DiLDEKi CiNSiYETÇiLiK

... konulu sunumlar: "DiLDEKi CiNSiYETÇiLiK"— Sunum transkripti:

1 DiLDEKi CiNSiYETÇiLiK

2 Bu sunumu günlük hayatımızda kullanmakta olduğumuz dilin zaman zaman ne kadar cinsiyetçi olduğunu bir kez daha hatırlamak için hazırladık.

3 DiL TOPLUMUN AYNASIDIR
Dil, toplumun aynasıdır ve toplumun içerisindeki cinsiyetçiliği, bireylerin veya toplulukların düşünce ve tavırlarını yansıtan bir araçtır. Cinsiyetler hakkındaki görüşlerimizi ifade ederken ve davranışlarımızı sergilerken seçtiğimiz kelimeler dilimizi ya cinsiyetçi, ya da hümanist yapar.

4 Toplumsal dilimiz; sadece erkekleri insan olarak kabul etmektedir.
Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız "adam olmak", "adam gibi davranmak" gibi deyimlerde kullanılan “adam” aslında doğru-düzgün, olması gerektiği gibi anlamındadır.

5 “Adam akıllı” kelimesi ise epeyi, iyice demektir.
“insanoğlu” kelimesi tüm insanlık için kullanılan bir kelimedir ancak gerçek anlamı ile insanın oğullarından bahsetmektedir. “Adam akıllı” kelimesi ise epeyi, iyice demektir. Örneğin “Kız gibi” araba derken aslında güzel, kullanılmamış araba demek istenmektedir.

6

7 Bir işhanı yandı. Biri kadın dört kişi ağır yaralandı.
Dahası gazetelerde haberlerde sık sık karşılaştığımız bir habercilik tarzından ötürü bir grup insandan bahsederken, sanki insan denince akla sadece erkekler gelmekteymiş gibi, kadın sayısını belirtmek gereği duyuluyor: Bir işhanı yandı. Biri kadın dört kişi ağır yaralandı. ingiliz polisi, 21 Temmuz'dan bu yana üçü kadın en az 19 kişiyi gözaltına aldı, bu kişilerden biri serbest bırakıldı.

8 “İşadamları” toplantıda..
Genç İş Adamları Derneği (GİAD)’ın 168 üyesinin 21 tanesi kadın!

9 Kadınlar, kullanılanı küfürlerde, aşağılamalarda veya espirilerde malzeme olarak kullanılmaktadırlar. Günlük hayatımızada karşımızdaki kişiyi cezalandırmanın, ona haddini bildirmenin yolu; kadının aşağılandığı, kadın bedeni üzerinden üretilmiş ve cinsel ilişki ile ilgili kavramların küfür olarak kullanılmasıdır! Düşünün: Birisine kızacaksak aklımıza ilk gelen küfürler ya o kişinin annesini bazen de ebesini içermektedir.

10

11 KADINLARLA iLGiLi BAZI CiNSiYETÇi DEYiMLER VE ATASÖZLERi
DiKKAT!!! TAMAMI ATASÖZLERi, DEYiMLER VE SÖZ GRUPLARI SÖZLÜĞÜNDEN ALINMIŞTIR

12 KADINLARLA iLGiLi BAZI CiNSiYETÇi DEYiMLER VE ATASÖZLERi
Saçı uzun aklı kısa Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır Kadının sırtından sopayı karnından sıpayı eksik etme Kadının şamdanı altın olsa da mumu dikecek erkektir Kızı kendi kendine bırakırsan ya davulcuya kaçar ya zurnacıya Kızını dövmeyen dizini döver Oğlan doğuran öğünsün, kız doğuran döğünsün Elinin hamuruyla erkek işine karışmak

13 KADINLARLA iLGiLi BAZI CiNSiYETÇi DEYiMLER VE ATASÖZLERi Eksik etek
Er kocarsa koç, karı kocarsa hiç olur Ağustostan sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez Avrat var arpa unundan aş yapar, avrat var buğday unundan keş yapar Çocuksuz kadın meyvesiz ağaca benzer Dişi köpek kuyruk sallamazsa erkek köpek yaklaşmaz

14 “Kırk gün tavuk olacağıma, bir gün horoz olurum daha iyi”
Talihsiz açıklamaları olanlar da yok değil: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı SONAY ADEM: “Kırk gün tavuk olacağıma, bir gün horoz olurum daha iyi”

15 Bir de BAYAN meselesi var ki artık dilimize japon yapıştırıcısı ile yapışmışçasına her an her yerden çıkıyor sormayın gitsin...

16 KADIN OLMANIN DAYANILMAZ “BAYAN”LIĞI
iş yerimizde, arkadaşlarımızla gittiğimiz restorantta “bayanlar” tuvaletine girer, mağzaların “bayan” reyonundan alışveriş yapar ve “bayanlar” voleybol liginde oynarız. Mesleğimizle ilgili olarak bizden bahsedileceğinde “bayan doktor”, “bayan öğretmen” veya “bayan yazar” kullanılır.

17

18 Biyolojik olarak değerlendirince, “bayan” kelimesinin cinsiyette hiç bir karşılığı yoktur.
Kadınlara “bayan” denmesi, aslında ataerkil ideolojinin itaatkarlık, anaçlık ve evcillik gibi özellikleri kadınlara yüklemesinden ötürüdür.

19 BAYANLAR VOLEYBOL LiGi

20 Kadın kelimesi ise, insanın dişi olanını, aklıyla, fikriyle, cinsel veya cinsel olmayan bütün organlarıyla kabul eden, onu cinsel kimliğinden ayrı tutmayan bir kelimedir.

21 Resmi, aseksüel ve kimliksiz “bayan” kelimesi ise; kadını cinsel kimliği olmayan bir yaratık olarak görme, sadece ete indirgeme eğiliminde olanların kullandığı bir kelimedir.

22

23 Erkeğe erkek demek konusunda hiç bir şekilde kaygı duyulmamasının sebebi, erkek cinselliğinden utanılmaması ve toplumsal ayıp olarak algılanmamasındandır.

24 Bazıları, kadına “bayan” denmesinin “kibarlık”tan olduğunu söylese de, aslında kibarlık konusu deşildiğinde, hitabın kibarlıktan olmadığı açıkça ortadadır. Diyelim ki cinsellikten utanmıyoruz ve kadınlara kibarlıktan “bayan” diyoruz, peki o zaman erkeklere de “bay” diye hitap etmemiz gerekmez miydi?

25 “Bayan” kelimesinin kullanımının dilbilgisi açısından yanlışlığını da örneklerle şöyle anlatabiliriz. Erkek ve kadın kelimeleri cins isimdir. ÖRNEĞİN “Feyzullah Kıyıklık kadınlara özel bir park yaparak Türkiye'de tartışmalara yol açtı.“ ve “Seçime kadın adaylar da katılmasına karşın, seçimde yine erkekler tercih edildi.” cümlelerinde kadın ve erkek insan cinsini belirtmekte kullanılan isimlerdir.

26 Bay ve bayan kelimeleri ise sıfattırlar
Bay ve bayan kelimeleri ise sıfattırlar. Şahıs isimleri ile beraber veya isimden önce kullanılırlar; “Bayan Leyla Koşan”, “Bay Ahmet Deveci”. Bir cinsi sıfat ile anlatmak doğru değildir. Örneğin; “24 yaşında bir bayanım” “30 yaşında bir bayım” “Bayan! Saatiniz kaç?” “Bay! Saatiniz kaç?”

27

28 Sonuç olarak; açık veya kapalı hepimiz cinsiyetçiyiz ve bu da kullandığımız günlük dile yansımaktadır. Dili kullanma konusunda farkındalık geliştirebilmek, kendini eğitebilmek, dönüşmek ve dönüştürebilmek için toplumsal rolleri oluşturmuş ve paylaşmış kadın ve erkek bu mücadeleyi birlikte vererek daha eşitlikçi bir dünyayı birlikte yaratacaklardır...

29

30 Bu sunumun ADAM gibi olması için ADAMAKILLI uğraştık umarız beğendiniz! 

31 günü münasebetiyle düzenlediğimiz bu geceye hoş geldiniz.
Tekrardan 8 Mart Dünya Emekçi günü münasebetiyle düzenlediğimiz bu geceye hoş geldiniz. Bayanlar