BÜTÇELEME VE BÜTÇELEME ESASLARI

... konulu sunumlar: "BÜTÇELEME VE BÜTÇELEME ESASLARI"— Sunum transkripti:

1 BÜTÇELEME VE BÜTÇELEME ESASLARI
STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Mali Hizmetler Uzmanı Sibel ÖZSOYSAL

2 Sunum Planı BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ YASALAŞMA SÜRECİ UYGULAMA SÜRECİ

3 BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Yasal Çerçeve Bütçe Hazırlama Takvimi Süreçte Yeralan Kurumlar ve İşlevleri

4 Bütçe Süreci/ Döngüsü Bütçe Hazırlık Süreci Bütçe Uygulama Süreci
. Bütçe Hazırlık Süreci Bütçe Uygulama Süreci Raporlama Süreci

5 Yasal Çerçeve Anayasa 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (KMYK)

6 Bütçe Mevzuatı 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Anayasanın maddesi 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Yılı Bütçe Kanunları Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi Bütçe Uygulama Tebliğleri ve diğer İlgili Mevzuat

7 Anayasa MADDE 161.– Devletin ve kamu iktisadî teşebbüsleri dışındaki kamu tüzelkişilerinin harcamaları, yıllık bütçelerle yapılır. (Değişik: /3 md.) Mali yıl başlangıcı ile merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü kanunla düzenlenir.

8 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu (5018/15)
KMYK Kanunu Devlet bütçesinin kapsamını, hazırlama esaslarını ve bütçenin uygulanmasını ayrıntılı bir şekilde düzenlemiş ve yasal ilkeleri belirlemiştir. Merkezi yönetim bütçe kanunu, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir ve gider tahminlerini gösteren, bunların uygulanmasına ve yürütülmesine yetki ve izin veren kanundur.

9 Temel kavramlar Merkezi yönetim bütçesi, KMYK’na ekli (I),(II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinin bütçeleridir. Genel bütçe, devlet tüzel kişiliğine dahil olan ve KMYK’na ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin bütçeleridir.

10 Temel kavramlar Özel bütçe, bir bakanlığa bağlı veya ilgili olarak belirli bir kamu hizmetini yürütmek üzere kurulan, gelir tahsis edilen, bu gelirlerden harcama yapma yetkisi verilen, kuruluş ve çalışma esasları özel kanunla düzenlenen ve KMYK’na ekli (II) cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin bütçesidir.

11 Temel kavramlar Düzenleyici ve denetleyici kurum bütçesi, özel kanunlarla kurul,kurum ve üst kurul şeklinde teşkilatlanan ve KMYK’na ekli (III) sayılı cetvelde yer alan her bir düzenleyici ve denetleyici kurumun bütçesidir. Sosyal güvenlik kurumu bütçesi, sosyal güvenlik hizmeti sunmak üzere,kanunla kurulan ve KMYK’na ekli (IV)sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin bütçesidir. Mahalli idare bütçesi, mahalli idare kapsamındaki idare bütçesidir.

12 Bütçe Hazırlama Süreci (5018/16)
Merkezî yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulunun Eylül ayının ilk haftası sonuna kadar toplanarak kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde Kalkınma Bakanlığınca hazırlanan orta vadeli programı kabul etmesiyle başlar.

13 Süreçte Yeralan Kurumlar ve İşlevleri (Bütçe Hazırlama Takvimi)

14 Bütçe Hazırlama Takvimi(Devam)

15 Bütçe Hazırlama Takvimi(Devam)

16 Bütçe Hazırlama Takvimi(Devam)

17 Bütçe Hazırlama Takvimi(Devam)
FAALİYET FAALİYETTE BULUNAN KURUM TARİH İÇERİK BÜTÇE ve PERFORMAS PROGRAMI TASARISININ T.B.M.M’ YE SEVKİ Bakanlar Kurulu 1-17 Ekim Makro ekonomik göstergeler ve bütçe büyüklüklerinin Yüksek Planlama Kurulunda görüşülmesinden sonra, Maliye Bakanlığınca hazırlanan merkezi yönetim kanun tasarısı ile milli tahmin raporu, mali yıl başından en az 75 gün önce bakanlar kurulu tarafından TBMM sunulur. T.B.M.M. Plan Bütçe Komisyonu 17 Ekim – 1 0 Aralık Anayasanın düzenlediği şekliyle uygulamaya devam etmektedir. T.B.M.M. Genel Kurulu 10 – 30 Aralık BÜTÇE KANUN TASARISININ KANUNLAŞMASI T.B.M.M. ve Cumhurbaşkanı 25 – 31 Aralık YÜRÜRLÜK 1 Ocak 31 Aralık Merkezi kanunu önce resmi Gazetede yayımlanır. TASARISININ TBMM’ DE GÖRÜŞÜLMESİ Bütçe Hazırlama Takvimi(Devam)

18 Hazırlık Çalışmalarını Yönlendiren Dökümanlar
Orta Vadeli Program Orta Vadeli Mali Plan Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Yatırım Genelgesi ve Eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi

19 Orta Vadeli Program 5018 sayılı Kanunun 16’ncı maddesi uyarınca, çok yıllı bütçe hazırlık süreci Bakanlar Kurulunun Eylül ayının ilk hafta sonuna kadar makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde Kalkınma Bakanlığınca hazırlanan orta vadeli programı kabul etmesiyle başlar.

20  Orta Vadeli Mali Plan Orta Vadeli Program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren bir belgedir. Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Orta Vadeli Malî Plan, en geç Eylül ayının onbeşine kadar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanarak Resmî Gazetede yayımlanmaktadır.

21 Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi
Orta vadeli program ve orta vadeli mali plan yayımlandıktan sonra kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını hazırlama sürecini yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca, Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi ise Kalkınma Bakanlığınca hazırlanarak Eylül ayının onbeşine kadar Resmî Gazetede yayımlanır.

22 Bütçe Tekliflerinin Hazırlanması
Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında; - Orta vadeli program ve malî planda belirlenen temel büyüklükler ile ilke ve esaslar, - Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun stratejik planları çerçevesinde belirlenmiş ödenek tavanları, - Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu çok yıllı bütçeleme anlayışı, - İdarenin performans hedefleri, dikkate alınır

23 Bütçe Tekliflerinin Hazırlanması
Gider teklifleri, Maliye Bakanlığınca belirlenen kurumsal, fonksiyonel ve ekonomik sınıflandırma esasına (analitik bütçe sınıflandırması); gelir teklifleri ise ekonomik sınıflandırma esasına uygun olarak hazırlanır

24 Genel ve Özel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerince Yapılacak Bütçe Hazırlık Çalışmaları
Kamu idareleri, stratejik planları ile Bütçe Hazırlama Rehberinde yer alan esaslar çerçevesinde, bütçe gelir ve gider tekliflerini gerekçeli olarak hazırlar ve yetkilileri tarafından imzalanmış olarak en geç Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına gönderir. Kamu idarelerinin yatırım teklifleri, değerlendirilmek üzere aynı süre içinde Kalkınma Bakanlığına verilir

25 Maliye Bakanlığında Yapılacak Bütçe Görüşmeleri
Harcamacı kurum tarafından oluşturulan bütçe teklifine son şekli Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünce verilir. bütçe tekliflerinin Hükümetin ve Kurumların hedefleri ile uyumlu olup olmadığı, Bütçe çağrısı ve bütçe hazırlama rehberinde belirtilen ilke ve standartlara uygun hazırlanıp hazırlanmadığı, ödenek istemlerinin yasal dayanaklarının ve ekonomik gerekçelerinin yeterli olup olmadığına bakılır. Bu safhada Maliye Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı arasında sıkı bir koordinasyon içinde çalışır.

26 Bütçe Hazırlık Sürecinin Diğer Aşamaları
Bütçe kanun metni çalışmaları; Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü - Yatırım büyüklükleri koordinasyon toplantısı; Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı - Yüksek Planlama Kurulu toplantısı - Kamu kurum ve kuruluşlarına ait bütçe tekliflerine son şeklinin verilmesi; Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Kalkınma Bakanlığı - Bütçe kanun tasarısına son halinin verilmesi - Bütçe kanun tasarısının TBMM’ ye sevki; Bakanlar Kurulu

27 Bütçenin TBMM’ne Sunulması(Anayasa)
MADDE 162. – (Değişik: /4 md.) Bakanlar  Kurulu, merkezi yönetim bütçe tasarısı ile millî bütçe tahminlerini gösteren raporu, malî yıl başından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.

28 Bütçe Kanun Tasarısının TBMM’ne Sunulması
Makroekonomik göstergeler ve bütçe büyüklüklerinin en geç Ekim ayının ilk haftası içinde Yüksek Planlama Kurulunda görüşülmesinden sonra, Maliye Bakanlığınca hazırlanan merkezî yönetim bütçe kanun tasarısı ile millî bütçe tahmin raporu, malî yıl başından en az yetmiş beş gün önce Bakanlar Kurulu tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.  

29 BÜTÇENİN YASALAŞMA SÜRECİ
Bütçenin TBMM’de Görüşülmesi Bütçenin Onaylanması ve Yürürlüğe girmesi

30 Bütçenin görüşülmesi(Anayasa)
MADDE 162- (………) Bütçe tasarıları ve rapor, kırk üyeden kurulu Bütçe Komisyonunda incelenir. Bu komisyonun kuruluşunda, iktidar grubuna veya gruplarına en az yirmibeş üye verilmek şartı ile, siyasî parti gruplarının ve bağımsızların oranlarına göre temsili göz önünde tutulur.

31 Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi
Bakanlar Kurulu tarafından TBMM’ne sunulan bütçe kanun tasarısı; Meclis başkanı tarafından Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilir. Bu komisyon bütçe yasa tasarısı üzerinde teknik incelemeyi yapan komisyon olup, buradaki çalışmaların 55 gün içerisinde tamamlanması gerekir.

32 Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi
Plan Bütçe Komisyonunda 25 iktidardan olmak üzere toplam 40 üye bulunmaktadır. Üyeler komisyon gündemindeki bütçe tasarısı üzerinde önergeler verip, kabul edilmesi halinde, değişiklik yapma imkânına sahiptirler.

33 Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi
Komisyon, merkezi yönetim bütçesine dahil kuruluşların bütçe tasarılarını tek tek görüşür. Tasarı, bölümler (fonksiyon birinci düzey) halinde onaylanıp gerekli değişikliklerle kabul edildikten sonra yapılan değişiklikleri ve ekleri içeren bir komisyon raporu ile birlikte T.B.M.M Genel Kurulu’na sunar.

34 Bütçenin görüşülmesi(Anayasa)
MADDE 162- (…………) (Değişik: /4 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Genel Kurulda, kamu idare bütçeleri hakkında düşüncelerini, her bütçenin tümü üzerindeki görüşmeler sırasında açıklarlar; bölümler ve değişiklik önergeleri, üzerinde ayrıca görüşme yapılmaksızın okunur ve oylanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, bütçe kanunu tasarılarının Genel Kurulda görüşülmesi sırasında, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamazlar.

35 Bütçe Yasa Tasarının T.B.M.M. Genel Kurulunda Görüşülmesi
Genel Kurulda bütçe görüşmelerine, Maliye Bakanı’nın konuşmasıyla başlanır. Bütçenin Genel Kurulda görüşülmesi için 20 günlük süre vardır. Bütçenin bütünü üzerine yapılan görüşmelerden sonra, merkezî yönetim bütçe kanun tasarısının metnini maddeler, gider ve gelir cetvellerini kamu idareleri itibarıyla görüşür ve bölümler halinde oylar.

36 Bütçe Yasa Tasarının T.B.M.M. Genel Kurulunda Görüşülmesi
Genel Kuruldaki görüşmeler sırasında, milletvekilleri, Anayasanın 162 inci maddesi gereğince gider arttırıcı veya gelir azaltıcı tekliflerde bulunamazlar. Genel Kuruldaki bütçe görüşmeleri, gelir bütçesi ve kanun tasarısının diğer maddelerinin de görüşülüp oylanması sonucu sona erer.

37 Bütçe Yasa Tasarısının Mali Yıl Başlangıcından Önce Onaylanması ve Yayınlanması
Genel Kuruldaki görüşmelerin bitiminden sonra bütçenin tümü açık oya sunulur. Kabul oyları red oylarından fazla ise bütçe, T.B.M.M.’nce kabul edilmiş olur.  T.B.M.M. tarafından kabul edilen kanun tasarısı onaylanmak üzere Cumhurbaşkanlığı’na gönderilir. Cumhurbaşkanı, Anayasanın 89 uncu maddesi gereği, bütçe kanununu yeniden görüşülmek üzere T.B.M.M.’ne iade edemez. Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan Merkezî Yönetim Bütçe Kanunu malî yılbaşından önce Resmî Gazetede yayımlanarak mali yılbaşında yani 1 Ocak’ta yürürlüğe girer.

38 Geçici Bütçe Zorunlu nedenlerle merkezî yönetim bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır. Geçici bütçe ödenekleri, bir önceki yıl bütçe başlangıç ödeneklerinin belirli bir oranı esas alınarak belirlenir. Geçici bütçe uygulaması altı ayı geçemez. Cari yıl bütçesinin yürürlüğe girmesiyle geçici bütçe uygulaması sona erer ve o tarihe kadar yapılan harcamalar ve girişilen yüklenmeler ile tahsil olunan gelirler cari yıl bütçesine dahil edilir.   

39 Bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları (Anayasa)
MADDE 163. – (Değişik: /5 md.) Merkezi yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek miktarın sınırını gösterir. Harcanabilecek miktar sınırının Bakanlar Kurulu kararıyla aşılabileceğine dair bütçelere hüküm konulamaz. Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik yapmak yetkisi verilemez. Carî yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik tasarılarında ve carî ve ileriki yıl bütçelerine malî yük getirecek nitelikteki kanun tasarı ve tekliflerinde, belirtilen giderleri karşılayabilecek malî kaynak gösterilmesi zorunludur. 

40 BÜTÇE UYGULAMA/HARCAMA SÜRECİ
Bütçe Kanunu 31 Aralık tarihine kadar Resmi Gazetede yayımlanarak 1 Ocak tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Bütçe Kanununu, kapsamdaki ilgili idareler ve Maliye Bakanlığı yürütür. Uygulama süreci, Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan uygulama talimatları ve genelgeleri ile yönlendirilir.

41 Uygulama Süreci(2) (Özel Bütçeli İdareler)
MALİYE BAKANLIĞI (BÜMKO) ÖZEL BÜTÇELİ İDARELER Mali Hizmetler Birimi ( SGB ) Harcama programı Teklifi Bütçe İşlemi Talepleri Harcama Birimleri Ödeme Emri Belgesi Vize Edilen Program Bütçe işlemleri Ödenek Talebi Bütçe işlemi Talebi Ödenek Gönderme Belgesi Bütçe İşlemi Ödenek Talebi Bütçe işlemi Talebi Ödenek Gönderme Belgesi Bütçe İşlemi

42 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları
Özel bütçeli idareler ve sosyal güvenlik kurumları ayrıntılı finansman programlarını hazırlar ve harcamalarını bu programa uygun olarak yaparlar.          Ayrıntılı harcama ve finansman programlarının hazırlanmasına, vize edilmesine, uygulanmasına ve uygulamanın izlenmesine dair usûl ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.

43 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam) (5018/31)
Harcama yetkilileri ödenek gönderme belgesiyle belirlenir. Ödenek Gönderme belgesi ile ödenek gönderilen birimler harcama birimi kendisine ödenek gönderilen birimin en üst yöneticisi ise harcama yetkilisidir.

44 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam)
Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaçlar doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal ve hizmetler ile diğer giderlerin karşılanmasında kullanılır. Ancak, ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve emanet hesabına alınamayan zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçları ile ilama bağlı borçlar, ilgili kamu idaresinin cari yıl bütçesinden ödenir.   Cari yılda kullanılmayan ödenekler yıl sonunda iptal edilir.            

45 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam) (Bütçe Uygulama Tebliği)
İlama bağlı borçlar ayrı bir tertipte bütçelenmediğinden, bundan kaynaklanan borçlar, borcun doğduğu hizmetin yürütüldüğü tertiplerden ödenecektir.

46 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam) (Bütçe Uygulama Tebliği)
Harcama birimleri ödenek dağılımı ile planlanan ödenekler kadar değil, kendilerine Ödenek Gönderme Belgesi ile gönderilen ödenekler kadar harcama yapma yetkisine sahiptirler.

47 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam)
- Harcama birimleri AFP ‘de yer alan oranlar dahilinde harcayacaklardır. - Harcama birimleri, serbest bırakılan ödenekler ve gelir gerçekleşmelerini de dikkate alarak Ödenek Gönderme Belgesi ile gönderilen ödenekleri kullanabileceklerdir. - Harcama yetkilileri, serbest bırakılan ödeneklerin üzerinde veya ÖGBelgesindeki ödenekleri aşan tutarda ödeme emri düzenleyemeyecek ve bu ödenekleri aşan bir harcama yapamayacaklardır.

48 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam) (5018/70) Ödenek Üstü Harcama
Kamu zararı oluşturmamakla birlikte bütçelere, ayrıntılı harcama programlarına, serbest bırakma oranlarına aykırı olarak veya ödenek gönderme belgelerindeki ödenek miktarını aşan harcama talimatı veren harcama yetkililerine, her türlü aylık, ödenek, zam ve tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemeler toplamının iki katı tutarına kadar para cezası verilir.

49 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam)
Elektrik, doğalgaz, su, telefon, bilgiye abonelik ve internet erişimi gibi mal ve hizmet alım giderlerinin, serbest ödenek yetersizliği nedeniyle zamanında ödenmemesi suretiyle ek mali yük oluşturularak kamu zararına neden olunmaması bakımından, tertipler itibariyle serbest ödenekler öncelikle bu giderlere ilişkin faturaların ödenmesinde kullanılacaktır.

50 Ödeneklerin Kullanılmasının Esasları(Devam)
- Ödeme Emri Belgesi düzenlenirken Fonksiyon kodlarından doğru kodlarının seçilmesi - Ödeme Emri Belgesi düzenlenirken gelir – gider işlemlerinde yansıtma kodlarının mutlaka kullanılması

51 Ayrıntılı Harcama Programı(AHP/AFP)
Ayrıntılı Harcama Programı (AHP): KMYK Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan idarelerin, aylar itibariyle yapabilecekleri harcamaları gösteren ve tertip düzeyinde oluşturulan programı, Ayrıntılı Finansman Programı (AFP): 5018 sayılı Kanuna ekli (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan idarelerin, aylar itibariyle yapabilecekleri harcama (tertip düzeyinde) ve tahsil edebilecekleri gelir miktarları ile net finansmanın kullanımına ilişkin öngörülerini gösteren programı, ifade eder.

52 Ayrıntılı Harcama Programı(AHP/AFP)
AHP/AFP’lerin harcama kısmı tertip düzeyinde hazırlanıp Bakanlıkça bu düzeyde vize edilmektedir. Ancak harcama birimlerince 4. düzeyde kodlar doğru seçilmek üzere harcama yapılacaktır. Örneğin; kodundan deney tüpü alırken Tıbbi Malzeme Alımları kodu kullanılmamalıdır.

53 Ödenek Gönderme Kamu idarelerinin merkez teşkilatı harcama yetkilileri, merkez dışı birimlere, ihtiyaçlarında kullanılmak üzere Ödenek Gönderme Belgesi düzenlemek suretiyle ödenek gönderirler. Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde ödenek gönderilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.

54 Ödenek Gönderme Belgesi

55 BÜTÇE İŞLEMLERİ Serbest Bırakma AHP/AFP Revize işlemi Ödenek Aktarma
Ödenek Ekleme Ödenek Devri Ödenek İptali

56 BÜTÇE İŞLEMLERİ Bütçe işlemlerine ilişkin yetki, KMYK Kanunu ve yılı Bütçe Kanunlarında tanımlanır. Maliye Bakanlığı her yıl bütçe işlemleri ile ilgili olarak idarelerde uygulama birliği ve kolaylığı sağlamak üzere bütçe işlemlerine ilişkin esas ve usulleri kapsayan bir uygulama genelgesi yayımlar.

57 AHP/AFP Revize işlemi AHP ile AFP’nin gider, gelir ve net finansman bölümlerinde yıl içinde yapılacak her türlü değişiklik işlemini ifade eder. Genel bütçeli idareler ile hazine yardımı alan özel bütçeli idarelerin AHP/AFP’lerinde değişiklik yapma yetkisi Maliye Bakanlığına aittir. Hazine yardımı almayan özel bütçeli idareler, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar AFP’lerinde her türlü değişikliği kendileri yapar , Maliye Bakanlığına bilgi verirler.

58 Serbest Bırakma AHP ve AFP yürürlüğe girmeden önceki dönemde aylık harcamalara ilişkin genelgeyle düzenlenen harcama izinlerinin yetersiz kaldığı durumlarda ödenek kullanımına izin veren işlemdir. Bu işlemi yapma yetkisi Maliye Bakanlığına aittir.

59 Ödenek Aktarma Belli bir bütçe tertibine tahsis edilmiş olan ödeneğin, KMYK Kanunu, yılı bütçe kanunu ve diğer kanun hükümlerine dayanılarak bir tertipten düşülüp başka bir tertibe eklenmesi işlemlerini ifade eder.

60 Ödenek Aktarmaları (Genel İlkeler-KMYK Madde 21)
Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarmaları kanunla yapılır. Ancak, merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri, aktarma yapılacak tertipteki ödeneğin, yılı bütçe kanununda farklı bir oran belirlenmedikçe yüzde beşine kadar(Bütçe Kanundaki oran yüzde 20) kendi bütçeleri içinde ödenek aktarması yapabilirler. Bu şekilde yapılan aktarmalar, yedi gün içinde Maliye Bakanlığına bildirilir.

61 Ödenek Aktarmaları (Bütçe Uygulama Tebliği)
Aktarma işlemi ile; ödenek eklenecek tertibin kesintili başlangıç ödeneğinin (KBÖ) yüzde 20’si esas alınır. (Torba bütçe olduğundan bu işlemler Aktarma Yasaklarına girmemesi açısından Kasım ayından itibaren değerlendirilerek yapılabilecektir) Örneğin; ’den ’e aktarma yapılması

62 Ödenek Aktarma-Aktarma Yasakları
Personel giderleri tertiplerinden, aktarma yapılmış tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapılmış tertiplerden, diğer tertiplere aktarma yapılamaz. Ödenek eklenen tertipten düşme yapılamayacağından idareler bu yönde aktarma işlemi yapamayacağı gibi aktarma talebinde de bulunamayacaktır.         

63 Ödenek Aktarmaları (Bütçe Uygulama Tebliği)
Bütçelerin “03-Mal ve Hizmet Alım Giderleri” ve “05-Cari Transferler” ekonomik kodları yani cari nitelikli ödenekler ile “06-Sermaye Giderleri” ve “07-Sermaye Transferleri” ekonomik kodlarında yer alan sermaye nitelikli ödenekler arasında aktarma yapılamaz.

64 Ödenek Ekleme İlgili kanunları gereğince, bütçede mevcut veya yeni açılacak bir tertibe ödenek ilave edilmesi işlemlerini ifade eder. Gelirli ödenek kaydı Gelir fazlası karşılığı Likit karşılığı Şartlı bağış ve yardım karşılığı Diğer

65 Ödenek Devir Harcanmayan kısmının ertesi yıla devredeceği ilgili kanunlarla hüküm altına alınmış olan her türlü ödeneğin bütçe ile ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkân sağlanması amacıyla mevcut veya yeni açılacak bir tertibe eklenmesi işlemleridir. Akreditif artığı karşılığı, Yüklenme artığı karşılığı, Devreden dış proje kredileri karşılığı, Şartlı bağış ve yardımların devri Diğer ödenek devir işlemleri

66 Ödenek İptali Muhtelif kanunlarla verilmiş olan yetkilere istinaden bütçe ödeneklerinin iptal edilmesi işlemini ifade eder.

67 Yüklenmeye Girişilmesi (KMYK Kanunu Madde 26)
Yüklenme, usulüne uygun olarak düzenlenmiş sözleşme esaslarına veya kanun hükmüne dayanılarak iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması karşılığında geleceğe yönelik bir ödeme yükümlülüğüne girilmesidir. Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye girişilemez. Yüklenme süresi malî yılla sınırlıdır. Harcama yetkilileri, tahsis edilen ödenekler dahilinde yüklenmeye girebilirler. Yüklenmeye girişilen tutara ait ödenekler saklı tutulur; başka iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması için kullanılamaz.   

68 Kurumsal Bütçeleme 2010 yılında yükseköğretim kurumlarının bütçeleme düzeyi farklılaştırılarak, harcama birimlerinin ayrı olarak gösterildiği birim (başkanlık, fakülte, yüksekokul vb.) esaslı bütçeleme yerine ödeneklerin toplu olarak tertiplendiği kurum esaslı bütçelemeye geçilmiştir. Yükseköğretim kurumlarının bütçe teklifleri tek bir kurumsal kod altında kurumsal sınıflandırmanın III ve IV üncü düzeyinde (00.01 Üst yönetim, akademik ve idari birimler) hazırlanarak e-bütçe sistemine girilerek hazırlanmaktadır.

69 Ödenek Dağılımı Üniversiteler Bütçe Uygulama ve Bütçe İşlemleri Modülü
TERTİP KBÖ. 75.000 25.000 15.000 20.000 Üniversiteler Bütçe Uygulama ve Bütçe İşlemleri Modülü Birimlere Ödenek Dağılım Alt modülü

70 KURUMSAL TERTİBİ DEĞİŞTİREN AKTARMA İŞLEMİ
Ödenek Aktarmaları TERTİP EKLENEN DÜŞÜLEN 50.000 25.000 10.000 15.000 KURUMSAL TERTİBİ DEĞİŞTİREN AKTARMA İŞLEMİ

71 Bütçe Düzenine İlişkin Hükümler
(1) Gider cetvelinin bölümleri, analitik bütçe sınıflandırmasına uygun olarak fonksiyonlar şeklinde düzenlenir. Fonksiyonlar; birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü düzeyde alt fonksiyonlara ayrılır. (2) Bu Kanunda ve diğer kanunlarda giderlere ilişkin yer alan; “Fasıl ve bölüm” deyimleri, fonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyini, b) “Kesim” deyimi, fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci düzeyini, c) “Madde” deyimi, fonksiyonel sınıflandırmanın üçüncü düzeyini, ç) “Tertip” deyimi, kurumsal, fonksiyonel ve finansman tipi kodların bütün düzeyleri ile ekonomik sınıflandırmanın ilk iki düzeyini,

72 KURUMSAL SINIFLANDIRMA YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI
İKİNCİ DÜZEY YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI (38-39) KURUMUN ADI I. Düzey II. Düzey YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI 38 Yüksek Öğretim Kurulu 01 Ankara Üniversitesi 02 Orta Doğu Teknik Üniversitesi 03 Hacettepe Üniversitesi 04 Gazi Üniversitesi 05 İstanbul Üniversitesi 06

73 FONKSİYONEL SINIFLANDIRMA
İDARİ BİRİMLERİN FONKSİYONEL SINIFLANDIRMA ANAHTARI İDARİ BİRİMLER FONKSİYONEL KODLAMA Yardımcı birimler -Özel kalem Kurumun Ana Fonksiyonuna Göre -İdari ve Mali İşler 01.3.9 -Personel / İnsan Kaynakları 01.3.1 -Eğitim -Yayın -Arşiv -Sağlık 07.2.1 -Bilgi İşlem / Muhabere ve Elektronik -Makina İkmal / Yapı İşleri - İnşaat Bakım -Dış İlişkiler / AB İlişkiler Danışma ve Denetim -Denetim Birimleri -Mali Hizmetler Birimleri 01.3.2 -Hukuk Müşavirliği -Basın ve Halkla İliş. Müş. 01.1.1

74 FİNANSMAN TİPİ SINIFLANDIRMA
FİNANSMAN KODU AÇIKLAMA 1 GENEL BÜTÇELİ İDARELER 2 ÖZEL BÜTÇELİ İDARELER 3 DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR 4 SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI 5 MAHALLİ İDARELER 6 ÖZEL ÖDENEKLER 7 DIŞ PROJE KREDİLERİ 8 ŞARTLI BAĞIŞ VE YARDIMLAR

75 ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI İKİNCİ DÜZEY GİDER KODLARI (CARİ)
GİDERİN EKONOMİK SINIFLANDIRMASI 01 PERSONEL GİDERLERİ 1 MEMURLAR 2 SÖZLEŞMELİ PERSONEL 3 İŞÇİLER 4 GEÇİCİ PERSONEL 5 DİĞER PERSONEL 7 MİLLETVEKİLLERİ 8 CUMHURBAŞKANI ÖDENEĞİ 9 İSTİHBARAT PERSONELİ 02 SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ SÖZLEŞMELİ PERSONEL 03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI YOLLUKLAR GÖREV GİDERLERİ HİZMET ALIMLARI 6 TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ MENKUL MAL,GAYRİMADDİ HAK ALIM, BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ

76 ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI İKİNCİ DÜZEY GİDER KODLARI (SERMAYE)
06 SERMAYE GİDERLERİ 1 MAMUL MAL ALIMLARI 2 MENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ 3 GAYRİ MADDİ HAK ALIMLARI 4 GAYRİMENKUL ALIMLARI VE KAMULAŞTIRMASI 5 GAYRİMENKUL SERMAYE ÜRETİM GİDERLERİ 6 MENKUL MALLARIN BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ 7 GAYRİMENKUL BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ 8 STOK ALIMLARI 9 DİĞER SERMAYE GİDERLERİ 07 SERMAYE TRANSFERLERİ YURTİÇİ SERMAYE TRANSFERLERİ YURTDIŞI SERMAYE TRANSFERLERİ

77 ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASINA GÖRE BİRİM KURUMSAL-FONKSİYONEL KODLARI
KURUMSAL FONKSİYONEL FİN KODU FAKÜLTELER I II III IV 230 İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ 38 06 00 01 09 4 1 2 ENSTİTÜLER 200 SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 38 06 00 01 09 4 2 1 TEZSİZ 11 8 Ş.BAĞIŞ YÜKSEKOKULLARI 500 TEKNİK BİLİMLER MESLEK Y.O. 38 06 00 01 09 4 1 2 07 İKİLİ DİĞER BÖLÜMLER 789 YABANCI DİLLER BÖLÜMÜ 38 06 00 01 09 4 1 2 DİĞER MERKEZLER 359 SAĞLIK MERKEZLER 38 06 00 01 07 8 2 559 FEN MERKEZLER 4 1 759 SOSYAL MERKEZLER

78 ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASINA GÖRE BİRİM KURUMSAL-FONKSİYONEL KODLARI
901 ÜST YÖNETİM 38 06 00 01 09 9 2 İÇ DENETİM 03 BİLİMSEL ARŞ. PROJELERİ BİRİMİ 8 ÖZ GELİR 902 GENEL SEKRETERLİK 3 904 İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞK. KİRALAR 02 SAVUNMA 1 4 GÜVENLİK 08 YAYIN 905 PERSONEL DAİRE BAŞK. 906 KÜTÜPHANE VE DÖKÜMANTASYON 907 SAĞLIK KÜLTÜR VE SPOR D.B. 6 BESLENME 04 BARINMA 05 SAĞLIK KÜLTÜR VE SPOR 07 DİĞER 11 BAĞIŞ Ş.BAĞIŞ 908 BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞK. 909 YAPI İŞLERİ VE TEKNİK DAİRE BAŞK. 910 ÖĞRENCİ İŞLERİ DAİRE BAŞK. 912 HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ 911 STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BŞK.

79 Bağlı cetveller Gider cetvelinin bölümleri (ödeneklerin dağılımı) (A).
b) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından ilgili mevzuata göre tahsiline devam olunacak gelirler (B). c) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelirlerine dayanak teşkil eden temel hükümler (C). ç) Bazı ödeneklerin kullanımına ve harcamalara ilişkin esaslar (E).

80 Bağlı cetveller d) 5018 sayılı Kanuna ekli (II-Özel Bütçe) ve (III-Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar) sayılı cetvellerde yer alan idare ve kurumların nakit imkânları ile bu imkânlardan harcanması öngörülen tutarlar (F). e) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat tutarları (H). f) Çeşitli kanunlara göre bütçe kanununda gösterilmesi gereken parasal sınırlar (İ). g) Ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile diğer ücret ödemelerinin tutarları (K).

81 Bağlı cetveller i) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinin yıl içinde edinebilecekleri taşıtların cinsi, adedi, hangi hizmette kullanılacağı ve kaynağı ile 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi kurumların yıl içinde satın alacakları taşıtların azami satın alma bedelleri (T).

82 2012 YILI BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ
GİDER (A) CETVELİ TERTİBİ 2012 YILI BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ KURUMSAL KOD FONKSİYONEL KOD FİN. TİPİ EKO. KOD I II III IV 38 06 00 01 09 4 1 2 02 03 8.000

83 AĞUSTOS SONU GERÇEKLEŞME
GELİR (B) CETVELİ GELİRLER AÇIKLAMA 2011 2012 2013 I II III IV GERÇEKLEŞME GELİR TAHMİNİ AĞUSTOS SONU GERÇEKLEŞME BÜTÇE TEKLİFİ 03 Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri 1 Mal ve Hizmet Satış Gelirleri Mal Satış Gelirleri 01 Şartname, Basılı Evrak, Form Satış Gelirleri 86.325 80.000 25.885 84.000 02 Kitap,Yayın vb. Satış Gelirleri 90.000 94.000 2 Hizmet Gelirleri 04 Kurs, Toplantı, Seminer, Eğitim vb. Faaliyet Gelirleri 29 Örgün ve Yaygın Öğretimden Elde Edilen Gelirler 30 Sınav, Kayıt ve Bunlara İlişkin Diğer Hizmet Gelirleri 444 31 İkinci Öğretimden Elde Edilen Gelirler 33 Tezsiz Yüksek Lisans Gelirleri 36 Sosyal Tesis İşletme Gelirleri 38 Yurt Yatak Ücreti Gelirleri 45 Uzaktan Öğretimden Elde Edilen Gelirler 46 Uzaktan Öğretim Materyal Gelirleri 10.000 14.000 53 Eğitim Hizmetlerine İlişkin Gelirler 32.294 56 Sağlık Hizmetlerine İlişkin Gelirler 28.000 29.000 99 Diğer hizmet gelirleri

84 (E) CETVELİ 31.MADDE Aşağıda yer alan her bir alım için;
BAZI ÖDENEKLERİN KULLANIMINA VE HARCAMALARA İLİŞKİN ESASLAR 31.MADDE Aşağıda yer alan her bir alım için; a) Menkul mal alımlarında Türk Lirasına, b) Gayrimaddi hak alımlarında Türk Lirasına, c) Menkul malların bakım ve onarımlarında Türk Lirasına, d) Gayrimenkullerin bakım ve onarımlarında Türk Lirasına, kadar olan tutarlar “(03) Mal ve Hizmet Alım Giderleri” tertiplerinden ödenir. Ancak, “(06) Sermaye Giderleri”ne ilişkin olarak yukarıdaki limitlerin uygulanmasında toplam proje ödeneği esas alınır.

85 H - CETVELİ GÜNDELİK MİKTARI (TL) I.
Yurt İçinde Verilecek Gündelikler (Madde : 33) A. a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ve Başbakan 48,50 b) Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Bakanlar, Milletvekilleri, Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı, Başbakanlık Müsteşarı, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri, Orgeneraller, Oramiraller, Yargıtay, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Sayıştay Başkanları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Diyanet İşleri ve Yükseköğretim Kurulu Başkanları 43,50 B. Memur ve Hizmetlilerden; Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar (1) 36,50 Ek göstergesi 5800 (dahil) (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 33,50 c) Ek göstergesi 3000 (dahil) (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 31,00 d) Aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar 28,00 e) Aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar 27,00 1) 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre verilecek gündeliklerin hesabında bu tutar esas alınır. * 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) ve (d) fıkralarına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında, gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı esas alınır.

86 İ - CETVELİ ÇEŞİTLİ KANUNLARA GÖRE BÜTÇE KANUNUNDA GÖSTERİLMESİ GEREKEN PARASAL SINIRLARA AİT CETVEL ç) 5018 Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 35 1 a) Yapım işleri ile mal ve hizmet alımları için; 1 - İllerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçeler ve nüfusu 50 bini geçen ilçelerde 950 2 - Diğer ilçelerde 480 ç) Yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanması amacıyla görevlendirilecek mihmandarlara 6.500

87 4734/62.madde ı bendi 4734 sayılı Kanunun 21/f ve 22/d bendi kapsamında yapılacak harcamalarda, bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin %10 unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadan aşılamayacaktır.

88 TEŞEKKÜRLER