“ETKİLİ İLETİŞİM” Psikolog Hasan KAYA.

... konulu sunumlar: "“ETKİLİ İLETİŞİM” Psikolog Hasan KAYA."— Sunum transkripti:

1 “ETKİLİ İLETİŞİM” Psikolog Hasan KAYA

2 İletişim Nedir? > İletişim; duygu, düşünce veya bilgilerin her türlü yolla bir başkasına aktarılmasıdır. > Konuşmak ve dinlemekten önemlisi bu sürecin amacı; “anlaşılmaktır”.

3 İki insan birbirinin farkına vardığı andan itibaren iletişim başlar.
Söylediği/söylemediği, yaptığı/yapmadığı her şeyin bir anlamı vardır.

4 İletişimin Amacı: İnsanların temel bazı gereksinimlerini
gidermektir. İletişim sisteminin etkinliği; bireylerin kendileri hakkındaki bilgileri anlama, düzeltme ve dolayısıyla davranışlarına yardımcı olmaktır.

5 İletişimin Öğeleri Nelerdir?
Bireyler, duygularını, düşüncelerini, gereksinimlerini sözlü (konuşarak) veya sözsüz (davranışlar, mimikler, jestler) olmak üzere iki temel yolla iletmeye çalışır.

6 İletişimin Öğeleri Nelerdir?
Gönderici, Mesaj, Kanal, Alıcı. Eğer mesaj doğru oluşturulmuş, doğru yolla iletilmiş ve doğru yorumlanmışsa alıcı ve göndericinin mesajı aynı olacaktır. İletişimin olup olmadığı bu iki kişi arasındaki geri bildirimle anlaşılır.

7 İLETİŞİMDE; BEDEN DİLİ %60 SES TONU %30 SÖZLER %10 ETKİLİDİR.

8 Sözsüz İletişim, 9 UNSUR Yüz ifadesi Göz teması Ses tonu
Fiziksel temas Görünüş(kıyafet,saç) Vücut/duruş Yakınlık Fiziksel mimikler,el ve ayak hareketleri Başın konumu.

9 İletişimi Kolaylaştıracak Bazı Özellikler:
İlk Dakikalar: İletişimin en önemli belirleyicisidir. Kişilerin beden dili, kullanılan kelimeler, aksesuarlar, yaş, meslek grubu, cinsiyet, kültürel faktörler, bulunulan ortam, belirleyici özelliklerdir. Bütün bu faktörler iletişimin bir iki dakikalık bölümünde algılayıcı tarafından değerlendirilir ve karşısındaki kişiye bir etiket yapıştırır.

10 İletişim salt bilgi alışverişi değildir, bilginin yanında duygular ve düşünceler de aktarılmaktadır.
İletişim kişilerin karşılıklı katılımlarıyla yapılır, bireylerin birinin aktif diğerinin pasif olmasıyla kurulmaz. 4. İletişim bir bütündür, iletişimi kelimeler, jestler, mimikler gibi birbirinden soyutlayarak değerlendirmek yanlıştır.

11 Etkili iletişim için; Uygun dil seçmek, Açık ve doğru mesaj vermek,
Saygı duymak, güven vermek, Göz teması sağlamak, Beden diline dikkat etmek, İki yönlü iletişim kurmak, Geri bildirimde bulunmak, Dinlemeyi öğrenmek, Empati kurmak.

12 Dinleme; Dinleme bir sanattır, gerçek dinleme konuşmaktan daha zordur, gayret ve disiplin gerektirir.

13 “Doğuştan iyi dinleyici olanların sayısı azdır
“Doğuştan iyi dinleyici olanların sayısı azdır. İyi bir dinleyici olabilmek için; bilinçli bir çaba ve yeni beceriler öğrenmek gereklidir.” Doğan Cüceloğlu

14 Etkin Dinleme; Dinleyenin konuşanı anlaması ve anlıkta olsa konuşanın gerçeklerinin dünyasına girerek karşıdan gelen iletiye sözlü tepki verme becerisidir. -Empati Kendi sözcükleriyle ifade etme Etkin dinlemede, dinleyen, konuşanın söylediklerini açarak geri verir ve böylece konuşan, dinleyenin ne anladığını öğrenir.

15 Sözlü İletişimde Öneriler
Tanımlayıcı olun, yargılayıcı olmayın, Problem merkezli olun, Kolaylaştırıcı olun, Esnek olun dogmatik olmayın, Alçak gönüllü olun kibirli olmayın, Anladıklarınızı başka sözcüklerle yeniden anlatın. Karşınızdakinin duygularını paylaşın, donuk olmayın.

16 İletişimde “Ben Dili” / “Ben İletilerini” Kullanmak
İletişimde karşımızdaki kişinin davranışını kabul edemediğimiz zaman, o davranış nedeniyle ne hissettiğimizi karşımızdakine söylersek ileti, “Sen iletisi”nden “Ben iletisi”ne dönüşür,. Açık ve doğru bir kod daima “ben iletisi” olmalıdır.

17

18 Sen iletileri genellikle “sen” diye başlar ve;
İnsanlara kendilerini suçlu hissettirir. Suçlama, aşağılama, eleştiri gibi algılanabilir. Karşınızdaki kişiye saygınız olmadığını iletebilir. Çoğunlukla tepkisel ve öç alıcı davranışlara neden olur. Benlik saygısına zarar verebilir. Değişmeye açık olmanın tersine direnmeye neden olabilir. Kişiyi duygusal anlamda kırabilir.

19 Etkili İletişim Bize Neler Kazandırır?
Yanlış anlamaların yol açtığı stresten kurtuluruz, Başkalarını istismar etmeden ya da suçlamadan kendi haklarımızı koruyabiliriz, Bize yönelik tepki ve eleştirilere gerektiği gibi yanıt verebilir başkalarına yapıcı eleştiriler getirebiliriz,

20 Karşımızdaki kişi ile onu kırmadan ve incitmeden tartışabiliriz,
Fikir ve önerilerimize daha kolay destek bulabiliriz, Çevremizdeki insanları daha etkin olmaya esinlendirebiliriz.

21 İletişimde Mesafeler 1-Mahrem Mesafe: Cilt temasından başlar, bedenden 45 cm. uzaklığa kadar sürer. Bu alana, sevgililer, eşler, en iyi dostların girmesine izin verilir. 2-Kişisel Mesafe: 45 cm. ile 120 cm arası mesafedir. 3-Sosyal Mesafe: 120 cm ile 2 metre arası mesafe. 4-Kamusal Mesafe: 2 metreden daha uzak. Tanınmayan kişilere ayrılır.

22 “HASTANE ORTAMINDA İLETİŞİM”

23 Hastane ortamında hastalarla iletişimi engelleyen bazı faktörler:
İletişim sürecinde hastayı unutmak, Örneğin: Ekip üyelerinin hasta başında onun için konuşması, onun için kararlar alması ancak onu bu iletişimde hesaba katmaması, Aşırı tıbbi terimlerin kullanılması,

24 Hastane ortamındaki gürültüler, ışık,ses vs. durumu,
Rutin işler "vizitler" "tedaviler" "havuz- banyo saati" Servisin devamlı ve hareketli olması, yoğun atmosfer, Ekip elemanlarının birbirleriyle olan ilişkileri-iletişimi.

25 HASTA BİREY HASTANEDEKİ EN ÖNEMLİ BİREYDİR VE TÜM SAĞLIK EKİBİNİN DİKKATİNİN MERKEZİNİ OLUŞTURUR.

26 BUNA KARŞILIK HASTANEDEKİ EN YALNIZ KİŞİ DE OLABİLMEKTEDİR.

27 Hasta – Personel (Sağlık Çalışanı) Arasında Etkili Bir İletişim İçin,
Karşınızdaki kişi (hasta, hasta yakını, arkadaşınız ve herkes) ile göz teması kurun  ve bunu sürdürün. Hastaya, ilgi alanınızdaki “tek şey olduğu” hissini verin, Hiç kimseyi hor görmeyin ve gereksiz övgülerden kaçının, Çok yüksek ya da alçak sesle, hükmeder tavırla konuşmayın, Yavaş, anlayabileceği düzeyde, açık ve net konuşun,

28 Sorularınızı yanıtlamaları için zaman tanıyın,
Söylemeniz gereken şey hoş olmasa da her zaman için doğruyu söyleyin, Vücut dilinizin farkında olun. Hastalar sizin hareketlerinizi yanlış yorumlayabilirler, Sözsüz iletişim bazen çok önemlidir,

29 Hastanın rahatlamasını/gevşemesini sağlayın.
- Yatarak mı oturarak mı rahat ? Çok mu sıcak üşümüş mü ? Yanında bir yakınını mı istiyor ? Hastaya ismi ile hitap edin; Ali bey, Ayşe hanım vs.   - Bu şekilde konuştuğunuzda hasta (ve kim olursa olsun herkes) kendisini önemsediğinizi, ona değer verdiğinizi düşünür. Bu ise, daha başlangıçta iletişimi kolaylaştırır.

30 Servisteki diğer sağlık ekibi elemanları ile iyi ilişkiler kurulmalıdır,
Olumsuz etkileşimlerin hasta üzerinde “güvensizlik” yaratacağı unutulmamalıdır, Tıbbi terimler kullanılması gerekiyorsa, bunlar hastaya anlayacağı dilde iletilmelidir, Profesyonelce davranılmalı: sakin olunmalıdır,

31 Hasta ailesi de iletişim zincirine alınarak, onların da hasta bakımına katılımı sağlanmalıdır,
Hastanın konuşmasını cesaretlendirmek için zaman zaman sessizlik paylaşılmalıdır, Hastaya ön yargısız bir yaklaşımda bulunulmalıdır, Hastanın kendi bakımı ile ilgili alınacak kararlarda işbirliği yapması desteklenmelidir, İletişimde bulunduğunuz tüm bireylere değer verilmeli, saygı gösterilmelidir,

32 Yaşlı hastaların sağır olduğu veya sizi anlayamayacağı varsayımıyla  yaklaşmayın, 
Yaşlı hastaların çoğunda sanılanın aksine duyma ve düşünme sorunları yoktur, gençlere göre manevi açıdan daha hassas ve kırılgan olabilirler,  O nedenle, yaşlı hastalara bağırmadan, sakin ve yavaş yaklaşılmalıdır, Hiçbir zaman yaşlılarla çocukla konuşur gibi konuşulmamalı. Zaman ayırmalı, sabırlı olunmalıdır.

33 Ne işimize yarar? Hastanın sorununu daha doğru biçimde belirleme,
Daha fazla hasta memnuniyeti, Hastanın kendi tanı ve tedavi sürecine daha etkin katılımı, Bilginin hatırlanmasında artma, Süreci daha iyi algılama, Kaygı ve endişelerde azalma, Daha iyi uyum (tedavi ve davranış değişikliği), Hastanın bakış açısını değerlendirmeye alma,

34 Daha fazla mesleki tatmin,
Sunulan hizmetin etkinliğinde artış , Diğer sağlık çalışanları ile daha iyi iletişim, Birlikte çalışma Bilginin etkin paylaşımı İş kaynaklı streste azalma, Duygusal tükenmişlikte azalma,

35 İletişimde 6 Soru ? Dinliyor musunuz ? Anlıyor musunuz ?
Anladığınızı test ediyor musunuz ? İleti dakikliğiniz nasıl ? Empatik iletişimi kullanıyor musunuz ? Yeterince açık mısınız ?

36 TEŞEKKÜRLER 