Kazanım SB Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların, okyanusların ve ülkemizin coğrafi konumunu tanımlar.

... konulu sunumlar: "Kazanım SB Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların, okyanusların ve ülkemizin coğrafi konumunu tanımlar."— Sunum transkripti:

1

2 Kazanım SB.6.3.1. Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların, okyanusların ve ülkemizin coğrafi konumunu tanımlar.

3 Dünya üzerindeki bu hayali çizgiler niçin vardır? Bu çizgiler, dünya üzerindeki bir yerin coğrafi konumunu belirlemede yardımcı olur. Tıpkı evlerimizin adresi olduğu gibi dünya üzerinde her yerin bir adresi vardır. Haritadaki yukarıdan aşağı inen çizgi ile sağdan sola uzanan çizginin numarası o yerin adresidir.

4 Haritalarda doğu batı doğrultusunda enlemesine uzanan çizgilerdir. Başlangıç olarak her iki kutup noktasına eşit mesafede uzaklıkta olan ‘‘EKVATOR’’ kabul edilmiştir. Paraleller Ekvator’a paralel olarak çizilmişlerdir. 0

5 0 Ekvatorun kuzeyindekilere Kuzey Paralelleri denir. Ekvatorun güneyindekilere Güney Paralelleri denir. 90 tane kuzeyde vardır. 90 tane de güneyde vardır. Toplam 180 paralel vardır.

6 0 Ekvator 15 0 30 0 45 0 60 0 75 0 Kuzey Yarı Küre 90 0 Güney Yarı Küre 90 0 75 0 60 0 45 0 30 0 15 0 Bir yerde paralellerin dereceleri yukarı doğru artıyorsa bu yer Kuzey Yarı Kürede yer almaktadır. Paralellerin dereceleri aşağı doğru artıyorsa bu yer Güney Yarı Kürede yer almaktadır.

7 0 Paralellerin dereceleri ekvatordan kutuplara doğru gittikçe büyümektedir. Başlangıç paraleli 0 0 olan Ekvator’dur. 90 0 paralelleri kutup noktalarındadır.

8 Dünyanın şeklinden dolayı Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin uzunluğu kısalmaktadır. En uzun paralel 40.076 km ile başlangıç paraleli olan Ekvatordur. Kutup dairelerinde nokta halini alır ve 0 (sıfır) kilometredir.

9 Haritada işaretli olan yerden aynı anda, aynı hızda, aynı yükseklikte ve sürekli ok yönünde hareket eden iki uçaktan hangisi daha önce başladığı yere gelir? 1 2 1 numaralı uçak 38.800 km yol alacaktır. 2 numaralı uçak 28.400 km yola alacaktır. varır. Bu yüzden 2 numaralı uçak daha önce başlangıca varır.

10 İki ardışık paralel arası mesafe 111 kilometredir. Örneğin iki yer arasında 5 paralel varsa; İki yer arasındaki kuş uçuşu mesafeyi kaç paralel geçtiğine göre bulabiliriz. 5 paralel ile 111 çarparak 555 sonucunu buluruz.

11 15 0 Kuzey Paraleli ile 30 0 Kuzey Paraleli arasında kaç kilometre mesafe vardır? 1 Arada kaç paralel geçtiğini bulmalıyız. 30-15= 15 İki yer arasında 15 paralel vardır. 2 15 paralel arası mesafeyi bulmalıyız. 15X111= 1665 İki yer arasında 1665 km mesafe vardır.

12 Haritalarda kuzey güney doğrultusunda boylamasına uzanan çizgilerdir. Başlangıç İngiltere’den geçen Greenwich çizgisi kabul edilmektedir. Meridyenler bir kutuptan başlayıp diğer kutba giden çizgilerdir. 0

13 Greenwich Greenwich’in doğusundakilere Doğu Meridyenleri denir. 180 tane Doğu Meridyeni vardır. Greenwich’in batısındakilere Batı Meridyenleri denir. 180 tane Batı Meridyeni vardır. Toplam 360 meridyen vardır.

14 Bir yerde meridyenlerin dereceleri sağa doğru artıyorsa bu yer doğu meridyenlerinde yer almaktadır. 0 15 0 30 0 45 0 60 0 75 0 Doğu Merdiyenleri Meridyenlerin dereceleri sola doğru artıyorsa bu yer batı meridyenlerinde yer almaktadır. Batı Meridyenleri 75 0 60 0 45 0 30 0 15 0 Ekvator Kuzey Kutbu Güney Kutbu

15 Meridyenler yarım daire yaylardır. Bir kutuptan başlayarak ekvatoru dik keserek diğer kutuplarda birleşirler. Meridyenlerin boyları bir birine eşittir.

16 Meridyenler arası mesafe ekvatorda 111 km’dir. 20 0 40 0 60 0 Ekvator 111km 85 km 111km 104 km Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe mesafe azalır. 55 km 80 0 90 0 22 km Meridyenler kutuplarda birleşerek iki meridyen arası 0 km olur 0 km

17 Dünya batıdan doğuya doğru dönmektedir. Bu yüzden doğudaki saat batıya göre daha ileridedir. Ardışık iki meridyen arasında 4 dakikalık zaman farkı vardır.

18 Dünya üzerindeki bir yerin coğrafi koordinatı, o yerin bulunduğu paralel ve meridyene göre konumudur. Hangi yarım kürede olduğunu buluruz. 1 Paralel derecesi yukarı doğru artıyorsa Kuzey Yarım Kürededir. Paralel derecesi aşağı doğru artıyorsa Güney Yarım Kürededir.

19 2 Greenwich’e göre konumunu belirleriz. Meridyen derecesi sola doğru artıyorsa Batı meridyenlerindedir. Paralel sağa doğru artıyorsa Doğu Meridyenlerindedir.

20 3 Bulunduğu paralel ve meridyenin numarası belirlenir. 30 0 Paraleli 40 0 Meridyeni

21 2 Doğu meridyenlerinde 3 30 paraleli ile 40 Meridyenin kesiştiği yerdir. Kuzey yarı kürede 1 Tüm bu verilenlere göre: Coğrafi Konumu 30 0 Kuzey Paraleli ile 40 0 Doğu Merdiyenlerindedir.

22 Verilen yerin coğrafi koordinatını söyleyiniz 20 0 Kuzey Paraleli ile 30 0 Batı Meridyenlerindedir 10 0 Güney Paraleli ile 20 0 Batı Meridyenlerindedir Verilen coğrafi koordinatın yerini haritada gösteriniz. 20 0 Güney Paraleli ile 60 0 Doğu Meridyenler indedir. Ekvator ile 10 0 Doğu Meridyenler indedir.

23 Denizli’nin coğrafi koordinatını söyleyiniz. 38 0 Kuzey Paraleli ile 29 0 Doğu Meridyenindedir. İstanbul’un coğrafi koordinatını söyleyiniz. 41 0 Kuzey Paraleli ile 29 0 Doğu Meridyenindedir. Erzurum’un coğrafi koordinatını söyleyiniz. 40 0 Kuzey Paraleli ile 42 0 Doğu Meridyenindedir. 41 0 Kuzey Paraleli ile 40 0 Doğu Meridyeninde hangi şehir vardır? 38 0 Kuzey Paraleli ile 33 0 Doğu Meridyeninde hangi şehir vardır?

24 Ülkemiz 26 0 Doğu Meridyeni45 0 Doğu Meridyeni 36 0 Kuzey Paraleli Arasındadır.

25 Dünya üzerindeki her hangi bir noktanın veya bölgenin bulunduğu yere ‘‘Coğrafi Konum’’ denir. Matematik (Mutlak) Konum Bir yerin Ekvator’a ve Greenwich’e göre yerinin belirlenmesine mutlak konum denir. Özel (Göreceli) Konum Dünya üzerindeki bir yerin kıtalara, okyanuslara, geçitlere, su yollarına ve kentlere olan uzaklığı o yerin göreceli konumunu verir.

26 Matematik konum Ekvator ve Greenwich’e göre konumuydu. Buna göre Türkiye Ekvator’un kuzeyindedir. Greenwich’in doğusundadır. Türkiye’nin Matematik Konumu 26 0 -45 0 Doğu Meridyenleri ile 36 0 -42 0 Kuzey Paralelleri arasındadır.

27 Ekvatorun kuzeyindedir ve Kuzey Yarım Kürede yer almaktadır. 1 1 En kuzeyi ile en güneyi arasında 6 paralel vardır. 2 2 En kuzeyi ile en güneyi arasında 666 km mesafe vardır. 3 3 En doğusu ile en batısı arasında 19 meridyen bulunmaktadır. En doğusu ile en batısı arasında 19 meridyen bulunmaktadır. 4 4 En doğusu ile en batısı arasında 76 dakika zaman farkı bulunmaktadır. 5 5 Sıcaklık güneyden kuzeye doğru gittikçe azalır. 7 7 Dağların güney yamaçları kuzey yamaçlarına göre daha sıcak olur. 8 8 Kuzeyden esen rüzgarlar soğuk güneyden esen rüzgarlar sıcak eser. 9 9

28 Özel konum dünya üzerindeki herhangi bir yerin kıtalara, okyanuslara, denizlere, komşularına, diğer ülkelere, ulaşım ve ticaret yollarına, geçitlere, boğazlara, yeryüzü şekillerine, maden, sanayi ve ticaret bölgelerine göre konumuydu. Buna göre Türkiye Üç kıtanın birleştiği noktadır. Üç tarafı denizlerle çevrilidir. Karadeniz’ Akdeniz’e bağlayan boğazlara sahiptir. Doğalgaz, petrol çıkaran ülkeler ile ihtiyacı olan ülkeler arasında köprü durumundadır.

29 Türkiye Fiziki Haritası Türkiye Madencilik Haritası Türkiye Turizm Haritası Türkiye İklim Haritası Ortalama yükseltisi fazladır. Batıdan doğuya doğru yükseltisi artar. Yer altı ve yerüstü kaynakları bakımından zengindir. Farklı iklimler görülebilmektedir. Tarihi ve doğal güzellikleri ile turizmin geliştiği bir yerdir.

30 Yeryüzündeki büyük kara parçalarına kıta denir. Yedi kıta bulunmaktadır. Gösterilen yerlerin hangi kıta olduğunu söyleyiniz. Asya Avrupa Afrika Kuzey Amerika Güney Amerika Avustralya Antarktika Kıtalar arasındaki derin çukurlukları dolduran tuzlu su kütlelerine de okyanus denir. Üç tane okyanus bulunmaktadır. Gösterilen yerlerin hangi okyanus olduğunu söyleyiniz. Atlas Okyanusu Atlas Okyanusu hangi kıtalar arasında yer almaktadır? Hint Okyanusu Hint Okyanusu hangi kıtalar arasında yer almaktadır? Büyük Okyanusu Büyük Okyanusu Büyük Okyanus hangi kıtalar arasında yer almaktadır?

31 En büyük paralel dairesi ekvatordur. YENİ SORU YENİ SORU TEBRİKLER MAALESEF BİLEMEDİNİZ

32 Paralellerin arasında 4 dakikalık zaman farkı vardır. TEBRİKLER YENİ SORU YENİ SORU MAALESEF BİLEMEDİNİZ

33 Paralel ve meridyenler dünya üzerinde konum belirlemek için varsayılan hayali çizgilerdir. YENİ SORU YENİ SORU TEBRİKLER MAALESEF BİLEMEDİNİZ

34 Türkiye’nin üç kıtanın yaklaştığı yerde olması matematik konumu ile ilgilidir. TEBRİKLER YENİ SORU YENİ SORU MAALESEF BİLEMEDİNİZ

35 Türkiye 26-45 Kuzey Paralelleri ile 36-42 Doğu Meridyenleri arasındadır. TEBRİKLER YENİ SORU YENİ SORU MAALESEF BİLEMEDİNİZ

36 Türkiye’nin en güneyi ile en kuzeyi arasında 666 km mesafe vardır. YENİ SORU YENİ SORU TEBRİKLER MAALESEF BİLEMEDİNİZ

37 Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin özel konumu ile ilgili değildir? Doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı olması Farklı iklimler görülmesi Karadenizi Akdenize bağlayan boğazlara sahip olamsı Yer altı ve yerüstü kaynakları bakımından zengin olması YENİ SORU

38 Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin kuzey yarım kürede olduğunun bir kanıtıdır? Aynı anda çeşitli iklimlerin görülmesi Kuzeyden esen rüzgarların soğuk esmesi Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması Gece ile gündüz arasındaki zaman farkının az olması YENİ SORU

39 I. Orta enlemlerde ve ılıman kuşakta yer almaktadır. II. Petrol ve doğalgaz kaynakları açısından zengin ülkelere komşudur. III. Güney kıyılarının sıcaklık ortalaması kuzey kıyılarına göre daha yüksektir. Yukarıda verilen bilgilerden hangileri ülkemizin özel konumu ile açıklanabilir? Yalnız I II ve III I ve II Yalnız II YENİ SORU

40 Okyanuslar kıtaların arasındaki büyük çukurları dolduran su kütleleridir. Atlas Okyanusu hangisi ile ilişkili değildir? Kuzey Amerika Afrika Asya Avrupa YENİ SORU

41 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 SBS 2008

42 A) Ordu B) İstanbul C) Ankara D) Bursa SBS 2009 Bora: Yaz tatilini geçireceğim şehir, 29° doğu meridyeni ile 40° kuzey paralelinin kesiştiği yere en yakın konumdadır. Bu şehir aşağıdakilerden hangisidir?

43 Aşağıda verilenlerden hangisi Avrupa Kıtası’nın konumuna ait bir özelliktir? A) Güneyinde Akdeniz yer alır. B) Güney Yarım Küre’de yer alır. C) Amerika Kıtası ile sınır oluşturur. D) Doğusunda Afrika Kıtası bulunur DPY 2012

44 Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin bulunduğu bölgede önemini artırmaz? A) Asya ve Avrupa arasında köprü olması B) Zengin yer altı ve yer üstü kaynaklarının olması C) Yükseltinin batıdan doğuya doğru gidildikçe artması D) Akdeniz ve Karadeniz’i bağlayan boğazlara sahip olması DPY 2017

45 Türkiye’nin boğazlara sahip olması aşağıdaki konulardan hangisinde önemini artırmıştır? A) Tarım B) Madencilik C) Ulaşım D) Sanayi DPY 2018

46 KİM BİLECEK Bir yerin paralel ve meridyenlerle yerinin gösterilmesi hangi konumudur. Matematik Konum

47 KİM BİLECEK Kutuplara eşit uzaklıkta ve Dünyayı tam ortadan ikiye böldüğü varsayılan hayal çizgiye ne denir? Ekvator

48 KİM BİLECEK Paraleller arası uzaklık ne kadardır? 111 km

49 KİM BİLECEK Toplam kaç tane paralel vardır? 180

50 KİM BİLECEK Başlangıç Meridyeni nedir Greenwich

51 KİM BİLECEK Meridyenler arası mesafe, ekvatordan kutuplara doğru gittikçe nasıl bir değişime uğrar? Daralır

52 KİM BİLECEK Herhangi bir yerin kıtalara, denizlere, dağ sıralarına, boğazlara,komşu ülkelere, ulaşım yollarına, yer altı ve yerüstü kaynaklarına göre olan konumu ve yükseklik değerleri hangi konumudur? Özel Konum

53 KİM BİLECEK Ülkemizde 19 Meridyen olması hangi konum ile ilgilidir? Matematik

54 KİM BİLECEK Türkiye’nin en doğusundan geçen meridyen hangisidir? 45 Doğu Meridyeni

55 KİM BİLECEK Türkiye’nin kuzeyi ile güneyi arasında kaç paralel vardır? 6

56 KİM BİLECEK Ekvatorun güneyinde kalan bölümlere verilen isim nedir? Güney Yarım Küre

57 KİM BİLECEK Kuzey Kutup Noktası ile Güney Kutup noktası arasında uzanan yarım daire şeklindeki çizgilere ne denir? Meridyen

58 KİM BİLECEK Meridyenler arası mesafe ekvatorda ne kadardır? 111 km

59 KİM BİLECEK Ülkemizde batıdan doğuya doğru gidildikçe yükseltinin artması hangi konum ile ilgilidir? Özel Konum

60 KİM BİLECEK Türkiye’nin En kuzeyinde geçen paralel hangisidir? 42 Kuzey Paraleli

61 KİM BİLECEK En büyük paralel dairesi hangisidir Ekvator

62 KİM BİLECEK Asya, Afrika, Avustralya ve Antarktika arasıda hangi okyanus vardır? Hint Okyanusu

63 Ürünlerimizi alarak bize destek olan herkese teşekkürler…

64 Boğaz, Yarımada, Dağ, Göl, Ova, Plato, Akarsu, Koy, Körfez, Burun nedir?