CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI

... konulu sunumlar: "CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI"— Sunum transkripti:

1 CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI

2 CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI
CİNSEL KİMLİK ERKEN YAŞLARDA YERLEŞİR BAZI KİŞİLER BU YAŞLARDA KENDİLERİNİ KARŞIT CİNSİYETTE OLDUKLARINI HİSSETMEYE BAŞLARLAR DSM-IV’TEKİ CKB KATEGORİSİ KENDİ ANATOMİK CİNSİYETİNDEN MEMNUN OLMAYANLAR VE KARŞI CİNSTEN OLMAK İSTEYEN KİŞİLERİ KAPSAR BU DURUM AÇISINDAN EN UÇTA OLANLARA TRANSSEKSÜELLER DENİR

3 CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI
CKB OLAN KİŞİLER GENELLİKLE DURUMLARINDAN DOLAYI DEPRESYON VE KAYGI YAŞARLAR ERKEKLER KARŞI CİNS GİBİ GİYİNDİKLERİNDE BÜYÜK SORUNLAR YAŞAYABİLİRLER FAKAT KADINLAR BÖYLE BİR DURUMDA ÇOK SORUN YAŞAMAZLAR CKB’NİN GÖRÜLME SIKLIĞI ERKEKLERDE ’DE 1 KADINLARDA ’DE 1’DİR

4 CKB’NİN NEDENLERİ YAPILAN ARAŞTIRMALAR TRANSSEKSÜELLERİN HORMONEL AÇIDAN NORMAL CİNSİYET KİMLİĞİ OLAN KİŞİLERDEN FARKLI OLDUKLARINI DÜŞÜNDÜRMÜŞTÜR GLAUDE(1987) CKB OLAN HETEROSEKSÜEL VE EŞCİNSEL ERKEKLER ARASINDA HORMONEL AÇISINDAN NEREDEYSE HİÇBİR FARK BULAMAMIŞTIR FAKAT BU TÜR ÇALIŞMALARIN BAZI ZORLUKLARI VARDIR BU YÜZDEN CKB’NI HORMONEL AÇIDAN AÇIKLAMAYA ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİ DESTEKLEMEMEKTEDİR

5 ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE CKB
CKB OLAN YETİŞKİNLERİN ÇOCUKLUK DÖNEMLERİNDE DE KARŞIT CİNSİN DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ GÖRÜLMEKTEDİR CKB TANISI TAMAMEN KADINSI ERKEK ÇOCUKLAR YA DA ERKEKSİ KIZ ÇOCUKLARINA KONULMAKTADIR CKB OLAN BİRÇOK ÇOCUK BÜYÜDÜKÇE CİNSEL ORGANLARININ KARŞI CİNSE ÖZGÜ CİNSEL ORGANLARA DÖNÜŞECEĞİNE İNANIRLAR AİLELER ÇOCUKTAKİ KARŞIT CİNS DAVRANIŞLARINI SERGİLEDİĞİNİ GENELLİKLE 3 YAŞINDAN ÖNCE FARKEDERLER CKB ÇOCUKLARDA DAHA YAYGINDIR (ERKEK ÇOCUKLARINDA %3, KIZ ÇOCKLARINDA %1

6 ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ CKB’NİN NEDENLERİ
ÇOCUKLARIN KADINSI VEYA ERKEKSİ OLARAK GÖRÜLMESİ DEĞER YARGILARINA VE KALIPLARA ÇOK BAĞLIDIR FAKAT BU DAVRANIŞLARIN FİZİKSEL NEDENLERİ DE OLDUĞUNU GÖSTEREN VERİLER DE VARDIR ÇOCUKLARIN ÇOĞUNDA KARŞIT CİNSE ÖZGÜ DAVRANIŞLAR GÖRÜLÜR VE BUNLAR ÇOĞUNLUKLA AİLELER VE AKRABALAR TARAFINDAN PEKİŞTİRİLİR BÖYLE DAVRANIŞLAR ÇOCUĞUN ANATOMİK CİNSİYETİ İLE CİNSEL KİMLİĞİ ARASINDAKİ ÇATIŞMAYI ARTTIRMAKTADIR

7 ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ CKB’NİN NEDENLERİ
ERKEK GİBİ DAVRANAN KIZLARIN BABALARINA DAHA DÜŞKÜN OLDUKLARI YANİ ONLARI MODEL ALDIKLARI GÖRÜLMÜŞTÜR CKB OLAN ÇOCUKLARIN ÇOĞU YETİŞKİNLİKTE BÖYLE BİR BOZUKLUK GÖSTERMEZ ERKEK ÇOCUKLARININ KADINSI DAVRANIŞLARININ ÖZELLİKLE KIZ ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTEYEN ANNELER TARAFINDAN DESTEKLENDİĞİ HİPOTEZİ ÇALIŞMALARLA DESTEKLENMEMİŞTİR HANGİ AKTİVİTELERİN ERKEKSİ HANGİLERİNİN KADINSI OLDUĞU KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE BÜYÜK FARKLILIK GÖSTERMEKTEDİR

8 CKB’NİN TERAPİSİ BAŞLICA 2 ŞEKİLDE YAPILIR
1. KİŞİNİN VÜCUDUNUN KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNE UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ 2. KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNİN KİŞİNİN VÜCUDUNA UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ

9 CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI
AMELİYAT NASIL YAPILIR? NE KADAR YARARLIDIR? SOSYAL UYUM AÇISINDAN KADINDAN ERKEĞE DÖNENLER DAHA BAŞARILIDIR 130 ERKEĞE DÖNME AMELİYATININ %97’Sİ 220 KADINA DÖNME AMELİYATININ %87’Sİ TATMİNKAR OLARAK DEĞERLENDİRİLMİŞTİR

10 CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI
AMELİYAT SONRASINDAKİ UYUMU YORDAYAN AMELİYAT ÖNCESİ FAKTÖRLER ŞUNLARDIR 1. DUYGUSAL AÇIDAN MAKUL DÜZEYDE İSTİKRARLI OLABİLMEK 2. YENİ ROLE AN AZ 1 YIL BOYUNCA BAŞARILI ŞEKİLDE UYUM YAPABİLMEK 3. AMELİYATLA İLGİLİ KISITLILIKLARI VE SONUÇLARI MAKUL BİR ŞEKİLDE KABUL EDEBİLMEK 4. BELİRLENMİŞ BİR CİNSEL KİMLİK PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE PSİKOTERAPİ ALMAK

11 CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI
BU AMELİYATLARIN BAŞARILILIĞI AMELİYAT SONRASINDA PİŞMANLIK DUYUP DUYMAMAYA GÖRE BELİRLENİR BU KİŞİLERDE CİNSEL TATMİNİN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ARTTIĞI BİLDİRİLMİŞTİR BU KİŞİLER GENELLİKLE AİLE ÜYELERİ VE GEÇMİŞ YAŞAMLARIYLA OLAN BAĞLARINI KOPARIRLAR

12 CİNSEL KİMLİĞİN DEĞİŞTİRİLMESİ
DAVRANIŞÇI TERAPİ YOLUYLA CİNSEL KİMLİĞİN DEĞİŞTİRİLMESİNDE BAŞARILI SONUÇLAR ALINABİLMEKTEDİR REKER VE LOVAAS(1974) BARLOW,REYNOLDS VE AGRAS(1973)

13 TECAVÜZ ZORLAYARAK TECAVÜZ REŞİT OLMAYAN BİRİNE TECAVÜZ
SADİSTİK TECAVÜZ DURUMUNDA TECAVÜZ EDEN KİŞİ KUBANIN VÜCÜDUNA CİDDİ ZARARLAR VERİR,ONU ÖLDÜRÜR YA DA SAKAT BIRAKIR AMERİKALI KADINLARIN %25’İ TECAVÜZE UĞRAMAKTADIR VE BUNLARIN %80’İ POLİSE BİLDİRİLMEMEKTEDİR TECAVÜZE UĞRAYANLAR HEM FİZİKSEL HEM DE ZİHİNSEL OLARAK TRAVMA YAŞARLAR KURBANLAR TECAVÜZ SIRASINDA YAŞAMLARINDAN ENDİŞE DUYARLAR ÖFKE VE ÇARESİZLİK DUYGULARI YAŞARLAR

14 TECAVÜZ VE SONUÇLARI TECAVÜZ EDEN KİŞİLER ÇOĞU ZAMAN SİLAH KULLANIRLAR
DİRENME, ŞİDDETİ DAHA DA ARTIRIR TECAVÜZE UĞRAYANLAR HEM FİZİKSEL HEM DE ZİHİNSEL OLARAK TRAVMA YAŞARLAR KURBANLAR TECAVÜZ SIRASINDA YAŞAMLARINDAN ENDİŞE DUYARLAR ÖFKE VE ÇARESİZLİK DUYGULARI YAŞARLAR TECAVÜZDEN AYLAR SONRA BİLE KİŞİ KENDİNİ AŞIRI GERGİN VE AŞAĞILANMIŞ HİSSEDEBİLİR SUÇLULUK VE ÖÇ ALMA DUYGULARI ORTAYA ÇIKAR DEPRESYON VE KENDİNE SAYGININ YOK OLMASI SIK RASTLANAN DURUMLARDIR

15 TECAVÜZ VE SONUÇLARI BAZI KİŞİLER TECAVÜZÜN YAŞANDIĞI YERE BAĞLI OLARAK AÇIK YA DA KAPALI ALAN, KARANLIK KORKUSU GELİŞTİREBİLİRLER DSM-4’DE TECAVÜZ, TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNA NEDEN OLAN ÖNEMLİ BİR TRAVMA OLARAK ELE ALINMAKTADIR TECAVÜZE UĞRAYANLARIN ÇOĞU CİNSELLİĞE KARŞI OLUMSUZ BİR TUTUM GELİŞTİRİRLER MÜDAHELE EDİLMEMESİ DURUMUNDA KAYGI,DEPRESYON, TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU UZUN YILLA SÜREBİLİR AYRICA BEDENSEL PROBLEMLER DE ARTMAKTADIR

16 TECAVÜZ EDEN KİŞİ TECAVÜZLERİN ÇOĞU ÖNCEDEN PLANLANIR
TECAVÜZ EDEN KİŞİNİN SADİSTLERLE KARIŞTIRILMAMASI GEREKİR TECAVÜZ EDEN BİRÇOK KİŞİ SALDIRI SIRASINDA ORGAZMA ULAŞMAZ, BAZILARINDA SERTLEŞME BİLE GERÇEKLEŞMEZ 170 KİŞİYLE YAPILAN BİR ÇALIŞMADA NORMALDE ORTAYA ÇIKMAMASINA RAĞMEN , TECAVÜZ SIRASINDA 1/3’ÜNDE ERKEN YA DA GEÇ BOŞALMA, SERTLEŞEMEME GİBİ PROBLEMLER ORTAYA ÇIKTIĞI BİLDİRİLMİŞTİR DENEKLERİN SADECE ¼’ÜNDE HİÇBİR CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU ORTAYA ÇIKMAMIŞTIR BU KİŞİLER GENELLİKLE ÇOK ALKOL ALMAKTADIRLAR

17 TECAVÜZ EDEN KİŞİ TECAVÜZ EDEN ERKEKLERİN ORTAK ÖZELLİĞİ KADINLARA DUYDUKLARI ÖFKEDİR. BU KİŞİLERDEN ELDE EDİLEN BİLGİLERE GÖRE TECAVÜZ ETMEM DÜRTÜSÜ KENDİLERİNİ YALNIZ, ÖFKELİ, AŞAĞILANMIŞ, YETERSİZ VEYA REDDEDİLMİŞ HİSSETTİKLERİNDE ARTMAKTADIR KONTROLLÜ BİR DENEYSEL ÇALIŞMADA, TECAVÜZÜN KABUL EDİLEBİLİR Bİ CİNSEL DAVRANIŞ OLMADIĞINI BELİRTEN EREKEK KOLEJ ÖĞRENCİLERİNİN, VİDEODA TECAVÜZ SIRASINDA ORGAZM YAŞIYORMUŞ GİBİ GÖRÜNEN KADINLARDAN UYARILDIKLARI GÖRÜLMÜŞTÜR BİR ÇALIŞMADA İSE TECAVÜZ EDENLERİN %33’ÜNÜN TECAVÜZÜ CİNSEL DOYUMA ULAŞMAK İÇİN DEĞİL, ÖFKELERİNİ İFADE ETMEK İÇİN GERÇEKLEŞTİRDİKLERİ ORTAYA KONULMUŞTUR

18 TECAVÜZ EDENLERİN TERAPİSİ
BU PROBLEMİN TEMELİNDE BİRÇOK NEDEN OLABİLİECEĞİ DİKKATE ALINMALIDIR BAZI HAPİSANELERDE KİŞİLERİ YAPTIKLARININ SORUMLULUĞUNU ALMAYA TEŞVİN EDEN YÜZLEŞTİRİCİ TERAPİLER UYGULANMAKTADIR HAPSEDİLME YENİDEN TECAVÜZ ETME ORANININ DÜŞÜRÜLMESİNDE PEK ETKİLİ DEĞİLDİR CERRAHİ KASTRASYON VE TESTOSTERON DÜZEYİNİ AZALTAN KİMYASAL MADDELERİN KULLANILMASI

19 TECAVÜZE UĞRAYANLARIN TERAPİSİ
TECAVÜZLE İLGİLİ DANIŞMA YAPANLAR BU KADINLARI İÇLERİNE KAPANMAMALARINI SAĞLAMAYA ÇALIŞIRLAR TERAPİDE ÖNCELİKLE KADININ DEVAM EDEN İLİŞİKİLERİ ÜZERİNDE ODAKLANILIR TECAVÜZ SONRASINDA UYGULANAN TERAPİ YAKLAŞIMI STRES SONRASI TRAVMA BOZUKLUĞU İÇİN UYGULANAN TERAPİ YAKLAŞIMINA ÇOK BENZER KADININ TECAVÜZ SIRASINDAKİ ROLÜNÜ YENİDEN DEĞERLENİRMESİ GEREKİR İNKAR VE KAÇINMA BU KİŞİLERİN EN SIK BAŞVURDUKLARI BAŞAÇIKMA YOLLARIDIR

20 TECAVÜZE UĞRAYANLARIN TERAPİSİ
RESİCK TARAFINDAN GELİŞTİRİLMİŞ BİLİŞSEL-DAVRANIŞÇI TERAPİDE, TRAVMA İLE İLGİLİ ANILAR BİLİŞSEL OLARAK YENİDEN YAPILANDIRILIR.