KONUMUZ : EPİSTEMOLOJİ

... konulu sunumlar: "KONUMUZ : EPİSTEMOLOJİ"— Sunum transkripti:

1 KONUMUZ : EPİSTEMOLOJİ

2 BİLGİ FELSEFESİ Episteme- loji nedir?
EPİSTEMOLOJİ Episteme- loji nedir? Bilgi felsefesiyle mantık arasındaki farklar nelerdir? İnsan bilgisinin yapısını İnsan bilgisinin kaynağını İnsan bilgisinin ölçütlerini İnsan bilgisinin sınırlarını Mantık geçerli düşünme kurallarını ele alır.

3 Doğruluk Düşüncenin gerçekle uyuşma yalnız
Bilgi kuramının temel kavramları Doğruluk Düşüncenin gerçekle uyuşma yalnız önermelere ait bir özelliktir Gerçeklik Düşünceden bağımsız olarak var olan bir durum olgu veya nesnedir kar yağıyor Doğru veya yanlış Kar yağması Gerçektir

4 BİLGİ KURAMININ TEMEL KAVRAMLARI
Anlamlılık:Bir önermenin D veya Y olması anlamlı olmasına bağlıdır. Kitap-mitap Tutarlılık: Bir önermenin en az bir D olmasına bağlıdır. Geçerlilik: Bir önermenin bütün değerlerinin D olmasına bağlıdır.

5 BİLGİ FELSEFESİ BİLGİ F. KONUSU BİLGİ F. TEMEL SORUNLARI Bilgi Kuramı
Mantık Doğru Bilgi İmkanlıdır. Doğru Bilgi İmkansızdır Bilg. Kaynağı Bilg. Değeri

6 BİLGİ FELSEFESİNİN KONUSU
Bilgi Kuramı Obje suje arasındaki ilişkiyi inceleyen Fel. alanına denir Mantık Doğru düşünme kuralları Bilg. Kaynağı Bilg. Değeri İnsan hangi araçlarla bilgiye ulaşabilir Nelere bilgi diyeceğiz Bilginin insan yaş. rolü Ne derecede bilebiliriz Sezgi Akıl Duyum Deney

7 BİLGİ FELSEFESİNİN TEMEL SORUNLARI
Doğru bilgi imkanlıdır. Doğru bilgi imkansızdır Rasyonalizm (Akılcılık) Empirizm (Deneycilik) Kritisizm (Eleştiricilik) Pozitivizm (Olguculuk) Pragmatizm (Faydacılık) Entüisyonizm (Sezgicilik) Fenomenoloji (görüngü) Analitik Fel. (çözümleyici) Sofizim Septisizm Kesin bilgiye ulaşamayız Protagoras Georgias Kesin yargıya ulaşamayız Şüphecilik Algı yanılması

8 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Rasyonalizm (Akılcılık) : Zorunlu kesin bilgiye ancak akıl ile ulaşıla bilir. Sokrates:Diyalektiğin kurucusu ( var olanı meydana çıkarma) Eflatun . Matematiğin bilgisi kesindir. İki tür alem vardır. Aristoteles İdealar nesnelerden bağımsızdır. Nesnelerin özünde tümeller vardır. Tümdengelim kıyas Descartes Analiz ve senteze dayalı matematiksel bir felsefe. Şüpheyi araç olarak kullanmış... Spinoza Geometri ve metafizik ideal bilimlerdir. Lebniz Matematiği felsefeye uygulamıştır. Hegel Gerçeğe ancak diyalektik ile ulaşılır

9 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Emprizim(Denecilik) : Zorunlu kesin bilgiye ancak deney ve duyu verileriyle ulaşıla bilir. J. Locke : Tabula Rassa.... D.Hume: Tek bilgi alanı dış deneylerdir. Nedensellik aklın sonucu değildir. bir tür alışkanlık eseridir. Condillac: Bilginin kaynağı duyumlardır.

10 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Kritisizm (Eleştiricilik) : Aklı ve deneyi ayrı ayrı olarak ele alır ve bunların sentezini yapar. I. Kant. Deney bilginin hammaddesini oluşturur. Doğuşta akılda var olan kategoriler vardır ki Aposteriori Apriori Aklın bunlar sentezlenmesiyle doğru bilgiye ulaşılır. Bundan dolayı bilgilerimiz rölatiftir

11 Kant’ın kategorileri nelerdir?
KRİTİSİZM (Eleştiricilik) : Aklı ve deneyi ayrı ayrı olarak ele alır ve bunarın sentezini yapar. Nicelik kategorisi Tahkiki Olasıllı Zorunlu Olumsuz Olumlu Sınırlı Tikel Tümel Tekil Fasılalı Şartlı Yüklemli Oran kategorisi Yön kategorisi Nitelik kategorisi

12 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Pozitivizm (Olguculuk) : Duyu verileri ve olgusal dünyaya dayanan bilgiler bilinebilir. A.Comte : İnsan yalnız duyu verilerine ait bilgileri bilir. Bilim metafizikten kurtulmalıdır. Pozitif düşünceye 3 aşamada geçilmiştir. Teolojik Dönem Tanrısal güçler Metafizik Dönem Soyut güçler Pozitif Dönem Yasalar

13 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Analitik felsefe : Felsefeye bilimlerin dilini analiz etme görevini verir Sembolik mantık Wittgestein: Dilin sınırları ile gerçekliğin ve düşüncenin sınırları aynıdır. Dilin yapısını iyi analiz yapmak gerekir.

14 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Entüisyonizm(sezgicilik):Zorunlu kesin bilgiye ancak sezgi ile ulaşılabilir. Bergson: Gerçek bilgiye sezgi ile ulaşılabilir Zeka İçgüdü Sezgi Zeka maddenin statiğini İçgüdü maddenin dinamiğini Gazali: Kesin bilgiye ancak iman ile ulaşılabilir. Kesin bilgi tanrının bilgisidir.

15 Doğru bilgi imkanlıdır diyenler.
Pragmatizm (Faydacılık):Doğru bilgi kişiye yararlı olan bilgidir. William James : Doğru insana yaradığı ölçüde geçerlidir Ölçüt faydadır.( hayatı kolaylaştırma ihtiyaçları giderme) J. Dewey Düşünce insanın mutlu olmasına yarayan bir araçtır. Faydanın olgusal alabileceğini savunarak Pozitivizmi faydanın değişebileceğini savunarak ta Relativizimi