ÖNSÖZ Öncelikle bu proje ödevini seçme nedenim,bu konu hakkında merakımın olmasıydı. Daha önceden bu konu hakkında biraz araştırma yapmıştım ve bu bilgileri.

... konulu sunumlar: "ÖNSÖZ Öncelikle bu proje ödevini seçme nedenim,bu konu hakkında merakımın olmasıydı. Daha önceden bu konu hakkında biraz araştırma yapmıştım ve bu bilgileri."— Sunum transkripti:

1

2 ÖNSÖZ Öncelikle bu proje ödevini seçme nedenim,bu konu hakkında merakımın olmasıydı. Daha önceden bu konu hakkında biraz araştırma yapmıştım ve bu bilgileri zihnimde canlandırıp, bu ödeve aktardım. Benim bu çalışmamı okuyup yorumlayan öğretmenime teşekkür ederim. İnşallah beğenirsiniz. Ufuk Yıldız

3 MATEMATİK PROJE ÖDEVİ GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ÖLÇÜ BİRİMLERİ Hazırlayan: Ufuk Yıldız 6/C 186

4 Osmanlı Döneminde Kullanılan Ölçü Birimleri 1-Okka: Türkçe Anlamı olarak, eskiden kullanılan, bin iki yüz seksen üç gramlık bir ağırlık ölçüsü birimi olarak sözlükte geçer. -1 tonilato = 4 çeki(odun, kömür, kireç gibi kaba ve ağır şeyleri tartmakta kullanılan ve iki yüz elli kiloya eşit olan bir ağırlık ölçüsü.) -1 çeki = 4 kantar(ağırlık sıfır iken yatay duran bir kaldıraç koluna dik biçimde tutturulmuş bir ibrenin sapmasıyla kütleleri tartan araç.) -1 kantar = 44 okka(kıyye) -1 batman = 6 okka(kıyye) -1 okka(kıyye) = 400 dirhem

5 2-DİRHEM Dirhem, şimdiki para birimi ile Dirham günümüzde BAE(Birleşik Arap Emirlikleri) parasıdır. Ama gerçek olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun ölçü birimi olmuştur. Sözlük anlamı, eskiden kullanılmış olan, çok küçük bir ağırlık ölçüsü olarak geçer. 1 dirhem = 4 dönük 1 dönük = 4 kırat 1 kırat = 4 bakray 1 bakray = 4 fitil 1 fitil = 2 nekir 1 nekir = 2 kıtmir 1 kıtmir = 2 zerre

6 OSMANLI DÖNEMİNDE ÖLÇÜ BİRİMLERİ NEDİR? Osmanlı İmparatorluğu zamanında 75,80 cm'lik tarım mimari (veya sadece zirai), 68 cm uzunluğundaki çarşı arşını vardı. Daha sonra ipekli fiyatlarının artması dolayısı ile fiyatı yükseltme yerine ölçü birimi kısaltılarak 65 cm'lik Fars kökenli endaze birimi kullanıldı. III. Selim abanoz ağacından bir prototip olarak 1 zirai mimari yaptırdı. Bunun bir tarafı 24 parmağa ve her parmak 10 hat'ta bölündü. Böylelikle bu bölümle basımevinde kullanılan punto büyüklükleri de alınabilecekti. Diğer tarafı sadece 20 eşit parçaya bölündü.

7 ESKİ UYGARLIKLARDA ÖLÇME Eski Uygarlıklarda Ölçme Ölçme ve ölçüm referans standartlarını oluşturma çalışmalarının, insanlık tarihi ile başladığı söylenebilir. Tarihçilerin bu konuda yaptıkları araştırmalarda ölçüm standartlarının oluşturulmasıyla ilgili ilk çalışmaların, önce Babil uygarlığında, daha sonra Mısır ve Roma uygarlıklarında yapıldığılardan oluşur. Roma ve Bizans terazileri günümüze kadar hiç değişmeden aynı biçimde kullanıldı. Bu dönemde kullanılan ağırlıklar çokgen prizma, düz ağırlıklar, büst veya küçük heykel şeklindeydi. Ağırlıklar üzerinde kullanılan imparator, imparatoriçe ve tanrı figürlerinin genel olarak satıcılar için dürüstlük ve güvenin simgesi olduğu düşünülüyor.

8 … Anadolu’nun tarihsel olarak ticaretin kesişme noktası olması nedeniyle bu coğrafyada Araplar ve Sasaniler de Roma ve Bizans ölçü birimlerini kullandılar. Bu iki millet İslamiyet’in doğuşuyla eski ölçü birimlerini kullanarak yeni ölçü birimleri oluşturdular. Emevi, Abbasi, Fatimi dönemlerinde daha kararlı ve aşınma dayanımı yüksek Sence’ler ve Rıti adlı cam ağırlıklar kullanıldı. Abbasi döneminden kalma “Çift Rıti” adlı ağırlığın bugünkü değeri 759,79 gramdır. Cam senceler, Araplar tarafından gümüş sikkelerin ağırlıklarının saptanmasında kullanıldı. Bu dönemde kullanılan “sence”lerin tek yüzüne damga yapılmaktayken Abbasiler döneminde iki yüzü de damgalanmaya başladı. Sikkenin bir yüzüne “kelimeyi tevhit”, diğer yüzüne ise halife, vali, şurat adları basılırdı.

9 … Antik Yunan döneminde ise Anadolu’da eski Yunan ölçü birimleri etkiliydi. Bu dönemde ağırlık birimi olarak “talanton“ ve “mna” kullanılıyordu. Bu birimlerin ağırlıkları her yerde aynı değildi

10 …

11 SÖNSÖZ Bu ödevi alan bütün arkadaşlarıma başarılar dilerim. Tekrardan bu ödevi okuyup yorumlayan öğretmenime teşekkür ederim. Ufuk Yıldız