ATATÜRK VE ATATÜRK’ ÜN EKOLOJİYE BAKIŞ AÇISI

... konulu sunumlar: "ATATÜRK VE ATATÜRK’ ÜN EKOLOJİYE BAKIŞ AÇISI"— Sunum transkripti:

1 ATATÜRK VE ATATÜRK’ ÜN EKOLOJİYE BAKIŞ AÇISI
Ayça DİNÇ Selahattin GÖKÇEN Ekin ÖZCAN Numan YILDIRIM

2 ATATÜRK’ ÜN KİŞİLİĞİ VE TABİAT SEVGİSİ
ÇİFTLİK YAŞAMI Mustafa Kemal Atatürk doğa aşığı bir insandı. Doğaya olan bu sevgisi çocukluk yıllarına dayanmaktadır. Çiftlik hayatı, doğa ve hayvan sevgisinin temelini oluşturuyordu.

3 Yeşille, toprakla, kuşla, böcekle kısacası doğayla iç içe olduğu çiftlik yaşamının Atatürk'ün kişiliğinin oluşmasında büyük bir pay sahibi olduğu söylenebilir.

4 Atatürk’ü yakından tanıyanların şu ortak görüşte birleştiklerini görüyoruz: “Atatürk doğayı severdi. Ağaçlandırmaya önem verirdi.” Falih Rıfkı Atay O’ndaki ağaç sevgisini şöyle anlatır: Atatürk çiftlik dağlarının ormanlaşması için bizzat uğraştı. Hemen hemen her ağaçta hakkı vardır. Nerede birkaç söğüt görse pikniğe giderdi. Söğütözü, pek sevdiği köşelerinden biri olmuştur. Kendi ağzından bizzat dinlemiştim. Bir gün genelkurmay başkanı İsmet Bey’le Diyarbakır çöllerinde atla gidiyorlarmış. Mustafa Kemal demiş ki: “Çabuk bana yeni bir din bul. Ağaç dini. Bir din ki ibadeti ağaç dikmek olsun.”

5 Atatürk’ün doğayı, ağacı sevmesinin en belirgin örneklerinden biri kuşkusuz Atatürk Orman Çiftliğidir. AĞAÇLANDIRMA ÖNDE GELEN İŞLERİNDENDİ. ‘BURASI VATAN TOPRAĞIDIR VE KADERİNE TERK EDİLEMEZ.’

6 AĞAÇ VE YEŞİLLİK SEVGİSİ YALNIZ ANKARA’YA HAS BİR ÖZLEM DEĞİLDİ.
‘BU VATAN, ÇOCUKLARIMIZ VE TORUNLARIMIZ İÇİN CENNET YAPILMAYA DEĞER.’ Yalova kaplıcalarının yeşil cennet diyarı çam ormanları atamızın katkılarıyla gerçekleşmiştir.

7 Ülkenin çeşitli yerlerinde kurulan çitlikler;
Ankara (Gazi Orman Çiftliği) Yalova (Baltacı Orman Çiftliği) Tarsus (Piloğlu Çiftliği) Silifke (Tekir ve Şövalye Çiftliği) Dörtyol (Portakal Bahçeleriyle Karabasmak Çiftliği)

8 ‘Son arzum yeşillik ve ağaçlık arasında olmaktır.’
Atatürk toprağını, suyunu, doğasını, kısaca memleketini çok seven bir insandı. Hastayken, bir başka arzusundan şöyle söz ederdi: ‘İyileştiğim zaman bir ormana gidelim. Dere kenarında küçük bir ev yaptırıp orada yaşayalım’. Bunu sık sık tekrarladı. Bir gün arkadaşlarında Salih Bozok, Atatürk’ün sözünü ettiği ve yaşamayı arzuladığı ormanın manzarasını içeren bir tablo getirdi. Atatürk son günlerinde hep o manzarayı seyrederek avundu.

9 ANITKABİR’İ YEŞİLLİĞİYLE GÜZELLEŞTİREN EVRENSEL BİR PARK: BARIŞ PARKI
‘YURTTA SULH, CİHANDA SULH.’ Ülkenin çeşitli bölgelerinden ve dış ülkelerden gelen ağaç ve çiçeklerin dikilmesiyle Barış Parkı, Ankara’nın en güzel köşelerinden biri olmuştur. Barışı ve yeşilliği böylesine seven Atatürk’ün Anıtkabir’ deki Barış Parkı, bu bakımdan Atatürk’ün kişiliği ile özdeşmiş, bütünleşmiştir.

10 ATATÜRK’ ÜN DOĞA ANLAYIŞI
«Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.» Her zaman doğanın insan için vazgeçilmezliğini vurgulamıştır.

11 ATATÜRK’ ÜN TBMM’Yİ AÇIŞ KONUŞMALARINDAN ORMANLA İLGİLİ SÖZLERİ
TBMM 5’inci Dönem 3’üncü Yasama yılı konuşmalarında (1 Kasım 1937): «Orman varlığımızın korunması gereğine ayrıca değinmek isterim. Ancak bunda önemli olan, koruma kuralları ile ülkemizin çeşitli ağaç ihtiyaçlarını sürekli olarak karşılaması gereken ormanlarımızı dengeli ve teknik bir biçimde işleterek yararlanma konusunu akıllıca uzlaştırmak zorunluluğu vardır. Buna, Büyük Kamutayın gereken önemi vereceğine şüphe yoktur.»

12 YALOVA - Yürüyen Köşk "AĞAÇ KESİLMEYECEK BİNA KAYDIRILACAK"
13 Eylül 1929’da inşa edilmiştir. 8-10 Ağustos 1936 arasında 4.8 m kaydırılmıştır. Cumhuriyet gazetesi başyazarı Yunus Nadi olaya tanıklık etmiş ve yazmıştır.

13

14 SÖĞÜTÖZÜ’nde Bir ‘Koliba’
Orman çiftliği arazisi içinde yer almaktadır. 60-70 söğüdü kendi çalışmasıyla söküp başka yere dikmiştir.

15 SÖĞÜTÖZÜ’nde Bir ‘Koliba’

16 Şimdiki Durumu (Can Dündar-Milliyet Gazetesi) Söğütler yaşlanmış; kimi kurumuş, kimi yıkılıp kalmıştır.  2000 yılında Orman Bakanı Nami Çağan’ın emriyle restore ettirildi . “Koliba” Milli Parklar’a bağlandı. İçindeki masanın üzerine Atatürk’ün yemek takımları konmuş; o yılın 29 Ekim’inde “müze ev” olarak hizmete açıldı. Bahçesinde Atatürk’ün kahve içtiği bu kulübenin karşısında şimdi AKP Genel Merkezi’nin binası var. Biri tevazuun, diğeri şaşaanın simgeleri gibi duruyorlar sırt sırta...

17 ATATÜRK ÇİÇEĞİ Atatürk adı, bir süs bitkisi olarak Türkiye’ de yetiştirilmesi ve tanınmasına ön ayak olan Mustafa Kemal Atatürk’ ten gelir. Bu çiçeğin dışında dünyada devlet adamı ismi taşıyan herhangi bir bitki yoktur.

18 Çiçeği çok severdi. İbrahim ERGUVAN
Ankara’da evlerin taraçaları ve balkonlarının daha büyük olmasını istemiştir. En sevdiği çiçek güldür.

19 Deniz Sevgisi ‘İstanbul’ u fethetmişiz ama burasını henüz
elde edememişiz.’ Florya-1930 Kalamış ve Florya’da deniz sporu yapılması için emirler vermiştir.

20 Bir piyeste yer alan Şair Faruk Nafiz Çamlıbel’in yazdığı doğayla alakalı şiiri duyunca, piyeste rolü olanları tek tek tebrik etmiş ve ödüllendirmiştir. «Yeşilde ne arar da bulamaz insanoğlu Yeşil bu, gök dolu, umman dolu… Bir ucu gözlerinde bir ucu engindedir. Meyve veren ağaçlar bu çini rengindedir. Bu çini rengindedir bahar, çiçek, kır, orman Bana Tanrım görünür yeşil dediğim zaman…»

21 ‘Ağaç, çiçek ve yeşillik medeniyet demektir
‘Ağaç, çiçek ve yeşillik medeniyet demektir. Yeşil görmeyen gözler renk zevkinden mahrumdur.’ M.Kemal ATATÜRK

22 ANKARA ve ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ
‘Burada bir çiftlik kuracağım. Bu çiftlikte hayvanlar yetiştireceğim. Bir küçük ormanın kenarında tarım endüstrimize ait bacalar tütecek.’

23 Çiftliğin kuruluş amacı:
Örnek çiftlik oluşturarak toprağın geliştirilmesi, eğlenme, dinlenme amaçlarıyla halka açık yeşil alanların sağlanmasıdır.

24 Atatürk 1925 yılında kendi aylığından ödeyerek çiftliğin bugünkü yerini satın almıştır.
O yıllar ortasından demiryolu geçen bataklık ve boş bir araziydi.

25 Uzmanlar O’na bu alanların bataklık, sazlık ayrıca yabani hayvanlarla dolu olduğunu, insanlar için pek çok hastalığın kaynağı olabileceğini belirtirler. Çiftliğin burada kurulmasına karşı koyarlar. Bu düşüncelerini de şöyle açıklarlar: “Paşam, buranın ıslahı ya sizin paranızı tüketir ya da zamanınızı yitirir!”

26 AOÇ’ de yapılan çalışmalar
Fidan yetiştirme Bahçecilik Bağcılık Hayvancılık Tarım Endüstriyel tesisler

27 Atatürk çiftlik dağlarının ormanlaşması için bizzat uğraştı
Atatürk çiftlik dağlarının ormanlaşması için bizzat uğraştı. Her ağaçta hakkı vardır. Falih Rıfkı Atay Orman Çiftliği’nin her ağaçlandırma evresinde Atatürk’ün bakışı, görüşü, emeği vardır. Afet İnan

28 “Şimdi orada 4 milyona yaklaşan çeşitli ağaçlarla her yana gölge veren ormanlar, bağlar, meyvelikler, parklar, korular, tepeler üzerinde göller, ovalarda zümrüt yeşili çayırlar, bahçeler vardır.” Hakimiyet-i Milliye Gazetesi 1933

29 ‘Milli ekonominin temeli tarımdır.’
‘Türkiye’ nin gerçek sahibi ve efendisi, gerçek üretici olan köylüdür.’ 52000 dekarlık çiftlik,1937'de Atatürk tarafından hazineye bağışlanmıştır. 1992’de 1. derecede tarihi ve doğal SİT alanı olarak tescil edilmiştir.

30

31 ATATÜRK’ ÜN HAYVAN SEVGİSİ

32 Babasının vefatı ile Zübeyde Hanım’ın ağabeyinin çiftliğine taşınmaları ile Atatürk’ün doğa ve hayvan sevgisi başlamıştır.

33 Mustafa Kemal’in hayatında atların bambaşka bir yeri vardır.

34 Atatürk’ ün köpekleri Alper ve Foks…

35 1.Dünya Savaşı yıllarında doğu cephesinde savaşırken ‘Alp’ adında bir köpeği vardı. Köpeği onun kapısında bekler ve Atatürk’ ün izni olmadan kimseyi odaya sokmazmış. Foks’un yeri Atatürk için başkadır. Bir sokak köpeği olan Foks Atatürk’ ün ayak ucunda özel olarak yapılmış bir minderde uyurdu. Alper isimli av köpeğinin ölümüne Atatürk’ ün ne kadar üzüldüğü yakın çevresi tarafından bilinirdi.

36 Hastalıktan ölen bir tay karşısında gözleri yaşararak şöyle demiştir: ‘İyi ki çocuğum yokmuş; bir evlat kaybetmek felaketine uğrasaydım, yüreğim üzüntüye dayanamazdı.’

37 Hizmetlisinin “Gizli Defteri” nden bir anı :
Atatürk’ün en sevdiği hayvanın at olduğunu  biliyorum. Fakat köpeği ve kuşları da çok severdi. Kuşçu Nuri Usta’nın baktığı güvercinleri ve güvercinliği vardı. Onların uçuşlarını hazla gözlerdi. Bir gezisinde kendisine armağan edilen bıldırcınları yememiş, bahçeye salınmasını istemiştir.

38 1934 senesinde İnebolu’ da Ata’nın önüne bir kafesin içerisinde iki keklik getirilmiştir. Atatürk kuşların hemen serbest bırakılmasını emreder. Kuşlardan biri uçar; diğeri Atatürk’ün yediği pilava ortak olur. “Kuşların kafese alınmasına hiç tahammülü yoktu. Ruhuna işlememiş olsaydı özgürlük, başarılı olabilir miydi zaten?”

39 ‘TABİATA SAYGI, AKLIN VİCDANIDIR.’
1912 yılında kurulan Himaye-i Hayvanat Cemiyeti’ nin ismi Atatürk’ün isteğiyle, 1923 yılında “Türkiye Hayvanları Koruma Derneği” olarak değiştirilmiştir.

40 Teşekkür ederiz. Atatürk’ ümüzün yüce anısına saygılarımızla...