Karışımların Ayrılması

... konulu sunumlar: "Karışımların Ayrılması"— Sunum transkripti:

1 Karışımların Ayrılması
Tanecik boyutu farkından yararlanarak ayırma Yoğunluk farkından yararlanarak ayırma Çözünürlük farkından yararlanarak ayırma Kaynama sıcaklıkları farkından yaralanarak ayırma -Çöktürme -Aktarma (Dekantasyon) -Yüzdürme (Flotasyon) -Ayıklama -Eleme -Süzme -Diyaliz -Kristallendirme -Ekstraksiyon -Damıtma Ayıklama: Maddelerin renk, parlaklık, tane boyutu gibi fiziksel özellikleri farklılığına dayanan bir yöntemdir. Örnek: Tarımda, bulgur prinç patates soğan gibi sebzeleri ayıklamak için kullanılır. Kuyumcuların cevherdeki değerli taşları ayırması da ayıklamaya örnektir.

2 Karışımların Ayrılması
Tanecik boyutu farkından yararlanarak ayırma Yoğunluk farkından yararlanarak ayırma Çözünürlük farkından yararlanarak ayırma Kaynama sıcaklıkları farkından yaralanarak ayırma -Çöktürme -Aktarma (Dekantasyon) -Yüzdürme (Flotasyon) -Ayıklama -Eleme -Süzme -Diyaliz -Kristallendirme -Ekstraksiyon -Damıtma Ayıklama: Maddelerin renk, parlaklık, tane boyutu gibi fiziksel özellikleri farklılığına dayanan bir yöntemdir. Örnek: Tarımda, bulgur prinç patates soğan gibi sebzeleri ayıklamak için kullanılır. Kuyumcuların cevherdeki değerli taşları ayırması da ayıklamaya örnektir.

3 Eleme: Ayıklamaya benzer
Eleme: Ayıklamaya benzer. Tanecik boyutu farklılığına dayanan bir ayırma yöntemidir. Örnek: İnşaat işçilerini kumu elemesi. Tarımda sap ve samandan arpa ve buğday tohumlarının elenmesi. Süzme: Katı sıvı heterojen karışımların ayrılmasında kullanılır. Örnek: meyve suları, sirke, ilaç ve süt endüstrisinde çözelti içinde asılı duran taneciklerin süzülmesinde kullanılır. Otomobillerde ve fabrika bacalarındaki hava filtreleri katı tanecikleri tutar. Diyaliz: Difuzyon olayı ile birlikte tanecik boyutu farklılığından yararlanılan bir ayırma yöntemidir. (Difüzyon, maddelerin fazla olan yerden az olan yer yayılması olayıdır.) Örnek: Böbrek yetmezliği olanlara hemodiyaliz uygulanması. Atık sulardaki büyük organik parçaların ayrılması gibi. Çöktürme: Homojen karışımı oluşturan maddeler kimyasal tepkimeye sokularak biri birinden ayrılır. Çözünme çöktürme tepkimesi sonunda oluşan katı çökelek kabın dip kısmında birikir. Örnek: Suyun arıtılması sırasında demir iyonlarının çöktürülmesi. Küçük tanecikler için Santrifüjle yöntemi kullanılır. Hastanelre kan sayımı için santrifüjle ayırma yapılır. Aktarma (Dekantasyon):

4 Eleme: Ayıklamaya benzer
Eleme: Ayıklamaya benzer. Tanecik boyutu farklılığına dayanan bir ayırma yöntemidir. Örnek: İnşaat işçilerini kumu elemesi. Tarımda sap ve samandan arpa ve buğday tohumlarının elenmesi. Süzme: Katı sıvı heterojen karışımların ayrılmasında kullanılır. Örnek: meyve suları, sirke, ilaç ve süt endüstrisinde çözelti içinde asılı duran taneciklerin süzülmesinde kullanılır. Otomobillerde ve fabrika bacalarındaki hava filtreleri katı tanecikleri tutar. Diyaliz: Difuzyon olayı ile birlikte tanecik boyutu farklılığından yararlanılan bir ayırma yöntemidir. (Difüzyon, maddelerin fazla olan yerden az olan yer yayılması olayıdır.) Örnek: Böbrek yetmezliği olanlara hemodiyaliz uygulanması. Atık sulardaki büyük organik parçaların ayrılması gibi. Çöktürme: Homojen karışımı oluşturan maddeler kimyasal tepkimeye sokularak biri birinden ayrılır. Çözünme çöktürme tepkimesi sonunda oluşan katı çökelek kabın dip kısmında birikir. Örnek: Suyun arıtılması sırasında demir iyonlarının çöktürülmesi. Küçük tanecikler için Santrifüjle yöntemi kullanılır. Hastanelre kan sayımı için santrifüjle ayırma yapılır. Aktarma (Dekantasyon):

5 Çöktürme: Homojen karışımı oluşturan maddelerden bir veya birkaçı tepkimeye sokularak belirgin hale getirilir. Tepkime çözünme-çöktürme tepkimesidir ve tepkime sonunda çökelek oluşur. Katı haldeki çökelek dibe çöker ve böylece ayrılmış olur. Örnek: Atık sulardan iyonların arıtılması, içme suyundaki demirin uzaklaştırılması. Santrifüj ile kanın çöktürülmesi. Aktarma(dekantasyon): Çöktürme işleminden sonra üstte kalan sıvının başka bir kaba aktarılmasıdır. Örnek: Zeytinyağının posalardan ayrılması. Yüzdürme Heterojen katı karışımları ayırmada kullanılır. Yoğunluk farkından yararlanılır. Karışımla etkileşmeyen bir sıvı eklenerek yoğunluğu az olanın sıvı üzerine çıkarak yüzmesi sağlanır. Daha sonra sıvı kısım akıtılarak yüzen madde ayrılmış olur. Örnek: kitap, gazete vb. kağıtlardaki mürekkebin ayrılması. Şehir çöplüklerinde plastik atıkların suda yüzdürülerek ayrılması. Kristallendirme Karışımı oluşturan maddelerin çözünürlüklerinin farklı olmasına dayanır. Çözünürlük basınç ve sıcaklıkla değiştirilir.