Www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 1 ANKARA 14 & 15 MART 2009 UZMAN EĞİTMENLER Chris Honeyman.

... konulu sunumlar: "Www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 1 ANKARA 14 & 15 MART 2009 UZMAN EĞİTMENLER Chris Honeyman."— Sunum transkripti:

1 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 1 ANKARA 14 & 15 MART 2009 UZMAN EĞİTMENLER Chris Honeyman Yönetici Ortak, Çatışma Yönetimi, (ABD) Giuseppe De Palo ADR Center SpA Başkanı (Roma, İTALYA) Hamline Üniversitesi Hukuk Fakültesi Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Hukuku ve Uygulama Dersi Profesörü (St. Paul, ABD) Manon Schonewille ACB Group and M&SD, Making & Saving Deals Eğitimci Akademisi İcra Direktörü Ticari Arabuluculuk Üniversitesi Dönem Kursu Eğitimcisi (HOLLANDA) Grup Çalışma Odası- Eğitimcileri Asiyan Suleymanoglu - Burcu Tuzcu AVUKATLAR İÇİN TEMEL ARABULUCULUK BECERİLERİ EĞİTİMİ

2 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 2 European Commission sponsored project Technical Assistance for Better Access to Justice Birleşik Krallık’dan CEDR, Belçika’dan IBF International Consulting, Türkiye’den İstanbul Bilgi Üniversitesi, ve Türkiye’den PricewaterhouseCoopers olmak üzere konsorsiyum ortakları ile ADR Center (Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Merkezi) liderliğinde yürütülmekte olan bir projedir. Genel Bakış ve Amaç Türkiye’de hukukun üstünlüğünü güçlendirmek ve tüm vatandaşların AB müktesebatı standartlarına uygun şekilde adalete erişimini sağlamak. Projenin bileşenleri: Adli Yardım: Adli yardım sisteminin kullanımını arttırarak adalete daha iyi erişim sağlamayı amaçlamaktadır. ADR bileşeni: Alternatif Uyuşmazlık Çözümlerini (AUÇ) özellikle de arabuluculuğu adalet sisteminde daha uygulanabilir kılmak, yargının işleyişini güçlendirmek ve konuyla ilgili bilinci hem toplumda hem de hukuki çevrelerde arttırmaya odaklanmaktadır. BT: Adalet bakanlığı’ndaki profesyonellerin teknik altyapıyı kullanmak üzere eğitilmesi. Sorumlu Kuruluş ve Yararlanıcılar Merkezi Finansman ve İhale Kurumu Sözleşme Makamı’dır. Konsorsiyum Türkiye’deki yararlanıcı kuruluşlarla çok yakın çalışmaktadır. Bunlardan Adalet Bakanlığı lider yararlanıcı kuruluş iken Barolar Birliği ve Ankara Barosu eş yararlanıcı konumundadır.

3 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 3 Program 2. Gün Menfaate dayalı müzakereye karşı durumsal pazarlık (devam)Menfaate dayalı müzakereye karşı durumsal pazarlık (devam) Arabulucu stilleri, video gösterimiArabulucu stilleri, video gösterimi Psikolojik KavramlarPsikolojik Kavramlar Arabuluculuk sürecinin irdelenmesi (demonstrasyon).Arabuluculuk sürecinin irdelenmesi (demonstrasyon). Özel OturumÖzel Oturum Alıştırma – arabuluculuk süreciAlıştırma – arabuluculuk süreci Soru&cevap, değerlendirme formu, sertifikalarSoru&cevap, değerlendirme formu, sertifikalar

4 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 4 Uluslararası Eğitim Yöntemi (Etkileşimli) Dersler: katılımcıları dahil eden alıştırmalar /demolar, tartışma, Soru ve Cevap => Programda esneklik => Konu tahtası.(Etkileşimli) Dersler: katılımcıları dahil eden alıştırmalar /demolar, tartışma, Soru ve Cevap => Programda esneklik => Konu tahtası. Ayrı salonlar: Grup Çalışmaları ve alıştırmalar içinAyrı salonlar: Grup Çalışmaları ve alıştırmalar için Sunumlar eğitimden sonra web sitesinden temin edilebilir: www.adrcenter.com/international.Sunumlar eğitimden sonra web sitesinden temin edilebilir: www.adrcenter.com/international.www.adrcenter.com/international Lütfen web sitesini eğitim gününden önce kontrol ediniz + aynı web sitesinde grup çalışmaları ilgili genel talimatları hazırlayınızLütfen web sitesini eğitim gününden önce kontrol ediniz + aynı web sitesinde grup çalışmaları ilgili genel talimatları hazırlayınız

5 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” DEMONSTRASYONDEMONSTRASYON (03.35) ` Arabuluculuk Teknikleri

6 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 6 Yardımsız Müzakerede Anlaşma Sağlanmasının Önündeki Başlıca Engeller Stratejik Bilişsel 1.İyimser aşırı güven 2.Bilgide çarpıtmalar - değişiklikler Çerçevelendirme 3.Tepkisel değersizleştirme

7 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 7 Stratejik Engel Bir miktar talep edebilmek için kritik bilgilerle ilgili olarak müzakeredeki ortağı yanlış yönlendirmek veya bilgi saklamak isteği Akılcı davranış AMA bilgi yoksulluğuna ve güvensizliğe neden olabilir “Ödeme zamanına karşı teslimat/sunum zamanı?”

8 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 8 TAMAM, Şimdi SESSİZ bir Oyun Oynayalım

9 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 9 Ne görüyorsunuz? (Söylemeyin!)

10 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 10 Gördüğünüzden Ne Derece Eminsiniz? (Yüzde olarak!)

11 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 11 Evet, Gördüğünüzden Ne Derece Eminsiniz? İyi öyleyse parmaklarınızla göstererek konuşmadan bu “şeyin” kaç ayağı olduğunu belirtin?

12 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 12 Bilişsel Engeller İnsanoğlu bilgiyi özümseme sürecinde “yaradılışsal” olarak bilgiyi saptırmaktadır. Müzakerecilerin kendilerini çok akılcı veya diğer taraftan daha akılcı gördükleri zamanlarda “akılcı olmayan” şekilde davranmaları “doğal”dır. “ [2 veya 4] ayak görenler deli midir”!?

13 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 13 Motorlu Aracı da Görüyor Musunuz?

14 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 14 1. İyimser Aşırı Güven İnsanlar sıklıkla gelecekteki olayların sonuçlarıyla ilgili öngörülerinde aşırı güvenlidir. İnsanlar kendilerine iyi şeyler olması şansının gerçekte olduğundan daha yüksek ve başlarına kötü bir şey gelmesi şansının gerçekte olduğundan daha az olduğuna inanırlar. – “%150 kuralı” –Kimin cennet gitme olasılığı daha yüksek?

15 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 15 ABD Gazete Araştırması Anket katılımcılarına kimin cennet gitme ihtimali daha yüksek diye sorulmuştur; Bill Clinton Michael Jordan Mother Teresa Kendileri %52 %62 %79 %87 !!!

16 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 16 İyimser Aşırı Güven Arabuluculuk Müdahalesi Tarafların önyargılarını aşmalarına yardımcı olun –Önce önyargıları açıklayın, sonra onlardan özel oturumda zayıflıklarını yazmalarını ve bir öngörünün neden yanlış olabileceği hakkında fikirlerini yazmalarını isteyin (ama UNUTMAYIN: yargılama sürecindekiler iddialar ve karşı iddialarla ilgili düşüncelere sahip olacaklardır. Durumu kabul etmeyen bir hakimin belirteceği nedenleri sorunuz) Karşı tarafın da önyargılardan kurtulmasını kolaylaştırın –Ortak oturumda taraflara kendi davasını sunma şansı verin (beklenenin tersine karşı tarafın davasını dinlemek en başta düşünülenden daha güçlü hissedilmesini sağlamaktadır. Doğrudan yargılama değerlendirmesiyle ilgili soru sorun Özel oturumda tarafların değerlendirmelerine karşı yorumlar getirin (ama UNUTMAYIN değerlendirmeci arabuluculuğun riskleri yüksektir

17 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 17 2. Bilginin Çarpıtılması - Değiştirilmesi Riskten Kaçınma: İnsanlar kazançlar için riskten kaçınıyor Kayıptan Kaçınma: İnsanlar kayıplar için risk alıyorlar

18 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 18 Ve Siz? Ara vermek için odadan çıktığınızda 2 çıkış kapısında da sizi zarflar beklediğini hayal edin. 1. Kapı’dan çıkışta bulunan tüm zarfların içinde 200 Euro bulunmakta ve 1. Kapı’dan çıkan herkese bir zarf verilmekte. Kapı 2’de ise her birinizi 4 zarf beklemekte. Bunların üçü boş. Ancak Kapı 2’den çıkanlara verilecek dört zarftan birinde 1.000 Euro var. Hangi kapıyı tercih ederdiniz? Ekonomik açıdan akılcı seçim? Kapı 2 (miktar 250 Euro – 4te 1 şans 1.000 Euro için)

19 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 19 Ve Siz? Riskten Kaçınma Kesin kazanç karşısında (kapıdan çıkmak) çoğunluk garantili 200 Euro’yu, ekonomik açıdan riski olan 250 Euro’ya tercih etmektedir.

20 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 20 Ve Siz? Bu salondan ara için çıktığınızda iki kapının ardında da sizi bekleyen ve zarf veren birisi olduğunu hayal edin. 1. Kapı’dan çıkanlara verilen tüm zarfların içinde 200 Euro değerinde fatura bulunuyor. Kapı 2’de ise sizi dört zarf bekliyor. Bir tane seçmeniz gerekiyor. Bu zarfların üçü boş. Ancak Kapı 2’de verilen dört zarftan birinde 1.000 Euro tutarında bir fatura bulunuyor. Hangi kapıyı tercih ederdiniz? Ekonomik açıdan akılcı seçim hangisidir? Kapı 2 (kesin olan 200 Euro çünkü Kapı 1’de dörtte bir 1.000 Euro ödemenin “maliyeti” 250 Euro’dur)

21 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 21 Ve Siz Kayıptan Kaçınma Kesin kayıp karşısında (kapıdan çıkmak), çoğunluk 200 Euro ödeyerek kaybını kontrol etmek yerine dörtte bir olan 1000 Euro kaybetme şansını tercih etmektedir. (“ekonomik” değeri 250 Euro).

22 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 22 Anlaşmanın Sonuçları ? Kayıptan kaçınma riskten kaçınmadan daha baskındır : beklenen kararı referans noktası olarak alırlarsa (ve özellikle de İyimser Aşırı Güvenle şişirilmiş “en iyi durum senaryosu”) taraflar anlaşmayı bir kazanç değil bir kayıp olarak görebilirler. Yargılama devam eder …

23 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 23 Davacı 25 binlik bir sulh teklifi olabileceğini düşünmekte ancak hakimden 50 bin alabileceğini ümit etmektedir: Arabulucu davanın yargıya taşınmasının beklenen maliyetini ortaya koyabilir, örn. 10 bin daha iyi bir referans noktası (davacının avukatı bu alıştırmada arabuluculuğa yardımcı olacak/destekleyecektir.) Arabulucu anlaşmanın işlem maliyeti ile (sıfıra yakın) devam eden yargılamanın maliyeti arasındaki farkı daha iyi bir referans noktası olarak alabilir (ama UNUTMAYIN davanın kazanılmasına bağlı avukat ücretinin olumsuz etkisi: davacı yanlışlıkla yargılamaya başvurmanın maliyetini sıfır sanacaktır ki bu hiçte doğru değil!) “İşte çekiniz” Bilginin Saptırılması Arabuluculuk Müdahalesi: İhtilaf Taraflarının Referans Noktalarının Değiştirilmesi

24 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 24 Çerçevelendirme Çoğu eşdeğer anlaşma teklifin değerine değil çerçevesine bakılarak kabul veya reddedilir. –“Bir sigara bağımlısından alınan dersler”

25 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 25 Clip “The Life of Brian

26 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 26 3. Reactive Devaluation Bir teklife içeriğinden dolayı değil, TAM OLARAK karşı taraftan geldiği için yeterince kıymet vermeyiz. Nedenleri; 1.Teklif muhtemelen bizden ziyade teklif eden için daha iyidir (“özel bilgiden endişe etme”) 2.Hem kazanmak hem de karşı tarafa biraz acı çektirmek istiyoruz (karşı tarafın amaçlarına ulaşmaması için “nispet yapma”) 3.Taviz durumu olabilir (“beklentiler”) 4.“Acı yoksa, kazanç da yoktur” (tamamen tepkisel değersizleştirme”)

27 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 27 Arabuluculuğun Aşamaları Arabuluculuk öncesi Açılış oturumu Özel toplantılar (ilk ve takip eden) Kapanış Ama format farklı olabilir!

28 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” MEGA BRANDS VIDEO 28

29 YERİNDEN KALKMAYAN KATIR ROL OYNAMA ALIŞTIRMASI Ayrı salonlara geçiniz. 4 kişilik gruplar. Ayrı salonlara geçiniz. 4 kişilik gruplar. 2 arabulucu arka arkaya her biri 20 dakika + 10 dakika toparlama2 arabulucu arka arkaya her biri 20 dakika + 10 dakika toparlama Genel oturumda toparlamaGenel oturumda toparlama

30 30 ToparlamaToparlama Yerinden kalkmayan katır rol oynama alıştırması

31 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 31 Arabuluculuk ve Müzakere Teknikleri Ya da; www.msdtrainers.com www.msdtrainers.com ücretsiz indirilebilir e- cep araç kiti

32 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 32 www.mediate.comwww.mediate.com: makaleler, haberler www.msdtrainers.com www.msdtrainers.com ücretsiz indirilebilir e-kitaplar, video klipler, kitaplar, sunumlar, aktiviteler www.adrcenter.com/international www.adrcenter.com/international eğitim materyalleri DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN;

33 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 33 Q?&A + Değerlendirme Formu

34 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” 34

35 www.adrcenter.it Istanbul, February 13, 2009 EUROPEAID/123555/D/SER/TR “Better Access to Justice” SERTİFİKALAR Teşekkürler! 35