İ.Ü.Eczacılık Fakültesi

... konulu sunumlar: "İ.Ü.Eczacılık Fakültesi"— Sunum transkripti:

1 İ.Ü.Eczacılık Fakültesi
 Anasayfa/Okul Resimleri/Üniversite Resimleri/İstanbul Üniversitesi Resimleri/istanbul Üniversitesi istanbul Üniversitesi   istanbul Üniversitesi istanbul Üniversitesi  Anasayfa/Okul Resimleri/Üniversite Resimleri/İstanbul Üniversitesi Resimleri/istanbul Üniversitesi  Anasayfa/Okul Resimleri/Üniversite Resimleri/İstanbul Üniversitesi Resimleri/istanbul Üniversitesi istanbul Üniversitesi   istanbul Üniversitesi   istanbul Üniversitesi  Anasayfa/Okul Resimleri/Üniversite Resimleri/İstanbul Üniversitesi Resimleri/istanbul Üniversitesi istanbul Üniversitesi  Anasayfa/Okul Resimleri/Üniversite Resimleri/İstanbul Üniversitesi Resimleri/istanbul Üniversitesi istanbul Üniversitesi   istanbul Üniversitesi   istanbul Üniversitesi Arama | | En Güzel Resimler |  Yeni Resimler  Arama | | En Güzel Resimler |  Yeni Resimler  Arama | | En Güzel Resimler |  Yeni Resimler  Arama | | En Güzel Resimler |  Yeni Resimler  Arama | | En Güzel Resimler |  Yeni Resimler  Resimleri Kopyalamak için mause sağ tuş tıklayarak, Arka planı Farklı kaydet Yapınız.... eric_23 Added by: 3.50 (990 Vote(s)) File size: 96.9 KB KayıtlıKullanıcılar  Sonraki gelişimde beni hatırla:) eric_23 3.50 (990 Vote(s)) 96.9 KB        Added by: File size:        Anahtar Kelimler: Anahtar Kelimler: Date: :09        istanbul üniversitesi Resimleri Kopyalamak için mause sağ tuş tıklayarak, Arka planı Farklı kaydet Yapınız.... KayıtlıKullanıcılar  Sonraki gelişimde beni hatırla:) Description: Oyver: eric_23 :09 Date: istanbul üniversitesi Oyver: 3.50 (990 Vote(s)) Added by: 96.9 KB File size: Description: Oyver: Resimleri Kopyalamak için mause sağ tuş tıklayarak, Arka planı Farklı kaydet Yapınız.... Description: :09        eric_23 istanbul üniversitesi Anahtar Kelimler: Oyver: 3.50 (990 Vote(s)) :09 Date: Added by: 96.9 KB istanbul üniversitesi Anahtar Kelimler: Description: Resimleri Kopyalamak için mause sağ tuş tıklayarak, Arka planı Farklı kaydet Yapınız.... KayıtlıKullanıcılar  Sonraki gelişimde beni hatırla:) Date: File size: 3.50 (990 Vote(s)) Oyver: :09 File size: KayıtlıKullanıcılar  Sonraki gelişimde beni hatırla:) istanbul üniversitesi Anahtar Kelimler: Description: Resimleri Kopyalamak için mause sağ tuş tıklayarak, Arka planı Farklı kaydet Yapınız.... KayıtlıKullanıcılar  Sonraki gelişimde beni hatırla:) 96.9 KB Added by: eric_23        Date:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               İ.Ü.Eczacılık Fakültesi Farmasötik Kimya Anabilim Dalı tarafından verilen dersler: Organik Kimya (3. Yarıyıl) 4-0-4 Heterosiklik Bileşiklere Giriş (4.Yarıyıl- Seçimlik Ders) 1-0-1 Farmasötik Kimya I (5. Yarıyıl) 3-4-5 Farmasötik Kimya II (6. Yarıyıl) 4-4-6 Farmasötik Kimya III (7. Yarıyıl) 4-4-6 İlaç Analizlerinde Aletli Yöntemler (8.Yarıyıl-Seçimlik Ders) Medisinal Kimyada Uygulamalar (8.Yarıyıl-Seçimlik Ders) 5 yıllık eğitim programı Farmasötik Kimya III (7. Yarıyıl) 2-4-4 Farmasötik Kimya IV (8. Yarıyıl) 2-0-2  Rasgele Resim                                                               Rasgele Resim                                                               Rasgele Resim                                                               Rasgele Resim                                                               Rasgele Resim                                                                                                Manzara Resimleri                                   Manzara Resimleri                                   Manzara Resimleri                                   Manzara Resimleri                                   Manzara Resimleri Resim veya fotoğraflarınızın tarafınızdan izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden sitemizde kullanıldığını tespit ettiyseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz. el-aziz.net(at)hotmail.com Resim veya fotoğraflarınızın tarafınızdan izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden sitemizde kullanıldığını tespit ettiyseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz. el-aziz.net(at)hotmail.com Resim veya fotoğraflarınızın tarafınızdan izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden sitemizde kullanıldığını tespit ettiyseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz. el-aziz.net(at)hotmail.com Resim veya fotoğraflarınızın tarafınızdan izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden sitemizde kullanıldığını tespit ettiyseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz. el-aziz.net(at)hotmail.com Resim veya fotoğraflarınızın tarafınızdan izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden sitemizde kullanıldığını tespit ettiyseniz lütfen bizimle iletişime geçiniz. el-aziz.net(at)hotmail.com Sayfada bulunan resim: İstanbul Üniversitesi Resimleri , istanbul Üniversitesi               Copyright Resim Design: Art4Heart Sayfada bulunan resim: İstanbul Üniversitesi Resimleri , istanbul Üniversitesi               Copyright Resim Design: Art4Heart Sayfada bulunan resim: İstanbul Üniversitesi Resimleri , istanbul Üniversitesi               Copyright Resim Design: Art4Heart Sayfada bulunan resim: İstanbul Üniversitesi Resimleri , istanbul Üniversitesi               Copyright Resim Design: Art4Heart Sayfada bulunan resim: İstanbul Üniversitesi Resimleri , istanbul Üniversitesi               Copyright Resim Design: Art4Heart

2 Organik Kimya Dersinde Anlatılan Konular

3 Karbonun melez orbitalleri Reaksiyon tipleri
GENEL BİLGİLER Sentez tanımı Kimyasal bağlar Karbonun melez orbitalleri Reaksiyon tipleri ORGANİK BİLEŞİKLERİN SINIFLANDIRILMASI ALKANLAR Sikloalkanlar Bisikloalkanlar Spiroalkanlar

4 ALKENLER Geometrik izomerler Alkinler AROMATİK BİLEŞİKLER
Aromatik bileşiklerde elektrofilik sübstitüsyon I. cins (aktive eden) ve II. cins (deaktive eden) sübstitüentler

5 Stereoizomeri Optik izomeri Alkoller Fenoller Eterler
Alkil halojenürler SN1, SN2, E1 ve E2 mekanizmaları Alkoller Fenoller Eterler

6 Aldehid ve Ketonlar İsimlendirme, elde edilişleri, fiziksel özellikleri Katım Reaksiyonları HOH ve ROH katımı (asetal, yarı asetal, ketal) NH3, hidrazin, semikarbazid, primer amin ile reaksiyonları Aldehidlerin redüksiyonu LiAlH4 ve NaBH4 ile Clemensen ve Wolf Kishner redüksiyonları Oksidasyon reaksiyonları Tollens ve Fehling reaksiyonları Grignard reaksiyonu keto-enol tautomerisi  karbonun asitliği Aldol kondensasyonu Cannizzaro reaksiyonu  halo keton ve aldehid eldesi Claisen Schmidt reaksiyonu Benzoin kondensasyonu, Benzil, Benzilik asid çevrilmesi

7 Karboksilli asitler İsimlendirme, elde edilişleri, fiziksel özellikleri asitliğe etki eden faktörler kimyasal özellikleri tuz oluşumu  karbonun halojenlenmesi Esterler İsimlendirme, elde edilişi, fiziksel özellikleri Reformatsky reaksiyonu Claisen ester kondensasyonu esterlerden amid, alkol eldesi Asit halojenürler İsimlendirme, elde edilişi, kimyasal reaksiyonları Dikarboksilli asitler Oksalik, malonik ve barbitürik asitlerin elde edilişleri Hidroksiasitler İsimlendirme, elde edilişleri Amidler Sınıflandırılmaları, elde edilişleri, kimyasal reaksiyonları Hoffman çevrilmesi Üre, semikarbazid, karbamik asit, karbamat formülleri

8 Aminler Sınıflandırılması, isimlendirme, elde edilişi bazikliğine etki eden faktörler Kimyasal Reaksiyonları tuz oluşumu nitröz asit reaksiyonu Sandmeyer reaksiyonu Mannich reaksiyonu Hinsberg reaksiyonu açillenmesi Amino asitler Sınıflandırılması Peptid oluşumu Strecker reaksiyonu -halo asitlerin aminasyonu zwitter iyon oluşumu isoelektrik nokta Kükürtlü Bileşikler Tiyol, tiyoeter, sülfat esterleri, sülfonik asitler

9 Farmasötik Kimya I Dersinde Anlatılan Konular

10 İlacın Tarihçesi İlaç Hammadde Kaynakları A. Doğal ilaç hammadde kaynakları bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar B. Organik sentez yoluyla ilaç hammaddeleri İlaç Geliştirme 1. Önder bir bileşiğin modifikasyonu 2. Rasyonel ilaç tasarımı renin-anjiyotensin-aldosteron sistemi ve kaptopril 3. Kombinatoryal kimya 4. Bilgisayar destekli ilaç tasarımı

11 Yapı-Aktivite İlişkileri
Amacı ve Tanımı İsosterizm Klasik isosterik atom ve atom gruplarının sınıflandırılması halka ekivalanı terimi biyoisosterizm tanımı ve örnek gruplar antimetabolit kavramı

12 Biyolojik Aktiviteyi Etkileyen Faktörler
Proteinlere bağlanma Çözünürlük Partisyon katsayısı hesaplanması Asitlik-baziklik: Ka- pKa a. Karboksilik asitler b. Amonyum tuzları-aminler konjuge asit-baz çiftinin pKa ve pKb değerlerinin ilişkisi ve hesaplanması c. Katerner amonyum bileşiklerinin iyonizasyonu d. Karbon asitleri, sülfonamido asitler ve imido asitler

13 Handerson-Hasselbach Denklemi ve Uygulamaları
Kantitatif yapı-etki ilişkileri (QSAR) Anlamı, amacı, bir QSAR grafiği oluşturma, regresyon analizi ve regresyon katsayısının anlamı r ve 100r2 biyolojik aktivite 1/C doğrusal-parabolik ilişkiler ve denklemleri log P0 ve hesaplanması doğrusal ve parabolik ilişkilere elektronik etkiler İndüktif etki indüktif etkinin asitlik üzerine etkisi Rezonans etki rezonansın asitlik üzerine etkisi

14 Asitlerin dissosiasyonu, asitlik denge sabitleri
Hammett denkleminin oluşturulması,  ve , denklemin pKa ya uygulanması Hidrofobik sübstitüent sabiti ve hesaplanması Sterik parametre, Es Hansch denklemleri Log P, , , sterik parametre Es ile düzenlenmiş doğrusal ve parabolik denklemler

15 Hücrenin Tanıtılması Hücre zarının yapısı fosfolipid tabakasının kimyasal formülü polar ve nonpolar kısımları sıvı mozaik modeli Taşıma mekanizmaları Pasif difüzyon, kolaylaştırılmış difüzyon, aktif transport, pinositoz

16 İlaçların Hedefleri Hedef olarak lipidler Hedef olarak karbohidratlar Hedef olarak proteinler Reseptörler Ligand tanımı Agonist ve antagonist Reseptör-ligand etkileşimlerinde oluşan değişmeler İyon kanalları ve membran enzimleri Afinite tanımı ve ilaç-reseptör kompleksi ile etkinin oluşma reaksiyonu

17 Enzimler Fonksiyonları Substratta yaptığı değişmeler Aktif kısımları, bu bölgedeki amino asitlerin fonksiyonları Kompetitif reversibl inhibitörler Non-Kompetitif irreversibl inhibitörler Non-Kompetitif reversibl inhibitörler Enzimlerin katalitik rolleri Nükleik asitler, DNA ve RNA yapıları

18 İlaç Atılımı ve Metabolizmasının Kimyası
Farmasötik, farmakokinetik, farmakodinamik fazların tanımları Biyotransformasyon, metabolit ve metabonat tanımları Metabolizmanın tipini ve hızını değiştiren faktörler Metabolizmanın gerçekleştiği ve atıldığı organlar Karaciğer mikrozomal enzimleri Metabolizmanın genel yolları: Faz I ve Faz II reaksiyonları Faz I: Oksidasyon, redüksiyon ve hidroliz reaksiyonları Faz II: Glukuronidasyon, sülfatasyon, amino asit konjügasyonu (glisin ve glutamin ile), glutatiyon konjügasyonu, asetilasyon, metilasyon

19 Önilaç (Prodrug) tasarımı
Taşıyıcı önilaç prensibi Biyoöncül önilaç prensibi Önilaç tasarımında pratik uygulamalar: Raf ömrünü uzatmak Sudaki ve yağdaki çözünürlüğü değiştirmek Lezzet düzeltmek Absorpsiyonda artış Seçimliliğin arttırılması

20 Farmasötik Kimya II Dersinde Anlatılan Konular

21 Genel Anestezik İlaçlar
I-İnhalasyon Anestezikleri (gaz ve uçucu sıvılar) II-İntravenöz Anestezikler (Katı Genel Anestezikler) Barbitürik asid Türevleri Değişik Yapıda Olanlar III-Özel Kombinasyon Anestezisi Dengeli Anestezi, Nörolept Analjezi ve Nörolept Anestezi Lokal Anestezik İlaçlar Kullanım alanları, etki mekanizmaları (iyon kanalları, hücrede hiperpolarizasyon, depolarizasyon), lokal anesteziklerde pKa nın önemi, etkinin sonlanması ve engellenmesi (kimyasal modifikasyon ve damar daraltıcı ilavesi), ideal bir lokal anesteziğin taşıması gerekli özellikler Sentetik Lokal Anestezikler Esterler (Benzoik Asid ve p-Aminobenzoik Asid Türevleri) Amidler (Amid ve Anilid Yapısı Taşıyan Lokal Anestezikler)

22 Sedatif ve Hipnotik İlaçlar
Üreid Yapısındaki Bileşikler Barbitürik Asid Türevleri Piperidindionlar (2,4- ve 2,6-) Benzodiazepin Türevleri Triazolobenzodiazepin Diğer Bileşikler

23 Antiepileptik İlaçlar
Antiepileptik ilaçların genel etki mekanizmaları GABA Biyosentezi ve Yıkımı Kimyasal sınıflama Barbitüratlar Hidantoin Türevleri Süksinimid Türevleri Benzodiazepin Türevleri Dibenzazepin Türevleri Diğer İlaç Grubu GABA Analogları

24 Analjezik İlaçlar Ağrı tanımı, analjezik ilaçların sınıflandırılması KuvvetliAnaljezikler (Narkotik Analjezikler) Morfin analoglarının geliştirilmesi -Sübstitüentlerin çeşitlendirilmesi -İlacın genişletilmesi -Basitleştirme E halkasının çıkarılması D halkasının çıkarılması C ve D Halkalarının çıkarılması B, C ve D Halkalarının çıkarılması B, C, D ve E Halkalarının çıkarılması -Katılaştırma (Dönmenin engellenmesi) Analjeziklerin reseptör teorileri (Opioid reseptörler) Endojen Opioid Peptidler: Enkefalin ve endorfinler Analjezik reseptörde agonist/antagonist etki, Snyder hipotezi

25 ZAYIF ANALJEZİKLER Prostaglandinler Ortak yapısal özellikleri, isimlendirme stereokimyaları Steroidal ve NSAİ ilaçların biyosentezi engellemesi Biyolojik önemi olan ve ilaç olarak kullanılan prostaglandinler Doğal Prostoglandinler biyotransformasyon ve inaktivasyonu, sentetik türevlerin geliştirilme nedenleri.

26 SENTETİK ANALJEZİKLER VE SENTEZ YÖNTEMLERİ 1- Analjezik-antipiretikler
Anilin türevleri 2- Antiinflamatuvar analjezikler Salisilik asid türevleri Antranilik asid türevleri Pirazol türevleri Aril(heteroaril)asetik asid türevleri Aril(heteroaril)propiyonik asit türevleri Oksikam grubu Değişik yapılar Selektif siklooksijenaz-2 (COX-2) inhibitörleri COX-1 ve COX-2 ile ilgili genel bilgi COX-2 inhibitörlerinin geliştirilme nedenleri ve üstünlükleri. Gut ilaçları Migren ilaçları

27 Psikoaktif İlaçlar Nöroleptik ilaçlar Fenotiyazinler Tiyoksanten türevleri Butirofenon türevleri Diğer tipik nöroleptikler Atipik nöroleptikler Trankilizan ilaçlar (Anksiyolitikler) Propandiol türevleri Benzodiazepinler Diğer bileşikler Antidepresan ilaçlar Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI) Nonselektif NA ve serotonin geri alım inhibitörleri Seçici serotonin geri alım inhibitörleri Seçici NA geri alım inhibitörleri Psikoanaleptikler (Psikotropikler) (Adrenerjik stimulanlar)

28 Sistemin Tanımı ve Sınıflandırılması
PERİFERiK SİNİR SİSTEMİ Sistemin Tanımı ve Sınıflandırılması Periferik sinir sisteminin motor sinirleri Somatik Otonomik Enterik Nörotransmiterler Parasempatik (kolinerjik) sistem Muskarinik antagonistler Nikotinik antagonistler Antikolinesteraz ilaçlar Sempatik (adrenerjik) sistem Nöromediatörler (epinefrin ve norepinefrin) α ve β adrenerjik reseptörlerde seçimlilik Adrenerjik Agonistler Adrenerjik reseptör antagonistleri β Blokerler 1. Kuşak β Blokerler 2. Kuşak β blokerler (seçici β1 blokerler) 3. Kuşak β blokerler MAO inhibitörleri

29 Farmasötik Kimya III Dersinde Anlatılan Konular

30 HİSTAMİN ve ANTİHİSTAMİNİK İLAÇLAR
HİSTAMİN H1-RESEPTÖR BLOKERLERİ Etilendiamin türevleri Etanolamin türevleri Alkilamin türevleri Piperazin türevleri Piperidin türevleri Trisiklik bileşikler Fenotiyazin türevleri Dibenzosiklohepten/heptanlar Diğer yapılar HİSTAMİN H2-RESEPTÖR BLOKERLERİ MAST HÜCRESİ STABİLİZATÖRLERİ İNSULİN ve ORAL ANTİDİABETİK İLAÇLAR Oral antidiabetik ilaçlar Sulfonilüreler Biguanid türevleri Diabet Tedavisinde Kullanılan Diğer İlaçlar Yapay Tatlandırıcılar

31 STEROİD HORMONLAR CİNSİYET HORMONLARI DİŞİ CİNSİYET HORMONLARI ESTROJEN HORMONLAR Doğal Estrojenler Yarı Sentetik Estrojenik İlaçlar Sentetik Estrojenik İlaçlar Antiestrojenik Bileşikler=Estrojen Antagonistleri Engellenmiş estrojenler :(Estriol) Trifenileten grubu antiestrojenik (Selektif Estrojen Reseptör Modülatörleri -SERM) Aromataz inhibitörleri PROGESTİN ETKİLİ BİLEŞİKLER Hidroksiprogestron Türevleri 19-Norandrostan(= 19-Norprogestinler) ERKEK CİNSİYET HORMONLARI= ANDROJENLER Sentetik Androjenler Antiandrojenler Steroidal Yapılı Antiandrojenler Steroidal Yapıda Olmayan Antiandrojenler

32 KORTİKOSTEROİDLER GLUKOKORTİKOİDLER Doğal Glukokortikoidler Sentetik Glukokortikoidler = Steroidal Antiinflamatuarlar MİNERALOKORTİKOİDLER Doğal Mineralokortikoidler Yarı-Sentetik Mineralokortikoidler TİROİD BEZİ HORMONLARI Tiroid hormonlarının eksikliği=Hipotiroidizmde kullanılan Hipertiroidizmde kullanılan Antitiroid ilaçlar İyod ve iyodürler, Perkloratlar Radyoaktif iyod Tiyoüre türevleri

33 ANTİMİKROBİYAL İLAÇLAR
SÜLFONAMİDLER ANTİMİKOBAKTERYEL İLAÇLAR Tuberkülostatik ilaçlar Primer ilaçlar Sekonder ilaçlar Leprostatik ilaçlar ANTİBİYOTİKLER -Laktam Antibiyotikler Sınıflandırma,  -laktam halkası ve bisiklik halka sistemlerinin tanıtımı ve numaralandırılması. Etki mekanizmaları Penisilinler Doğal penisilinler Yarı Sentetik Penisilinler -laktamaz inhibitörleri

34 Sefalosporin Grubu Oksosefem grubu Karbapenem grubu Monobaktam grubu BAKTERİYEL PROTEİN SENTEZ İNHİBİTÖRLERİ: Tetrasiklinler Kloramfenikol Oksazolidinonlar DNA–JİRAZ İNHİBİTÖRLERİ Kinolonlar ANTİFUNGAL İLAÇLAR Azoller, Allilaminler ANTİVİRAL İLAÇLAR ANTİKANSER İLAÇLAR Azotlu hardal bileşikleri Nitrosoüre türevleri Nükleozid analogları

35 ANJiOTENSİN DÖNÜSTÜRÜCÜ ENZİM İNHİBİTÖRÜ ANTiHİPERTANSİF İLAÇLAR
ANJİOTENSiN II RESEPTÖR ANTAGONİSTİ ANTİHİPERTANSİF İLAÇLAR KALSİYUM KANAL BLOKÖRÜ ANTİHİPERTANSİF iLAÇLAR ANTİANGİNAL İLAÇLAR ANTİARİTMİK İLAÇLAR ANTİHİPERLiPiDEMiK İLAÇLAR Nikotinik asid türevleri Fibrik asid (feniloksialkanoik asid) türevleri HMG-CoA Redüktaz inhibitörleri (Statinler)

36 ANTİKOAGÜLAN İLAÇLAR ANTİTROMBOSİTİK (ANTİPLATELET) İLAÇLAR DİÜRETİK İLAÇLAR Primer Etkisi Proksimal Tübül üzerine olanlar Primer Etkisi Henle Kıvrımı üzerine olanlar Primer Etkisi Distal Tübül üzerine olanlar ANTİPARKİNSON İLAÇLAR Dekarboksilaz inhibitörü ilaçlar MAOB inhibitörü ilaçlar antikolinerjik etkili ilaçlar İSKELET KASLARINI GEVŞETİCİ İLAÇLAR Periferik etkili kas gevşeticiler Santral etkili ilaçlar

37 MİDE-BARSAK SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR
ANTİASİDLER LAKSATİF VE KATARTİK (PURGATİF) İLAÇLAR ANTİDİYAREİK İLAÇLAR ANTİEMETİK İLAÇLAR

38 FARMASÖTİK KİMYA I LABORATUVARI (5. YARIYIL)
BASİT DİSTİLASYON REDÜKSİYON DİAZO REAKSİYONU/KENETLEME AÇİLASYON HİDROLİZ NİTROLAMA OKSİDASYON

39 FARMASÖTiK KiMYA II LABORATUVARI (6. YARIYIL)
TiTRiMETRiK MiKTAR TAYiNi İYODOMETRİ BROMOMETRİ NİTRİTOMETRİ ARJANTOMETRI SPEKTROFOTOMETRİK MİKTAR TAYİNİ UV ALANDA GÖRÜNÜR ALANDA

40 FARMASÖTİK KİMYA III LABORATUVARI (7. YARIYIL)
ORGANİK MADDENİN KALİTATİF ANALİZİ FİZİKSEL ÖZELLİKLER YAKMA DENEYİ ELEMAN TAYİNİ ÇÖZÜNÜRLÜK SINIFI TAYİNİ ERİME DERECESİ TAYİNİ ENTERVAL ÖDEVLİ GRUP TANISI ÖZEL REAKSİYONLAR UV, IR ,NMR SPEKTROSKOPİSİ VE SPEKTRUM DEĞERLENDİRME