11 SINIF YÖNETİMİ Prof.Dr. Mustafa Ergün Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 11.

... konulu sunumlar: "11 SINIF YÖNETİMİ Prof.Dr. Mustafa Ergün Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 11."— Sunum transkripti:

1 11 SINIF YÖNETİMİ Prof.Dr. Mustafa Ergün Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 11

2

3 Disiplin sorunlarını önleme ve çözme (Preventing and Handling Discipline Problems) Öğretmen ve öğrenci

4 Bir çok disiplin problemi sınıfta çözülmelidir.

5 Sınıf Displininde Dört Adım Adım 1: Hatırlatma Azarlamadan hatırlat. Genelde tüm sınıfa, ama bazen de bir-iki kişiye hatırlatabilirsin. “Süre bitti dediğimde sınav bitmiştir; herkes kalemlerini bıraksın.” “Ayşe ve Hülya, herkes çalışmaya başladı; siz de konuşmayı keserek çalışmaya başlayın.” Bazı öğretmenler, sürekli hatırlatmalara rağmen durumun değişmediğinden şikayetçidirler. Ama eğittiklerinizin çocuk ve öğrenci olduğunu unutmayın.

6 Sınıf Displininde Dört Adım Adım 2: Uyarı Bu, öğrenciyi hedef alan bir azarlamadır. Yazılı ve sözlü uyarı olabilir. Uyarıyı tüm sınıf bilmelidir ve öğrenci de uyarıdan sonra ne geleceğini bilmelidir. Yazılı uyarı daha etkilidir, öğrencinin sıkı kontrol altında olduğunu gösterir. Uyarılarda kesin kararlı, sakin ve soğuk olmalıdır; öfke ve kızgınlık göstermemelidir. Öyle olursa, öğrenci de karşı koyacağından hemen bir sonraki adıma geçilir. Öğrenci davranışını düzeltirse, yazılı uyarı geri alınır. Ders boyunca yazılı uyarı sırada kalır, eğer davranışlar düzgün giderse, ders sonunda kağıt iptal edilir. (ABD’de)

7 Sınıf Displininde Dört Adım Adım 3: Suç duyurusu Daha önce hatırlatma ve uyarı almış, ama yanlış hareketi gene yapmaya devam ediyorsa yazılı uyarı kalıcı hale gelir, kayıtlara geçer. Kaç defa yazılı uyarı aldığına göre verilecek ceza açıkça belirtilir (alıkoyma veya okuldan geçici uzaklaştırma cezası gibi öğretmen tarafından verilen cezalar) Nadiren ilk defada yazılı suç duyurusu resmi evraka girer, genellikle bir kaç aşamadan sonra bu adım atılır.

8 Sınıf Displininde Dört Adım Adım 4: Disipline Verme, İdareye gönderme İdareye sevkeden bir kağıt doldurularak öğrenci sınıftan çıkartılır. Öğretmen rahatsız edici davranışı kendi imkan ve gücü ile çözemezse, en iyi yol, konuyu üst yönetime aktarmaktır. Gene öfke, kin gibi duygusal davranışlar gösterilmemelidir. Bu kademede geri dönüş olmaz, bu nedenle hiçbir çare kalmadığında bu yola başvurulmalıdır.

9

10 Belge, Belge, Belge Herşeyi belgeleyin! Olayları yazılı kayıt altına alın. Yazılı kayıtlara psikolojik duygularınızı ve zanlarınızı karıştırmayın. Yorum yapmayın. Sadece o olaya ait ve somut bilgileri kayda geçiriniz. Kayıtta uygun olmayan ve cezalandırılacak davranışı önplana çıkartın. Şikayetinin işleme konması için ne talep ettiğini de açıkla.

11 Yaptırımlar, Cezalar (Sanctions) Aslında en iyi yöntem önleyici tedbirleri almaktır. İhtar: Öğretim kuralları, düzenlemeleri ve/ya disiplin politikasını bozan öğrenciye sözlü ihtar yapılır. Yardım için güvenliğe veya yöneticilere haber verilir. Öğrenciden sınıfı terketmesi istenir. Uyarı: Eğer öğrencinin yaptığı ihlal Disiplin Yönetmeliğinde geçiyorsa ve müdahale edilmediğinde daha kötü sonuçlar çıkacaksa, yazılı uyarı verilir. Aslında bir öğrenci yaptığı yanlış hareketten dolayı öğretmen tarafından sınıftan atılmamalıdır. Öğretmen bunu zorla yapmaya kalkarsa, kontrolu daha zor yeni problemler ortaya çıkabilir. Asla bir öğrencinin vaziyetalışı, kişiliği ve yaptığı yanlış davranışlar nota dönüştürülmemelidir.

12 Ceza verirken dikkat edilecek hususlar En evvel ve her şeyden evvel nelerin ve nasıl cezalandırılacağını öğrencilere bildirin, Davranışın niçin kabul edilemez olduğunu açıklamalısınız, Kişinin değil, davranışın cezalandırıldığını vurgulamalısınız, Anında istenen davranışı göstermeli ve pekiştirmelisiniz Öngörülen cezayı vermek için dikkatli bir soruşturma yapın,

13 Ceza Sınıfta belli gruplara ceza vermiş gibi yapmayın Kimin niçin cezalandırıldığını açıkça belirtin Verdiğiniz cezanın adaletli, tutarlı ve suça uygun olduğundan emin olun Suçla ceza arasında bağlantı kurun Yararsız ve yapamayacağınız tehditler yapmayın Konuyu suç işleyen kimse ile tartışınız

14 Disiplin sorunu karşısında Öğrencinin Hakları Hürriyet – kendini savunma hakkı Adalet – tarafsız soruşturma Eşitlik – herkese eşit davranılması

15 MADDE 5. Disiplin cezaları şunlardır: (YÖK Yönetmeliği) a) Uyarma: Öğreciye, öğrencilik görevlerinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. b) Kınama: Öğrenciye öğrencilik görevlerinde ve davranışlarında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir. c) Yükseköğretim Kurumundan Bir haftadan Bir Aya Kadar Uzaklaştırma: Öğrenciye, yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırıldığının ve bu sürede öğrencilik haklarından yararlanamayacağının yazı ile bildirilmesidir. d) Yükseköğretim Kurumundan Bir veya İki Yarıyıl İçin Uzaklaştırma: Öğrenciye, yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl uzaklaştırıldığının ve bu sürede öğrencilik haklarından yararlanamayacağının yazı ile bildirilmesidir. e) Yükseköğretim Kurumundan Çıkarılma: Öğrenciye, bir daha yükseköğretim kurumundan herhangi birine alınmamak üzere öğrencilikten çıkarıldığının yazı ile bildirilmesidir.

16 Örnek: Yükseköğretim Kurumundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Disiplin Suçları MADDE 10. Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: a) Görevlileri ve öğrencileri cebir ve şiddet kullanarak kurum dışına çıkartmak, görevin yapılmasına engel olmak veya öğrencileri bu tür davranışlara zorlamak, b) Yükseköğretim kurumlarının ideolojik ve siyasi amaçlarla huzur, sükun ve çalışma düzenini bozmak veya boykot, işgal, engelleme, personelin işini yavaşlatma gibi eylemlere katılmak, bu amaçlara yönelik eylemleri tahrik etmek, c) Yükseköğretim kurumlarında siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini bulundurmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurum binalarına veya binaladaki eşyalar üzerine yazmak, resimlemek, teşhir etmek, sözlü veya yazılı ideolojik propaganda yapmak, d) Bir kimseyi veya grubu, tehditle suç sayılan bir eylemi düzenlemeye veya böyle bir eyleme katılmaya yahut yalan beyanda bulunmaya veya sahte delil göstermeye veya suçu yüklenmeye zorlamak,

17 Örnek: Yükseköğretim Kurumundan Çıkarma Cezasını Gerektiren Disiplin Suçları e) Kanun dışı kuruluşlara üye olmak, bu kuruluşlar adına faaliyet yapmak veya yardımda bulunmak, f) Uyuşturucu madde kullanmak, taşımak, bulundurmak veya ticaretini yapmak, g) Devletin şahsiyetine karşı işlenen cürümler sebebiyle cezalandırılmış olmak, j) Sınavlarda tehditle kopya yapmak, kopya yapan öğrencilerin dershaneden çıkarılmasına engel olmak, kendi yerine başkasını sınava sokmak veya başkasının yerine sınava girmek, l) Irza tecavüz etmek, n) Derslere veya sınavlara girilmesine, ders veya sınavların yapılmasına herhangi bir şekilde engel olmak, dersteki öğrencileri dışarıya çıkarmak, çıkmaya kışkırtıcı veya zorlayıcı davranışlarda bulunmak, o) Bir kişiye veya bir gruba her ne sebeple olursa olsun işkence yapmak veya yaptırmak,

18 MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRENCİ DİSİPLİN KURULU YÖNETMELİĞİ http://www.egitim.aku.edu.tr/disiplin.htm Ortaöğretim Kurumlarında Disiplin Cezaları Madde 16- Öğrencilere, kusurlu veya cezayı gerektiren davranışlarının niteliklerine göre; a) Uyarma-Mahrumiyet-Kınama, b) Okuldan Kısa Süreli Uzaklaştırma, c) Okuldan Tasdikname ile Uzaklaştırma, ç) Örgün Eğitim Dışına Çıkarma, cezalarından biri verilir.

19 Örnek: b) Okuldan Kısa Süreli Uzaklaştırma cezasını gerektiren davranışlar 1. Arkadaşlarına sarkıntılık, hakaret ve iftira etmek veya başkalarını bu gibi davranışlara kışkırtmak. 2. Kişileri veya grupları; dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezheplerine göre ayırmayı, kınamayı, kötülemeyi, amaçlayan davranışlarda bulunmak, 3. Okul içinde öğrenciler arasında gruplaşmalara, sürtüşmelere, çatışmalara neden olabilecek izinsiz gösteri veya toplantı düzenlemek, siyasi partilere, bu partilere bağlı yan kuruluşlara veya sendikalara ait amblem rozet, yazı, slogan, bildiri, ilan, broşür ve benzeri propaganda araçlarını dağıtmak, 4- Yatılı okullarda gece izinsiz ve özürsüz dışarıda kalmak, 5. Okul demirbaş eşyasına, kendisinin ve arkadaşlarının araç ve gereçlerine ahlak dışı, ideolojik veya siyasi amaç taşıyan resim, amblem ve benzerlerini yapmak, yazılar yazmak, 6. Yasaklanmış her türlü yayını okula, okula bağlı yerlere sokmak veya yanında bulundurmak, 7. Kişisel durumu ve adresi ile ilgili bilgileri okula yanlış bildirmek, 8. Okul yetkililerinin ve disiplin kurulunun çağrılarına uymamak, çağrı yazılarını almaktan kaçınmak, 9. Kumar oynamak veya oynatmak,

20 ç) Örgün Eğitim Dışına Çıkarma Cezasını gerektiren davranışlar 1. Kişileri veya grupları dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezheplerine göre ayırmayı, kınamayı, kötülemeyi amaçlayan bölücü toplu eylemlere katılmak, 2. Disiplin ile ilgili işleri ve disiplin kurulunun çalışmasını zor kullanarak veya tehditle engellemek, 3. Okulda uyuşturucu madde ticareti yapmak, 4. İffetsizliği tespit edilmiş olmak, herhangi bir kimsenin iffet ve namusuna tecavüz etmek, 6. Okula, derslere, sınavlara girilmesine, ders veya sınavların yapılmasına engel olmak, dersteki öğrencileri dışarı çıkarmak, çıkarmayı kışkırtmak ve zorlayıcı davranışlarda bulunmak, 7. Okul içinde ve dışında tek veya toplu halde okulun yöneticilerine, öğretmenlerine ve diğer personeline karşı saldırıda bulunmak, bu gibi hareketleri düzenlemek veya kışkırtmak, 12.Türkiye Cumhuriyeti'nin devleti ve milletiyle bölünmezliği, ülkesine ve Türkiye Cumhuriyeti'nin insan haklarına ve Anayasa' nın başlangıcında belirtilen temel ilkelere dayalı milli demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti niteliklerine aykırı miting,forum, direniş, yürüyüş, boykot ve işgal gibi ferdi veya toplu eylemler düzenlemek, düzenlenmesini kışkırtmak, düzenlenmiş bu gibi eylemlere katılmak veya katılmaya zorlamak,

21 Okul Disiplin Kurulunun Görevleri Madde 24- Okul disiplin kurulu, okulun düzen ve disiplini hakkında görüşmeler yapar ve kararlar alır. Kişisel olmayan genel disiplin işlerinin görüşüldüğü toplantılarda, varsa okulun rehberlik servisi ilgilileri, okul doktoru ve okul aile birliği başkanı da bulunur. Okul Disiplin Kurulu; a) Disipline aykırı davranışların nedenlerini inceler ve bunların ortadan kaldırılma yollarını arar. b) Okul içinde ve dışında milli ve insanı bakımdan fazilet olarak kabul ettiğimiz iyi davranışlarda bulunan ve derslerdeki gayret ve başarılarıyla üstünlük gösteren öğrencilerin ödüllendirilmesine karar verir. c) Disiplin kurallarına uymayan öğrencilerin yetiştiği çevre ve ailesi hakkında bilgi toplar, eğilimlerini, alışkanlıklarını inceler, bu amaçla okul rehberlik servisinden, sınıf veya danışman öğretmenlerden yararlanarak bunlarla sürekli işbirliği yapmak için gerekli kararları alır. ç) Okulda disiplinsizliği hoş görmeyen bir “öğrenci kamuoyu” oluşturularak, disipline aykırı davranışta bulunan ve bulunabilecek olan öğrencileri kendi vicdanlarının ve öğrenci kamuoyunun kontrolünde tutma yollarını ve imkanlarını araştırır. d) Öğrencilerin haz duyacakları, onlara başarı hazzını tattıracak faaliyetlere okulda daha çok yer verilmesi için gerekli önerilerde bulunur. Vs...

22 Yaygın Sorunlar ve Çözümler Derste konuşma ve dikkatsizlik –Ders anlatmayı bırak ve o öğrenciye bak –Onun oturduğu bölgeye doğru yürü –Ona doğrudan bir soru sor –Ders bittikten sonra onunla konuş * Geç gelmek Erken gitmek - Zamanında gelip gideceğine dair bir anlaşma yap - Başlama ve bitirmeyi törensel hale getir - Başlangıçta ve bitimde kısa sınavlar (quizzes) yap - Ders anlatımını tekrar etme.

23 Yaygın Sorunlar ve Çözümler Devamsızlık –Eğer devamı izleyecekseniz bir sistem kurun (imza, yoklama) –Kısa sınavlar uygula –Dersinizi sınıf için önemli hale getirin –Niçin devam etmediklerini öğrencilere sorunuz Ödevlerin teslim zamanı –Sınıfta ve program ilanlarınızda bu tarihi açıkça belirtin –Geç taslim edildiğinde ne olacağını belirleyin ve açıklayın –Kendi sonuç açıklama tarihlerinize de uyunuz

24 Yaygın Sorunlar ve Çözümler Otoriteye meydan okuma –Öğrencilerle asla sınıf huzurunda tartışma – bunu gizli yap –Rahatsız edici davranışı öğrenci ile tartış, sürpriz ile karşılaşabilirsiniz –Eğer rahatsızlık devam ediyorsa, öğrenciye bir not yaz ve bunun bir kopyesini idareye de ver –Eğer ciddi gelişmeler olabilecekse yöneticilere haber ver

25 Disiplin problemlerinden nasıl kaçınabilirsiniz? Sınıf kurallarını tartışmaya aç ve öğrencilerin bakış açılarını dinle. Öğrencilerin büyük çoğunluğu ile uzlaşmaya çalış Öğrencilerden saygı bekliyorsan, sen de onlara saygı göster Seni dinlemeyen bir sınıfa ders anlatma Öğrencilerle arana bir mesafe koy, ama onlarla ilgini tamamen kesme Kendi koyduğun kurallara önce kendin uy Hiçbir şey olmamış gibi davranma Öğrenciler üzerinde konuşma, davranışlar üzerinde konuş

26 Geri tepen disiplin teknikleri · Sesi yükseltmek, bağırmak - çağırmak · “Buranın patronu benim” demek, son sözü söylemekte ısrar etmek · Soğuk duruş, elleri arkaya bağlamak gibi gergin beden dili · Notları kırmak, aşağılamak, utandırmak, huzursuz etmek · İğneleyici sözlerle alay etmek · Öğrencinin kişiliğine hücum etmek · Çok üstünmüş gibi davranmak, fiziki güç kullanmak · İlgisiz kişileri çatışmanın içine çekmek · Çifte standart sahibi olmak (dediğimi yap, yaptığımı yapma)

27 Geri tepen disiplin teknikleri · Haklı olduğunda ısrar etmek · Öğüt vermek, tahminlerde bulunmak · Öğrenciyi köşeye sıkıştırmak · Çok alttan almak ve ya çok taviz vermek · İlgisiz olayları gündeme getirmek, dırdır etmek · “Bütün öğrenciler hepiniz aynısınız” gibi genellemeler yapmak · Temelsiz suçlamalarda bulunmak · Kin beslemek, diş bilemek, öfke nöbetine girmek · Öğrenciyi taklit etmek, diğer öğrencilerke karşılaştırmak · Emretme, hükmetme, aşırı isteklerde bulunma · Aşırı ve yersiz ödüllendirme Linda Albert. A Teacher’s Guide to Cooperative Discipline, (American Guidance Service, 1989).

28 Bazı öğütler Teknoloji kullanıyorsan, bir aksilik durumunda yedek malzeme ve planların olsun. Asla bir öğrenci hakkında daha önceki ve başka öğretmenlerin “dolduruşlarına gelme”! Öğrencilerinin öğrenmek istediklerini ve öğreneceklerini kabul et. Öğrencilerini asla tehdit etme, aşağılama! Çatışma içine düştüğün bir öğrencin ile asla sınıf huzurunda tartışma; bir odaya da kapanma.

29 Bazı öğütler Herşeyde haklı çıkmaya ve kendini haklı göstermeye çalışma. İyi bilmediğin öğrencilerine şaka yapma, masum şakalar size pahalıya patlayabilir. Kürsüde veya sabit bir yerde durma; sınıfın her yanını dolaş. Fiziksel yakınlık bir kontrol aracıdır. (etki dairesi) Boş ve gereksiz övgüler yapma; öğrencileri aptal yerine koymuş olursun. Oysa onlar da senin kadar zekidirler.

30 Bazı öğütler Sınıfta niçin bulunduğunu unutma. Anlattığın konuyu ve öğrencilerini önemse ve sev. Kuralları uygulamada tutarlı ve ısrarlı ol. Öğrencilere “hayır” demekten korkma. Çünkü sınıfta saygı sevgiden önce gelir. Öğrenciler öğretmeni sayarak sevmelidir. Sınıf huzurunda her zaman kendine güvenen bir duruş sergile, sakin ol.

31 Bazı öğütler Gürültü yapan öğrencilere karşı bağırma, gözlerinle susturmaya çalış. Sınıfla savaşma; sınıfı fethedilecek veya kontrol edilecek bir yer veya grup gibi görme. Öğrencilerle bir güç savaşına (gösterisine) girme.

32 Sonsöz THE ART AND SCIENCE OF EFFECTIVE TEACHING Tell me, I hear Show me, I remember Involve me, I understand