsal tasarım” [technical design] evresinin başlaması ve “uçuş geçerleme” [flight validation] evresinin bitmesi sırasında gerçekleştirilmesi gereken tüm sayısal işlemlerin, “geleceğin yöntemkuralı” Sayısal Uçuş yöntembilimlerine uyumlu olarak, yapılandırılmalarının gerektiği, kesinlikle, kanıtlanmıştır.

31   1.3.1. ÖÇÖ Hava-Uzay Teknolojileri - Geçmişin Yöntemkuralı
Hava-uzay teknolojileri alanlarında, uluslararası-bilimsel-düzeylerde geçmişin yöntemkuralı olarak kanıtlanmış yaklaşım, T.C. ulusal ÖÇÖ uçak (hava-aracı/uzay-aracı) gerçekleştirme programlarında, genellikle,“günümüzün” olarak tanımlanmakta ve kullanımı değişik düzeylerde olarak sürdürülmektedir.  T.C. ulusal ÖÇÖ uçak (hava-aracı/uzay-aracı) gerçekleştirme programlarında kullanılmaları südürlen geçmişin yöntemkuralı yaklaşımı, ideal gerçekleştirme durumlarında, 9(dokuz) “işlemsel evreler” [procedural phases] olarak sıralandırılmış düzenlere göre uygulanmaktadır: (1) Kavramsal -Tasarla, (2) Teknik -Tasarla, (3) Rüzgar-Tüneli Deneyle, (4) YAP, (5) Uçuş-Veritabanı Oluştur, (6) Uçuş -Deneyle, (7) Uçuş -“Geçerle” [Validate], (8) Uçak -“Belgele” [Certify], ve (9) Üret ve Kullan.

32 ideal gerçekleştirme

33  ÖÇÖ uçak (hava-aracı/uzay-aracı) gerçekleştirme projelerinde, geçmişin yöntemkuralı (veya geleceğin yöntemkuralı) kullanımlarında, herhangi bir işlemsel evre süresinde, kendiliğinden belirebilecek, veya kullanıcı tarafından belirlenebilecek ”Önürün Gerçekleştirme Sorunları” türü bir tasarım ve/veya yapım sorununun oluşabileceği bilinmektedir.  Bu “sorunlu gerçekleştirme” durumlarında, (1) Kavramsal Tasarla evresi ile başlayan ve (7) Uçuş-Geçerle olarak, tüm “uçuş rejimleri” ve “uçuş manevraları” bilgilerini oluşturmak için kullanılan evre ile sonlanan, 7(yedi) işlemsel evrenin kapsadığı, evreler sırasına göre düzenlenmiş, “Düzelt-Değiştir” döngülerinin uygulanmalarının da gerekebileceği bilinmektedir.

34 sorunlu gerçekleştirme

35   ÖÇÖ Hava-Uzay Teknolojileri – Sayısal Uçuş Yöntemkuralı
İleri-teknoloji düzeylerinde ÖÇÖ hava-aracı gerçekleştirme projelerinde kullanımı gereken Sayısal Uçuş yöntemkuralı, 8(sekiz) işlemsel evreler olarak sıralanmış düzenlere göre uygulanmaktadır: (1) Kavramsal-Tasarla, (2) Teknik-Tasarla (3) Uçuş-Veritabanı Oluştur, (4) Uçuş-Deneyle, (5) Uçuş-Geçerle, (6) YAP, (7) Uçak-Belgele, ve (8) Üret ve Kullan.  Geçmişin yöntemkuralı ’nın en önemli işlemsel evrelerinde biri olarak tanımlanan (3) Rüzgar-Tüneli Deneyle evresinin, ileri-teknoloji düzeylerinde uçak (hava-aracı) gerçekleştirme projelerinde kullanılan Sayısal Uçuş yöntemkuralı’nın bir işlemsel evresi olarak içerilmemesinin gerektiği de saptanmıştır.

36

37       ONGUN-USUY AMAÇLARI
ONGUN – Ulusal Sayısal Uçuş Yeteneği (USUY) Gerçekleştirme ve Uygulama Projesi, T.C. ulusal “Özgün”, “Çağdaş”, Özgür (ÖÇÖ) uçak (hava-aracı ve uzay-aracı) gerçekleştirme girişimlerinde, (1).gereken tüm tasarım, deneyleme ve kullanım işlemlerinin, uluslararası en-ileri-bilimsel ve en-ileri-teknolojik düzeylerde olarak, başarılmasını ve (2).gereken uçak yapımlarının,“yerli” (indigenous), T.C. ulusal teknolojik alt yapı kaynaklarına dayanılarak, oluşturulmasını sağlayabilmek için gereken tüm sayısal modelleme ve uygulama yazılım kaynaklarını, (1) Sayısal Uçuş Modelleme Yeteneği (SUMY), (2) Sayısal Uçuş Veritabanı Yeteneği (SUVY), (3) Sayısal Uçuş Zarfı Yeteneği (SUZY), (4) Sayısal Uçuş Denetim Yeteneği (SUDY) ve Sayısal Uçuş Benzetici Yeteneği (SUBY), oluşturacaktır ve T.C. ulusal kullanımlarını destekleyecektir.     

38  Geleceğin yöntemkuralı, uçak-tasarla ve uçuş-geçerle süresinde, çok sayıda Sanal Önürün yapılarının oluşturulmasını ve çok sayıda Sanal İşlemler gerçekleştirilmesini gerektirebilir.  Fakat, geleceğin yöntemkuralı, bu uçak-tasarla ve uçuş-geçerle süresinin içerdiği hiç bir işlemsel sürede, yüksek düzeylerde yapılandırma giderler gerektiren, Gerçek (Uçak) Önürün-Gerçek İşlemler süresinin içerdiği, veya Gerçek Uçak kullanılarak, Gerçek Uçuş bilgilerini oluşturan Gerçek İşlemler süresinin içerdiği, hiç bir işleminin gerçekleştirilmesini gerektirmez.

39  Geleceğin Sayısal Uçuş yöntemkuralı, (5) Uçuş-Geçerle işlemsel evresinin başarılı olarak sonuçlandırılmasına kadar, elde olan, ileri-bilimsel düzeylerde olarak gerçekleştirilmiş sayısal uçuş modelleme yazılım derlemlerini, özellikle,“Sayısal Akışkanlar Dinamiği” (SAD) [Computational Fluid Dynamics (CFD)] yazılım derlemlerini uyguluyarak, bir Sanal Uçak için oluşturulmuş tüm Sanal Önürün yapıları için gereken Sanal İşlemler düzenlerinin gerektirdiği tüm sayısal bilgileri oluşturur.  Önemli olarak, geleceğin Sayısal Uçuş yöntemkuralı’nın içerdiği sayısal uçuş modelleme yazılım derlemlerininin, uçak-tasarla ve uçuş-geçerle süresinde oluşturulması gereken Sanal-Uçuş bilgilerinin, düzenli olarak gerçekleştirilebilmeleri, genellikle, “Yüksek Başarımlı Sayarlama” (YBS) [High Performance Computing (HPC)] türü sayısal modelleme uygulamalarının gerektirdiği düzeylerinde, bilgisayar-kullanımı giderleri gerektirir.

40

41  En önemli olarak, Sayısal Uçuş yöntemkuralı uygulamalarında, Gerçek Uçak Önürün yapısını gerçekleştiren işlemsel evre (6).YAP eylemlerinin, kesinlikle, öncelikle oluşturulmuş Sanal Uçak yapısını kullanarak Sanal Uçuş işlemlerini oluşturan evre (3).Uçuş-Veritabanı Oluştur sırasından sonra ve, ek olarak, işlemsel evreler (4).Uçuş-Deneyle ve (5).Uçuş-Geçerle sıralarından da sonra gerçekleştirilmesinin gerektiği saptanmıştır  Önemli Sonuç: İleri-teknoloji düzeylerinde ÖÇÖ hava-araçlarının, özellikle, 4üncü-kuşak (örnek F-16), 5inci-kuşak (örnek F-22), ve/veya teknolojik ve bilimsel düzeylerde daha ileri, yeni-kuşak savaş uçaklarının gerçekleştirilmesini sağlayacak projelerde, geçmişin yöntemkuralı kullanımlarının olanaksızlığına karşın olarak, geleceğin Sayısal Uçuş yöntemkuralı kullanımlarının olanaklı olacağı, ve başarılı olacağı, kesinlikle, kanıtlanmıştır.

42 Hava/Uzay Aracının kavramsal ve teknik tasarımının geliştirilmesinde
Çok düşük düzeylerde geliştirme süreleri Çok düşük düzeylerde işgücü giderleri Çok düşük düzeylerde rüzgar tüneli yatırımları Çok düşük düzeylerde rüzgar tüneli kullanım giderleri Yapımı gerçekleştirilmiş Hava-Uzay Aracının gereken uçuş şartlarını başaramama olanağı: çok düşük düzeyde çekinceli (risky) başarma olanağının saptanması: çok düşük düzeyde işgücü SAYISAL UÇUŞ

43 Gelişmemiş Hava-Uzay Tasarım Yetenekleri
Kavramsal Tasarım Tarafından Belirlenmiş Uçuş Manevraları ve Uçuş Rejimleri Gelişmemiş Hava-Uzay Tasarım Yetenekleri (Rudimentary Aerospace Design Capabilities): 1930 – 1960 Zamanla-Durağan (Steady-State) Akışlar Zamanla-Değişkene-Yakın (Pseudo-Transient) Akışlar Pano-Yöntemi türü (Panel-Method type ) Akışlar Olasıklı (?) Akış türü (Potential-Flow type) Akışlar Sınır-Katmanı türü, Akış-Direnimi-Baskılı (Boundary Layer type, Viscous Dominated) Akışlar YANLIŞ

44     2010 – 2011yıllarında, ABD Hava Kuvvetleri ArGe çalışmaları
Condor-Cluster PS3 (Linux) GPU Tflop/s  Air Force Research Laboratory (AFRL) üstünbilgisayar sistemi 1760 PlayStation 3 GPU (Graphics Processing Unit) [ÇİB (Çizgeleme İşlem Birimi)] birikiminden gerçekleştirilmiştir.   yaklaşık $2 milyon düzeylerinde bir yatırım harcaması  Üstünbilgisayar elekrik harcamalarının %10’u düzeyinde

45     USUY için gereken bilgisayar yeteneği:
2012 yılında, AMD Radeon tarafından, hızlı “oyunlama” (gaming) için gerçekleştirilmiş olan  Yalın düzeyde olarak, sadece $3000 yatırım harcaması Elektrik kullanımı1 kwatt’ın altında Quad AMD-7970 – Crossfire X (GPU) - (Linux) – 16/4 Tflop/s Memory Gbyte, 4(dört) Radeon 7970 GPU (ÇİB) kartı 32 sayısal işlem biriminden (2048 akım işlemcisinden)  USUY için gereken bilgisayar yeteneği:  40 (kırk) Quad AMD-7970 – Crossfire X  Gereken yatırım harcaması: 40 X ($ $1000 ) = $

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56 Günümüzün ve Geleceğin Yöntemkuralı “Sayısal Uçuş”
Geçmişin Yöntemkuralı ( ) Uçuş Benzetici Oluşturması : Gerçek Uçuş İşlemlerinin Bitiminde Günümüzün ve Geleceğin Yöntemkuralı “Sayısal Uçuş” Sayısal Uçuş Benzetici Oluşturması : Kavramsal – Teknik TASARIM

57

58