İNSANDA ÜREME SİSTEMİ. İNSANDA ÜREME SİSTEMİ ERKEK ÜREME SİSTEMİ.

... konulu sunumlar: "İNSANDA ÜREME SİSTEMİ. İNSANDA ÜREME SİSTEMİ ERKEK ÜREME SİSTEMİ."— Sunum transkripti:

1

2 İNSANDA ÜREME SİSTEMİ

3 ERKEK ÜREME SİSTEMİ

4

5 Mesane Rektum Kasık Kemiği Prostat Bezi Üretra Testis Vas Deferens

6 Erkek Üreme Sistemi Skrotum, testislerin bulunduğu torbadır.
Bu torbada bulunan testisler sperm üretir. Olgunlaşan spermler vas deferens ile üretra kanalına getirilir. Spermler, üretra kanalından dışarı atılır.

7 Mesane Rektum Kasık Kemiği Prostat Bezi Üretra Testis Vas Deferens

8 Vas Deferens

9

10 Testisler Testisin içinde bulunan seminifer tüpçüklerinde spermler üretilir. Üretilen spermler, epididimiste olgunlaşır ve dölleyebilecek duruma gelir.

11 epididimis Seminifer tüpçükleri lobçuk Testis

12 İkincil Spermatosit (n) Birincil Spermatosit (2n)
Seminifer tüpçüğü boşluğu Sperm (n) Sertoli hücreleri Spermatid (n) İkincil Spermatosit (n) Birincil Spermatosit (2n) Hücre geçitleri Spermatogonyum (2n)

13 Vas Deferens Epididimiste bulunan hareketlenmiş spermler, beraberlerindeki sıvı ile birlikte vas deferens kanalı ile boşaltım kanalına gelirler.

14 Vas Deferens

15

16 Yardımcı Bezler Sırasıyla seminal bez prostat bezi ve cowper bezi vas deferens’in getirdiği sperm dolu sıvıya salgı yaparlar.

17 Vas Deferens Prostat Bezi Seminal Bez Cowper Bezi

18 Semen(Meni) Yardımcı bezlerin eklediği salgılar ile oluşan sıvıya semen(meni) adı verilir. Bu sıvı; Spermleri bulundurur. Spermlerin geçeceği yolları kayganlaştırır. Spermleri dişi üreme kanalındaki asidik ortamdan korur. Spermlerin beslenmesini sağlayan şekerleri bulundurur.

19 Üretra Spermler, idrar sıvısının atıldığı üretra kanalından dışarıya atılır.

20 Seminifer Tüpçükleri Epididimis Prostat Bezi Vas Deferens Cowper Bezi Seminal Bez Üretra

21 SPERMATOGENEZ Mitoz Spermatogonyum (2n) Birincil Spermatosit İkincil
Spermatid Sperm SPERMATOGENEZ Mitoz Mayoz I Mayoz II

22 Baş akrozom Boyun nükleus Orta kısım mitokondri kuyruk

23

24 Sperm hücrelerinin beslenmesini ve farklılaşmasını Sertoli hücreleri sağlar.

25 İkincil Spermatosit (n) Birincil Spermatosit (2n)
Seminifer tüpçüğü boşluğu Sperm (n) Sertoli hücreleri Spermatid (n) İkincil Spermatosit (n) Birincil Spermatosit (2n) Hücre geçitleri Spermatogonyum (2n)

26 Üretilen spermler, epididimisin vas deferens ucunda depolanır.

27

28 Leydig Hücreleri Seminifer Tüpçüklerin duvarında bulunur.
Testosteron salgılanmasından sorumludurlar.

29 Leydig Hücreleri Hipotalamus Ön Hipofiz Testosteron FSH LH
GnRH Ön Hipofiz Testosteron FSH LH Spermatogenez’i Teşvik eder. Leydig Hücreleri

30 DİŞİ ÜREME SİSTEMİ

31 yumurtalıklar endometriyum serviks rahim

32

33

34 Ovaryum(Yumurtalık) Yumurta Hücrelerinin oluşturulduğu organdır.

35 Yumurta Kanalı(Fallopi Tüpü)
Ovaryumda oluşmuş Ovum’un uterus’a gitmesini sağlayan kanaldır.

36 Rahim(Uterus) Embriyonun yerleştiği ve gebeliğin sonuna kadar bulunduğu organdır. İç boşluğuna bakan kalın bir endometriyum tabakası içerir.

37 Serviks(Rahim Ağzı) Vajina ile uterus’u bağlayan dar kanaldır.

38 Vajina Çiftleşme organıdır. Spermleri toplar.
Doğum sırasında bebeğin çıktığı organdır.

39 Serviks ve Vajina İkisine birden üreme kanalı veya doğum kanalı adı verilir.

40 Oogenez Doğumdan sonra yumurtalıklarda bulunan oogonyumlar, Birincil oosit’e dönüşüp, Profaz I evresinde kalırlar.

41 (Profaz I Evresinde) Kız Bebeğin Yumurtalıklarındaki oositler

42 Ergenlik Ergenlik çağına gelindiğinde, her ay 1 tane birincil oosit mayoz bölünmenin birincisini tamamlayarak ikincil oosit’e dönüşür.

43 Oogonyum(2n) Birincil oosit (2n) MAYOZ I İkincil oosit (n) MAYOZ II
Her ay bir tane İkincil oosit (n) MAYOZ II OVUM (n) Kutup hücreleri

44

45 Yumurta Kanalına Yolculuk
İkincil oosit, yumurtalıktan atılır ve yumurta kanalına gider ve orada bir sperm ile karşılaşmayı bekler.

46 İkincil Oosit Sperm ile karşılaşır ise Ovum’a dönüşür ve döllenir.
Sperm ile karşılaşmaz ise adet kanaması ile atılır.

47 Ergenlik Dönemi Oogonyum(2n) Birincil oosit (2n) MAYOZ I
Her ay bir tane İkincil oosit (n) Ergenlik Dönemi MAYOZ II Sperm ile karşılaşırsa OVUM (n) Kutup hücreleri

48 Dişideki Döngüler Bir dişi aylık olarak belirli üreme periyotlarından geçer. Bu zaman dilimleri hormonlar tarafından belirlenir.

49

50 Dişi Hormonları LH(Luteinleştirici Hormon) Ön Hipofiz
GnRH(Gonatotropin releasing Hormon)  Hipotalamus LH(Luteinleştirici Hormon) Ön Hipofiz FSH(Folikül Uyarıcı Hormon)  Ön Hipofiz Östrojen Ovaryum Progesteron Ovaryum

51 Dişilik Döngüleri Ovaryum Döngüsü Menstrual Döngü

52 1.Menstrual Döngü Menstrual kanama Fazı Yenilenme Fazı Salgı Fazı
Uterus’un en iç yüzeyindeki endometriyumda meydana gelen değişikleri gösteren aylık döngüdür. 3 evresi vardır. Menstrual kanama Fazı Yenilenme Fazı Salgı Fazı

53 Salgı Fazı Yenilenme Fazı
Menstrual Kanama Fazı Salgı Fazı Yenilenme Fazı

54 2.Ovaryum(Yumurtalık) Döngüsü
Ovaryumda, yumurtalık kanalına gidecek olan oosit’in geçirdiği evrelerdir. Foliküler Faz Luteal Faz

55 Foliküler Faz Luteal Faz

56 FOLİKÜLER FAZ

57 Foliküler Faz Ovaryumda bulunan birincil oositlerden birinin çevresindeki folikül hücreleri FSH hormonu etkisiyle gelişmeye başlar. Gelişen folikül hücreleri çok fazla miktarda östrojen ve az miktarda progesteron salgılar.

58 Folikülden salgılanan Östrojen ve az miktarda Progesteron
Uterus’un endometriyum Duvarlarının gelişmesini sağlar. 14

59 Foliküler Faz Gelişen folikül, içeride sıvı dolu bir boşluk oluşturur.
İçindeki birincil oosit, ikincil oosit’e dönüşür. Can.

60 Gelişen Folikül Gelişen Folikül çok fazla miktarda östrojen salgısı meydana getirir. Östrojen, normalde GnRH,LH ve FSH üretimini negatif geri-besleme ile etki eder.

61 Hipotalamus GnRH Ön Hipofiz LH FSH Ovaryum Östrojen

62 Çok Fazla Östrojen Kandaki Östrojen miktarı aşırı derecede artarsa, ters etki oluşturur. Hipotalamus’un GnRH salgısını arttırmasına sebep olur. Artan GnRH etkisi ile ön hipofiz aşırı derecede LH ve FSH salgılar.

63

64 LH patlaması Kandaki aşırı LH miktarı, İkincil Oosit’i saran folikül kılıfın patlamasına sebep olur. Bu olaya yumurtlama(ovulasyon) adı verilir. Folikül kesesinden ayrılan ikincil oosit yumurta kanalına girer ve oradan uterus’a doğru hareket etmeye başlar. Can.

65

66 LUTEAL FAZ

67 Foliküler Faz Luteal Faz Can.

68 Luteal Faz Ovulasyondan sonra gerçekleşen yaklaşık 14 günlük süredir.
Eğer ovum oluşup, döllenme gerçekleşir ise bu faz sona erer. Gebelik dönemi başlar.

69

70 Korpus Luteum Oosit’i ayrılmış olan gelişmiş folikül kesesi korpus luteum adlı yağ dolu bir yapıya dönüşür. Bu yapı çok fazla miktarda östrojen ve progesteron salgılar. Can.

71

72

73 Korpus Luteum’un etkisi
Salgıladığı aşırı derecedeki östrojen ve progesteron salgısı ile uterus’un dış duvarı olan endometriyum’un iyice kalınlaşmasını,kan damarları yönünden zenginleşmesini sağlar. Uterus’u döl tutabilecek hale getirir.

74 İkincil oosit, yumurta kanalına gelerek döllenmek için sperm bekler.
Ovulasyondan yaklaşık olarak 3 gün sonra İkincil oosit, yumurta kanalına gelerek döllenmek için sperm bekler. Bu bekleme süresi yaklaşık olarak 24 saattir. Bir sperm ile karşılaşırsa, Oosit ovum’a dönüşür ve döllenir.Luteal faz sonlanır. Gebelik dönemi başlar.

75 Döllenme olmaz ise oosit döllenme
Özelliğini kaybeder ve Luteal Faz devam eder.

76 Korpus Luteum Bir süre sonra Korpus Luteum, küçülmeye ve ufalmaya başlar. Küçülüp,ufalması ile salgıladığı östrojen ve progesteron salgısı tükenir. Luteal faz böylece sonlanır. Azalan östrojen ve progesteron salgısı yüzünden, endometriyum yapısını koruyamaz.

77

78 Menstrual Kanama Progesteron ve östrojendeki ani düşüş ile uterustaki salgı fazı biter ve menstrual kanama fazı başlar. Endometriyum, parçalanır ve kan ile karışık bir şekilde vajinadan boşalır. M.K.F. Yaklaşık olarak 4-5 gün sürer.

79

80

81 Menstrual Kanama Foliküler Faz Yenilenme Fazı Salgı Fazı Luteal Faz
Menstrual Döngü Yumurtalık Döngüsü Menstrual Kanama Foliküler Faz Yenilenme Fazı Ovulasyon Salgı Fazı Luteal Faz

82 Döllenme

83

84 Ovulasyandan Sonra Ovulasyon ile folikül hücrelerinden ayrılan ikincil oosit, yumurtalık kanalındaki sillerin hareketi ile yumurtalık kanalında ilerler.

85

86

87 Fallopi Tüpü Yumurtalık kanalında ilerleyen oosit, uterus’a yakın bir noktada döllenmek için bekler. Bu bekleme süresi saat arasındadır.

88 Spermlerin Yolculuğu Vajinaya bırakılan 300 milyon kadar spermlerin çoğu vajinanın asidik ortamında ölür. Geriye kalanlar, hareketli bir şekilde ilerlerler. Çoğunluğu fallopi tüpünün yolunu bulamaz. Çok azı, fallopi tüpünün ağzına kadar gelebilir.

89 Spermler, İkincil oosit’in salgıladığı
fertilizin adlı maddeyi takip ederek Oosit’i bulur.

90 Zona pellusida çekirdek sitoplazma Folikül hücreleri

91 ZONA PELLUSİDA: OOSİT’İN DIŞINDA BULUNAN ÖZEL BİR ZARDIR.
Glikoprotein yapısı gösterir. Folikül hücreleri tarafından sentezlenir.

92 DÖLLENME NASIL GERÇEKLEŞİR ?
Oosit’e ulaşmış olan spermin baş kısmındaki reseptör protein, zona pellusidanın glikoprotein yapısını tanır.

93 DÖLLENME NASIL GERÇEKLEŞİR ?
Tanıma sonucu spermin baş kısmındaki akrozom, hidroliz enzimlerini boşaltır ve bir gedik oluşturur.

94 Baş akrozom Boyun nükleus Orta kısım mitokondri kuyruk

95 DÖLLENME NASIL GERÇEKLEŞİR ?
Spermin baş kısmındaki çekirdek, ikincil oosit’in içine düşer. İkincil oosit ovum’a dönüşür. Ovum çekirdeği ile sperm çekirdeği birleşerek zigot’u oluşturur.

96

97

98 Zona Pellusida Sperm hücresinin başı, oosit’in içine girdiği an, oosit’in dışında bulunan zona pellusida katılaşır ve yük değişimine uğrar. Başka spermler, oosit(ovum) hücresine artık giremez.

99

100

101 Zona Pellusida’daki şekil
Değişiminden dolayı başka sperm giremiyor.

102

103 Problemler 1) Bir canlının yumurta hücresi 56 kromozom’a sahip ise bu canlının mayoz bölünmenin profaz I safhasında bulunan bir hücresinin sahip olduğu tetrat sayısı kaçtır ?

104 2) 2n=40 olan bir hücre mayoz bölünmenin Anafaz II evresinde iken bir hücre toplamda kaç kromatit’e sahiptir ?

105 3) Sperminde 30 kromozom bulunan bir canlının, spermatosit hücresi mayoz bölünmeye giriyor, bu canlı profaz II evresinde kaç kromozom’a sahiptir ?

106 Tüp Bebek Yöntemi (IVF)
Anneden alınan yumurta hücresi ile babadan alınan spermin laboratuvar ortamında döllendirilmesi ve oluşan embriyonun annenin uterus’una yerleştirilmesidir.

107

108 Bitti…

109