KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR"

KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR"
KAMİL KOÇ İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI GELİR VE KURUMLAR VERGİLERİ MÜDÜRÜ

İSTİSNALARIN SINIRI ULUSLARARASI ANLAŞMA HÜKÜMLERİ SAKLIDIR
Kurumlar vergisi istisnası ile ilgili hükümler, ancak Kurumlar Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanununa hüküm eklenmek veya bu kanunlarda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. (KVK 35/2) Diğer kanunlardaki istisnalara ilişkin hükümler, kurumlar vergisi bakımından geçersizdir. (KVK 35/1) ULUSLARARASI ANLAŞMA HÜKÜMLERİ SAKLIDIR 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun yürürlüğünden önce kurumlar vergisine ilişkin olarak başka kanunlarda yer alan istisnalar bakımından 35. madde hükmü uygulanmaz. (KVK geçici 1. maddenin 9. fıkrası) 2

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 5. MADDESİNDE YER ALAN İSTİSNALAR
1) İştirak kazançları istisnası 7) Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlar ile bankalara tanınan istisna 2) Yurt dışı iştirak kazançları istisnası 8) Yurt dışı şube kazançları istisnası 3) Tam mükellef anonim şirketlerin yurt dışı iştirak hisseleri satış kazancı istisnası 9) Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna 4) Emisyon primi kazancı istisnası 5) Türkiye’de kurulu fonlar ile yatırım ortaklıklarının kazançlarına ilişkin istisna 10) Eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlara ilişkin istisna 6) Taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazancı istisnası 11) Risturn istisnası 3

DİĞER KANUNLARDA YER ALAN İSTİSNALAR
1) Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrinden elde edilecek kazançlara ilişkin istisna 2) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda yer alan istisna 3) Serbest bölgelerde uygulanan kurumlar vergisi istisnası 4) Yatırım indirimi istisnası 4

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER NATO
ULUSLARARASI ANLAŞMALARLA SAĞLANAN İSTİSNALAR VE ULUSLARARASI KURUMLARA TANINAN İSTİSNALAR Kanunla onaylanmış bulunan uluslararası anlaşmalarda yer alan kurumlar vergisine ilişkin istisnalar ile BİRLEŞMİŞ MİLLETLER NATO gibi uluslararası kuruluşlara ilişkin istisnalar kurumlar vergisi matrahının tespitinde mutlak suretle dikkate alınacaktır. 5

İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNADIR
KURUMLARIN; Tam mükellefiyete tâbi başka bir kurumun sermayesine katılmaları nedeniyle elde ettikleri kazançlar (Fonların katılma belgeleri ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları hariç) Tam mükellefiyete tâbi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNADIR Bu istisna, yalnızca tam mükellefiyete tâbi kurumların sermayelerine iştirak edilmesi suretiyle kurumlarca elde edilen kâr paylarını kapsamaktadır. Kâr payını alan kurumun tam veya dar mükellefiyete tabi olmasının istisnanın uygulanmasında bir önemi bulunmamaktadır. 6

Tam mükellef bir kurumdan elde edilen iştirak kazancının, bu kurumda genel vergi rejimi uyarınca vergilenmiş veya kurumlar vergisinden istisna edilmiş kazançlardan oluşması veya kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisinin kapsamı dışında bırakılmış veya düşük oranda vergi kesintisi yapılmış olması, istisna uygulamasına engel teşkil etmeyecektir. Kurucu ve intifa senetlerinden elde edilen kar payları ile kurumların başka bir kuruma iştirak etmeleri nedeniyle bu kurumun yönetim kurulunda bulunan temsilcileri vasıtasıyla elde etmiş oldukları kar payları Dar mükellef bir kurumdan kâr payı alan kurumlar iştirak kazançları istisnasından yararlanamayacaktır. 7

YURT DIŞI İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI
İSTİSNADAN YARARLANABİLMENİN KOŞULLARI İştirak edilen kurumun anonim veya limited şirket niteliğinde bir kurum olması İştirak edilen kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye’de bulunmaması İştirak payını elinde tutan kurumun yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10’una sahip olması İştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla, iştirak payının kesintisiz olarak en az bir yıl süre ile elde tutulması İştirak kazancının elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi Yurt dışı iştirak kazancının iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması İSTİSNADAN YARARLANILABİLMESİ İÇİN BU ŞARTLARIN TOPLUCA SAĞLANMASI GEREKMEKTEDİR. 8

DAĞITILABİLİR KURUM KAZANCININ TESPİTİNDE
Vergi yükü, yurt dışındaki iştirakin bulunduğu ülkede ilgili dönemde tahakkuk eden ve kâr payı dağıtımına kaynak olan kazançlar üzerinden ödenen vergiler de dahil olmak üzere, toplam gelir ve kurumlar vergisi benzeri verginin, bu dönemde elde edilen toplam dağıtılabilir kurum kazancı ile tahakkuk eden gelir ve kurumlar vergisi toplamına oranlanması suretiyle tespit edilecektir. DAĞITILABİLİR KURUM KAZANCININ TESPİTİNDE Dönem kârından ayrılan karşılıklar ile yedek akçeler, dağıtılabilir kârın hesabında dikkate alınır. Bulunduğu ülke vergi mevzuatınca vergiye tabi kazancın tespitinde gider olarak indirimi kabul edilmeyen giderlerin, dağıtılabilir kurum kazancına ilave edilmemesi gerekir. Yurt dışındaki iştirakin kazancı içinde istisna kazanç unsuru bulunması halinde, kazanca istisna uygulandıktan sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanan vergi, vergi yükünün tespitinde dikkate alınacaktır. Geçmiş yıl zararlarının mahsubundan sonra hesaplanan vergi,vergi yükünün hesabında dikkate alınacaktır. İştirak edilen yabancı kurumun esas faaliyet konusunun finansman temini veya sigorta hizmetlerinin sunulması ya da menkul kıymet yatırımı olması durumunda, iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az Türkiye’de uygulanan kurumlar vergisi oranında, gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması 9

Örnek

YURT DIŞI İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI
YURT DIŞINDAKİ İNŞAAT İŞLERİNİN YAPILABİLMESİ İÇİN İLGİLİ ÜLKE MEVZUATINA GÖRE AYRI BİR ŞİRKET KURULMASININ ZORUNLU OLDUĞU DURUMLARDA İSTİSNA UYGULAMASI Yurt dışındaki inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerin yapılabilmesi için ilgili ülke mevzuatına göre ayrı bir şirket kurulmasının zorunlu olduğu durumlarda, söz konusu şirketlere iştirak edilmesinden elde edilen kazançlara, herhangi bir şart aranmaksızın yurt dışı iştirak kazançları istisnası uygulanacaktır. Ancak, yurt dışındaki inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerin yapılabilmesi için ilgili ülke mevzuatına göre kurulan şirketin ana sözleşmesinde, inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerin yapılması için kurulduğunun belirtilmesi ve fiilen bu amaç dışında faaliyetinin bulunmaması şarttır. Bu şartları taşımayan veya başka faaliyet konularıyla da uğraşan şirketlerin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. 11

TAM MÜKELLEF ANONİM ŞİRKETLERİN
YURT DIŞI İŞTİRAK HİSSELERİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI Yurt dışı iştiraklerinin anonim veya limited şirket niteliğinde olması ve bu iştiraklerin Türkiye’de tam mükellef olmaması, İstisnadan sadece belli şartları taşıyan tam mükellefiyete tabi anonim şirketler yararlanabilecek olup, ANONİM ŞİRKETİN; Satışa konu iştirak hisselerini, elden çıkarma tarihi itibarıyla en az iki tam yıl (730 gün) süreyle aktifinde tutmuş olması, Yurt dışı iştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla; aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışında kalan aktif toplamının %75 veya daha fazlasının yurt dışı iştirak hisselerinden oluşması ve yurt dışı iştiraklerinin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirak etmesi GEREKMEKTEDİR 12

ÖRNEK TAM MÜKELLEF ANONİM ŞİRKETLERİN
YURT DIŞI İŞTİRAK HİSSELERİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI ÖRNEK (B) Şirketinin sermayesi TL, (Y) A.Ş.nin sermaye payı TL, Türkiye’de tam mükellef olan (Y) A.Ş.nin 27/03/2010 tarihi itibarıyla dört tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’i tam mükellef olmayan (B), (C) ve (D) anonim veya limited şirket mahiyetindeki şirketlere iştirakten oluşmaktadır. Söz konusu yurt dışı iştiraklerinin bilançoda görülen kayıtlı değeri TL, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı ise TL’dir. (Y) A.Ş.nin bu şirketlerin sermayesine iştirak payları da yandaki gibidir: (C) Şirketinin sermayesi TL, (Y) A.Ş.nin sermaye payı TL, (D) Şirketinin sermayesi TL, (Y) A.Ş.nin sermaye payı TL’dir. 13

TAM MÜKELLEF ANONİM ŞİRKETLERİN
YURT DIŞI İŞTİRAK HİSSELERİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI Bu durumda, (Y) A.Ş.nin (B) ve (C) Şirketlerindeki sermaye payı %50 iken (D) Şirketindeki sermaye payı %5 olduğundan ve bu iştirak payı dışındaki iştiraklerin (Y) A.Ş.nin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamına oranı; Şayet, (Y) A.Ş.nin (D) Şirketi dışında kalan diğer şirketlere iştirak etmesi nedeniyle, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı %75 şartını taşıyor olsaydı, (D) şirketine ait iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için de istisnadan yararlanılabilecekti. [( )/ =] %70 olacağından, bu kurum istisna uygulaması için gereken şartları taşımamaktadır. Bu nedenle, yurt dışı iştirak hisselerinin satışından elde edilecek kazançlar istisnadan yararlanamayacaktır. 14

EMİSYON PRİMİ İSTİSNASI
Anonim şirketlerin gerek kuruluşlarında gerekse sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların, itibari değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde oluşan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmektedir. İstisna, anonim şirketlerin portföylerinde bulunan başka şirketlere ait hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançları kapsamamaktadır. 15

TÜRKİYE’DE KURULU FONLAR İLE YATIRIM ORTAKLIKLARININ
KAZANÇLARINA İLİŞKİN İSTİSNA TÜRKİYE’DE KURULMUŞ OLMALARI ŞARTIYLA; Menkul kıymetler yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları, Portföyü Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları, Girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları, Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları, Emeklilik yatırım fonlarının kazançları, Konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNADIR 16

TÜRKİYE’DE KURULU FONLAR İLE YATIRIM ORTAKLIKLARININ
KAZANÇLARINA İLİŞKİN İSTİSNA FON PORTFÖYÜNÜN EN AZ %51’İNİ DEVAMLI OLARAK; Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler İle bu madenlere dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırmış fon ve ortaklıklar ise "Kıymetli madenler fonu veya ortaklığı" Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören altın ile altına dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırmış fon ve ortaklıklar "Altın fonu veya ortaklığı", olarak kabul edilecektir. 17

TAŞINMAZLAR VE İŞTİRAK HİSSELERİ İLE KURUCU SENETLERİ,
İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI İSTİSNANIN AMACI; Kurumların bağlı değerlerinin ekonomik faaliyetlerde daha etkin bir şekilde kullanılmasına olanak sağlanması ve kurumların mali bünyelerinin güçlendirilmesidir. İstisna tatbiki için gerekli koşulların sağlanması halinde, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisnadır. İstisna hükmünden, dar mükellef kurumlar da dahil olmak üzere, tüm kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir. 18

6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Ve Diğer Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 90’ıncı maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesinin 1’inci fıkrasına eklenen parantez içi hüküm gereğince, taşınmazların kaynak kuruluşlarca kira sertifikası ihracı amacıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile bu varlıkların varlık kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar için istisna tutarına ilişkin oran %100 olarak uygulanır ve bu taşınmazlar için en az iki tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı aranmaz. 19

İSTİSNA UYGULAMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR
TAŞINMAZLAR VE İŞTİRAK HİSSELERİ İLE KURUCU SENETLERİ, İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI İSTİSNA UYGULAMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR İki tam yıl süre ile aktifte bulundurulma Satış kazancının fon hesabında tutulması Fon hesabında tutulan kazançların işletmeden çekilmemesi Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ile uğraşılmaması 20

İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI İstisna uygulamasına konu olacak taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının en az iki tam yıl (730 gün) süreyle kurumun aktifinde yer alması, diğer bir ifadeyle kurumun bu değerlere iki tam yıl süreyle bilfiil sahip olması gerekmektedir. Taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışında kazanç, satış işlemi ile birlikte doğacağından, satış işlemi ister peşin isterse vadeli olarak yapılmış olsun istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanacaktır. İstisna, satış kazancının %75’ine uygulandığından, kazancın tamamının fon hesabına alınma şartı bulunmayıp, sadece istisnadan yararlanan kazanç kısmının söz konusu fon hesabına alınması yeterlidir. Fon hesabında tutulması gereken süreden, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar olan sürenin anlaşılması gerekmektedir. Kazancın sermayeye ilave edilmesi durumunda da aynı süre geçerli olacaktır. 21

İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI İstisna uygulamasında satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar tasfiyeye girilmiş olması halinde, fon hesabında tutulması gereken kazancın işletmeden çekildiği kabul edilecektir. Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca gerçekleşecek devir ve tam bölünme hallerinde, söz konusu fon hesabının, devralan kurumların bilançolarına aynen aktarılması gerekeceğinden, bu işlem işletmeden çekiş olarak değerlendirilmeyecektir. Fon hesabında tutulan kazancın beş yıl içinde veya beş yıl geçtikten sonra işletmeden çekilmesinin kâr dağıtımı sayılacağı tabiidir. Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti ve kiralanmasıyla uğraşan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları istisna kapsamındaki değerlerin satışından elde ettikleri kazançlar istisna kapsamı dışındadır. 22

İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI “Taşınmaz” tanımına mütemmim cüzlerde girecektir. Devir, tam veya kısmi bölünme halinde devralınan taşınmazlar ve iştirak hisseleri İçin iktisap tarihi olarak devir alınan veya bölünen kurumdaki iktisap tarihi esas alınır. Fonların katılma belgeleri iştirak hissesi kapsamı dışındadır. Holding şirketlerin “11-Menkul Kıymetler” hesabında izledikleri hisse senetleri için istisna söz konusu değil ancak, “24-Mali Duran Varlıklar” grubundaki hesaplarda izlenen iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar da İstisna olacaktır. İştirak edilen kurumun yaptığı sermaye artışı dolayısıyla bedelsiz olarak iktisap edilen hisse senetleri ile rüçhan hakkı kuponları karşılığında itibari değerleriyle yeni hisse senedi iktisap edilmesi halinde eski hisse senetlerinin iktisap tarihi esas alınır. 23

İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI Trampa işlemlerinde istisna uygulanmaz. Kıymetlerin mevcut borçlar karşılığında rızaen veya icra yoluyla devredilmesi ve kamulaştırması da istisna kapsamındadır. Bağlı ortaklığın yapacağı sermaye artırımı sonucu doğacak sermaye taahhüdüne karşılık olmak üzere taşınmazların veya iştirak hisselerinin ayni sermaye olarak bağlı ortaklığa devredilmesi halinde, bağlı değer başka bir bağlı değere (iştirak hissesine) dönüşmüş olacağından söz konusu istisnadan yararlanılamayacaktır. Gerekçeye göre elden çıkarılan değerden sağlanan likiditenin yine atıl hale dönüşmesine neden olacak şekilde fonksiyonel olarak benzer sabit kıymetlere kanalize edilmesi durumu, istisnanın amacına uygun düşmez. 24

ÖRNEK TAŞINMAZLAR VE İŞTİRAK HİSSELERİ İLE KURUCU SENETLERİ,
İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI ÖRNEK Bu verilere göre, söz konusu taşınmaz (fabrika binası), en az iki tam yıl şirket aktifinde kalmıştır. (M) Tekstil A.Ş., 15/09/2008 tarihinde TL’ye tapuya tescil işlemi yapılmak suretiyle satın aldığı fabrika binasına 15/10/2010 tarihinde TL’ye havalandırma tertibatı yaptırmıştır. Fabrika binası 20/10/2010 tarihinde TL’ye, TL’si 20/10/2010 tarihine kadar, TL’si yılında, TL’si 2012 yılında ve kalan tutar 2013 yılında tahsil edilmek üzere satılmıştır. Satış işlemi ister peşin ister vadeli yapılsın kazanç satışla birlikte doğacak ve istisna kazancın elde edildiği döneme uygulanacaktır. Kazancın hesabında fabrika binasının havalandırma tertibatı için yapılan giderler binanın mütemmim cüzü olduğundan (muhasebe kayıtlarında da binanın maliyetine eklenmesi gerekir) bu değerlerin satışı da istisna kapsamında olacaktır. 25

İNTİFA SENETLERİ VE RÜÇHAN HAKLARI SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI SATIŞ KAZANCI Ancak satış bedelinin tamamının, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır. Bu durumda satış bedelinin TL’lik kısmı iki yıllık süreden sonra ödeneceğinden bu kısma isabet eden tutara ilişkin istisnadan faydalanılamayacaktır. Bu durumda istisna tutarı: ( – ( ) = TL olacaktır. Bu kazanç dikkate alındığında kurumlar vergisinden istisna olan kısım: x % 75 = TL’dir. Yararlanılamayacak İstisna Tutarı: ( x 0.70) x 0.75 = TL Yararlanılabilecek İstisna Tutarı: ( – ) = TL 26

BANKALARA VEYA TMSF’YE BORÇLU DURUMDA OLAN
KURUMLAR İLE BANKALARA TANINAN İSTİSNA BANKALARA BORÇLARI NEDENİYLE KANUNİ TAKİBE ALINMIŞ VEYA TMSF’YE BORÇLU DURUMDA OLAN KURUMLAR İLE BUNLARIN KEFİLLERİNE VE İPOTEK VERENLERE TANINAN İSTİSNA Bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları; Taşınmazların İştirak hisselerinin bu borçlara karşılık bankalara veya bu Fona devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların tamamı kurumlar vergisinden istisnadır. Kurucu senetlerinin İntifa senetlerinin Rüçhan haklarının 27

BANKALARA VEYA TMSF’YE BORÇLU DURUMDA OLAN
KURUMLAR İLE BANKALARA TANINAN İSTİSNA BANKALARA TANINAN İSTİSNA UYGULAMASI Bu tür iktisaplar dışında kalan ve çeşitli nedenlerle iktisap edilmiş olan bu tür kıymetlerin satışından doğan kazançların istisnadan yararlanıp yararlanmayacağı hususunda ise Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesindeki açıklamaların dikkate alınması gerekmektedir. Bankaların, kanuni takibe alınmış alacakları nedeniyle iktisap ettikleri taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının satışından doğan kazançların ise %75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisnadır. Bankaların bu şekilde iktisap ettikleri söz konusu kıymetlerin satışında da iki tam yıl süreyle aktifte bulundurma şartı olmadığı gibi kazancın belli bir süreyle özel bir fon hesabında tutulma şartı da bulunmamaktadır. 28

YURT DIŞI ŞUBE KAZANÇLARI İSTİSNASI
Yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla elde edilen kurum kazançlarının; Doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması, Kurumların, yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kurum kazançları, belli şartlar altında kurumlar vergisinden istisnadır. Elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması, İştirak edilen şirketin ana faaliyet konusunun, finansal kiralama dahil finansman temini, sigorta hizmetlerinin sunulması veya menkul kıymet yatırımı olması durumunda, bu kazançların doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az Türkiye’de uygulanan kurumlar vergisi oranında (%20) gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması G E R E K M E K T E D İ R 29

YURT DIŞINDA YAPILAN İNŞAAT, ONARIM, MONTAJ İŞLERİ
İLE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA Yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır. İstisna tatbiki için vergi yükü oranına bakılmaz. Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması veya teknik hizmetlerin aynı şirket tarafından yurt dışında yapılmakta olan bir inşaat onarım işine ilişkin olması gerekmektedir. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye’ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. 30

İLE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA Türkiye mukimi müteahhit firmanın yurt dışında üstlendiği inşaat işinin taşeronu olarak faaliyet gösteren şirketin, bu faaliyetinden elde ettiği kazanç istisnadan yararlanacaktır. Yurt dışı inşaat faaliyetlerinin Türkiye’de bir kamu kurum veya kuruluşuna yahut Türkiye’de mukim bir firmanın yurt dışındaki bir şubesine ya da bir yabancı ülke firmasına taahhüt edilmiş olması, söz konusu faaliyetlerden elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna tutulmasına engel değildir. Yurt dışı inşaat, onarım, montaj ve teknik hizmetlere ilişkin ödemelerin Türkiye’de yapılması, bu işlerden elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna tutulmasına engel teşkil etmez. 31

İLE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA Merkez ve şube arasındaki mal/hizmet hareketlerine ilişkin işlemler ile yurt dışındaki işyeri ile merkez arasındaki para hareketleri ayrı hesaplarda izlenmelidir. İşyerine merkez tarafından fatura düzenlenmek suretiyle yapılan mal/hizmet teslimlerinden doğan dövize bağlı alacak/borçlar aynen mal/hizmet ihracından doğan alacak/borçlar gibi değerlemeye tabi tutulacaktır. Diğer para hareketleri gerçek bir borç/alacak niteliği taşımadığından değerlemeye gerek yoktur. Geçici olarak ihraç edilen ve işin bitiminde Türkiye’ye getirilen makinelerle ilgili Türkiye^de amortisman ayrılmasına son verilecek, işin bitiminde söz konusu makinelerin Türkiye’ye ithalinde amortisman uygulaması kaldığı yerden devam edecektir. 32

İSTİSNA; EĞİTİM TESİSLERİ İLE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNİN
İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA İSTİSNA; 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında yer alan; Okul öncesi eğitim İlköğretim Özel eğitim Orta öğretim ÖZEL OKULLARININ İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı Rehabilitasyon merkezlerinin İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA U Y G U L A N A C A K T I R 33

EĞİTİM TESİSLERİ İLE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNİN
İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA İSTİSNA TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR İstisnadan yararlanabilmesi İçin söz konusu kurumların 01/01/2006 tarihinden itibaren faaliyete geçmiş olmaları gerekmektedir. Vakıf ve derneklerin senedinde veya tüzüğünde, vakıf veya derneğin amaçları arasında genel insan sağlığına ilişkin kurumlar kurulması ve işletilmesiyle ilgili hükümlerin bulunması gerekmektedir. İstisnadan yararlanmak isteyen mükelleflerin faaliyete geçmelerini müteakiben Maliye Bakanlığı’na yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir. Faaliyete geçilen dönemden itibaren beş hesap dönemi kurumlar vergisinden istisna olacaktır. Kurum açma izin belgesinin daha önceki bir tarihi taşıması, istisna uygulamasının süresini değiştirmez. Beş yıllık süre, faaliyete geçilen tarihten başlar. 34

EĞİTİM TESİSLERİ İLE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNİN
İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA İSTİSNA TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR Büfe, kantin, kitap satış yerleri gibi tesislerin gerek işletilmesi gerekse kiraya verilmesinden elde edilen kazançlara istisna uygulanmaz. İstisnadan yararlanan işletmenin devri (satılması) halinde, devralan kurum istisnadan kalan dönemlerde yararlanır. Yemek ve konaklama hizmetinin okul bünyesinde verildiği ve bedelin okul ücretine dahil olduğu durumlarda elde edilen kazanç ayrıma tabi tutulmaksızın istisnadır. Dışarıdan yemek hizmeti alınması istisnaya engel değildir. Yeni bir okul açılışı olarak tanımlanmayan mevcut okul kapasitesinin genişletilmesi, başka bir binaya taşınılması halinde istisna söz konusu olmayacaktır. 35

İSTİSNA; RİSTURN İSTİSNASI
Tüketim kooperatiflerinde, ortakların kişisel ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak için satın aldıkları malların değerine göre hesaplanan risturnları Üretim kooperatiflerinde ortakların üreterek kooperatife sattıkları veya kooperatiften üretim faaliyetinde kullanmak üzere satın aldıkları malların değerine göre hesaplanan risturnları Kredi kooperatiflerinde, ortakların kullandıkları kredilere göre hesaplanan risturnları KAPSAMAKTADIR İstisna, risturn olarak dağıtılacak kazancın doğduğu dönemde uygulanır. 36

4490 SAYILI KANUNLA OLUŞTURULAN TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİ’NE KAYITLI GEMİLERİN VE YATLARIN İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR F A A L İ Y E T İ N Gelir vergisi mükelleflerince (dar mükellefler dahil) yapılması halinde, Kurumlar vergisi mükelleflerince (dar mükellefler dahil) yapılması halinde, GELİR VERGİSİNDEN KURUMLAR VERGİSİNDEN İ S T İ S N A D I R TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİ’NE KAYITLI GEMİLERİN DEVRİNDEN ELDE EDİLECEK KAZANÇLAR DA GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNADIR 37

İSTİSNA TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR TUGS’ye kayıtlı gemilerin işletilmesi sonucunda zarar doğması halinde, bu zararın diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilmesi mümkün değildir. Aynı şekilde, gemiye ait amortisman ve itfa payları da dahil olmak üzere bu faaliyet için yapılan giderler, istisna kapsamı dışında elde edilen kazançlardan indirilemeyecektir. TUGS’ye kayıtlı gemilerin ve yatların otel veya restoran işletmeciliğinde (yüzer otel veya restoran) kullanılması durumunda bu faaliyet gemi işletmeciliği faaliyeti kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, elde edilen kazançların söz konusu istisnalardan yararlandırılması mümkün değildir. TUGS’ye kayıtlı gemilerin işletilmesinden elde edilen kazançların bankalarda veya ortak şirketlerde değerlendirilmesi sonucu elde edilecek kur farkı ve faiz gelirlerinin geminin işletilmesiyle ilgili olmaması nedeniyle istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. 38

İSTİSNA TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR TUGS’ye kayıtlı gemilerin işletilmesi nedeniyle doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirlerinin kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. TUGS’ye kayıtlı yatın yanarak tamamen kullanılamaz hale gelmesi durumunda sigorta şirketinden alınan hasar tazminatı yatın işletilmesinden veya devrinden elde edilen bir kazanç olmaması nedeniyle, hasar tazminatının kurum kazancından istisna edilmesi mümkün olmayıp kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir. Gemilerin zamana/yüke bağlı olmaksızın doğrudan kiralanması durumunda gemi işletmeciliğinden bahsedilemez. Gemilere ait ihtiyaç fazlası malzeme ve sabit kıymetlerin faaliyetin yürütülmesi için gemide bulunması zorunlu olan kıymetlerden olması halinde bunların da devrinden doğan kazançlar istisnadır. Time-charter işletmeciliği gemi işletmeciliği kapsamındadır ve istisnadır. 39

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNA Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren (dar mükellef kurumlar dahil) mükelleflerin, münhasıran bu bölgedeki; YAZILIM AR-GE FAALİYETLERİNDEN ELDE ETTİKLERİ KAZANÇLAR, FAALİYETE BAŞLANILAN TARİHTEN BAĞIMSIZ OLMAK ÜZERE, (4691 sayılı Kanunun 6170 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7’nci maddesiyle değişik geçici 2’nci maddesi gereğince) 31/12/2023 TARİHİNE KADAR KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNADIR. 40

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNANIN TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin bölge dışında gerçekleştirdikleri faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar, yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamaz. Kanun uygulaması kapsamında istisna olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, bu zararların istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin kazançlardan indirilmesi mümkün değildir. Mükelleflerin, nakitlerinin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, yabancı para cinsinden aktifler dolayısıyla oluşan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. 41

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNANIN TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Ancak, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilebilecektir. 42

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNANIN TATBİKİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, diğer kurumlardan geri ödeme koşuluyla sermaye desteği olarak sağlanan yardımlar, borç mahiyetinde olduğundan bu yardımların ticari kazanca dahil edilmesi söz konusu olmayacaktır. TÜBİTAK ve benzeri kurumlar tarafından hibe şeklindeki destekler ile bağış ve yardımlar kurum kazancına dahil edilip istisnadan yararlanır. Mesleki genel giderler, faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı dahilinde dağıtılır. 43

SERBEST BÖLGELERDE UYGULANAN KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI 06/02/2004 tarihine kadar (bu tarih dahil) serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere faaliyet ruhsatı almış mükelleflerin, ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetler dolayısıyla elde ettikleri kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır. Serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirleri ile hasılatın serbest bölgelerde yürütülen faaliyetler çerçevesinde yapılacak ödemelerde kullanılıncaya kadar geçici olarak serbest bölgelerde mevduat hesaplarında veya repo işlemlerinde değerlendirilmesi sonucu elde edilen gelirler de söz konusu istisnadan yararlanabilecektir. 44

Serbest bölgelerde elde edilmiş olsa dahi hasılatın serbest bölge dışında değerlendirilmesinden elde edilen faiz, repo ve benzeri faaliyet dışı gelirler, istisna kazanç tutarının tespitinde dikkate alınmaz. Teknoloji geliştirme bölgelerinde olduğu gibi serbest bölgelerde faaliyet gösteren mükelleflere, TÜBİTAK ve benzeri kurumlar tarafından Ar-Ge projelerine ilişkin olarak ilgili mevzuat çerçevesinde hibe şeklinde sağlanan destek tutarları, kurum kazancına dahil edilecek ve istisnadan yararlandırılacaktır. Serbest bölgelerde yürütülen ve istisna kapsamında olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, bu zararların istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin kazançlardan indirilmesi mümkün olmadığı gibi ertesi yıla devredilmesi de mümkün değildir. 45

İMALAT FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK İSTİSNA
DİĞER KANUNLARDA YER ALAN İSTİSNALAR İMALAT FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK İSTİSNA Serbest bölgelerde imalat faaliyetinde bulunan mükelleflerin bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Türkiye’nin Avrupa Birliğine tam üyeliğinin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar kurumlar vergisinden istisnadır. Bu istisnadan, bölgede yeni faaliyete geçen mükellefler ile faaliyet ruhsatlarında yer alan sürenin dolmasıyla normal vergileme rejimine tabi olacak mükellefler yararlanacaktır. ANCAK; Üretim dışı faaliyetlerden, Serbest bölge dışında üretilen malların satışından, Faaliyet ruhsatında belirtilen alan dışında üretilen malların satışından, elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. 46

DİĞER KANUNLARDA YER ALAN İSTİSNALAR İSTİSNA KAPSAMINDAKİ FASON İMALAT
İmalatın belli safhalarında dışarıdan fason hizmet satın alınması istisna uygulamasına engel teşkil etmemektedir. ANCAK G E R K M T D İ Fason imalatın sadece, sanayi sicil belgesi veya faaliyet ruhsatında yazılı üretim kapsamında yaptırılması, Söz konusu istisna serbest bölgelerde yapılan imalata tanınmış olduğundan imalatın fason imalattan çok işletmenin kendi imalatından oluşması, İmalat faaliyetleriyle ilgili olarak istisnadan yararlanacak kazanç tutarının fiili kapasite kullanımı ile sınırlı olması, İş riskinin ve organizasyonunun üstlenilmesi, Ham madde ve yardımcı maddelerin temin edilmesi, 47

5300 SAYILI TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK KANUNU
17/02/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunuyla, bir kısım temel ve işleniş tarım ürünlerinin standartları belirlenerek emniyetli ve sağlıklı koşullarda depolanması ile ürün senetleri vasıtasıyla ticaretinin kolaylaştırılması amaçlarıyla, lisanslı depo işletmelerinin ve yetkili sınıflandırıcıların kuruluş, işleyiş ve denetimine ilişkin usûl ve esaslar ile lisanslı depoculuk sistemine dair diğer hususlar düzenlenmiştir. 5300 sayılı kanun kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisnadır.

SON DÜZENLEMELERE GÖRE YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASININ UYGULAMASINA İLİŞKİN HUSUSLAR
2010 VE MÜTEAKİP YILLARDA İNDİRİM KONUSU OLACAK YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI TUTARLARI; 1-Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 31/12/2005 tarihi itibariyle mevcut olup kazancın yetersiz olması nedeniyle 2005, 2006, 2007 ve 2008 yılı kazançlarından indiremedikleri devreden yatırım indirimi istisna tutarları 2-24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, GVK’nın 4842 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmadan önceki ek 1-6’ncı maddeleri çerçevesinde başlanılmış yatırımları için, belge kapsamında 1/1/2006 tarihinden sonra yapmış oldukları yatırım harcamaları dolayısıyla 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarlarından, 31/12/2008 tarihi itibarıyla mevcut olup kazancın yetersizliği nedeniyle indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarları ile bu yatırımlar kapsamında olup halen devam eden yatırım harcamaları dolayısıyla 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarları 49

2010 VE MÜTEAKİP YILLARDA İNDİRİM KONUSU OLACAK YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI TUTARLARI;
3-Gelir Vergisi Kanununun mülga 19 uncu maddesi kapsamında 1/1/2006 tarihinden önce yatırıma başladığını belgeleyen gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, komple ya da entegre tesisler gibi tamamlanması belli bir süreci gerektiren yatırımlar ile ilgili ve bu yatırımlarla iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yaptıkları yatırım harcamaları için, 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri çerçevesinde hesapladıkları yatırım indirimi istisnası tutarlarından 31/12/2008 tarihi itibarıyla mevcut olup kazancın yetersizliği nedeniyle indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarları ile bu yatırımlar kapsamında olup bu yatırımlarla iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip halen devam eden yatırım harcamaları dolayısıyla 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarları 4-1/1/2006-8/4/2006 tarihleri arasında Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga 19’uncu maddesi kapsamında yeni başlayan ve bu tarihler arasında yapılan yatırımlar nedeniyle hesaplanan yatırım indirimi istisnası tutarları (Bu kapsamda indirilecek yatırım indirimi istisnası tutarları ilgili dönemlerde kazancın bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 2010 hesap döneminden itibaren indirim konusu yapılabilecektir.) 50

Vergi matrahının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, yatırım indirimi uygulanmadan önceki, zarar mahsubu ve tüm indirim ve istisnalar düşüldükten sonraki kazancın %25’ini aşamayacaktır. 24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında Gelir Vergisi Kanununun 4842 sayılı Kanun’la yürürlükten kaldırılmadan önceki ek 1-6 ncı maddeleri çerçevesinde yapılan yatırımlar için yatırım indirimi istisnasından yararlanılması halinde, Gelir Vergisi Kanununun geçici 61’inci maddesi uyarınca yatırım indiriminden yararlanan kazançlar üzerinden dağıtılsın dağıtılmasın %19,8 oranında vergi kesintisi yapılacaktır. İlgili dönemler itibarıyla yatırım indirimi istisnası uygulayan mükelleflerin, istisna uygulaması sonucu kalan kazançları üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre vergi hesaplanacaktır. 51

Yatırım indirimi istisnasından, kazancın elverişli olduğu yılda yararlanılabilmekte, ilgili yıl kazancı elverişli olduğu halde yatırım indirimi istisnasından yararlanılmaması halinde, mükelleflerce yararlanılmayan bu indirim tutarlarının daha sonraki yıllara ait kazançlardan indirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, 2009 hesap dönemine ilişkin olarak kazanç beyan etmekle birlikte önceki yıllardan devreden yatırım indirimi istisnası tutarlarından yararlanamayan mükelleflerin, bu kazanç tutarlarına isabet eden yatırım indirimi tutarlarını, endekslenmiş değerleri ile birlikte daha sonraki dönemlerin kazançlarından indirebilmeleri mümkün bulunmaktadır. 52

KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN KAZANÇLARA İSABET EDEN GİDERLERİN DİĞER KAZANÇLARDAN İNDİRİLEMEMESİ Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin üçüncü fıkrasında, iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceği hükmü yer almaktadır. İstisna kapsamındaki faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, zarar tutarı “kanunen kabul edilmeyen gider” olarak dikkate alınacaktır. 53

Teknoloji Geliştirme Bölgesi dışındaki hasılatı 1.000.000.-TL
ÖRNEK: İstanbul Teknokentte faaliyet gösteren OK AŞ., 2010 yılında bölgede yürütmekte olduğu yazılım faaliyeti dolayısıyla TL. gider yapmış ancak henüz bir hasılta elde etmemiştir. OK AŞ aynı yılda bölge dışındaki yazılım faaliyetlerinden TL. hasılat ve bu faaliyete ilişkin TL. gider yapmıştır. Bu durumda, OK AŞ.’nin ödeyeceği kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. Teknoloji Geliştirme Bölgesi dışındaki hasılatı TL Teknoloji Geliştirme Bölgesi dışındaki faaliyet gideri TL Teknoloji Geliştirme Bölgesi dışındaki kazancı TL Teknoloji Geliştirme Bölgesi hasılatı 0.-TL Teknoloji Geliştirme Bölgesi gideri TL Ticari bilanço zararı TL Kanunen kabul edilmeyen giderler TL Kurumlar vergisi matrahı TL Hesaplanan kurumlar vergisi TL

İSTİSNALARIN KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNDE GÖSTERİLMESİ
-Yurtdışı Şube Kazançları (K.V.K. Mad.5/1-g) “ZARAR OLSA DAHİ İNDİRİLECEK İSTİSNALAR” -Yurtdışı İnşaat ve Onarma İşlerinden Sağlanan Kazançlar (K.V.K. Mad. 5/1-h) -İştirak Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-a) -Eğ. Öğ. Kur. İle Rehabilitasyon Mrkz. Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-ı)Kazançlar (K.V.K. Mad. 5/1-h) -Yurtdışı İştirak Kazançları(K.V.K. Mad. 5/1-b) -Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurtdışı İştirak Hisseleri Satış Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-c) -Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlar -Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazançlar -Emisyon Primi Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-ç) -Y. Fon ve Ort. Portföy İşl.Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-d) -Türk Ulusl. Gemi Sic. Kay. Gemi İşl. Ve Devr. Sağlanan Kazançlar -Taşınmaz ve İşt. His. ile Kurucu Sen., İnt. Sen. ve R. Hakları Stş.Kazancı (K.V.K.Mad. 5/1-e) -Diğer vergi kanunları uyarınca indirimi kabul edilen kazanç istisnaları -Bankl.veya TMSF'ye Borçlu Durumda Olan Kurumların Taş. ve İşt.His ile Kur.Sen.,İnt. Sen. Ve R. Hakları Sat. Kaz. (K.V.K.Mad.5/1-f) -Uluslararası vergi anlaşmalarından doğan istisnalar. 55

SADECE KURUM KAZANCININ YETERLİ OLMASI HALİNDE UYGULANACAK İSTİSNALAR
Risturn istisnası: Kooperatiflerin ancak karlı bulundukları durumda risturn hesaplaması söz konusu olacağından zarar halinde bu istisnanın uygulanması söz konusu değildir. Yatırım indirimi istisnası: Zararı artıracak bir unsur olarak değil, ileriki yıllarda indirilmek üzere devredilir. Zarar olsa dahi indirilecek istisnaların sadece kurum kazancının yeterli olması halinde uygulanacak istisnalara mahsup önceliği vardır. Geçmiş yıl zararlarının mahsubu, ticari bilanço karından yatırım indirimi istisnası ve risturn istisnası hariç diğer istisnalar indirildikten sonra yapılacaktır. 56

KURUMLAR VERGİSİNDE "ZARAR MAHSUBU"
57

KURUMLARIN TİCARİ FAALİYETLERİNDEN DOĞAN ZARARLARININ, SONRAKİ DÖNEMLERDE DOĞAN KAZANÇLARINDAN İNDİRİLEBİLMESİ MÜMKÜNDÜR. GEÇMİŞ YIL ZARARLARI KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNDE HER YILA İLİŞKİN TUTARLAR AYRI AYRI GÖSTERİLMEK 5 YILDAN FAZLA NAKLEDİLMEMEK ŞARTLARIYLA GEÇMİŞ YILLARIN BEYANNAMELERİNDE YER ALAN ZARARLAR KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR

DEVİR VE BÖLÜNME DURUMUNDA ZARAR MAHSUBU
DEVRALAN KURUMLAR, KENDİ BÜNYELERİNDE OLUŞAN ZARARLARIN YANI SIRA; DEVİR HALİNDE DEVRALINAN KURUMLARIN DEVİR TARİHİ İTİBARIYLA ÖZ SERMAYE TUTARINI GEÇMEYEN ZARARLARINI TAM BÖLÜNME İŞLEMİ SONUCU BÖLÜNEN KURUMUN ÖZ SERMAYE TUTARINI GEÇMEYEN ZARARLARINI KAZANÇLARINDAN İNDİREBİLECEKLERDİR Öz sermaye, kurumun Vergi Usul Kanunu uyarınca devir veya bölünme tarihi itibarıyla tespit edilmiş olan öz sermayesidir.

DEVİR VE BÖLÜNME HALİNDE ZARAR MAHSUBU YAPILABİLMESİNİN ŞARTLARI
DEVRALINAN VEYA BÖLÜNEN KURUMLARIN SON 5 YILA İLİŞKİN KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMELERİNİN KANUNİ SÜRESİNDE VERİLMİŞ OLMASI DEVİR VEYA BÖLÜNME NETİCESİNDE ZARAR MAHSUBU YAPACAK KURUMUN, AYNI FAALİYETE DEVİR VEYA BÖLÜNMENİN MEYDANA GELDİĞİ HESAP DÖNEMİNDEN İTİBAREN EN AZ 5 YIL SÜREYLE DEVAM ETMESİ GEREKMEKTEDİR

YURT DIŞI ZARARLARIN MAHSUBU
TÜRKİYE'DE KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN KAZANÇLARLA İLGİLİ OLANLAR HARİÇ OLMAK ÜZERE, 5 YILDAN FAZLA NAKLEDİLMEMEK ŞARTIYLA YURT DIŞI FAALİYETLERDEN DOĞAN ZARARLAR; FAALİYETTE BULUNULAN ÜLKENİN VERGİ KANUNLARINA GÖRE BEYAN EDİLEN VERGİ MATRAHLARININ ZARAR DAHİL, HER YIL O ÜLKE MEVZUATINA GÖRE DENETİM YETKİSİ VERİLEN KURULUŞLARCA RAPORA BAĞLANMASI, BU RAPORUN ASLI İLE TERCÜME EDİLMİŞ BİR ÖRNEĞİNİN TÜRKİYE'DEKİ İLGİLİ VERGİ DAİRESİNE İBRAZI, HALİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILIR

6111 sayılı Kanunun, gelir ve kurumlar vergisinde matrah artırımına ilişkin 6’ncı maddesinin 9’uncu fıkrasına göre gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararlarının %50’sini 2010 ve izleyen yıl karlarından mahsup edeceklerdir.

KURUMLAR VERGİSİNDE "DİĞER İNDİRİMLER"
63

1 2 3 KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR
KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE; KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİ ÜZERİNDE AYRICA GÖSTERİLMEK ŞARTIYLA VE AŞAĞIDAKİ SIRAYLA 1 2 3 AR-GE İNDİRİMİ SPONSORLUK HARCAMALARI BAĞIŞ VE YARDIMLAR KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR BU İNDİRİMLER, ESASEN KAZANCIN BULUNMASI HALİNDE BEYANNAME ÜZERİNDEN İNDİRİM KONUSU YAPILAN VE KAZANCIN YETERSİZ OLMASI NEDENİYLE DE SONRAKİ YILLARA DEVREDİLEMEYEN İNDİRİMLERDİR.

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE) İNDİRİMİ
FAALİYETLERİ ÇERÇEVESİNDE, İŞLETMELERİ BÜNYESİNDE YAPTIKLARI HARCAMALARIN 2008 HESAP DÖNEMİNDEN İTİBAREN % 100'ü MÜNHASIRAN; YENİ TEKNOLOJİ M Ü K E L F R İ N KURUM KAZANCININ TESPİTİNDE AR-GE İNDİRİMİ OLARAK DİKKATE ALINABİLECEKTİR. VE BİLGİ ARAYIŞINA YÖNELİK

AŞAĞIDA BELİRTİLEN AMAÇLARA YÖNELİK FAALİYETLER AR-GE FAALİYETLERİDİR
 Bilimsel ve teknolojik alanlardaki belirsizlikleri gidermek ve bunları aydınlatmak amacıyla, bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni teknik bilgilerin elde edilmesi,  Yeni yöntemlerle yeni ürünler, madde ve malzemeler, araçlar, gereçler, işlemler, sistemler geliştirilmesi, tasarım ve çizim çalışmaları ile yeni teknikler ve prototipler üretilmesi,  Yeni ve özgün tasarıma dayanan yazılım faaliyetleri,  Yeni üretim yöntem, süreç ve işlemlerinin araştırılması veya geliştirilmesi,  Bir ürünün maliyetini düşürücü, kalite, standart veya performansını yükseltici yeni tekniklerin /teknolojilerin araştırılması.

AR-GE FAALİYETLERİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMEYEN FAALİYETLER
 Pazar araştırması ya da satış promosyonu,  Bilimsel ve teknolojik yenilik doğurma-yan rutin faaliyetler (rutin veri toplama, rutin analizler için kullanılan program, yazılım gibi üretilen prototiplerin rutin ayarlamaları),  Kalite kontrol,  Sosyal bilimlerdeki araştırmalar,  Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri,  İlk kuruluş aşamasında kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,  İcat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı,  Proje sonucunda geliştirilen ürüne ilişkin fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik çalışmalar,  Biçimsel değişiklikler (“Ar-Ge faaliyetleri” olarak sayılan amaçlara yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon v.b., estetik ve görsel değişiklikler),  Numune verilmek amacıyla prototipler-den kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri.

AŞAMADA SONA ERER AR-GE FAALİYETİNİN SINIRI
İLK ÜRETİMİN YAPILDIĞI AR-GE FAALİYETİ, ESAS İTİBARIYLA DENEMELERİN SON BULDUĞU AR-GE PROJESİ NETİCESİNDE ELDE EDİLEN ÜRÜNÜN PAZARLANABİLİR AŞAMAYA GELDİĞİ ANDAN İTİBAREN AR-GE PROJESİ BİTMİŞ SAYILIR. BU TARİHTEN SONRA YAPILAN HARCAMALAR AR-GE HARCAMASI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMEZ. Ancak, tamamlanan bir proje sonucunda elde edilen ürünün geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar, yeni Ar-Ge projesi olarak değerlendirilir.

AR-GE FAALİYETİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEN HARCAMALAR
Kurumlar, hesap dönemi içerisinde gayrimaddi hakka yönelik yaptıkları araştırma ve geliştirme harcamalarının tamamını aktifleştirmek zorundadırlar. İlk Madde ve Malzeme Giderleri  Personel Giderleri  Genel Giderler  Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Ancak, gayrimaddi hakka yönelik olmayan ve Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamalar doğrudan gider yazılabilecektir.  Vergi, Resim ve Harçlar  Amortisman ve Tükenme Payları  Finansman Giderleri 

Ancak projeden, daha sonraki yıllarda vazgeçilmesi veya projenin
Sonucu ortaya bir gayrimaddi hak çıkması halinde, aktifleştirilmesi gereken bu tutar, amortisman yoluyla itfa edilecektir. Ancak projeden, daha sonraki yıllarda vazgeçilmesi veya projenin tamamlanmasına imkân kalmaması durumunda, kurumun Ar-Ge faaliyeti kapsamında yapmış olduğu ve önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarların doğrudan gider yazılabilmesi mümkün bulunmaktadır. İster aktifleştirilsin ister doğrudan gider yazılsın ilgili dönemde yapılan Ar-Ge harcamalarının tamamı üzerinden %100 oranında Ar-Ge indirimi ayrıca hesaplanacak ve indirim konusu yapılacaktır.

AR-GE İNDİRİMİNİN UYGULANMASI
Mükellefler, Ar-Ge harcamalarının %100'ü oranında hesaplayacakları Ar-Ge indirim tutarlarını yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ile geçici vergi beyannamesinin ilgili satırına yazarak kazançtan indirecektir. Ar-Ge indirimi, Ar-Ge faaliyetine başlandığı andan itibaren hem yıllık beyannamede hem de geçici vergi beyannamelerinde uygulanabilecektir. AR-GE indiriminden yararlanacak kurumlar vergisi mükelleflerinin aynı zamanda yatırım indirimi istisnadan yararlanması halinde, öncelikle Ar-Ge indirimi daha sonrada yatırım indirimi uygulanacaktır. İlgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge İndirimi tutarı sonraki hesap dönemlerine devredecektir. Mükelleflerin Ar-Ge projesi kapsamındaki harcamalarını, işletmenin diğer faaliyetlerine ilişkin harcamalarından ayırarak, Ar-Ge indiriminin doğru hesaplanmasına imkân verecek şekilde muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. 71

AKTİFLEŞTİRİLEN KIYMETLERİN DEVRİ
Tamamlanmış bir Ar-Ge projesinin başka bir kuruma satılması durumunda ise Ar-Ge projesini devralan kurumun Ar-Ge indiriminden yararlanması söz konusu değildir. Henüz tamamlanmamış bir Ar-Ge projesinin, başka bir kuruma satılması halinde aktifleştirilen tutarlar kazanç tutarının tespitinde maliyet unsuru olarak dikkate alınacaktır. Ar-Ge indirimi uygulamasında, henüz tamamlanmamış bir Ar-Ge projesinin başka bir kuruma satılması durumunda, Ar-Ge projesini devralan kurumun bu projeye ilişkin olarak ilave yaptığı harcamalar Ar-Ge indiriminden yararlanabilecek olup devreden kurumda yapılan Ar-Ge harcamaları için indirimden yararlanılması söz konusu olmayacaktır.

DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
Ar-Ge faaliyetinin esas itibarıyla işletme bünyesinde yapılması gerekmektedir. Fiili kullanım durumunun tespit edilmesi ve ortak giderlerin de buna göre paylaştırılması şartıyla bir kuruma ait olduğu halde diğer kurumlarla ortak Kullanılan Ar-Ge departmanında yapılan Ar-Ge faaliyetleri, işletme bünyesinde yapılmış sayılacaktır. İşletmenin organizatörlüğünde olmak şartıyla, kamu kurum ve kuruluşlarına ait Ar-Ge merkezleriyle üniversiteler bünyesinde yapılan Ar-Ge faaliyetleri de bu kapsamda bulunmaktadır. Ar-Ge faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında, proje bazında yerli ve yabancı teknik personelden mesleki ve teknik destek alınması veya bazı analizlerin dışarıda yaptırılması halinde bunlarla ilgili olarak yapılan ödemeler de Ar-Ge harcaması kapsamında değerlendirilecektir.

Ar-ge indiriminin uygulanmaya başlanacağı döneme ait geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe kadar ar-ge faaliyetiyle ilgili olarak 1 seri No.lu Kurumlar Vergisi Tebliğinde yer alan formata uygun olarak hazırlanacak rapor GİB’e gönderilecektir. GİB, projenin bilimsel olarak incelenerek münhasıran yeni bilgi ve teknoloji arayışına yönelik olup olmadığının tespiti amacıyla projeyi, TÜBİTAK ve/veya üniversiteler ile araştırma yapılan konuda uzmanlaşmış kuruluşlara intikal ettirir. Arge projesine ilişkin incelemeyi yapacak kuruluş inceleme sonucuna göre düzenlenen değerlendirme raporunun bir örneğini GİB’e ve başvuru sahibine gönderir. Alanında uzman kuruluşlarca hazırlanan “Ar-Ge Projesi Değerlendirme Raporu”nun olumsuz olması halinde, Ar-Ge indirimi dolayısıyla eksik ödenen vergilerle ilgili olarak gerekli tarhiyat yapılacaktır.

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR TASDİK RAPORU İBRAZI
Ar-Ge indiriminden yararlanan mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılan Ar-Ge indiriminin doğru hesaplandığı ve uygulandığına ilişkin YMM tasdik raporunu ilgili mevzuatta belirtilen süre içinde bağlı bulundukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. Ar-Ge proje değerlendirme raporlarının, YMM tasdik raporlarının verilmesi gereken ay içinde veya daha sonra gelmesi halinde de mükellefler Ar-Ge indiriminden yararlanabileceklerdir. Bu durumda, değerlendirme raporunun ilgili vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde YMM tasdik raporunun ibraz edilmesi gerekecektir. SÖZ KONUSU RAPORUN BU SÜRELER İÇİNDE VERİLEMEMESİ HALİNDE AR-GE İNDİRİMİNDEN YARARLANILAMAYACAKTIR. Ar-Ge indirimine ilişkin hususlara tam tasdik raporunda yer verilmiş olması durumunda, Ar-Ge indirimine ilişkin olarak ayrıca tasdik raporu düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

YMM RAPORUNDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
Tasdik raporuna eklenecek olan ve teknik kuruluşlarca düzenlenmiş olan “Ar-Ge Projesi Değerlendirme Raporu”nda belirtilen projenin veya projelerin hangi aşamada bulunduğu, bu projelerin sonuçları ile uygulanma durumuna ilişkin mükellef kurumdan alınan bilgiler. Ar-Ge departmanına ilişkin mükellef kurumdan alınan bilgiler (yeri, hacmi, teknik donanımı ve varsa kullanılan diğer laboratuvarlar v.b.). Ar-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibarıyla dökümü (harcamaların ayrıntılı dökümüne rapor ekinde yer verilecektir). Dönem içinde Ar-Ge departmanında kullanılan ve Ar-Ge indirimine konu edilen sabit kıymetlere ilişkin liste ve bunlar için ayrılan amortisman tutarları. Dönem içinde alınan ilk madde, yarı mamül ve diğer sarf malzemeleri listesi, kullanım, iade, satış ve çıkan firelere ilişkin tutar ve miktar itibarıyla bilgiler. Ar-Ge ünitesinde çalışanlar ve ücretleri (Ar-Ge indiriminden yararlanabilecek personelin listesi ve ilgili dönemde bunlara ödenen ve gider kaydı yapılan ödemelere ilişkin döküm), Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin bilgiler (alınan kişi/kurum adı, vergi kimlik numarası, fatura tarih ve numarası, tutarı ve KDV’si), Geçici vergi dönemleri itibarıyla uygulanan Ar-Ge indirimi tutarları, Uygulanması gereken Ar-Ge indiriminin hesaplanması.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE VE SERBEST BÖLGELERDE
YAPILAN AR-GE HARCAMALARI Ar-Ge indirimi uygulaması açısından, Ar-Ge departmanının bulunduğu yerin önemi bulunmamaktadır. Kazancına istisna uygulanacak Ar-ge faaliyetleri için yapılan harcamalar dolayısıyla Ar-Ge indiriminden yararlanılması söz konusu değildir. Firmanın faaliyet yeri olması şartıyla, gerek firma merkezinin bulunduğu yerde veya ayrı bir yerde, gerekse teknoloji geliştirme bölgelerinde kurulan Ar-Ge departmanlarında yapılan harcamalardan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen kriterlere uyanlar Ar-Ge indirimi kapsamındadır. Ancak, teknoloji geliştirme bölgelerinde veya serbest bölgelerde yürütülen Ar-Ge faaliyetlerinin işletmenin kendi faaliyetiyle ilgili olması ve 4691 ile 3218 sayılı kanunlarda yer alan istisnalara konu olmaması durumunda, bu tür harcamalar Ar-Ge indirimi kapsamında değerlendirilecektir.

AR-GE inidiriminden yararlanacak kurumlar vergisi mükelleflerinin aynı zamanda yatırım indirimi istisnadan yararlanması halinde, öncelikle Ar-Ge indirimi daha sonrada yatırım indirimi uygulanacaktır.

AR-GE TEŞVİK KARŞILAŞTIRMA TABLOSU
4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Kanunu Kurumlar ve Gelir Vergisi Kanunu 5746 sayılı Kanun Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi Teşvik Türü Nedir? Kazanç istisnası Ar-Ge harcamasının %100'ü oranında indirim Ar-Ge harcamasının %100'ü oranında indirim (500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezleri için ek olarak bir önceki yıla göre gerçekleştirdikleri harcama artışının %50'si) KV veya Gelir Vergisi Teşvikinde Süre Sınırı Var mıdır? tarihine kadar YOK 31/12/2023 tarihine kadar Teşvikinden Kimler Yararlanabilir? Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösteren tam ve dar mükellef gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile Yönetici şirket İşletme bünyelerinde Ar-Ge faaliyeti gerçekleştiren gelir ve kurumlar mükellefleri -Teknoloji merkezi işletmelerinde, -Ar-Ge merkezlerinde, -Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve Yenilik Projeleri kapsamında, -Rekabet öncesi işbirliği projeler kapsamında, -Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanmak suretiyle, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti gerçekleştirilen kurumlar vergisi mükellefleri ile ticari faaliyetle uğraşan gelir vergisi mükellefleri

4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Kanunu Kurumlar ve Gelir Vergisi Kanunu 5746 sayılı Kanun KV veya Gelir Vergisi Teşvikinin Kapsamı Nedir? Münhasıran bölgedeki yazılım ve AR-GE Faaliyetleri dolayısıyla elde edilen kazanç (Yönetici Şirket için bölgenin kurulmasına, yönetilmesine ve işletilmesine ilişkin faaliyetlerden kaynaklanan kazançlar) Ar-Ge faaliyeti kapsamında yapılan harcamalar Ar-Ge ve Yenilik Faaliyeti Kapsamında yapılan Başka faaliyetlerde de kullanılan iktisadi kıymetlerin amortismanları kazanç/indirim tutarının tespitinde dikkate alınabilir mi? EVET (Ar-Ge faaliyetlerinde kullanıldığı gün sayısına göre hesaplanır.) HAYIR (Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde kullanıldığı gün sayısına göre hesaplanır.) Tam zamanlı olarak Ar-Ge faaliyetleri için çalışmayan personelin ücretleri kazanç/ indirim tutarının tespitinde dikkate alınabilir mi? (Müşterek genel giderler faaliyetlerle ilgili cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranlanması suretiyle dağıtılır.) (Personelin Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranının dikkate alınması suretiyle hesaplanır.)

4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Kanunu Kurumlar ve Gelir Vergisi Kanunu 5746 sayılı Kanun Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler dolayısıyla yapılan harcamaların üst sınırı var mıdır? YOK VAR (Ar-Ge ve yenilik harcaması kapsamında gerçekleştirilen toplam harcamanın %20'si ile sınırlıdır.) KV veya Gelir Vergisi Teşviki Kazanç Yetersizliği Durumunda Sonraki Dönemlere Devredilebilir mi? EVET Kurumlar vergisi Mükellefleri için EVET gelir vergisi mükellefleri için HAYIR Kazanç Yetersizliği Nedeniyle Sonraki Dönemlere Devreden Tutarlar Yeniden Değerleme Oranında Artırılabilir mi? HAYIR

4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Kanunu Kurumlar ve Gelir Vergisi Kanunu 5746 sayılı Kanun Ücretlerde Gelir Vergisi Stopaj Teşviki Var mıdır? Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde fiilen çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri tarihine kadar gelir vergisinden müstesnadır. YOK Kamu personeli hariç, Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili elde ettikleri ücretlerinin - Doktoralı personel için %90'ı, - Diğer personel için %80'i 31/12/2023 tarihine kadar gelir vergisinden müstesnadır. (Destek personelin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zaman Ar-Ge personeli sayısının %10'unu geçemez) Ücretlerde SSK İşveren Prim Teşviki Var mıdır? 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere; ücreti gelir vergisinden istisna olan personel için hesaplanan işveren payının yarısı her bir personel için 5 yıl süreyle (5746 sayılı kanunla getirilmiştir.) 31/12/2023 tarihinde kadar uygulanmak üzere; kamu personeli hariç, Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge faaliyetleri kapsamındaki çalışmaları nedeniyle elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı her bir personel için 5 yıl süreyle Destek personelin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı Ar-Ge

SPONSORLUK HARCAMALARI BU KANUNLAR UYARINCA TESPİT EDİLEN
KAPSAMINDA YAPILAN SPONSORLUK HARCAMALARININ; 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun BU KANUNLAR UYARINCA TESPİT EDİLEN AMATÖR SPOR DALLARI İÇİN PROFESYONEL SPOR DALLARI İÇİN % 100’ü % 50’si KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE, BEYAN EDİLEN KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR. 83

SPONSORLUK HARCAMASI OLARAK DEĞERLENDİRİLECEK HARCAMALAR
SPONSOR OLAN KURUMUN ADININ ANILMASI KOŞULUYLA; Resmi spor organizasyonları için yapılan saha, salon veya tesis kira bedelleri, Sporcuların iaşe, seyahat ve ikamet giderleri, Spor malzemesi bedeli, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün uygun göreceği spor tesisleri için yapılan ayni ve nakdi harcamalar, Sporcuların transfer edilmesini sağlayacak bonservis bedelleri, Spor müsabakaları sonucuna göre sporculara veya spor adamlarına prim mahiyetinde ayni ve nakdi ödemeler.

DEĞERLENDİRİLECEKTİR.
Spor sahalarına, sporcuların veya diğer ilgililerin spor giysilerinin ya da spor araç ve gereçlerinin üzerine yazılı veya elektronik sinyaller yardımıyla sanal olarak kurumun tanıtımının yapılmasını sağlayacak amblem, marka, isim ve benzeri işaretler konulması gibi doğrudan ticari fayda sağlayan ve kurumun tanıtımını amaçlayan harcamalar; REKLAM HARCAMASI OLARAK DEĞERLENDİRİLECEKTİR. Sponsorluk faaliyetinin yanında reklam ve tanıtım amacını da içeren işlemler nedeniyle yapılan harcamaların, sözleşmede belirtilmek ve emsaline uygun olmak şartıyla, reklam ve sponsorluk harcamaları olarak ayrıştırılabilmesi mümkündür. Gerçek ve tüzel kişiler, federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine veya sporculara, spor tesisleri ve faaliyetlerine ilişkin olarak Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslar dahilinde sponsor olabileceklerdir.

DESTEĞİN NAKDİ OLARAK DEĞİL DE AYNİ OLARAK YAPILMIŞ OLUNMASI DURUMUNDA
Sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara sponsorlarca nakdi bir destekte bulunulması ve bu desteğin de hizmeti alanlar adına açılmış bir banka hesabına yatırılmış olunması durumunda, sponsorlara yatırılan tutarlar için bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışın tevsik edici belgesi olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak, banka dekontu veya makbuzda paranın “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır. DESTEĞİN NAKDİ OLARAK DEĞİL DE AYNİ OLARAK YAPILMIŞ OLUNMASI DURUMUNDA  İşletmenin varlıklarından ayni olarak yapılan desteğin sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara teslim edilmesi halinde, teslimi yapılan değerler için fatura düzenlenmesi; faturada, teslimin sponsorluk maksatlı olduğuna, teslimi yapılan değerlerin cinsi, nev’i ve miktarına ilişkin olarak tereddüde mahal bırakmayacak bilgilere yer verilmesi; faturanın hizmeti alanlar adına düzenlenmiş olunması; faturanın arka yüzünün de hizmeti alan kişilere veya kanuni temsilcilerine imzalatılmış olunması,  Ayni değerlerin, mükelleflerce dışarıdan sağlanarak sponsorluk hizmeti alanlara bağışlanmış olması durumunda da hizmeti alanlarca teslim alınacak bu değerler için alındı makbuzunun düzenlenmesi ve makbuzda, bağışlanan kıymetlerin değerlerinin, cinsinin, miktarlarının, adedinin v.b. hususların tereddüde mahal bırakmayacak şekilde yer alması Nakdi desteğin; sponsorluk hizmeti alanlara nakden elden teslim edilmiş olması halinde, hizmeti alan kişi, kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek alındı makbuzu, bağışa ilişkin tevsik edici belge olarak kabul edilebilecektir. Ş A R T T I R

ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR
Sponsorluk Yönetmeliği kapsamında ayni ya da nakdi olarak yapılan harcamalar, kurumlar vergisi mükelleflerince harcamanın yapıldığı yılda indirim olarak dikkate alınabilecektir. Sponsorluk harcamalarının indirimi için söz konusu beyannamelerin ekinde herhangi bir belgenin ibraz zorunluluğu bulunmamaktadır. Gerçek ve tüzel kişiler, süresiz bir şekilde sponsor olamayacakları gibi; bunların herhangi bir şekilde vergi borçları bulunmamalıdır. Sponsorların, sponsor olunan dönemlerde tahakkuk eden vergi borçlarını ödememeleri halinde, ilgili vergi dairesi durumu derhal bir yazı ile bulunulan mahaldeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bildirecektir. Kurumların sponsor olabilmeleri için bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat ederek, vergi borcu olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sponsorluk sözleşmesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.

BAĞIŞ VE YARDIMLAR BAĞIŞ VE YARDIMLARIN TOPLAMININ
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine İl özel idarelerine Belediyelere Köylere Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara Kamu yararına çalışan derneklere Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara MAKBUZ KARŞILIĞINDA YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLARIN TOPLAMININ O YILA AİT KURUM KAZANCININ % 5’İNE KADAR OLAN KISMI KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNDE AYRICA GÖSTERİLMEK ŞARTIYLA KURUM KAZANCINDAN İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEKTİR.

AYRICA GÖSTERİLMELİDİR.
BAĞIŞ VE YARDIM; KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEK BAĞIŞ VE YARDIMLARIN TUTARI, O YILA AİT KURUM KAZANCININ %5’İ İLE SINIRLIDIR. KARŞILIKSIZ YAPILMALIDIR. SADECE İLGİLİ DÖNEM KAZANCINDAN İNDİRİLMELİDİR. İNDİRİLEBİLECEK BAĞIŞ VE YARDIM TUTARININ TESPİTİNDE ESAS ALINAN KURUM KAZANCI, ZARAR MAHSUBU DAHİL GİDERLER İLE İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI DÜŞÜLDÜKTEN SONRA, İNDİRİM VE İSTİSNALAR DÜŞÜLMEDEN ÖNCEKİ TUTARDIR. KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNDE AYRICA GÖSTERİLMELİDİR. İştirak Kazançları İstisnası + Geçmiş Yıl Zararları Ticari Bilanço Kârı _ İNDİRİLEMEYEN KISIM DİĞER YILA NAKLEDİLEMEZ.

EĞİTİM VE SAĞLIK TESİSLERİNE İLİŞKİN BAĞIŞ VE YARDIMLAR
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine Sözü geçen tesislerin yapımı için bahsi geçen kuruluşlar dışında yer alan kamuya yararlı dernekler ile Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımlar ise o yılki kurum kazancının % 5’i ile sınırlı olmak üzere bu kapsamda indirim konusu yapılabilecektir. Söz konusu tesislerin inşası için anılan kamu kuruluşlarına yapılan her türlü bağış ve yardımların, İl özel idarelerine Belediyelere Köylere BAĞIŞLANAN Okul Sağlık tesisi Çocuk yuvası Mevcut okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurtları ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağış ve yardımların, Yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu Yetiştirme yurdu Huzurevi Bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamaların, TAMAMI KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEKTİR.

BAĞIŞ VE YARDIMIN BELGELENDİRİLMESİ
Bağışın makbuz karşılığı yapılmış olması gerekli ve yeterlidir. Ayni bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması yeterlidir. Ayni değerlerin, mükelleflerce dışarıdan alınarak kamu kurum ve kuruluşuna bağışlanmış olması durumunda ise bu kurum ve kuruluş tarafından teslim alınacak değerler için teslime ilişkin bir belge düzenlenmiş olması yeterli olup, düzenlenen belgede bağışlanan kıymetin değerinin, cinsinin ve miktarının tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir. Nakdi bağışların indirilebilmesi, bağışı kabul eden kuruluşlarca verilecek makbuzla veya bu amaçla bankalarda açtırılan hesaplara yatırıldığına ilişkin banka dekontlarıyla belgelendirilmesi şartıyla mümkündür. Kamu kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol gereğince kamu arazisi üzerine okul yaptırılması halinde, söz konusu okul inşasına ilişkin olarak yapılan harcamalar, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

KÜLTÜR VE TURİZM AMAÇLI BAĞIŞ VE YARDIMLAR
Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen; 1) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine, 2) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına, 3) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,

7) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
4) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine, 5) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına, 6) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirilmesi çalışmalarına, 7) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına, 8) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına,

9) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve faaliyetler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının tedariki ile film yapımına, 10) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültür ve sanat faaliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına, İLİŞKİN HARCAMALAR İLE MAKBUZ KARŞILIĞI YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLARIN %100’Ü KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİLEBİLECEKTİR. Bu çerçevede yapılacak bağış ve yardımlar için bağış yapılan projenin Kültür Bakanlığı tarafından desteklendiği veya desteklenmesinin uygun görüldüğüne ilişkin ilgili Bakanlığın yazısının kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bağlı bulunulan vergi dairelerine verilmesi gerekmektedir.

DOĞAL AFETLERE İLİŞKİN BAĞIŞ VE YARDIMLAR BAĞIŞ VE YARDIMLAR
BAKANLAR KURULUNCA YARDIM KARARI ALINAN DOĞAL AFETLER DOLAYISIYLA BAŞBAKANLIK ARACILIĞI İLE MAKBUZ KARŞILIĞINDA YAPILAN KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR. AYNİ VE NAKDİ BAĞIŞLARIN TAMAMI YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINA YAPILACAK BAĞIŞ VE YARDIMLAR 5904 SAYILI KANUNUN YAYIM TARİHİ OLAN 03/07/2009 TARİHİNDEN İTİBAREN ÜNİVERSİTELER VE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜLERİNE YAPILAN BEYANNAME ÜZERİNDE AYRICA GÖSTERİLMEK ŞARTIYLA KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEKTİR. AYNİ VE NAKDİ BAĞIŞ VE YARDIMLARIN TAMAMI

NAKDİ AYNİ TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ’NE YAPILAN BAĞIŞ VEYA YARDIMLAR
KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ TARAFINDAN 03/07/2009 TARİHİNDEN İTİBAREN, TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ’NE MAKBUZ KARŞILIĞI YAPILAN NAKDİ BAĞIŞ VEYA YARDIMLARIN TAMAMI, KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİ ÜZERİNDE GÖSTERİLMEK ŞARTIYLA KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEBİLECEKTİR. AYNİ BAĞIŞ VE YARDIMLAR KURUM KAZANCININ %5'İ İLE SINIRLIDIR. DERNEĞİN İKTİSADİ İŞLETMELERİNE YAPILAN BAĞIŞ VEYA YARDIMLARIN KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİNDE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLMESİ MÜMKÜN DEĞİLDİR.

“KAZANCIN BULUNMASI HALİNDE İNDİRİLECEK İSTİSNA VE İNDİRİMLER”
-B.K.K. Uyarınca Başbakanlık Aracılığıyla Yapılan Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-e) -Risturnlar (K.V.K. Mad. 5/1-i) -AR-GE İndirimi (K.V.K. Mad. 10/1-a) -AR-GE İndirimi (5746 s. Kanun Mad.3) -Türkiye Kızılay Derneği’ne Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-f) -Sponsorluk Harcamaları (K.V.K. Mad. 10/1-b) -İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansına Yapılan Bağış ve Yardımlar İle Sponsorluk Harcamaları -Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-c) -Eğitim ve Sağ. Tes. İle Yurt İnş. İlişkin Bağış ve Yard. (K.V.K. Mad. 10/1-ç) -Diğer İndirimler -Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yard. (K.V.K. Mad. 10/1-d) 97

KURUMLAR VERGİSİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN ÖRNEK
Hocapaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi Berke A.Ş.nin 2010 hesap dönemi; ticari bilanço kârı TL, kanunen kabul edilmeyen giderler toplamı TL (bağış ve yardımlar dahil), geçmiş yıl zararları TL’dir. (2005 yılından: TL, 2009 yılından: TL) Berke A.Ş.’nin Ticari bilanço kârının; TL'lik kısmı ortağı olduğu tam mükellef bir kurumun dağıttığı kâr payından, TL'si ortağı olduğu tam mükellef kurumun kârına katılma imkânı veren intifa senetlerine düşen kâr payından, TL'lik kısmı, %8 ortağı olduğu, Almanya’da mukim, € sermaye ile tarihinde kurulmuş, anonim şirket statüsünde olan B Limited Şirketinden (B Şirketinin ödenmiş sermayesi €, hesap döneminde elde ettiği kazanç €, KKEG €’dur. Geçmiş yıl zararı € olup, safi kazancın % 25’i istisnadır. İstisna kazanç üzerinden % 10 stopaj yapılmıştır. Kurumlar Vergisi oranı ise %20’dir. Berke AŞ. taahhüt ettiği sermayenin tamamını ödemiştir. Ayrıca, Berke AŞ., sözü edilen iştirak hisselerine kesintisiz bir yıl süreyle sahiptir. Yurt dışı iştirakten elde ettiği kazançları tarihinde Türkiye’ye transfer etmiştir.), 98

- Taşınmaz, 15/07/2010 tarihinde satılmıştır.
TL tutarındaki kısmı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında yapılan taşınmaz satış kazancından (Satışa ilişkin bilgiler şöyledir. - Taşınmaz, 15/07/2010 tarihinde satılmıştır. - Taşınmazın maliyeti bedeli TL’dir ve şirket aktifinde beş yıldır kayıtlı bulunmaktadır. - Taşınmazını satış bedeli TL’dir. - Satış bedelinin TL’sini 31/12/2010 tarihinde tahsil edilmiş, TL’sinin 2011, TL’sinin 2012 ve TL’sinin de 2013 yılında tahsili kararlaştırılmıştır. - Şirket bu satıştan doğan kazancın TL’sini 01/03/2011 tarihinde özel fon hesabına almıştır.) , TL'lik kısmı emisyon priminden, TL'lik kısmı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında yapılan rüçhan hakkı kupon satışından, 99

160.000.-TL tutarındaki kısmı yurt dışı inşaat ve onarma işlerinden sağlanan kazançlardan,
TL serbest bölgedeki imalat faaliyetinden elde ettiği kazançtan oluşmaktadır. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne tescilli bir amatör spor kulübünün sporcularının, müsabaalara katılmaları için yapacakları seyahat harcamalarını karşılamaya yönelik TL. harcama yapmıştır. Kurum, Türk Kızılay Derneğine TL, (F) Belediyesine TL makbuz karşılığı nakit bağışta bulunmuş, ayrıca Karabük Valiliği ile yapılan protokole istinaden valiliğe bağışlanmak üzere üstlendiği okul yapım işine ilişkin TL harcama yapmıştır. Şirket söz konusu bağış ve yardımları ticari karın hesabında gider hesaplarına kaydetmiş, daha sonra bağış ve yardım tutarlarının tamamı KKEG olarak dikkate almıştır.

Bir filmi şirketi tarafından gerçekleştirilecek, Kültür Bakanlığı tarafından desteklenen belgesel çekimi için TL bağışta bulunmuştur. Kurumun TL Ar-Ge harcaması bulunmaktadır (KVK 10/1-a) Kurum 2010 yılı içinde tahakkuk eden toplam TL geçici vergiyi ödemiştir. Kurumun mevduat faizi, repo ve B tipi likit fon gelirleri üzerinde bankalarca TL vergi kesintisi yapılmıştır. Şirketin yabancı ülkelerdeki faaliyetlerinden elde ettiği ve Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirdiği kazançları dolayısıyla mahallinde TL vergi ödemiş ve bu ödeme usulüne uygun olarak belgelendirilmiştir. Bu verilere göre Berke A.Ş.nin 2010 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin düzenlenmesinde dikkat edilecek hususlar aşağıdaki gibidir. 101

1-Yurt dışı iştirak kazancı istisnasından yararlanabilmek için aranılan iştirak edilen kurumun bulunduğu ülke kanunları uyarınca taşıyacağı vergi yükünün hesaplanması: Ticari Kazanç € KKEG € Mali Kar € Geçmiş Yıl Zararı € Vergiye Tabi Gelir € Kazanç İstisnası (% 25) € Vergi Matrahı € Hesaplanan Vergi € Vergi Yükü = Tahakkuk Eden ve Ödenen Vergiler Dağt. Kurum Kazancı + T.E.Ö. GV+KV Vergi Yükü= ( x % 10) ( ) Vergi Yükü= % 23,33

Yurt dışı iştirakin bulunduğu ülke mevzuatına göre taşıdığı vergi yükü %15’in üzerinde olduğundan ve diğer şartlar da sağlandığından bu kazançlar kurumlar vergisinden istisna kazançlar arasında gösterilmiştir.

2-Taşınmaz satışına ilişkin istisna tutarının hesabı:
Taşınmaz satış bedelinin TL.’si 2013 yılında tahsil edileceğinden istisna tutarının tespitinde bu tutar dikkate alınmamıştır. İstisnaya konu olmayan kazanç tutarı: Satıştan Elde Edilen Kar Oranı: ( / =0.60) Yararlanılamayacak İstisna Tutarı: ( x 0.60) x 0.75 = TL Yararlanılabilecek İstisna Tutarı: = TL 3-Rüçhan hakkı kupon satış kazancına ilişkin istisna tutarı: x0.75= TL. 4- F) Belediyesine yapılan TL nakit bağışın kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılacak %5’lik kısmı; Ticari bilanço kârı – (İştirak kazançları istisnası + Geçmiş yıl zararları) Formülü kullanılmak suretiyle tespit edilecek olup, örneğimizde; ( ) = TL x % 5 = TL maksimum indirim konusu yapılabilecek bağış tutarı

Bu verilere göre Berke A. Ş
Bu verilere göre Berke A.Ş.nin 2010 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi aşağıdaki şekilde tanzim edilecektir.

KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR"

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR""— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR"

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "KURUMLAR VERGİSİNDEN "İSTİSNA KAZANÇLAR""— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim