Zeka geriliği VE ÇOCUK VE ERGENLERDE PROBLEM DAVRANIŞLAR

... konulu sunumlar: "Zeka geriliği VE ÇOCUK VE ERGENLERDE PROBLEM DAVRANIŞLAR"— Sunum transkripti:

1 Zeka geriliği VE ÇOCUK VE ERGENLERDE PROBLEM DAVRANIŞLAR

2 Zeka geriliği Zihinsel ve uyum işlevlerinde yetersizlik
Gelişimsel dönemine uygun beceri geliştirememe ve ortalamanın altındaki zeka işlevine sahip olma. En yüksek görülme oranı okul çağıdır. Alt Sed 13 kat

3 Sınır zeka IQ: 71-90 Öğrenme hızı daha yavaş Genelleyememe
Karmaşık fikirleri anlamada güçlük Okumayı geç sökme Okula gidene kadar fark edilmeme Sosyal uyum sorunu yaşamama Genellikle tembel yaramaz çocuk olarak adlandırılırlar.

4 Hafif derecede zeka geriliği
50/55-70 Zeka geriliklerinin % 89’u bu gruptadır. Eğitilebilir düzeyde zeka gerilikleri bu gruptadır Akademik beceri gerektiren durumlara kadar farkedilmeyebilirler En fazla 6. sınıfa kadar olan akademik bilgiyi öğrenebilirler Erken tanı ebeveyn desteği ve özel eğitim Alışılmadık toplumsal streslerde yardım ve rehberlik ihtiyacı

5 Orta derecede zeka geriliği
35/40- 50/55 Tüm zeka özürlerinin % 10’u 2. sınıf akademik bilgi Sosyal beceri ve uğraşı eğitimi alabilirler Aileden uzak olmamak şartıyla destek ve denetimle beceri gerektirmeyen işleri yaparak kendi geçimlerine katkıda bulunabilirler AĞIR DERECEDE ZEKA GERİLİĞİ 20/25-30/35

6 Ayrılık kaygısı ve okul fobisi
Uygun yaş, uygun şiddet Çocuk ve gençlerde %4 En sık başlangıç 7-8 Mizaç faktörü, biyolojik faktörler, anneye bağlanma özelliği, zorlayıcı yaşam olayları, annenin kaygı bozukluğu ve kaygılı bağlanma örüntüsü, aşırı koruyucu ebeveynlik Çocukluk döneminde en sık görülen rahatsızlık Tanı kriterleri: ayrılık ve kötü bir şey olacağı hissi, gitmeyi reddetme, ayrılık kabusları

7 Ayrılma durumunda baş ağrısı karın ağrısı
4 hafta 3/1 de okul fobisi

8 Okul fobisi Çocukların yaşadıkları duygusal sıkıntılar ve kaygılar nedeniyle okula gitmemesi, okula devam etmemesidir. Okul reddi davranışı okula devam etmede, bir günü okulda geçirmede çocuktan kaynaklanan güçlükler olarak tarif edilebilir okul günlerinde bedensel yakınmalar, öfke patlamaları, evde kalmayı tercih etme gibi davranışları içerir

9 Okul hayatının herhangi bir döneminde çıkabilir.
Belirli yaş ve geçiş dönemlerinde sıklığı artar 5-6 yaş ve yaşlarında artış gösterir Çocuğun kaygılı bir yapısının olması, özgüven eksikliği, okula hazırlanmamış olması, aşırı koruyucu ebeveynlik, ebeveynin kaygı bozukluğu Okula gitme saatlerinde bulantı, kusma, ağlama nöbetleri, öfke patlamaları, gece uykusunda güçlük, kabuslar. Okuldaki sıkıntılar eve gelince tamamen yok olur. Okula göndermeme sorunu büyütür

10 Karşı olma-karşı gelme bozukluğu
Çocuğun beklenen yaş ve gelişim düzeyine göre aşırı derecede öfke nöbetleri, kurallara uymayı reddetme ve başkalarını isteyerek rahatsız etme Okul çağı çocuklarının %16-22sinde olumsuz tutum karşı gelme davranışı %2-16 oranında karşı gelme bozukluğu Bozukluk genellikle 8 yaştan önce başlar ve ergenlikten sonra devam etmez Güç, denetim ve bağımsızlık konuları ile aşırı ilgili ebeveynler. Ebeveynin aşırı ilgisi, sorun davranışın uzun uzun tartışılması, yeterince sınır konulmaması, tutarsız ebeveynlik

11 Çocuklar sıklıkla erişkinlerle tartışmaya girerler
Çocuklar sıklıkla erişkinlerle tartışmaya girerler. Kolayca kızabilir ve çoğu zaman kızgın, içerlemiş ve güceniktirler. Sıklıkla büyüklerin koydukları kurallara isteyerek karşı gelirler ve diğer insanları kasıtlı olarak kızdırırlar. Kendi hataları için sıklıkla başkalarını suçlarlar. Çoğu zaman kindarlardır. Psikoterapi ile kendilik değerinin artırılması, sosyal beceri geliştirme ve olumlu baş etme becerilerinin geliştirilmesi gerekir.

12 Okul zorbalığı Hırpalama, eziyet etme, rahatsız etme ve özgür öğrenme haklarını elinden alma

13 Okul zorbalığı bir ya da birden çok öğrencinin kendilerinden daha güçsüz öğrencileri kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve kurbanın kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türüdür. Okul zorbalığı tekme atma, tokat atma, itme gibi fiziksel; sataşma, alay etme, dalga geçme, kızdırma, isim takma, küçük düşürücü sözler söyleme gibi sözel, dedikodu çıkarıp yayma, arkadaş grubundan dışlama ve yalnızlığa terk etme gibi dolaylı ya da para ve diğer eşyalarını zorla alma, almakla tehdit etme, eşyalarına zarar verme gibi davrannışsal olarak ortaya çıkabilir.

14 Zorbalık ve cinsiyet Hem zorbalık yapan hem de zorbalığa uğrayan öğrencilerin önemli bölümü erkeklerdir Kız ve erkek öğrencilerin zorbalığa uğrama biçimleri farklıdır Kızlar zorbalık eylemlerinden daha fazla üzüntü duymakta ve ilerleyen yıllarda duygusal gelişimleri daha fazla etkilenmektedir Yapılan çalışmalar kız ergenlerin kendilerine yapılanları aile ve arkadaşlara anlatmayı tercih ettiği, erkeklerin kimseye söylemediğini göstermektedir.

15 Zorbalık ve yaş Kurban olma yaşla azalırken zorba olmada değişim olmamakta ya da artış olmakta Küçük yaşlarda fiziksel zorbalık, yaş arttıkça sözel zorbalık

16 Zorbalığın sonuçları Kurbanlarda; okulu sevmeme, okuldan kaçma, kaygı, kızgınlık, çaresizlik duyguları. Devamsızlık, başarı düşüşü, özsaygı düşüşü. Diğer öğrenciler için statü kaybı ve zorbalığa uğrama riski Yetişkinlik yıllarına etkisi

17 İngiltere’de 8-9 yaşlarında 3000 öğrenci üzerinde yapılan bir taramada zorbalığa uğrayan öğrencilerin %42ünün uyku sorunu yaşadığı, %2 sinin altını ıslattığı, %4’ünün üzüntülü olduğu, %2’sinin sıkça başının ve karnının ağrıdığı bulunmuştur. 6. ve 9. sınıf öğrencileri arasında zorba olduğu saptananların %60’ının 24 yaşına gelene kadar en az bir kez %35-40’ının ise en az 3 kez bir suçtan dolayı mahkemelik olduğu saptanmıştır.

18 Zorba ve kurbanın özellikleri
Aşırı saldırgan zorbalarda kişilik bozuklukları olduğu, şiddete karşı olumlu tutumları olduğu saptanmıştır. Zorbalar kendilerini güçlü hissetme, başkalarını ve olayları kontrol etme gereksinimi duydukları, kurbanlarının acı çekmesinden kendilerini sorumlu tutmadıkları, hatta bundan doyum elde ettikleri bulunmuştur Banks (1997); zorba öğrencilerin daha çok fiziksel cezanın verildiği, sorunların üstesinden gelmek için fizik gücün öneminin vurgulandığı, bu gücü kullanmanın öğretildiği ancak aile desteği ve sıcaklığın yeterli olmadığı ailelerden geldiğini bulmuştur. Güvenli Zorbalar ve Kaygılı Zorbalar

19 Kurbanlar; içe dönük, kaygılı, güvensiz, çekingen ve ürkektirler
Kurbanlar; içe dönük, kaygılı, güvensiz, çekingen ve ürkektirler. Düşük özsaygı ve sosyal beceri düzeyine sahip, as sayıda arkadaşı olan ve sosyal olarak dışlanan çocuklardır. Kendilerini nadiren savunurlar Aşırı koruyucu anababalık ile ilişki gösteren çalışmalar vardır. Pasif Kurban ve Kışkırtıcı Kurban

20 Zorbalığın meydana geldiğiyerler
Zorbalığı anlayabilmek için zorbalığın nerede meydana geldiğini saptamak önemlidir Oyun Alanları Okul koridorları Sınıflar Türkiye’de en çok sınıf sonra koridor, okul dışı yerler ve oyun alanları

21 Şikayet?

22 Zorbalığa karşı duyarlılığı azaltan yanlış inançlar
Kavga etmek ve saldırganca davranmak, büyüme ve gelişmenin doğal bir parçasıdır; Zorbalığa uğrayanlar belki bir süre acı çekerler ama daha sonra unutacaklarından pek de büyütülecek bir şey değildir; Başkalarını kızdırmak bazen eğlencelidir; Bazı öğrenciler zorbalığı hak ederler; Zorbalıktan şikayet eden öğrenciler ana kuzusudurlar; Zorbalık yapanları görmezden gelirseniz sizi bırakırlar; Zorbalık yapıldığında bunu yetişkinlere anlatmak ispiyonculuktur; Bir zorbayla başetmenin en iyi yolu onunla kavga etmek ve intikam almaktır

23 ÖNERİLER?