ECZ436 FARMASÖTİK NANOTEKNOLOJİ EMÜLSİYON SİSTEMLER-II

... konulu sunumlar: "ECZ436 FARMASÖTİK NANOTEKNOLOJİ EMÜLSİYON SİSTEMLER-II"— Sunum transkripti:

1 ECZ436 FARMASÖTİK NANOTEKNOLOJİ EMÜLSİYON SİSTEMLER-II
Merhaba Arkadaşlar, Farmasötik Nanoteknoloji dersi kapsamında hazırlanan sunuda EMÜLSİYON SİSTEMLER detaylı olarak incelenecektir. Yard.Doç.Dr. EBRU BAŞARAN

2 EMÜLSİYONLARDA YAPILAN KONTROLLER
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  Damlacık büyüklüğü ve dağılımı  Emülsiyon tipinin tayini  Tat kontrolü  50oC’ye dayanıklılığı  Santrifüje dayanıklılık  Reolojik ölçümler Emülsiyonlarda yapılan kontroller arasında; Damlacık büyüklüğü ve dağılımı ,  Emülsiyon tipinin tayini  Tat kontrolü  50oC’ye dayanıklılığı  Santrifüje dayanıklılık  Reolojik ölçümler yer almaktadır.

3 REOLOJİK ÖZELLİKLER FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  Zamana-bağlı, Non-Newton akış  Dış faz- Non-Newton veya viskoelastik davranışlı  Damlacıkların seyrek ve birbirinden uzak olması ile viskozite düşer - iç faz hacmi % üzerinde, psödoplastik akış - iç faz hacmi % 85-90’ın üzerinde, viskoelastik özellikler  Polidispers emülsiyonlar  aynı damlacık iriliği ortalamasına sahip monodispers sistemlerden daha düşük viskoziteye sahip Emülsiyonlar heterojen yapılarına bağlı olarak dayanıksız sistemlerdir. Özellikleri, bileşimine ve hazırlama yöntemlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Opak krem renginde sıvılar olarak tanımlansalar da damlacık büyüklüğüne bağlı olarak saydam hal de alabilmektedir

4 EMÜLSİYON TİPİNİN TAYİNİ
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Genel olarak dış fazlarıyla seyreltilebilir  Nikel veya porselen spatül ısıtılır ve emülsiyona batırılırsa spatül dış fazla ıslanır  Yağda ve suda çözünebilen boyalar yardımı ile tayin; boyamadan sonra mikroskopta incelenerek tipi tayin edilir,  Elektriksel iletkenlik yöntemi - y/s emülsiyonların elektrik iletimi kuvvetli - s/y emülsiyonların elektrik iletimi zayıf  Mikroskopla bakıldığında, y/s emülsiyonu, s/y emülsiyonuna oranla daha net Emülsiyonlar heterojen yapılarına bağlı olarak dayanıksız sistemlerdir. Özellikleri, bileşimine ve hazırlama yöntemlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Opak krem renginde sıvılar olarak tanımlansalar da damlacık büyüklüğüne bağlı olarak saydam hal de alabilmektedir

5 Yalnızca parenteral uygulamalarda
STERİLİTE FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Yalnızca parenteral uygulamalarda Emülsiyonlar heterojen yapılarına bağlı olarak dayanıksız sistemlerdir. Özellikleri, bileşimine ve hazırlama yöntemlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Opak krem renginde sıvılar olarak tanımlansalar da damlacık büyüklüğüne bağlı olarak saydam hal de alabilmektedir

6 Renk, koku, görünüş, viskozite ve emülsiyon tipi değişebilir
KARARLILIK FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Renk, koku, görünüş, viskozite ve emülsiyon tipi değişebilir Oksidasyon, redüksiyon ve kimyasal parçalanma olabilir Yağlı faza polietakrilat ve polimetil metakrilat eklenir Sulu faza polietilen glikol ve polipropilen glikol eklenir Proteinler veya hidrofilik polimerler eklenir Emülsiyon yapıcının HLB değeri değiştirilerek sulu fazın viskozitesi arttırılır Setil alkol ile basit olarak sıvı kristal yapı oluşturulur Emülsiyonlar heterojen yapılarına bağlı olarak dayanıksız sistemlerdir. Özellikleri, bileşimine ve hazırlama yöntemlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Opak krem renginde sıvılar olarak tanımlansalar da damlacık büyüklüğüne bağlı olarak saydam hal de alabilmektedir

7 Emülsiyonlarda Kararlılık Problemleri
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Flokülasyon Krema Oluşumu İnversiyon (fazların değişimi) Bozunma Emülsiyonlar temel olarak 3 bileşene sahiptir. sulu faz, yağlı faz ve emülsiyon yapıcı yani yüzey etkin madde sulu fazına genellikle suda çözünen e.m.ler, tat ve koku düzelticiler, koruyucu maddeler; yağlı fazda veya yağ fazında; yağda çözünen e.m.ler; sıvı veya katı yağ, eterik yağ, reçine, mum gibi yağlar eklenir. Oluşacak emülsiyonun tipine göre uygun  emülsiyon yapıcılar (yüzey etkin madde) belirlenerek dağılan faz ile dağıtma ortamı arasındaki yüzey gerilimi azaltan veya yok eden maddeler tek başına veya karışım olarak sisteme eklenmelidir.

8  flokülasyona etki eden faktörler
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  damlacıklar büyük şekil alır; agregat içindeki damlacıklar özelliklerini kaybetmez  dönüşümlüdür  flokülasyona etki eden faktörler * Çalkalama şiddeti- çok karıştırma floküle olma şansını arttırır * İtme kuvvetleri varlığı- damlacıklar üzerindeki elektrik yükleri itmeye etkendir * Van der Waals tipi çekme- 2 damlacık kuvvetle karıştırıldığında birbirine yaklaşır ve aradaki mesafe kalkarsa flokülasyon olur Emülsiyonlar Faz durumlarına göre; dış fazı su, iç fazı yağ olanlar; dış fazı yağ, iç fazı su olanlar ve çok fazlı emülsiyonlar olarak sınıflandırılmaktadır.

9 Kremalaşma (Kaymaklaşma) Emülsiyonun iki emülsiyona ayrılması olayı
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Emülsiyonun iki emülsiyona ayrılması olayı Oluşan emülsiyonlardan biri ilk emülsiyona oranla iç faz miktarınca daha yoğun Yoğun emülsiyon kaymak Genellikle yoğun kısım üstte toplanır; aksi de olabilir Preparatın devamlılığı bozulur Dayanıksızlığa işaret eder Kullanılmadan önce karıştırılması gerekir Emülsiyonlar Faz durumlarına göre; dış fazı su, iç fazı yağ olanlar; dış fazı yağ, iç fazı su olanlar ve çok fazlı emülsiyonlar olarak sınıflandırılmaktadır.

10 İnversiyon (Faz Dönüşümü)
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  emülsiyonun s/y tipinden y/s tipine veya y/s tipinden s/y tipine ani dönüşü  inversiyona etki eden faktörler * y/s tipi emülsiyona s/y tipini tercih eden kuvvetli emülsiyon yapıcının eklenmesi * y/s tipi emülsiyona içindeki emülsiyon yapıcı maddenin özelliklerini değiştirecek madde eklenmesi * su ve yağ oranlarının değiştirilmesi * pH, sıcaklık değişimi ve bakteriyel etkiler Emülsiyonlar Faz durumlarına göre; dış fazı su, iç fazı yağ olanlar; dış fazı yağ, iç fazı su olanlar ve çok fazlı emülsiyonlar olarak sınıflandırılmaktadır.

11 Emülsiyonun tamamen fazlarına ayrılması Tersinir olmayan olay
Bozunma FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Emülsiyonun tamamen fazlarına ayrılması Tersinir olmayan olay Genellikle kaymaklaşma ve inversiyonla yanyana İnversiyona etki eden faktörler bozunmaya da etkili bozunmada diğer neden mikroorganizmalar * emülsiyon yapıcı maddeyi dekompoze edebilir * yağda acıma yapar ve yağda çözünmüş vitaminleri parçalar Emülsiyonlar Faz durumlarına göre; dış fazı su, iç fazı yağ olanlar; dış fazı yağ, iç fazı su olanlar ve çok fazlı emülsiyonlar olarak sınıflandırılmaktadır.

12 FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI
Emülsiyonlar temel olarak 3 bileşene sahiptir. sulu faz, yağlı faz ve emülsiyon yapıcı yani yüzey etkin madde sulu fazına genellikle suda çözünen e.m.ler, tat ve koku düzelticiler, koruyucu maddeler; yağlı fazda veya yağ fazında; yağda çözünen e.m.ler; sıvı veya katı yağ, eterik yağ, reçine, mum gibi yağlar eklenir. Oluşacak emülsiyonun tipine göre uygun  emülsiyon yapıcılar (yüzey etkin madde) belirlenerek dağılan faz ile dağıtma ortamı arasındaki yüzey gerilimi azaltan veya yok eden maddeler tek başına veya karışım olarak sisteme eklenmelidir.

13 (-20°C ve 25°C arasında 1 saat aralarla)
EMÜLSİYONLARDA KARARLILIK TESTLERİ FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  ısıtarak  çalkalayarak  dondurma-çözme (-20°C ve 25°C arasında 1 saat aralarla) Dış fazı su olan emülsiyonlar su içinde yağ emülsiyonları olarak adlandırılmaktadır. Ciltte yağlı his oluşturmamalarına bağlı olarak kullanım alanları oldukça geniştir. Yağda çözünen etkin maddeler iç faza yüklenerek dış ortamdan korunur ve bu sayede kararlılıklarında artış gözlenir. Günlük hayatta tükettiğimiz süt de su içinde yağ tip emülsiyonlara örnek olarak verilebilir.

14 Kendisi okside olan maddeler
Antioksidan Maddeler FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI Kendisi okside olan maddeler Serbest radikal oluşum zincirini bozan maddeler  önce kendisi okside olan maddeler askorbik asit sodyum bisülfür sodyum sülfür Dış fazı su olan emülsiyonlar su içinde yağ emülsiyonları olarak adlandırılmaktadır. Ciltte yağlı his oluşturmamalarına bağlı olarak kullanım alanları oldukça geniştir. Yağda çözünen etkin maddeler iç faza yüklenerek dış ortamdan korunur ve bu sayede kararlılıklarında artış gözlenir. Günlük hayatta tükettiğimiz süt de su içinde yağ tip emülsiyonlara örnek olarak verilebilir.

15  serbest radikal oluşum zincirini bozan maddeler  suda çözünenler
Antioksidan Maddeler FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  serbest radikal oluşum zincirini bozan maddeler  suda çözünenler tiyoller (sistein HCl; tiyogliserol; tiyoglikolik asit; tiyosorbitol)  yağda çözünenler alkil gallat (oktil, propil, dodesil) askorbil palmitat t-butil hidrokinon (TBHQ) butil hidroksi anisol (BHA) butil hidroksi toluen (BHT) hidrokinon nordihidroguayeretik asit (NDGA) a-tokoferol Dış fazı yağ olan emülsiyonlar ise yağ içinde su emülsiyonları olarak adlandırılmaktadır. Ciltte yağlı his oluştururlar ve ciltten su ile kolaylıkla uzaklaştırılamazlar. Bu özellikleri özellikle güneşten koruyucu ürünlerin formülasyonunda üstünlük sağlamaktadır.

16 Emülsiyonların Mikroorganizmalardan Korunması
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI  Etkin madde dışındaki tüm maddeler mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırır  En çok üreyen mikroorganizmalar mantarlar  Koruyucu madde olarak  fungusit ve fungustatik maddeler  Koruyucu genel kurallara uygun olmalı  Antimikrobik maddenin her iki faz arasındaki dağılım katsayısı gözönünde tutulmalı  Emülsiyon yapıcı antimikrobik maddeyi miselleri arasında saklayabilir Çoklu emülsiyonlar emülsiyon içinde emülsiyon şeklinde tanımlanabilirler. Birbiri ile geçimsiz 2 madde en iç ve en dış fazlara yüklenerek aynı preparatta uygulanabilir. Hazırlanmaları da oldukça kolay olan sistemlerde iki farklı yüzey etkin madde ile sistemin kararlılığı sağlanmaktadır.

17 Antimikrobik Koruyucular
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI özellikle mantar ve mayalara karşı korunması önemli formülasyonda %20’den fazla etanol, yaklaşık %67 şeker, %10’dan fazla poliol ve %40-50 gliserin veya sorbitol bulunması durumunda, ek koruyucu maddeye gerek yok katerner amonyum bileşikleri benzoik asit fenilmerküri nitrat parabenler, vd Çoklu emülsiyonlar emülsiyon içinde emülsiyon şeklinde tanımlanabilirler. Birbiri ile geçimsiz 2 madde en iç ve en dış fazlara yüklenerek aynı preparatta uygulanabilir. Hazırlanmaları da oldukça kolay olan sistemlerde iki farklı yüzey etkin madde ile sistemin kararlılığı sağlanmaktadır.

18 BAŞARILAR !! FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI 18
Farmasötik Nanoteknoloji Dersi e-öğrenme materyali olarak hazırlanan sunu burada tamamlanmıştır. Sorular ile bilgilerinizi sınamayı unutmayınız. 18