GÜRCİSTAN’IN EKONOMİK DURUMU VE TÜRKİYE İLE

... konulu sunumlar: "GÜRCİSTAN’IN EKONOMİK DURUMU VE TÜRKİYE İLE"— Sunum transkripti:

1 GÜRCİSTAN’IN EKONOMİK DURUMU VE TÜRKİYE İLE
EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİ T.C. TİFLİS BÜYÜKELÇİLİĞİ Ticaret Müşavirliği Tiflis, Ekim 2008

2 I. GİRİŞ Resmi Adı Gürcistan Başkenti Tiflis Yönetim şekli
Cumhuriyet (Yarı Başkanlık Sistemi) Yüzölçümü km2 Nüfusu (2007)

3 II. GÜRCİSTAN ÜLKE BİLGİLERİ
Başlıca şehirler Tiflis (başkent) 1,103 Milyon, Kutaisi 190 bin, Batumi 122 bin (liman), Rustavi 118 bin Diğer önemli şehirler Poti (liman), Sukhumi (liman), Gori, Khashuri, Senaki, Telavi Resmi Dil Gürcüce Dini Hıristiyan-Ortodoks (%84), Müslüman (%10), Ermeni Apostolik (%4), Diğer (%2) 2002 Para birimi Lari (GEL) – 1 GEL = 100 Tetri – 1 ABD $ = 1,40 GEL ( ) Okuma-yazma oranı % 99 Yıllık nüfus artışı % - 0,329 (2007 tahmini) Nüfus yoğunluğu 72,8 kişi/km² Doğum oranı % 0,10 Ölüm oranı % 0,9 Net göç oranı -% 0,4 Bebek ölümü % 0,18 Ortalama ömür 74,3 yıl (Erkeklerde 69,8 yıl; Kadınlarda 78,5 yıl) Mesai saatleri ve günleri Pazartesi-Cuma; 10:00-18:00 Türkiye ile saat farkı +1 saat ileride Resmi tatil günleri Cumartesi – Pazar İklim Batı Gürcistan nemli ve subtropikal bir iklime sahiptir. Doğudaki iklim subtropikalden ılıman iklime değişiklik gösterir. Ortalama sıcaklık Ocak ayındaki 2 derece ile Ağustos ayındaki 24 derece arasındadır.

4 II. GÜRCİSTAN ÜLKE BİLGİLERİ (devam)
Yıl Reel GSYİH (Milyar $) Kişi Başına Gelir ($) Büyüme Oranı (%) Enflasyon İhracat (FOB) Milyon $ İthalat (FOB) 2003 2,6 612 11,1 7,0 465,3 1.141,0 2004 3,1 728 5,9 7,5 648,4 1.847,7 2005 3,7 847 9,3 6,2 866,7 2.490,9 2006 4,2 955 9,4 8,8 993,1 3.681,2 2007 4,8 1.102 12,4 11,0 1.240,2 5.216,7 Yıl İşgücü (bin kişi) İşsizlik Oranı (%) Ortalama Kur $/GEL Tarım GSYİH Payı (%) Sanayi GSYİH Payı (%) Hizmet GSYİH Payı (%) 2003 2.050 11,5 2,14 27,4 25,1 47,5 2004 2.040 12,6 1,91 24,2 23,7 50,3 2005 2.020 13,8 1,79 23,4 26,4 51,5 2006 1.950 13,7 1,71 19,5 25,7 54,9 2007 1.960 13,3 1,67 17,4 25,9 56,6 Kaynak: Gürcistan Ekonomik Kalkınma Bakanlığı ve Gürcistan Merkez Bankası

5 II. GÜRCİSTAN ÜLKE BİLGİLERİ (devam)
Asgari Ücret 115 GEL (68,8 USD) – Asgari Geçinme 260 GEL/ay (155,7 USD) İhracatında Başlıca Ürünler (2007) Ferro alyajlar, Bakır ve konsantresi, Metal hurda, Muhtelif kabuklu yemiş, Binek otomobiller, Çimento, Ham ve yarı işlenmiş altın, Gübre, İspirtolu içecekler, Şarap, Bakır hurda. İthalatında Başlıca Ürünler (2007) Petrol ve petrol ürünleri, Binek otomobiller, Petrol gazları, İlaç, Buğday, Şeker ve saf sakkaroz, Telsiz telefon vb. cihazlar, Otomatik bilgi işlem makineleri, Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar. İhracatında Başlıca Ülkeler (2007) Türkiye, ABD, Azerbaycan, Ermenistan, Ukrayna, Kanada, Bulgaristan, Almanya, Rusya Federasyonu, Kazakistan. İthalatında Başlıca Ülkeler (2007) Türkiye, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Almanya, Azerbaycan, BAE, ÇHC, ABD, Bulgaristan, Türkmenistan. BDT Ülkeleri ile Ticareti (2007) İhracat: 469,4 milyon $ İthalat: 1.853,9 milyon $ Toplam Ticaret Hacmi İçindeki Payı: %35,9 AB Ülkeleri ile Ticareti (2007) İhracat: 201,6 milyon $ İthalat: 1.264,6 milyon $ Toplam Ticaret Hacmi İçindeki Payı: %22,7 Kaynak: Gürcistan Ekonomik Kalkınma Bakanlığı ve Gürcistan Merkez Bankası

6 III. DIŞ TİCARET REJİMİNE İLİŞKİN BAZI TEMEL BİLGİLER
Gürcistan’ın dış ticaretinde uygulanmakta olan tercihli ticaret rejimleri: Dünya Ticaret Örgütü üyeleri ile MFN tarifeleri ABD, Kanada, İsviçre ve Japonya ile tercihli tarifeler Avrupa Birliği ve Türkiye ile GSP+ rejimi (Türkiye-Gürcistan STA, ’de imzalanmış olup, yürürlük için Türk tarafının onay prosedürünün tamamlanması beklenmektedir). Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi ülkeler ile serbest ticaret rejimi (Gürcistan Parlamentosu BDT’den çıkma konusunu görüşmektedir).

7 IV. UYGULANMAKTA OLAN TEMEL BAZI VERGİLER
Vergi türü Oranı (%) Gelir Vergisi (Özel Şahıslar) Diplomatik statülü kuruluşlarda çalışan şahıslar için %12 (şimdilik ’a kadar). Diğer kazanç sağlayan özel şahıslar için %25. Kurumlar Vergisi 15 KDV 18 (Yillik cirosu 100 bin GEL’in altinda olan girisimler KDV mukellefi olmamaktadir). Bandrol ve Lisans (petrol, şeker ve alkollü içecekler için). 0,5 – 20 GEL İstihdam Vergisi %25 (İşveren tarafından ödeniyor). Emlak Vergisi Kurumlar icin yillik %1. Ozel sahislar bir onceki yilda elde ettikleri kazanc 40 bin GEL’in uzerinde olmasi halinde emlak vergisi mukellefi olmaktadirlar. Faiz Vergisi 10 Eğlence Merkezi ve Kumarhane Vergisi %20 (Ayrıca, masa başına yıllık GEL arası vergi alınmakta, yerel yönetimlerin 3 aylık bazda tahsil ettiği harçlar söz konusu olmaktadır). Gümrük Vergisi 0; 5 ve 12 olmak üzere 3 çeşit oran uygulanmakta olup, ürünlerin yaklaşık %90’ı için 0 (sıfır) gümrük vergisi uygulanmaktadır.

8 V. YASAL ÇERÇEVE (Türkiye-Gürcistan)
Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması – (Yürürlükte) Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması – (Yürürlükte) Karma Ekonomik Komisyon (KEK) IV. Dönem Toplantısı Protokolü Tiflis (Yürürlükte) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ( imza, onay bekleniyor) Tercihli Ticaret Anlaşması (Müzakere) Serbest Ticaret Anlaşması ( imza) Sosyal Güvenlik Anlaşması (Onaylandı, uygulamaya geçmedi) Balıkçılık Alanında İşbirliği Anlaşması (Müzakere) Vize Kolaylığı Anlaşması (Yürürlükte)

9 VI. İKİLİ TİCARİ İLİŞKİLER
(1.000$) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008/6

10 VI. İKİLİ TİCARİ İLİŞKİLER (devam)
İhracatımız (USD) 2006 2007 FARK ARTIŞ (%) Plastik ve plastikten mamul eşya 69 Yonga pano vb. levhalar 55 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden yağlar 384 Plastik tüp, boru, hortum; conta, dirsek, rakor vb 79 Buzdolabı, soğutucu, dondurucu, ısı pompası 63 Demir çelikten inşaat aksamı 107 Çimento 1.101 Demir-çelik yassı mamul 138 Zırhlı taşıtlar 359 Demir çelik tüp, boru, profil 409 Döşeme, kaldırım taşı, yer karosu, şömine 18 Aluminyum çubuk ve profil 57 Plastik ambalaj mamulleri 6 Demir alaşımsız çelikten profil 108 Liste Toplam 110 Diğer 39 TOPLAM 58

11 VI. TİCARİ İLİŞKİLER (devam)
İthalatımız (USD) 2006 2007 FARK ARTIŞ (%) Demir-çelik hurda 48 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden yağlar -61 Aluminyum döküntü ve hurdalar 121 Ferro alyajlar 44 Cam ambalaj 129 Ham deri 39 İşlenmemiş aluminyum -81 Uzunlamasına kesilmiş ağaç -54 Taşkömürü, briket, katı yakıtlar -27 İşlenmemiş kurşun 311 Kadın/kız, çocuk için giyim ceket, takım elbise -10 Yuvarlak ağaçlar 16 Kadın/kız, çocuk için gömlek, bluz 305 Liste Toplam -6 Diğer -80 TOPLAM -16

12 Bir Yatırım Alternatifi Olarak Dezavantajlar
SONUÇ Bir Yatırım Alternatifi Olarak Dezavantajlar Mevzuatın sıkça değişmesi. Resmi makamların sıkça değişmesi. Yabancı yatırımcılara özel bir teşviğin bulunmaması. Finans Polisi’nin faaliyetlerinin zaman zaman şeffaf ve anlaşılır olmaması. Gürcistan şirketler mevzuatının yetersizliği. Hukuk sisteminde henüz düzeltilmemiş olan bazı noktalar. Mali suçlara uygulanan cezalardaki tartışmalar. Mevcut kanunların yorum farklılıklarına açık yapısı. Mülkiyet haklarına, özellikle fikri mülkiyet haklarına yönelik korumanın zayıf olması. Sınai ARGE faaliyetlerinin bulunmaması.

13 Bir Yatırım Alternatifi Olarak Dezavantajlar
SONUÇ Bir Yatırım Alternatifi Olarak Dezavantajlar Mevzuatın sıkça değişmesi. Resmi makamların sıkça değişmesi. Yabancı yatırımcılara özel bir teşviğin bulunmaması. Finans Polisi’nin faaliyetlerinin zaman zaman şeffaf ve anlaşılır olmaması. Gürcistan şirketler mevzuatının yetersizliği. Hukuk sisteminde henüz düzeltilmemiş olan bazı noktalar. Mali suçlara uygulanan cezalardaki tartışmalar. Mevcut kanunların yorum farklılıklarına açık yapısı. Mülkiyet haklarına, özellikle fikri mülkiyet haklarına yönelik korumanın zayıf olması. Sınai ARGE faaliyetlerinin bulunmaması.

14 SONUÇ (devam) Önem Arz Eden Hususlar
Türkiye’den ihracat yapan firmaların mümkün olduğunca peşin ödeme esasına göre çalışmaları. Gürcistan’da bulunup, ithalat yapan firmalarımızın ithalat işlemlerine ait belgelerde yer alan bilgilerin uyumuna ve belgelerinde eksiklik olmamasına gerekli özeni göstermeleri. Gürcistan’da faaliyet gösteren firmaların mevzuatın yakından takibi ve karşılaşılabilecek sorunların giderilmesi için ülkede faaliyet gösteren güvenilir müşavirlik firmalarından birisiyle çalışmaları, iletişimlerini nitelikli ve güvenilir tercümanlar aracılığı ile yürütmeleri. Gürcistan’da üretim yapma amacına yönelik yatırımda bulunan firmaların, yatırımlarını yaparken, tesisin kurulacağı bölgenin seçimini titizlikle yapmaları, yerli personel ve işçi hususunu önceden analiz etmeleri, çalıştıracakları personel ile aralarındaki görev ve sorumluluk sınırlarının önceden net olarak belirlenmesi. Gürcü ortak ile çalışacak firmalarımızın ortak seçiminde titiz olmaları.

15 T.C. TİFLİS BÜYÜKELÇİLİĞİ
TEŞEKKÜR EDERİZ T.C. TİFLİS BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ Tel: Faks: Adres: Chavchavadze Av. 35a Tbilisi-Georgia E-Posta: